1960 Жылдан бері Арал теңізінің су деңгейі қанша метрге төмендеді:

А) 5 м.

В) 10 м.

С) 17 м.

D) 30 м.

E) 34 м.

$$$ 217

Шөлейттену процессіне Қазақстан Республикасының қанша жері (%) ұшыраған:

А) 10%

В) 30%

С) 60%

D) 40%

E) 100%

$$$ 218

Қазақстанның жер қойнауында Менделеев кестесінің қанша элементі табылған:

А) 30

В) 20

С) 45

D) 56

E) 99

$$$ 219

Төменде қай түсініктің анықтамасы беріліп отыр: «Ерекше табиғи қорғалатын, ғылыми, мәдени, эстетикалық, рекреациялық сауықтыру маңызы бар табиғи кешендер және объектілер мемлекеттік билік органдарының шешімімен шаруашылықта толықтай не бөлшектеп қолдануға тыйым салынған және сол учаскідегі суы және ауа кеңістігі»:

А) Экожүйе.

В) Қорық.

С) Ерекше қорғалатын территория.

D) Қорғалым.

E) Биосфера.

$$$ 220

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасы ұйымдастырылмаған:

А) Жаратылыс саябақ.

В) Қорық.

С) Табиғи саябақ.

D) Қорғалым.

Е) Дендрологиялық саябақ.

$$$ 221

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген «Табиғи кешенді жаратылыстың күйінде сақтап қалу мақсатымен кәдімгі шаруашылық қолданысынан алынған учаскелер территориясы»:

А) Жаратылыс саябағы.

В) Қорық.

С) Табиғи саябақ.

D) Қорғалым.

Е) Дендрологиялық саябақ.

$$$ 222

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: «Салыстырмалы үлкен табиғи территориялар мен акваторияларда экологиялық, рекреациялық, ғылыми сияқты үш негізгі мақсат орындалады, бірақ шаруашылықта қолданылатын зоналар да бар»:

А) Табиғи ұлттық саябақ.

В) Қорық.

С) Табиғи саябақ.

D) Қорғалым.

Е) Дендрологиялық саябақ.

$$$ 223

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасының анықтамасы берілген: «Негізінен халықтың ұйымдастырылған демалысына қолданатын салыстырмалы түрде жеңіл қорғалатын режимі бар территориялар ерекше эстетикалық экологиялық құндылықтарымен ерекшеленеді»:

А) Табиғи үлттық саябақ.

В) Қорық.

С) Табиғи саябақ.

D) Қорғалым.

Е) Дендрологиялық саябақ.

$$$ 224

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: «Табиғи комплекстерді немес олардың компоненттерінің экологиялық балансын сақтап қолдау үшін белгілі мерзімге жасалған территориялар»:

А) Табиғат ескерткіші.

В) Қорық.

С) Табиғи ұлттық саябақ.

D) Қорғалым.

Е) Дендрологиялық саябақ.

$$$ 225

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: «Ғылыми, оқу, мәдени, ағарту мақсатында, өсімдік әлемін байыту, биотүрлілікті сақтау мақсатымен адам жасаған ағаштар мен бұталар коллекциясы осы аймақта жаңа өсімдіктердің интродукциясы және акклиматизациясы бойынша жұмыстары жүріп жатыр»:

А) Жаратылыс саябақ.

В) Қорық.

С) Табиғи саябақ.

D) Қорғалым.

Е) Дендрологиялық саябақ, ботаникалық бақшасы.

$$$ 226

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: «Мемлекеттік табиғи қорықтар құрамына кіретін және биосфералық процесстерді зерттеуде фондтық қорық – эталондық объектісі ретінде қолданылатын, территориялардың учасклері»:

А) Биосфералық қорық.

В) Фондық қорық.

С) Табиғи ұлттық саябақ.

D) Қорғалым

E) Дендрологиялық саябақ және ботаникалық бақшасы.

$$$ 22А

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасының анықтамасы берілген: «Ғылыми, экологиялық, мәдени және эстетикалық бағасы бар уникалды және ерекше қайта қалпына келмейтін табиғи объектілер»:

А)Табиғи ескерткіш.

В) Қорық.

С) Биосфералық қорық.

D) Қорғалым

E) Дендрологиялық саябақ

$$$ 228

Қазіргі кезде Қазақстанда қанша ботаникалық саябақ жұмыс істеуде:

А) 3

В) 5

С) 7

D) 9

E) 12

$$$ 229

Шығыс Қазақстан территориясында қанша қорық орналасқан:

А) 1

В) 3

С) 2

D) 4

E) 5

$$$ 230

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасы Баянауылдың әсем кешендерін қорғау үшін қолданылады:

А) Қорық.

В) Қорғалым.

С) Табиғи ескерткіш.

D) Ұлттық саябақ.

E) Ботаникалық саябақ.

$$$ 231

Шығыс Қазақстан территориясында қандай қорық орналасқан:

А) Батыс Алтай.

В) Үстірт.

С) Ақсу-Жабағалы

D) Барсакелмес.

E) Наурызым.

$$$ 232

Қазақстандағы ең бірінші қорықты ата:

А) Батыс Алтай.

В) Үстірт.

С) Ақсу-Жабағалы.

D) Барсакелмес.

E) Наурызым.

$$$ 233

Қазақстандаға ең алғашқы қорық қандай жылы ұйымдастырылды:

А) 1816

В) 1916

С) 1926

D) 1936

E) 1946

$$$ 234

Болжамға сәйкес жер бетіндегі халықтың саны қаншаға келгенде тұрақтану керек:

А) 6 млрд. адам.

В) 10-12 млрд. адам.

С) 8 млрд. адам.

D) 7 млрд. адам.

E) 12-15 млрд. адам.

$$$ 235

Қазіргі кезде жер бетіндегі халық саны қанша:

А) 10 млрд. адам.

В) 8 млрд. адам.

С) 6 млрд. адамнан астам.

D) 5 млрд. адамнан аз.

E) 12 млрд. адам.

$$$ 236

Планетадағы орман массивтерінің жалпы ауданы шамамен құрайды:

А) 10,5 млрд. га

В) 9,8 млрд. га

С) 5,5 млрд. га

D) 4,0 млрд. га

E) 2,2 млрд. га

$$$ 237

Біздің еліміздің территориясының қанша пайызын орман алып жатыр:

А) 2 %

В) 3 %

С) 4 %

D) 5 %

E) 6 %

$$$ 238

Қазіргі кезде дүние жүзінде автомобиль саны қанша:

А) 6 мың

В) 2 млрд.

С) 250 млн.

D) 100 мың

E) 500 млн.

$$$ 239

Автомобиль түтінінен көп мөлшерде шығатын қосылыстар:

А) Көмірсутектер.

В) Күкірт диоксиді.

С) Қорғасын.

D) Иісті газ.

E) Бензапирен.

$$$ 240

Семей сынақ полигонының қызымет жасаған кезеңі:

А) 1938-1988 жж.

В) 1949-1989 жж.

С) 1965-1995 жж.

D) 1970-2000 жж.

E) 1947-1987 жж.

$$$ 241

Семей полигоны қызымет жасаған жылдары қанша ядролық қару-жарақ сыналды:

А) 250.

В) 370.

С) 420.

D) 470.

E) 550.

$$$ 242

Қай жылы ең алғаш «Тұрақты даму» термині экологияда қолданылды:

А) 1960 ж.

В) 1970 ж.

С) 1992 ж.

D) 1990 ж.

E) 1980 ж.

$$$ 243

Қандай конференцияда маңызды және негізгі документ «21 ғасыр күн тәртібі» қабылданды:

А) 1987 ж., Норвегия.

В) 1992 ж., Рио-де-Жанейро.

С) 1997 ж., Нью-Йорк.

D) 2002 ж., Йоханнесбург.

E) 2003 ж., Мәскеу.

$$$ 244

«Қоршаған орта және дамуы туралы БҰҰ декларациясы» қай жылы қабылданды:

А) 1962.

В) 1972.

С) 1982.

D) 1992.

E) 2002.

$$$ 245

Қай жылы және қай жерде рет қоршаған орта және дамуы туралы БҰҰ-ның екінші конференциясы өткізілді:

А) 1987 ж., Норвегия.

В) 1992 ж., Рио-де-Жанейро.

С) 1997 ж., Нью-Йорк.

D) 2002 ж., Йоханнесбург.

Е) 2003 ж., Мәскеу.

$$$ 246

Қай Саммитте Қазақстан Республикасының президенті

Н.А. Назарбаев «Экономикалық өсім тек әлеуметтік даму және экологиялық қауіпсіздік жағдайында» баяндамасымен шықты:

А) 1987 ж., Норвегия.

В) 1992 ж., Рио-де-Жанейро.

С) 1997 ж., Нью-Йорк.

D) 2002 ж., Йоханнесбург.

E) 2003 ж., Мәскеу.

$$$ 247

Экологиялық заңдылықтың негізгі даму кезеңдерін атаңыз:

А) Бірінші, екінші, үшінші.

В) Пайда болуы, қалыптасуы, дамуы.

С) 19 ғасыр, 20 ғасыр, 21 ғасыр.

D) Консервативтік, табиғиресурстық, экологиялық.

E) Биологиялық, экологиялық, техникалық.

$$$ 248

«Экологиялық құқық» деген түсініктің ең дұрыс анықтамасын табыңыз:

А) Бүгінгі ұрпақтың мүддесіне сәйкес қоршаған ортаны жақсатру мақсатында қоғам мен табиғаттың арасындағы өзара қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормаларының жүйесі.

В) Бүгінгі және ертеңгі ұрпақтың мүддесіне сәйкес қоршаған ортаны сақтау, салауаттандыру мен жақсарту мақсатында қоғам мен табиғат қарым-қатынасы сферасындағы өзара қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормаларының жүйесі болып табылатын құқық саласы.

С) Ертеңгі ұрпақтың мүддесіне сәйкес қоршаған ортаны сақтау мақсатында қоғам мен табиғиттың арасындағы өзара қарым-қатынастарды қадағалайтын құқық саласы.

D) Қоршаған табиғит ортасын сақтау, салауаттандыру мен жақсарту мақсатында қоғам мен табиғаттың арасындағы өзара байланыстылық сферасында қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормалары жүйесі болып табылатын құқық саласы.

E) Қоғам мен табиғаттың арасындағы өзара байланыстылық сферасында қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормалары болып табылатын құқық саласы.

$$$ 249

Бақа қай жануарлар тобына жатады:

А) Пойкилотермдік.

В) Ксерофиттік.

С) Гетеротермдік.

D) Гомойотермдік.

E) Эвригалендік.

$$$ 250

Кит қандай топқа жатады:

А) Паразиттер.

В) Гомойотермдік.

С) Мезофилдік.

D) Гиобионттық.

E) Пойкилотермдік

$$$ 251

Эвтрофтылар қандай топырақтың өсімдіктері:

А) Бай топырақтың.

В) Кедей топырақтың.

С) Тұзды топырақтың.

D) Орташа қоректік заттары бар топырақтың.

E) Құмды топырақтың.

$$$ 252

Жасыл өсімдікке түскенде күн радиациясы қалай пайдаланады:

А) Толық жұтылады.

В) Толық шағылысады.

С) Өсімдіктің бойында жылыну процесі жүреді.

D) Өсімдік бұл процеске қатыспайды.

5. Фотосинтез процесінде және өсімдік бойының жылынуы үшін қолданылады.

$$$ 253

Пелагиальдық организмдер:

А) Нектон, планктон.

В) Нектон, бентос.

С) Бентос.

D) Нектон, планктон, бентос.

5. Планктон, бентос.

$$$ 254

Мезофиттер:

А) Құрғақшылықта жақсы өсетін өсімдіктер.

В) Ылғалды қажет ететін өсімдіктер.

С) Қоңыржай ылғалдылықтың өсімдіктері.

D) Суда өсетін өсімдіктер.

5. Өте ылғалды жерлерде өсетін өсімдіктер.

$$$ 255

Дүниежүзілік мұхиттың экологиялық зоналары:

А) Нектон, планктон, пелагиаль.

В) Нектон.

С) Планктон.

D) Пелагиаль, бенталь.

E) Бентос, пелагиаль.

$$$ 256

Тіршілік ету ортасын атаңыз:

А) Су, жер, тау.

В) Топырақ, жер, ауа.

С) Топырақ, су, жер-ауа, ағза.

D) Су, жер-ауа, ағза, теңіздік.

E) Теңіздік, жер-ауа, ағза.

$$$ 257

Гидросфераның қандай тереңдігінде тірі организмдер тараған:

А) 100м.

В) 1500м.

С) 3000м.

D) Күн сәулесі түсетін тереңдікте.

E) Барлық тереңдікте.

$$$ 258

Топырақта ылғал қандай түрде болады:

А) Байланыстылық, гравитациялық, ерітінді, бу түрінде.

В) Бу түрінде, капиллярлық, минералдық , байланыстылық.

С) Бу түрінде, капиллярлық, гравитациялық, байланыстылық.

D) Капиллярлық, бу түрінде, гравитациялық.

E) Кристалдық, капиллярлық, гравитациялық, байланыстылық.

$$$ 259

Биосфера дегеніміз:

А) Жердің қатты қабаты.

В) Экосфера.

С) Тірі және космостық заттар өмір сүру орталығы.

D) Барлық тірі зат және оның таралу облысынан тұратын жердің сыртқы қабаты.

E) Жердің сұйық қабығы.

$$$ 260

Биосфера дегеніміз:

А) Жаңа өмір мен ақыл- парасаттың ортасы.

В) Атмосфераның төменгі, барлық гидросфера, литосфераның жоғарғы бөлігі.

С) Жердің ғаламдық экожүйесі.

D) Жердің сыртқы қабығы.