Алматы облыстық мамандар кәсібін дамыту институты

4-ші сыныпта оқытылатын пәндер бойынша сабақ жоспарлары

(Өңделіп, қайта басылған оқулықтар

бойынша жасалған)

Алматы – 2011

Алматы облыстық мамандар кәсібін дамыту институты

4-ші сыныпта оқытылатын пәндер бойынша сабақ жоспарлары

(Өңделіп, қайта басылған оқулықтар

бойынша жасалған)

Алматы - 2011

АОМКДИ –нің ғылыми кеңесінің шешімімен баспаға ұсынылды.

( Хаттама №2. 15. 06.2011 жыл)

Құрастырғандар: Асемжанова Зейнеп Зикрияқызы – Мектепке

дейінгі тәрбие және бастауыш білім беру

кабинетінің меңгерушісі

Булекова Турумжан Букеновна, Кульбаева Алия, Смағулова Шолпан Алиқазықызы, Жунусова Дана Ілиясқызы- Талғар ауданы

№2 С.Сейфуллин атындағы орта мектептің

бастауыш сынып мұғалімдері

Пікір жазған: Жұмабаева Әзия Елеупанқызы– педагогика

ғылымдарының докторы,

қазақ тілі оқулығының авторы

Редакторы: Чокушева Алия Иағалиқызы– АОМКДИ

директорының орынбасары

Шығаруға жауапты: Сағымбаева Гүлназ Үсенқызы –АОМКДИ

директорының орынбасары

Бұл әдістемелік құралда бастауыш сыныптарда 4-сынып пәндерін оқыту барысында бағдарламалық талаптарға сай өңделген оқулықтарға негізделген күнтізбелік жоспарларға негізделіп сабақ жоспарлары ұсынылып отыр. Тақырыптық сабақ жоспарлары қазақ тілі, ана тілі, математика, дүниетану, еңбекке баулу пәндері бойынша жасалған.

Қазақстан Республикасы Жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартын және пәндер бойынша бағдарламаларды жүзеге асыру мақсатында құрастырылған 1-4 сыныптарға арналған негізгі пәндерге бағытталған сабақ жоспарлары үлгі ретінде ұсынылады, оны ары қарай шығармашылықпен толықтыру бастауыш сынып мұғалімдерінің міндеті болып саналады.

Жасалған сабақ жоспары қоғамдағы түрлі бағыттағы өзгерістерге сәйкес білім беру қызметіне жаңаша қарау, әлемдік тәжірибелерге және қол жеткен табыстарды саралай отырып, ұлттық ерекшеліктерді ескеріп, оқыту мен тәрбиелеу мәселесінде тиімді жолдарды таңдап, дұрыс жоспарлауға бағыттайды.

Сол себепті, бұл әдістемелік құрал бастауыш сыныптарда пәндерді оқыту барысын жоспарлау үшін мұғалімдерге, студенттерге олардың кәсіби шеберлігін шыңдауына көмек көрсету үшін ұсынылады.

КІРІСПЕ

Қазақстан Республикасы Жалпы орта білім берудің Мемлекеттік жалпыға міндетті стандартын және пәндер бойынша бағдарламаларды жүзеге асыру мақсатында құрастырылған 1-4 сыныптарға арналған негізгі пәндерге бағытталған сабақ жоспарлары үлгі ретінде ұсынылады, оны ары қарай шығармашылықпен толықтыру бастауыш сынып мұғалімдерінің міндеті болып саналады.

Жасалған сабақ жоспары қоғамдағы түрлі бағыттағы өзгерістерге сәйкес білім беру қызметіне жаңаша қарау, әлемдік тәжірибелерге және қол жеткен табыстарды саралай отырып, ұлттық ерекшеліктерді ескеріп, оқыту мен тәрбиелеу мәселесінде тиімді жолдарды таңдап, дұрыс жоспарлауға бағыттайды. Сабақ жоспары қазақ тілі, ана тілі, математика, дүниетану, еңбек пәндері бойынша жасалған.

Атап айтсақ, қазақ тілі пәнін оқып-үйрену барысында баланың сөйлеу дағдылары да ұштала түседі, олар өз ойын ауызекі және жазба тілде бейнелеп, өзгелердің сөзін толық түсінуді үйренеді және тіл туралы материалдар сол тілді қолданудың ең жарқын үлгісі бейнеленетін әдеби туындылар, жеке-жеке бөлімдер арқылы түсіндірілетін тіл теориясы - осының бәрі қазақ тілі пәнінде интегративті ұштастырыла меңгертіледі. «Қазақ тілі» пәнін оқу бағдарламасы мынадай бөлімдерден тұрады: «Тіл және сөйлеу», «Фонетика», «Лексика», «Сөзжасам», «Морфология», «Синтаксис», «Мәтін», «Пунктуация».

Ал, математика бойынша қоғамның қазіргі даму кезеңінен туындап отырған әлеуметтік сұранысқа орай анықталған мақсаттар мен міндеттер бастауыш математикалық білімнің және мазмұнын жасаудың, онымен үйлесімді оқытудың әдіс-тәсілдерін, құрал-жабдықтарын және ұйымдастыру түрлерін анықтаудың қажеттігін көрсетеді. Сол себепті, осы бағытта білім алуды міндеттейді.

«Дүниетану» пәнінің мазмұны оқушыларды қоршаған өмірдің әр түрлі объектілері мен құбылыстарын зерделеуге бағытталған танымдық іс-әрекет әдістерімен және тәсілдерімен жүйелі түрде қаруландыруды ескертеді.

Дүниетану мазмұнындағы табиғат, қоғам адам еңбегі туралы материалдар, бұрынғыдай маусымдық емес, жүйелілік ұстанымы бойынша құралған. Мұндай құрылымның бірнеше артықшылығы бар. Ең бастығы –білім бөлшектенбей, жүйемен беріледі.

Мектептің бастауыш сатысында еңбекке баулу пәнінің басты

мақсаты – оқушылардың еңбекке деген оң көзқарастарын қалыптастыру.

«Еңбекке баулу» оқу пәнінің мазмұны төмендегідей бөлімдерді қамтиды:техникалық еңбек, көркем еңбек, дизайн, тұрмыстық еңбек.

Оқулықтардағы осындай негізгі мәселелерді басшылыққа ала отырып, пәндер бойынша жасалған күнтізбелік жоспарларға негізделе отырып, сабақ жоспары құрастырылды.

Қазақ тілі 4 класс. Атамұра. 2011 -2012

№ 1. Тақырыбы: Жалаң және жайылма сөйлем

Мақсаты: 3-кластағы алған білімін қайталап, еске түсіре отырып, жаттығулар орындау; сөздік қорын, ауызша сөйлеу тілін дамыту; дәптермен, тақтамен жұмыс жасауда ұқыптылыққа, тазалыққа тәрбиелеу

Сабақтың түрі: қайталау сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, жаттығу жұмыстары

Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар, мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.

ІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІІІ Жаңа материалмен жұмыс: а) өткенді еске түсіру жай сөйлем дегеніміз не? Айтылу мақсатына қарай түрлерін ата. ә) оқулықпен жұмыс 1-жаттығу (Мәтінді тиісті дауыс ырғағымен оқы.Мәтіннен хабарлы,лепті, сұраулы сөйлемдерді тап. Ауызша орындау.)б) дәптермен жұмыс Күн ретін жазу. Көркем жазу А а А а Алма.

2-жаттығу Сызбаға қарап,қандай қорытынды шығаруға болады?

Жай сөйлем. Жалаң сөйлем тек бастауыш пен баяндауыштан тұрады.Жайылма сөйлем бастауыш,тұрлаусыз,баяндауыштан тұрады.

1-жаттығудағы қарамен жазылған сөйлемдерді сызба бойынша талдау.(Қарамен жазылған сөйлемдер Жайылма сөйлемдер себебі олар тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелерден тұрады.)4-жаттығу Өлеңді мәнерлеп оқы.Қарамен жазылған жайылма сөйлемдерді жалаң сөйлемдерге айналдырып жаз. (Жұлдыздар тізілді,ай үңілді)

5-жаттығу Сергіту жаттығуы(терең ойлау тапсырмасы сызбадағы жай сөйлем түрлерін салыстырып, олдардың ұқсастығын мен айырмашылығын дәлелде.)

6-жаттығуды өзіндік жұмыс ретінде орындату Жай сөйлемдерді түрлеріне қарай сәйкестендір. Жалаң сөйлем: Жаңбыр сіркіреді.Қаз қаңқылдады.Жайылма сөйлем Жолдасты жол айырады.Екі дос мектептен қайтты.т.б

IV.Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? І қатардың балалары жалаң сөйлемдер айтады(МысалыБауыржан келді.) ІІ қатардың балалары жайылма сөйлемге айналдырады(Бауыржан сабақтан келді).ІІІ қатардың балалары жалаң сөйлем мен жайылма сөйлемнің ұқсастығы мен айырмашылығын дәлелдейді Сөйлем түрлерін ата.

V.Үйге тапсырма: 3- жаттығу 4-бет. VІ. Оқушыларды бағалау

№ 2 Тақырыбы: Сөйлем мүшелері және олардың байланысы

Мақсаты: сөйлем мүшелері туралы білімін тиянақтау; сөздік қорын, ақыл-ойын, ауызша сөйлеу тілін дамыту; дәптермен, тақтамен жұмыс жасауда ұқыптылыққа, тазалыққа тәрбиелеу

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, жаттығу жұмыстары.Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер, тірек сызбалар

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 3-жаттығуды тексеру ІІІ. Білімді тексеру: 1)Ақ түйе боталады.2)Сәуле киім үтіктеді.3)Ара гүлге қонды.4)Бүгін күн жылынды.

IV Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

V Жаңа материалмен жұмыс: а) өткенді еске түсіру. Мына сөздерді жайылма сөздерді жалаң сөйлемге айналдырыңдар Балалар балық аулады.т.б Жалаң сөйлемді жайылма сөйлемге айналдырыңдар Айару келді.Жаңбыр жауды.т.б

ә) оқулықпен жұмыс 7-жаттығуды(терең ойлау тапсырмасы) Жайылма сөйлемдерді оқы.Үш сөзден құралған жайылма сөйлемдерге керекті сын есімдерді қосып,төрт сөзден құралған жайылма сөйлемдерге айналдырып жаз.(оқушылар атақты шопанмен кездесті.) б) дәптермен жұмыс Күн ретін, көркем жазуға Б б Б б Б б Бауыржан жаздырту.

8-жаттығу в) Сергіту жаттығуы Рбусты дұрыс шешсең,мақал шығады.(Ерді намыс өлтірер.Жайылма сөйлем

9 -жаттығуСызбаны толықтыр. Сөйлем мүшелері

Тұрлаулы мүше

Бастауыш

Тұрлаусыз мүше

Баяндауыш

11- жаттығу ауызша орындау(Терең ойлау тапсырмасы) жаттығудағы сөйлемдерді төмендегі қай себетке салуға болады? 1) себет жалаң сөлем/Жаңбыр жауды./ 2)себет жайылма сөлем /Лаура кітапханаға ткелді.1,2,3,4сөйлдерді саламыз/

13- жаттығу1)Мақалды түсініп оқы.2)Мақалды сөйлем мүшесіне талда.3) Сөйлем мүшелерінің байланысын тап. Ағынды су арнасын табады.

VI. Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Тұрлаулы мүшені атаңдар. Бастауыш пен баяндауыштан тұратын сөйлемді қандай сөйлем дейміз?

VII Үйге тапсырма: 12- жаттығу 6-бет. VІІІ Оқушыларды бағалау

№ 3 Тақырыбы: Шығарма

Мақсаты: оқушыларды сөздің түбірі, жұрнағы, жалғауы туралы білімдерін тиянақтауға, ажырата білуге, сауатты жазуға үйрету; ауызша сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту; адамгершілік, еңбек, ақыл-ой тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: қалыпты сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, дедукция, көрнекілік. Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

ІІ Мақсат қою кезеңі: 1) сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. 2) Сауаттылығын арттыру, ойлау қабілетін дамыту. 3) көрнекілікке сүйене отырып түсіндіріп, еске түсіру.

ІІІ.Жаңа сабақ: Шығарма «Менің жазғы демалысым» тақырыбында оқушылар өздерінің жазғы демалыста қандай кітаптар оқығанын, қандай жерлерге демалуға барғандарын, қандай сәттерді, қызықты оқиғаларды бастан кешкендері жөнінде осы шығарма арқылы баяндайды.

ІҮ Қорытындылау Шығарма дәптерлерін жинап аламын. Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.

Ү Үйге тапсырма: Ойтолғау «Менің арманым» . ҮІ Оқушыларды бағалау

№ 4 Тақырыбы: Сөз және оның мағынасы.

Мақсаты оқушыларға сөз жән оның мағынасы жайлы толық мағлұмат бере отырып түсінік беру, сөздік қорын, ауызша сөйлеу тілін дамыту; адамгершілік, еңбек тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі:қалыпты сабақСабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік

Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 12-жаттығуды тексеру. Бастауыш пен баяндауышты тауып, тиісті жеріне сызықша қою? Абай қазақ халқының ұлы- ақыны. Күләш қазақ халқының бұлбұл- әншісі.

ІІІ. Мақсат қою кезеңі: 1) сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. 2)Сөздің мағынасы ашу..ІҮ Жаңа материалмен жұмыс: а) дәптермен жұмыс Күн ретін, көркем жазуға Ә ә Ә ә Әтеш жаздырту.

19-жаттығудағы Кестеге қарап, білезік сөзі туралы не айта аласың?Білезік әшекей бұйым. Білезікті қыз – келіншектер, әжелер, апалар тағады. Білезік күмістен, алтыннан жасалады. Күміс білезік тағып жүрсе көп ауырмайды деген ұғым бар.

20-жаттығу мәтінді оқу, талдау. Сабақ сөзі қандай мағыналарда жұмсалатынын айтып түсіндіру.Сабақ сөзін оқушылар білім алу деп түсінеді. Сабақ оқу оқушыға үлкен міндет болып табылады. Сабақ оқымаған оқушы болашақта үлкен армандарына қол жеткізе алмайды.

22-жаттығудағы өлеңдегі қарамен жазылған бұрыш сөзінің екі мағынада қолданылып тұрғанын дәолелде. Бұрыш сөзі бірінші мағынасында тамаққа қосылатын бұыршты білдіріп тұр, екінші мағынасында үйдің бұрышын білдіріп тұр.

23-жаттығу. «Мәтінді түсініп оқу. Қарамен жазылған сөздер тобы қандай мағына береді?Топталып бір мағына беретін тағы қандай сөздер тобын білесің?Дұшпан сөзінің мәндес сөздерін тауып, неліктен мәндес екенін дәлелде? Қарамен жазылған сөздер тобы тойтарыс берген сөзі. Бұл сөз жеңіске жету, жауын қарсы тұру деген мағынаны білдіріп тұр. Топталып бір мағына беретін сөздер Сымбатты сөзін алсақ болады. Ол ару, әсем, сұлу сөздерінің мағынасы болып табылады.Дұшпан сөзіне мәндес сөздер жау деп алсақ болады.

24-жаттығу Кестені толтыр.

Мағынасы мәндес сөздер	Мағынасы қарама- қарсы сөздер	Дыбысталуы бірдей, бірақ беретін мағыналары әр басқа сөздер.
Сұлу, ару, әсем, көрікті	Ұзын-қысқа,аласа-биік	Ара,бас,көз.

ҮІ Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.ҮІІ Үйге тапсырма: 21-жаттығу Жұмбақтың шешуін тауып, көшіріп жаз. Мағынасы қаама- қарсы сөздердің астын сыз. ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№5. Тақырыбы: Сөз және оның құрамы.

Мақсаты: оқушыларды сөздің түбірі, жұрнағы, жалғауы туралы білімдерін тиянақтауға, ажырата білуге, сауатты жазуға үйрету; ауызша сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту; адамгершілік, еңбек, ақыл-ой тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: қалыпты сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, жинақтау, көрнекілік Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 21-жаттығуды тексеру. Жұмбақтың шешуі Мысық. Қарама- қарсы сөздер күн бойы, түн бойы. ІІІ Мақсат қою кезеңі: 1) сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. 2) Сөздің құрамына не жатады? 3) көрнекілікке сүйене отырып түсіндіріп, еске түсіру.

ІҮ Жаңа материалмен жұмыс а) өткенді еске түсіру Сөздер қандай мағыналары бар? Жазылуы бірдей мағыналары әртүрлі қандай сөздерді білесіңдер? Мағыналары қарама-қарсы сөздер ше? Мағыналары жуық сөздерді білесің бе?

ә) дәптермен жұмыс Күн ретін, көркем жазуға В в В в вагон жаздырту.

25-жаттығуды Сөздің одан әрі бөлінбейтін мағыналы бөлігін ата, сөздің қандай бөліктері қарамен берілгенін анықта? Дәурен-нің,күй-ші, кітап-хана,арыстан-дар.одан әрі бөлінбейтін бөлігі; Дәрен, күй,кітап, арыстан.нің, ші,хана, дар бөліктері қосымша.

26-жаттығу Сызбаға қара. Оны толтыр.

Сөз

түбір

қосымша

27-жаттығудағы Берілген сөздердің түбірі мен қосымшасын ажырат. Қай сөзде бір ғана қосымша, қай сөзде екі қосымша бар кенін анықта. Өзің қалаған екі-үш сөзбен сөйлем құрастырып жаз.

28-жаттығу Төмендегі сөздерге тұсындағы жұрнақтардың қайсысын жалғауға болады. Түбір сөздердің мағыналары жұрнақ жалғанғанда қалай өзгеред? Жұрнақ жалғанған сөздерді қатыстырып, бірнеше сөйлем құрап жаз.

ҮІ Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Сөздің құрамы деп нені айтамыз? Сөздің түбіріндегі соңғы әріп өзгеретін мысал келтір?

ҮІІ Үйге тапсырма: 29-жаттығудағы Сендердің алдарыңда- қаланың картасы. Ауызша мектептен стадионға дейін қалай баратыныңды түсіндір.Керекті сөз топтары: мектептен шығамын, көшеден өтемін, стадионға келемін.Құраған әңгімеңді жаз. Жалғаулардың стын сыз.ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№ 6. Тақырыбы: Сөз және оның құрылымы

Мақсаты: сөздердегі я, ю әріптерінің ерекшеліктерін, сөздерге дыбыстық талдау жасай білуге үйрету; сөздік қорын, қисынды ойлауын, байланыстырып сөйлеу тілін дамыту; еңбек, адамгершілік тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: қалыпты сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, жинақтау, көрнекілік. Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру : 29-жаттығудағы Сендердің алдарыңда- қаланың картасы. Ауызша мектептен стадионға дейін қалай баратыныңды түсіндір.Керекті сөз топтары: мектептен шығамын, көшеден өтемін, стадионға келемін.Құраған әңгімелерін оқытамын.

ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 1. Қоян сөзінде неше әріп бар? Неше дыбыс естіледі? Аю сөзінде ше? Я және ю қанда дыбыс болып есептелінеді?

2.Я және ю дыбыстары ездесетін сөздерді айту. ә) дәптермен жұмыс Күн ретін жазу. Көркем жазу: Ғ ғ Ғ ғ Ғалия 36-жаттығуды Өлеңнен в әрпі бар сөздерді теріп жаз. Түсініксіз сөздердің мағынасын түсіндірме сөздіктен қарап ал. «Сөздерді жина» ойыны: «Шахтада» тақырыбы бойыншы құрамында в, х,ф,э әріптері бар сөзреді жинақта.

37-жаттығу Көп нүктенің орнына э,ф,х,ц әріптерінің тиістісін қойып, сөйлемдерді көшіріп жаз. Экватор жер шарының белдігі.Райхан әжесіне хат жазды. Фатима тігін фабрикасында жұмыс істейді.Циркте қонжықтардың өнерін тамашаладық.

39-жаттығудағы суреттерге қара. Қай ертегіден? Білгішбек, ертегі неліктен «Қарлығаштың

ҮІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІІ Үйге тапсырма: 38- жаттығу Ребусты шешіп келеміз. ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№7. Тақырыбы: Сөз таптары Зат есім.

Мақсаты: сөз таптарының түрлерін, оларға сұрақ қоюға, сөйлемдегі сөз таптарына талдау жасауға үйрету; таным қабілетін дамыту, сөздік қорларын, дүниетанымын дамыту; ақыл-ой, адамгершілік тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: қалыпты сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: көрнекілік, ішін-ара іздену, сұрақ-жауап. Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар, мазмұнды суреттер.

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 38-жаттығудағы Ребустың шешуін таптық па?Дәптерлерінен тексеріп шығамын.

ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жан-жақты білімдерін тексеру

Сызбаға сүйене отырып 40-жаттығудағы сөздерді талдау.Сөздерді мағыналарына қарай топтап айтып, оларға сұрақ қой?Әр топтағы сөздерге қойылатын сұрақтың әр басқа болуы неліктен деп ойлайсың?Сызба бойынша сөз таптары туралы білетініңді айт. Анықтаманы еске түсіру. Зат есім - заттың, құбылыстың, іс-әрекеттің атын білдіреді. Сұрақтары : Кім? Не? Кімдер? Нелер?

Сын есім дегеніміз – заттың сынын білдіреді. Сұрақтары: Қандай? Қай?

Сан есім – заттың ретін, санын, мөлшерін, қатарын білдіреді. Сұрақтары: Неше? Қанша?

Етістік – заттың қимылын білдіреді. Сұрақтары: Не істеді? Қайтті? Жалқы есім дегеніміз - біркелкі заттарды жекелеп айтатын атау, жеке заттарды айтамыз. Сонымен қатар, жер-су аттары, адамдардың аттары, жануарлардың аттары барлығы бас әріптен басталып жазылады. Мысалы, Алатау, Балқаш.

Жалпы есім дегеніміз біріңғай заттарды жаппай атайтын атау, ұқсастығы бойынша. Жалпы есімдер кіші әріптерден басталып жазылады. Мысалы, қыз, қала, құс.

Ү Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 41-жаттығудағы Кестені толықтыр.

Зат есім
Жалқы есім ... Баянауыл ...	Жалпы есім Адам ... өзен	Негізгі зат есім Көл ... орын	Туынды Зат есім ... Достық ...

42-жаттығу Жақшадағы сөздерге тиісті тәуелдік жалғауларын жалғап, өзінің алдындағы сөзбен байланыстырып жаз. Мысалы: Кітаптың беті, жаңбырдың суы, қуыршақтың көйлегі, бөлменің ауасы.43-жаттығуды Өлеңді мәнрлеп оқы.Тәуелдеулі зат есмідерді тап.

ҮІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІІ Үйге тапсырма: 44-жаттығу Ребусты дәптерлеріңе жазып шешімін тап?Ребустың шешуіндегі сөзді жекеше, көпше түрде үш жақта тәуелдеп жаз. ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№8 Тақырыбы: Етістік.Сын есім.

Сабақтың мақсаты: етістік жайында түсініктерін пысықтау, етістіктің сұрақтары мен түрлерімен таныстыру; оқушылардың сөз байлығын арттыру, сын есім жайында түсініктерін пысықтау, сын есімнің сұрақтарымен таныстыру, сын есім туралы алған білімдерін саралап, жинақтау сауатты жазу дағдыларын жетілдіру сөйлеу дағдыларын дамыту; адамгершілік, экологиялық тәрбиелеріне баулу.

Сабақтың түрі: қалыпты сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену

Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 44-жаттығу Ребустың шешуін дәптерлерінен тексеру.

ІІІ Мақсат қою кезеңі: 1. Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жан-жақты білімдерін тексеру Етістік дегеніміз не? (Етістік дегеніміз – заттың не құбылыстың қимылын білдіретін сөздер) Ол қандай сұрақтарға жауап береді? (не істеді? қайтты?) Сын есім дегеніміз не? ӨҚандай сұрақтарға жауап береді.

Ү Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 45- Сызбаны пайдаланып, етсітік туралы білетініңді айт.

Сөз табының атауы

Беретін мағынасы

Қандай сұраққа жауап беретіндігі

Тұлғасына қарай түрлері (негізгі, туынды)

Құрамына қарай түрлері (дара, күрделі)

Іс-әрекеттің жүзеге асу- аспауына қарай түрлері (болымды, болымсыз)

46-жаттығуды Зат есім туралы біліміңді пайдаланып, жағдаяттан шығып көр.Бұлар зат есімдер. Әркімнің өз жеті атасы болады. Ол жеті ата адам аттары. Зат есім ішінде жалқы есімге жатады. 47- жаттығуды Жұмбақты оқып, жатқа жаз.

Аузымен сурет салады, Демімен ағаш жарады.

Етістіктердің астын сыз, дара немесе күрделі кенін айт. Осы етістіктерді күрделі етістікке айналдыр. Етістік салады, жарады.Бұл етістіктер дара етістік.Күрделі етістікке айналдырғанда.Аузымен сурет салатын болыпты.Демімен ағаш жарады екен.

48-жаттығу Өлеңді мәнерлеп оқы. Туынды етістіктерді тауып, оларды сөз құрамына талда.

49-жаттығу Зат есімді етістікпен сәйкестендіріп, сөйлем құрап жаз.Етістік қай сөйлем мүшесінің қызметін атқарып тұр.Адам жүреді.Ат шабады.Қарлығаш ұшады. Бақа секіреді.Жылан жылжыйды.Балық жүзеді.Етістік сөйлем мүшесінің баяндауыш қызметін атқарып тұр. 50- жаттығу Сызбаға қатысты етістіктерді тауып, әңгіме құрап жаз.

ҮІІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын. ҮІІІ Үйге тапсырма: 51- жаттығу Етістік туралы алған біліміңді пайдаланып, жағдаяттан шығып көр. ІХ Оқушыларды бағалау

№8. Тақырыбы: Сын есім

Сабақтың мақсаты: сын есім жайында түсініктерін пысықтау, сын есімнің сұрақтарымен таныстыру, сын есім туралы алған білімдерін саралап, жинақтау, одан әрі тереңдету; оқушылардың сөз байлығын арттыру, сауатты жазу дағдыларын жетілдіру сөйлеу дағдыларын дамыту; адамгершілік, экологиялық тәрбиелеріне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену

Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 69-жаттығу. ІІІ Мақсат қою кезеңі: 1. тақырып мазмұны бойынша ертегі айту. Сын есім

Баяғы өткен заманда Етістік деген әлемде әртүрлі заттар тіршілік етіпті. Заттардың не түсі, не пішіні болмай қызықсыз өмір сүріпті. Күндердің күнінде бұл елге өте алыс жерден Сын есім қария келіп елмен танысады екен. Сонда қария аң-таң болып, әр тұрғынмен танысып, сөйлеседі:

- Сенің атын кім? - деді қария заттың атымен танысайын деп

- Алма – деп жауап берді ештеңеге ұқсамайтын зат.

- Мұнда не істеп жүрсің? – деді қария іс-қимылын білейін деп.

- Күз келгендіктен біз пісеміз – деп жауап береді.

- Сын есімнің жаны қатты ашып, барлық заттарға қуаныш сыйлайын деп сөзін бастайды.

- Алма сен бұдан былай, қызыл, домалақ, дәмді алмасын – дегені сол еді алмамыз қып-қызыл, домалақ болды да қалды.Солай бір апта бойы қонаққа келген Сын есім қария қол үзбей жұмыс істейді екен. Бұл елде бақыт орнау үшін бізде өзіміздің қол ұшымызды беріп көрейік.

- Шөп қандай болады? (жазыл, сары) - Аспан қандай болады? (көгілдір, үлкен)

- Қария қай жерден келді? (алыстан)- Жарайсыңдар балалар, енді ой түйіп көрейік.

2. Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жан-жақты білімдерін тексеру Сын есім дегеніміз не? Мысал келтір.

Ү Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 52-жаттығу. «Алтын сақа» ертегісін есіңе түсір. Көлде қалқып жүзіп жүрген өкпеені, баланың сақасын оның таңдаған тайы қандай? Сұрағына жауап беретін сөздермен тіркестіріп жаз. 53-жаттығу Етістіктерге ғыш,гіш жұрнақтарын жалғап, туынды сын есім жаса.Жүзгіш, өнгіш, білгіш, тергіш,жазғыш. 54-жаттығуды Негізгі сын есімдерге дау,деу,лау, леу,тау, теу,шыл,шіл, ғылт,гілт,ғыш,гіш жұрнақтарының тиістісін жалғап жаз.Мысалы: Жасылдау, бозғылт, үлкендеу, биіктеу, ескілеу, ұсақтау, өкшіл,ақшыл, сұрлау 55-жаттығудағы мақалды түсініп оқы. Сын есімдерді тауып, оларды сөз құрамына талда.

ҮІІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІІІ Үйге тапсырма: 56-жаттығу Сын есімдерді пайдаланып, төмендегі жоспар бойынша «Марқакөл қорығы» тақырыбына әңгіме құрап жаз. Жоспар.

1.Марқакөл қорығының орналасқан жері. 2.Марқакөл қорығының табиғаты.

3.Балқарағайдың пайдасы.

№ 9. Тақырыбы: Сан есім

Сабақтың мақсаты: сан есім жайында түсініктерін пысықтау, сан есімнің сұрақтарымен таныстыру, сан есім туралы алған білімдерін саралап, жинақтау, одан әрі тереңдету; оқушылардың сөз байлығын арттыру, сауатты жазу дағдыларын жетілдіру сөйлеу дағдыларын дамыту; адамгершілік, экологиялық тәрбиелеріне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену

Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 56 – жаттығу «марқакөл қорығы» тақырыбына әңгімелерін оқытамын. ІІІ Мақсат қою кезеңі: Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жан-жақты білімдерін тексеру Сан есім дегеніміз не? Мысал келтір.

Ү Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 57-жаттығу. Мәтінді түсініп оқы.Сан есімі бар сөйлемдерді көшіріп жаз. Сан есімдерге сұрақ қойып, астын сыз.Бұлар қандай сан есмідер? Есептік пе,әлде реттік пе? 58-жаттығу Анаграмманы шеш. Сан есмідерді татп.Бұлар қандай сан есмідер?Қос сөзін қандай сан есіммен алмастырып айтуға болады?

59-жатығу сандарды сөзге айналдырып, сөйлемдерді көшіріп жаз. 61-жаттығу. Мәтінді түсініп оқы. Мәтіннен сан емісдерді байланысқан сөзімен бірге теріп жаз.

ҮІІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІІІ Үйге тапсырма: 60 – жаттығу.Ребусты шеш. Қандай мақал шығады. Мақалды жаз. Сызықшаның қойлу себебін түсіндір. ІХ Оқушыларды бағалау

№ 10 Тақырыбы: Диктант оны талдау жасау.

Мақсаты: оқушыларға диктант жаздыра отырып, алған білімдерін тиянақтауға, тексеруге, сауатты көркем жаза білуге мүмкіндік туғызу: танымдық қабілетерін, ақыл-ойын дамыту; адамгершілікке, сұлулыққа, ұжымшылдыққа баулу.

Сабақтың түрі: білімді тексеру және бағалау сабағы Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру.

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың назарларын сабаққа аудару, құрал-жабдықтарын түгендеу. .

ІІ Мақсат қою кезеңі: Бүгінгі сабақта біз диктант жазамыз. Диктант жазуға дайынбыз ба? Ондай болса жұмысты бастамай тұрып есімізге бірнеше ережелерді түсіріп алайық: Сөйлемдегі сөздер қалай жазылады? Сөйлем неден басталады? Сөйлем соңына қандай тыныс белгі қойылады?Сөйлем ішінде жер-су аттары, адамның аты кездессе қалай жазылады? Әр жазған сөйлемді тексеріп отыру керек па? Неліктен?

ІІІ Білімдерін тексеру: Диктант мәтінін мұғалім 2 рет дауыстап оқып, қиын сөзді тақтадан қарап алу керектігін ескертеді.

Күз

Қыркүйек. Күздің алғашқы айы. Аспан бұлттанды. Күннің қызуы азаяды. Күн салқындай бастайды. Ағаштың жапырақтары сарғая бастады. Терек пен қайың жасыл жапырағынан айырылды. Айнала сары ала түске боялды. Шық осы айда түседі. Құстар да жылы жаққа ұшып кетеді. Аңдар қысқы тіршіліктеріне кіріседі. Олар қысқа әртүрлі дайындалады. Біреулері қысқы азықтарын жинайды. Енді біреулері денелеріне май жинап, қыс бойы ұзак ұйқыға кетеді. (59 сөз)

Тапсырма. 1. Мәтіндегі сөйлем санын цифрмен жақша ішіне жаз. 2. Не? нелер? сұрағына жауап беретін сөздердің астын сыз. 3. Қыркүйек сөзіне дыбыстық талдау жаса.

ІҮ Үйге тапсырма: 3 сөзге дыбыстық талдау жасау. Ү.Оқушыларды бағалау оқушылардың жазған жұмыстарына сәйкес бағалау, талдау жұмыстарын жүргізу.

№11. Тақырыбы: Тіл және сөйлеу

Сабақтың мақсаты: оқушыларды сөздің құрылымын, әріптер мен дыбыстардың ерекшелігін ажыратуға үйрету; сөздік қорын, ауызша сөйлеу тілін дамыту; адамгершілік, еңбек тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: қалыпты сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену

Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 3 сөзге дыбыстық талдау жасау.Дәптерлерінен орындалғанын тексеремін. Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.

ІІІ Мақсат қою кезеңі Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

Ү Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 1-жаттығу. Мәтінді түсініп оқы.Тілді не үшін мұра етіп қалдырғысы келгенін білгім келеді. Мұның жауабын балалар берсін.

ә) дәптермен жұмыс Күн ретін жазу. Көркем жазу: Й й Й й Йод

2-жаттығу Мақалдарды түсініп оқы, жатқа жаз

3-жаттығуды Өлеңді көшіріп жаз. Өлең мазмұнын қалай түсінгеніңді айтып бер.

4-жаттығуда. Төмендегі сызба бойынша сөйлеудің әрбір мақсатына байланысты шағын әңгіме құрастырып, дәлел келтір.

ҮІІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік?

ҮІІІ Үйге тапсырма: 5- жаттығу Торкөздерге тиісті сөздерді қой. Осы сөздерді қатыстырып, өз ойыңды айтып бер. Көңіл күйіңді білдіретін мысал келтір.

№ 12. Тақырыбы: Дыбыс және әріп

Мақсаты: оқушыларды сөздің құрылымын, әріптер мен дыбыстардың ерекшелігін ажыратуға үйрету; сөздік қорын, ауызша сөйлеу тілін дамыту; адамгершілік, еңбек тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік

Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 5-жаттығуды тексеру.

ІІІ Мақсат қою кезеңі: 1) сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. 2) Сөздер нелерден құралады? Дыбыс деп нені айтамыз? Әріп дегеніміз не? 3) көрнекілікке сүйене отырып сөздің құрылымын түсіндіріп, еске түсіру.

ІҮ Жаңа материалмен жұмыс: а) дәптермен жұмыс Күн ретін, көркем жазуға Ә ә Ә ә Әтеш жаздырту. 1-жаттығудағы Сызба бойынша тіл дыбыстары туралы айт. Мысал келтір.

2-жаттығу Сөздерді оқы. Әр сөзде неше әріп, неше дыбыс барын анықта.Қай сөзде дыбыс пен әріптің саны бірдей емес? Дыбыс пен әріптің бір- бірінен өзгешелігі неде?

3-жаттығудағы Сөз жұптарын салытырып оқы. Көшіріп жаз. Сөз мағынасын өзгертіп тұрған дыбыстарды тауып, астын сыз.

4-жаттығу Өлеңді оқып, жатқа жаз. Дауыссыз дыбыстардың астын сыз. Оларды ұяң,қатаң,үнді дауыссыздарға ажырат.

5-жаттығу Ребусты дұрыс шешесең, жұмбақтың мәтіні шығады. Жұмбақтың шешеуіндегі сөзді буынға бөл. Осы сөзбен сөйлем құрап жаз. ҮІ Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Сөздер неден құралады? Әріп деп нені айтамыз? Дыбыс дегеніміз не?

ҮІІ Үйге тапсырма: 6-жаттығу.ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№13. Тақырыбы: Буын үндестігі.

Мақсаты: жаттығуларды орындау барысында сөздердегі дауысты у және дауыссыз болып келетін жағдайларды ажыратуға, сөздерге дыбыстық талдау жасай білуге үйрету; сөздік қорын, қисынды ойлауын, байланыстырып сөйлеу тілін дамыту; еңбек, адамгершілік тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, жинақтау, көрнекілік

Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Балалар, бір – біріңе қарап жымиыңдар, жайланып отырып, көздеріңді жұмыңдар. Менің айтқанымды іштеріңнен қайталаңдар.

Мен бақытты баламын, Жан дүниемде күн нұрлы

Жылуым мол бойымда.Осы жылуды Жер бетіндегі барлық адамдарға жолдаймын.

Менің оқығым келеді! Білімді, алғыр болғым келеді!

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 6-жаттығуды тексеру. ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 1. Дауысты дыбыс деп қандай дыбыстарды айтамыз? Дауыссыз дыбыстарды ата. 2. У дыбысы бірде дауысты, бірде дауыссыз дыбыс болатынын еске түсіру. 3. «Қандай У?» ойынын ойнату. Ойынның шарты: мұғалім сөздерді айтады оқушылар сигналды қызыл және көк карточкалар арқылы дауысты, дауыссыз екендігін көрсетеді. Мысалы: аула, сула, ау, Сәуле, жу, бу т.б.

ә) дәптермен жұмыс Күн ретін жазу. Көркем жазу: Г г Г г Гүлжан

-жаттығуды оқу, мазмұнын ашу, у дыбысы бар кестені толтыру.

-жаттығу екі топтағы сөздерді оқу, у дыбысы сөздерде қандай болып тұрғанын анықтау. Екінші топтағы сөздерге екінші у – дыбысын қосқанда мағыналы сөз шығатынын дәлелдеу. 13-жаттығудағы Сөздерді оқы. Сөздерді буынға бөліп көшіріп жаз. Соңғы буындағы дауысты дыбыстардың жуан немесе жіңішке екенін айт. Мысалы: Дос- тық.

14-жаттығу Жуан дауысты дыбыстары бар сөздерді бағанның оң жағына, жіңішке дауысты дыбыстары бар сөздерді сол жағына көшіріп жаз.15-жаттығудағы Өлеңді оқып, жатқа жаз.Қарамен жазылған сөздерге жалғанған буындар қандай буын екенін және себебін айт. Өлеңнің мағынасын түсіндір. 16-жаттығу Сөйлемдерді көшіріп жаз. Жіңішке қосымша жалғанған сөздердің астын – бір, жуан қосымша жалғанған сөздердің астын екі сыз. Құрамында жіңішке, жуан аралас келген сөздерді тап.

ҮІ Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Сөздер неден құралады? Әріп деп нені айтамыз? Дыбыс дегеніміз не?ҮІІ Үйге тапсырма: 17-18- жаттығу.

ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№14. Тақырыбы: Буын үндестігі.

Мақсаты: жаттығуларды орындау барысында сөздердегі дауысты у және дауыссыз болып келетін жағдайларды ажыратуға, сөздерге дыбыстық талдау жасай білуге үйрету; сөздік қорын, қисынды ойлауын, байланыстырып сөйлеу тілін дамыту; еңбек, адамгершілік тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, жинақтау, көрнекілік

Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Балалар, бір – біріңе қарап жымиыңдар, жайланып отырып, көздеріңді жұмыңдар. Менің айтқанымды іштеріңнен қайталаңдар.

Мен бақытты баламын, Жан дүниемде күн нұрлы

Жылуым мол бойымда.Осы жылуды Жер бетіндегі барлық адамдарға жолдаймын.

Менің оқығым келеді! Білімді, алғыр болғым келеді!

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 6-жаттығуды тексеру.

ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 19- жаттығуда Мақалды оқып, жатқа жаз. Қарамен жазылған сөздердің түбірі мен қосымшасын ажырат. Түбір сөздің соңғы буынындағы және қосымшадағы дауысты дыбыстар бір-бірімен үндесіп тұрғанын түсіндір.Буын үндестігі дегенді қалай түсінесің?

20 -жаттығудағы Мәтінді көшіріп жаз. Жіңішке қосымша жалғанған сөздердің астын- бір, жуан қосымша жалғанған сөздердің астын екі сыз.Қосымшалар бірде жуан, бірде жіңішке болып жалғану себебін түсіндір.

21-жаттығу Өлеңді мәнерлеп оқы.Қарамен жазылған сөзді сөз құрамына талда. Түбірдегі дауысты дыбыс пен қосымшадағы дауысты дыбысқа назараудар. Не байқадың?

22- Сөздерді көшіріп жаз. Қарамен жазылған сөздерді қатыстырып сөйлем құра. Бұл сөздердің жазылуын есте сақта.

ҮІ Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Сөздер неден құралады? Әріп деп нені айтамыз? Дыбыс дегеніміз не?

ҮІІ Үйге тапсырма: 23- жаттығу. Мәтінді оқы. Мәтіндегі негізгі ойды анықта. Соңғы екі сөйлемді сөз құрамына талда.ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№15. Тақырыбы: Дыбыс үндестігі.

Мақсаты: жаттығуларды орындау барысында сөздердегі дауысты у және дауыссыз болып келетін жағдайларды ажыратуға, сөздерге дыбыстық талдау жасай білуге үйрету; сөздік қорын, қисынды ойлауын, байланыстырып сөйлеу тілін дамыту; еңбек, адамгершілік тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: қалыпты сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, жинақтау, көрнекілік. Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Балалар, бір – біріңе қарап жымиыңдар, жайланып отырып, көздеріңді жұмыңдар. Менің айтқанымды іштеріңнен қайталаңдар.

Мен бақытты баламын, Жан дүниемде күн нұрлы

Жылуым мол бойымда.Осы жылуды Жер бетіндегі барлық адамдарға жолдаймын.

Менің оқығым келеді! Білімді, алғыр болғым келеді!

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 6-жаттығуды тексеру.

ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жаңа материалмен жұмыс 24- жаттығуда Сөздерге көптік жалғауын жалғап айт.Мысалы: Аққулар, киіктер, көлдер, құстар, құлындар, әншілер, қыздар, үйлер.

25-жаттығудағы Көп нүктенің онына тұсындағы қосымшалардың тиістісін қойып жаз. Түбір сөздің соңындағы және қосымшадағы бірініші дыбыстың астын сыз. Олардың қандай дыбыс екенін айт. Сонда не байқадың.

26-жаттығу Өлеңді жатқа жаз. Қарамен жазылған сөздердің түбірін тап. Түбір сөздің соңғы дыбысының өзгеру себебін түсіндір.

27-жаттығудағы Сөздердіоқып, көшіріп жаз. Сөздердің айтылуы мен жазылуын салыстыр.

ҮІ Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Сөздер неден құралады? Әріп деп нені айтамыз? Дыбыс дегеніміз не?

ҮІІ Үйге тапсырма: 29- жаттығу Сөздерді оқып, көшіріп жаз. Айтылуда сөздедің өзгеру себебі неде?Осы сөздерді қатыстырып сөйлем құра. Бұл сөздердің жазылуын есте сақта?

ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№16. Тақырыбы: Дыбыс үндестігі.

Мақсаты: жаттығуларды орындау барысында сөздердегі дауысты у және дауыссыз болып келетін жағдайларды ажыратуға, сөздерге дыбыстық талдау жасай білуге үйрету; сөздік қорын, қисынды ойлауын, байланыстырып сөйлеу тілін дамыту; еңбек, адамгершілік тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: арлас сабақ.Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, жинақтау, көрнекілік

Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Балалар, бір – біріңе қарап жымиыңдар, жайланып отырып, көздеріңді жұмыңдар. Менің айтқанымды іштеріңнен қайталаңдар.

Мен бақытты баламын, Жан дүниемде күн нұрлы

Жылуым мол бойымда.Осы жылуды Жер бетіндегі барлық адамдарға жолдаймын.

Менің оқығым келеді! Білімді, алғыр болғым келеді!

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 6-жаттығуды тексеру.

ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жаңа материалмен жұмыс 30- жаттығуда Сөз тіркестерін көшіріп жаз. Айтылуда сөздердің аралығындағы көршілес дыбыстардың айтылу кезінде өзгеру себебі неде?

31- Сөздердің аралығындағы көршілес дыбыстардың айтылу кезінде өзгеру себебін түсіндір. 32-жаттығу Жаңылтпашты оқып, жатқа жаз. Сөздердің аралығындағы дыбыс үндестігін тап. 33-жаттығудағы көп нүктенің орнына н,ң дыбыстардың тиістісін қойып, көшіріп жаз.

ҮІ Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Сөздер неден құралады? Әріп деп нені айтамыз? Дыбыс дегеніміз не? ҮІІ Үйге тапсырма: 34- жаттығу Мәтінді оқы. Алғашқы сөйлемді көшіріп жазып, буын үндестігіне сай жазылғанын дәлелде. Буын үндестігіне сай жазылмай тұрған сөзді тап. ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№17. Тақырыбы: Өзіңді-өзің тексер.

Сабақтың мақсаты: оқушылардың алған білімдерін тиянақтауға, пысықтауға мүмкіндік жасау; байланыстырып сөйлеу тілін, дұрыс жазу, дұрыс оқу қабілеттерін дамыту; адамгершілік, еңбек тәрбиелеріне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздену, көрнекілік

Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызба, қима қағаздар

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Балалар, бір – біріңе қарап жымиыңдар, жайланып отырып, көздеріңді жұмыңдар. Менің айтқанымды іштеріңнен қайталаңдар.

Мен бақытты баламын, Жан дүниемде күн нұрлы

Жылуым мол бойымда.Осы жылуды Жер бетіндегі барлық адамдарға жолдаймын.

Менің оқығым келеді! Білімді, алғыр болғым келеді!

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 34-жаттығу тексеру, оқу. ІІІ Мақсат қою кезеңі: Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ Жан-жақты білімдерін тексеру

«Жеміс жинау» ойыны алмаларды тиісті сауытқа салу.

Біз қандай дыбыстары бар сөздерді дұрыс жазуға, оқуға үйрендік? Олар қандай дыбыстар?

Ү Өзіндік жұмыс: а) Кіріспе сөз

ә) дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу 1-жаттығу. Бір дыбысын өзгерту арқылы сөз тізбегін жаса.Дыбыс сөз жасауда қандай рөл атқарады деп ойлайсың?

2-жаттығудағы Сөздреді екі қатарға бөліп жаз:1- қатарға дыбысы мн әрпі бірдей сөздер, 2- қаратға әрпінен дыбыстарының саны көп сөздер жазылсын. 3-жаттығудағы Көп нүктенің орнына тиісті әріпті қойып, өлеңді көшіріп жаз. 4-жаттығу. Бір буыннан тұрып, тасымалдауға болмайтын сөздерді теріп жаз. 5-жаттығу. Мәтінді қатесіз көшіріп жаз. Қатесіз дұрыс жазып шыққаныңа көз жеткізу үшін оқулықпен тексеріп шық. Соңғы сөйлемнің қарамен жазылған сөздерін сөз құрамына ажырат 6-жаттығу. Оң жақ бағанада қандай сөздер жазылатынын тап. Жазғандарыңның дұрыстығын тексер.

7-жаттығу Көп нүктенің орнына тиісті қосымшаны қойып, сөйлемдерді көшіріп жаз. Қарамен жазылған сөздердің айтылуы мен жазылуын салыстыр.

ҮІ Бекіту: Оқушыларға үлестірмелі қима қағаздар тарату.№1 Ф әрпі бар 4-5 сөз тауып жаз. Оларға дыбыстық талдау жаса. №2 Х әрпі бар 4-5 сөз тауып жаз. Оларға дыбыстық талдау жаса.№3 Ауызекі сөйлеу мен жазбаша сөйлеудің қайсысы бұрын пайда болды?№4 Халық сөзі бар 2 мақал жаз. №5 Ц әрпі бар 4 сөз жаз оларға дыбыстық талдау жаса.

ҮІІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІІІ Үйге тапсырма: 8-жаттығу .

ІХ Оқушыларды бағалау

№18 Тақырыбы: Мәтін туралы түсінік

Сабақтың мақсаты: оқушыларды мәтіннің белгілерімен, оларды тиісті дауыс ырғағымен оқуға, мағынасын түсінуге үйрету; байланыстырып сөйлеу тілін, ақыл-ойын дамыту; адамгершілік, экологигиялық тәрбиелеріне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздену, көрнекілік

Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызба. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 8-жаттығу тексеру, оқу ІІІ Мақсат қою кезеңі: Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ Жан-жақты білімдерін тексеру

Мәтін дегеніміз не? Тірек сызбаға сүйене отырып мәтіннің мағынасын ашу.

Ү Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 1-жаттығудағы әр бөлікті салыстыр.Қай бөлік мәтін. Неліктен. Мәтінге тән белгілерді есіңе түсір

2-жаттығу. Берліген сөйлемдерден «Ормандағы оқиға» мәтіні құрастыр. Ол үшін сөйлемдердің өзара мағыналық байланыста болуын басшылыққа ал.

3- жаттығуды көшіріп жаз. Сөйлемдерді бір-бірімен байланыстырып тұрған сөздердіңастын сыз.Мәтінде не туралы айтылған? Кестені пайдаланып, дәлелдей білуге үйрен.

4- жаттығуда мәтінді оқы, ат қой. Мұның мәтін екенін дәлелде. Қай сөйлем сөздердің қайталануы, есімдік, мәндес сөздер арқылы байланысқанын көрсет. 5- жаттығуда байланысу тәсілдерін пайдаланып, мәтінді көшіріп жаз. Мәтінге ат қой. Мәтіндегі негізгі ойды анықта.ҮІІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІІІ Үйге тапсырма: 6- жаттығу. тақырыбына мәтін құрастыру. ІХ Оқушыларды бағалау

№19 Тақырыбы: Мәтінді сипаттау

Сабақтың мақсаты: оқушыларды мәтін түрлерін ажырата білуге, жоспар бойынша мәтін құрастыра білуге мүмкіндік туғызу; байланыстырып сөйлеу тілін, ақыл-ойын дамыту; үлкендерді сыйлауға, адамгершілік тәрбиелеріне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздену, талдау, жинақтау, көрнекілік. Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Балалар, бір – біріңе қарап жымиыңдар, жайланып отырып, көздеріңді жұмыңдар. Менің айтқанымды іштеріңнен қайталаңдар.

Мен бақытты баламын, Жан дүниемде күн нұрлы

Жылуым мол бойымда. Осы жылуды Жер бетіндегі барлық адамдарға жолдаймын.

Менің оқығым келеді! Білімді, алғыр болғым келеді!

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 29 -жаттығу дағы берілген сурет бойынша әңгіме құрастыру, әр суретте бейнеленген оқиға, қай мәтін түріне жатады? ІІІ Мақсат қою кезеңі: Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ Жан-жақты білімдерін тексеру

Мәтін дегеніміз не? Оның қандай түрлері бар? Пайымдау мәтінге мысал келтір.

Ү Жаңа материалмен жұмыс: ә) дәптермен жұмыс Күн ретін жазу. Көркем жазу -жаттығуды оқу, көшіру. Білгішбектің айтқанын есте сақтау. 32-жаттығу Сержанның атасына жазған хатиын оқу, ол нені жазбай кеткенін айту, толықтыру.

ҮІ Бекіту: 33-жаттығу жақын достарыңа, ата-әжелеріңе қысқаша хат жазыңдар. Білгішбектің айтқанын есімізден шығармай жазып көрейік.

ҮІІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? Мәтін дегеніміз не? Оның қандай белгілері бар? Құрастырған мәтіннің тақырыбы қандай? Мәтін болу үшін нелер керек? Олар бір-бірімен байланасу керек пе? Сөйлемдерден құралып, бір негізгі ойды құрағанды не деп айтамыз? ҮІІІ Үйге тапсырма: 34-жаттығу 71- бет. ІХ Оқушыларды бағалау

№20. Тақырыбы: Салыстыра сипаттау мәтіні.

Сабақтың мақсаты: Сипаттау мәтіні туралы ұғымдарын тереңдету, сипаттаудың не үшін қажет екенін аңғарту. Оқушыларды заттарды нақты белгілеріне қарай өзара салыстырып сипаттай білуге үйрету. Байланыстырып сөйлеу тілін, ақыл-ойын дамыту. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздену, талдау, жинақтау, көрнекілік. Сабақтың көрнекіліктері: сызба, мазмұнды суреттер.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: Сабаққа дайындық.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 11-жаттығу. Берілген жоспар бойынша құраған әңгімелеу мәтінін оқыту, талдау. ІІІ. Мақсат қою кезеңі: Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау..

ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Мәтін дегеніміз не? Оның қандай түрлері бар? Әңгімелеу мәтіні неше бөліктен тұрады?

Ү. Жаңа материалмен жұмыс. а) «Бұл не?» ойыны. Ойынның шарты: үнтаспадан аңдардың немесе құстардың даусы тыңдатылады, оқушылар ол ненің даусы екенін анықтап, атаған аңды не құсты сипаттап беруі қажет. Мысалы, үнтаспадан қасқырдың даусы естілсе: «Бұл – қасқыр. Ол - жыртқыш аң. Қасқырдың жүні көкшулан, қалың. Көздері от шашып тұрады, т.б.» деп сипаттауы тиіс. ә) Оқулықпен жұмыс. Оқулықтағы 12-жаттығуды оқу. Мазмұнын ашу. б ) дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу. 13-жаттығу. Сипаттау мәтінінің сызбасымен таныстыру, сол сызба арқылы белгілі бір затты сипаттап жазу. 14-жаттығу. Жұмбақты оқып, оның шешуін қандай белгілері арқылы тапқанын айтқызу.

ҮІ. Бекіту: 15-жаттығу. Мәтінді оқып, балаларды суреттеген сөйлемдерді көшіріп жазу.

ҮІІ. Қорытындылау. Балалар, бүгін біз не үйрендік? Мәтіннің қандай түрлерін білеміз? Сипаттау мәтіні дегеніміз не? Сипаттау мәтіні не үшін қажет?

ҮІІІ. Үйге тапсырма. 16-жаттығу. ІХ. Оқушыларды бағалау.

№ 21. Тақырыбы: Пайымдау мәтіні.

Сабақтың мақсаты: Пайымдау мәтіні туралы білімдерін тереңдету, оның сипаттау мәтінінен айырмашылығын байқату, оқушыларды өз ойын дәлелдей білуге үйрету. Байланыстырып сөйлеу тілін дамыту, сөздік қорын молайту. Зейінділікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздену, талдау, жинақтау, көрнекілік. Көрнекіліктері: сызба, кестелер, суреттер.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Мәтін деген не? Оның түрлерін ата. Әңгімелеу мәтіні деген не? Сипаттау мәтіні деген не? Оларды бір-бірінен қалай ажыратамыз? Ү. Жаңа материалмен жұмыс. а) Оқулықпен жұмыс. Сызба арқылы пайымдау мәтінінің құрылымымен таныстыру.(22-жаттығу) ә) Пайымдау мәтінін оқып, ондағы қайталанып тұрған сөздердің қандай қызмет атқаратынын байқату. (23-жаттығу) б) дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу. 24-жаттығу. Өлеңнен пайымдау мәтінінің бөліктерін тауып, көшіріп жазу.

ҮІ. Бекіту: 26-жаттығу. Кестемен жұмыс. Мәтін түрлері қандай сұраққа жауап береді? Олар қандай бөліктерден тұрады? Мәтіннің әр түріне «Ана тілі» оқулығынан мысал келтіру. ҮІІ. Қорытындылау. Балалар,бүгін біз не үйрендік? Мәтін дегеніміз не? Оның түрлерін айтып жіберейік? Оларды бір-бірінен қалай ажыратамыз? Пайымдау мәтіні қандай бөліктерден тұрады? ҮІІІ.Үйге тапсырма : 25-жаттығу. ІХ. Оқушыларды бағалау .

№ 22. Тақырыбы: Мазмұндама «Жалқау мысық»

Мақсаты: Оқушыларды жазбаша байланыстырып сөйлеуге, жазбаша тілін қалыптастыру, оқып берген мәтіннің мазмұнын, негізгі кезеңдерін қалдырмай жазуға үйрету; логикалық ойлау қабілетін, есте сақтау, зейінін жетілдіру; ойын жүйелі жеткізуге, сауаттылыққа дағдыландыру.

Түрі: жазбаша бақылау Әдісі: қорыту Керекті құрал – саймандар: сын жұмыстар жинағы, дәптер.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру. Амандасу,түгендеу,оқушылардың зейінін, назарын психологиялық жаттығулар орындау арқылы сабаққа аудару.

ІІ. Мақсатын қою кезеңі: 1.Сабақтың мақсатын, тақырыбын хабарлау. 2.Жаңа сабаққа даярлық, жазбаша жұмыс алдында нақты талап қою: мәтіннің мазмұнын толық жазу; кейіпкелерді анықтау; қай жақта жазу керектігін нақтылау;

ІІІ. Жаңа сабақ: Мұғалімнің мәтінді дауыстап оқуы; Оның негізгі бөлімдерін кідіріс жасап оқуы; Мазмұны бойынша сұрақ қою арқылы оқушылардың түсінгенін анықтау; содан кейін мәтінді қайталап оқу. Жоспар құру. Міндетті түрде жазуға тиісті тірек сөздер мен сөз тіркестерін тақтаға жазып қою; түсініксіз сөздерді тақтаға жазып қою.( міндетті түрде істелетін жұмыстар).

Жалқау мысық

Менің бір әдемі мысығым бар. Өзі өте сүйкімді. Оның бізбен тұрғанына алты жылдай болып қалды. Бұрын, алғаш асырап алған кезімізде, ол сондай тынымсыз еді. Кішкене доп, оралған жіп көрсе, сонымен ойнайтын. Ал қәзір оны орнынан тұрғыза алмайсың. Күндіз де, түнде де пештің түбінде жатып алып ұйқыдан бас көтермейді. Сөйтіп, менің мысығым жалқау болып кетті. Маған мысығымның осы мінезі ұнамай жүр.

(«Балдырған» журналынан)

Тіректі сөздер мен сөз тіркестері: сүйкімді, сондай тынымсыз, бұрын, алғаш асырап алған кезімізде, ұйқыдан бас көтермейді, оралған жіп көрсе, жалқау.

Жоспар: 1.Сүйкімді мысық. 2.Ойынға құмарлық.3.Ұнамсыз қылық.

ІҮ. Сабақты қорыту: Бүгінгі сабақта не істедік? Не жайлы жаздық? Мысық неге жалқау болды деп ойлайсың? Бұл мәтінен өзіңе қандай әсер алдың?Ү. Үйге тапсырма: қайталау

№23. Тақырыбы: Сөз тіркесі туралы түсінік.

Сабақтың мақсаты: Сөз тіркесі туралы түсінік беру.Сұрақ қою арқылы сөз тіркесін анықтауды үйрету. Танымдық қабілеттерін, ақыл-ойын дамыту, сөздік қорын молайту. Таза, әдемі жазуға тәрбиелеу. Сабақтың түрі: аралас сабақ. Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздену, талдау, жинақтау, көрнекілік.

Көрнекіліктері: кестелер, суреттер. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Сөз дегеніміз не? Оның мағынасы туралы не айтуға болады?

Ү. Жаңа материалмен жұмыс. Оқулықтағы 1-жаттығудағы суретпен жұмыс. Қарбыз сөзі мен үлкен қарбыз сөз жұбын салыстыру. Мағыналарына, сөз санына назар аудару. 2-жаттығу. Бағанның екі жағындағы сөздерді салыстыру. Бағанның оң жағындағы сөздердің байланысын сұрақ қойып анықтау.Бағанның сол жағындағы сөздерден өзгешелігін аңғарту.Дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу. 3-жаттығу. Сөз тіркестерін оқып, мағынасын түсіну, қалаған тіркестерді қатыстырып сөйлем құрап жазу, сөйлемдегі сөздердің байланысын сызбамен көрсету. 4-жаттығу. Мақалды жатқа жазып, сөз тіркестерін табу және дәлелдеу.

ҮІ. Бекіту: 5-жаттығу. Бірінші сыңары сан есімнен болған сөз тіркестерін табу.

ҮІІ. Қорытындылау. Балалар, бүгін сендермен не үйрендік? Сөз тіркесі деген не екен? Сөз тіркесін қалай анықтайды екенбіз? ҮІІІ.Үйге тапсырма : 6-жаттығу.

№ 24. Тақырыбы: Сөз тіркесі туралы түсінік.

Сабақтың мақсаты: Сөз бен сөз тіркесінің айырмашылығын аңғарту, сөз тіркесі қай сөз табынан жасалғандығын айыра білуге дағдыландыру.Оқушылардың өз бетімен жұмыс жасау арқылы теориялық ойлауын, сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту. Ұйымшылдыққа, достыққа, адамгершілікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздену, талдау, жинақтау, көрнекілік. Көрнекіліктері: сызбалар, топтамалар.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Сөз тіркесі деген не? Сөз бен сөз тіркесін қалай ажыратамыз?

Ү. Жаңа материалмен жұмыс. а) оқулықпен жұмыс, дәптермен жұмыс .Күн ретін жазу. Көркем жазу. 7-жаттығу. Сөз бен сөз тіркестерін салыстырып, олардың бір-бірінен ерекшелігін анықтау. 8-жаттығу. Сөз тіркесінің құрамындағы сөздердің қай сөз табынан жасалғандығын тапқызу. 9-жаттығу. Сөздермен сөз тіркесін құрау, сөз тіркестерінің байланысын сызбамен көрсету, сөз тіркестерін қатыстырып сөйлем құрау.

ҮІ. Бекіту: 11-жаттығу. Сызбаға қарап, сөз тіркестері туралы қорытынды жасау. Мысалы: сызбадағы зат есім + зат есім болса, мектеп ауласы, ағаштың жапырағы деген сияқты , ал сын есім + зат есім болса, жүйрік ат, таза ауа тәрізді мысалдар айтылуы шарт, осы ретпен сызбаның мәнін ашу.

ҮІІ. Қорытындылау.Балалар, бүгін біз не үйрендік? Сөз тіркесі құрамындағы екіншісі сын есім я болмаса етістік болуы мүмкін бе? ҮІІІ.Үйге тапсырма : 10-жаттығу.

ІХ. Оқушыларды бағалау.

№25 Тақырыбы: Сөз тіркесіне енген сөздердің өзара қатынастарын талдау.

Сабақтың мақсаты: Сөз тіркесі туралы білімдерін тереңдету, сөз тіркесінің сыңарларына сұрақ қоя білуге дағдыландыру. Байланыстырып сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту. Еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздену, талдау, жинақтау, көрнекілік. Көрнекіліктері:кестелер, сызба.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық.

Балалар, бір – біріңе қарап жымиыңдар, жайланып отырып, көздеріңді жұмыңдар. Менің айтқанымды іштеріңнен қайталаңдар.

Мен бақытты баламын, Жан дүниемде күн нұрлы

Жылуым мол бойымда. Осы жылуды Жер бетіндегі барлық адамдарға жолдаймын.

Менің оқығым келеді! Білімді, алғыр болғым келеді!

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. 10-жаттығу, аралап тексеру, оқыту. ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Сөздік диктант. Ү. Жаңа материалмен жұмыс. а) оқулықпен жұмыс., дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу. 12-жаттығу. Сөз тіркестерінің мағынасын сұрақ қою арқылы анықтау. 13-жаттығу. Сөз тіркесінің әрбір сыңарына сұрақ қою. 14-жаттығу. Бірінші сыңары сын есімнен болған бес сөз тіркесін жазу. 15-жаттығу. Берілген сөздердің әрқайсысына сөз тіркесінің бірінші сыңары болатын сөздерді тауып, сөз тіркесін құрап жазу.ҮІ. Бекіту: 16-жаттығу. Кестені пайдаланып, берілген сөз таптарының сөз тіркестері екенін дәлелдеу.ҮІІ. Қорытындылау. Балалар, бүгін біз не үйрендік? Сөз тіркесінің бірінші сыңарының қызметі қандай?

ҮІІІ.Үйге тапсырма :17-жаттығу. ІХ. Оқушыларды бағалау.

№ 26. Тақырыбы: Сөз тіркесіне енген сөздердің өзара қатынастарын талдау.

Сабақтың мақсаты: Сөз тіркесі туралы білімдерін бекіту, сөз тіркесін құраудағы жалғаудың рөлін аңғарту, сөз тіркесін және сөйлем құрауға дағдыландыру. Оқушының сөздік қорын молайту. Адамгершілікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздені, көрнекілік.

Сабақтың көрнекілігі: кестелер, сызбалар.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық.

- Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр.

- Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 17-жаттығу. Аралап тексеру, оқыту.

ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру.

ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. «Кім көп біледі?» ойыны. Бірінші сыңары сын есім болатын сөз тіркестерін атау.

Ү. Жаңа материалмен жұмыс. а) оқулықпен жұмыс., дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу. 18-жаттығу. Өлеңді жатқа жазып, сөз тіркестерін сызбамен көрсету. 19-жаттығу. Берілген сөздерден сөз тіркесін құрап жазу. 20-жаттығу. Бағанның екі жағындағы сөздермен сөз тіркестерін құрау, тіркестің алғашқы сөзін жалғаусыз айтып көру арқылы сөздердің жалғаусыз байланыспайтынын айту.

ҮІ. Бекіту. 21-жаттығу. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып, сөз тіркесін аяқтап жазу. Сөз тіркесінің қай сөз таптарынан жасалғанын анықтау.

ҮІІ. Қорытындылау. Балалар, бүгінгі сабақта не үйрендік? Сөз тіркесі дегеніміз не? Сөз тіркесінің мағынасын қалай анықтаймыз? Сөз тіркесінің бірінші сыңарының қызметі қандай? Екінші сыңарының ше? ҮІІІ. Үйге тапсырма беру. 22-жаттығу.ІХ. Бағалау.

№27. Тақырыбы: Сөйлем туралы берілген білімдерді қайталау.

Сабақтың мақсаты: Сөйлем туралы берілген материалдарды қайталап еске түсіру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеуін, танымдық қабілеттерін дамыту. Зейінділікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, ізденіс, көрнекілік.

Сабақтың көрнекілігі: сызбалар, кестелер, топтамалар.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық.

- Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр.

- Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 22-жаттығу. Аралап тексеру, оқыту. ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру. ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Сөйлем туралы не білеміз? Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай қандай түрлері бар? Сөйлем құрамына қарай нешеге бөлінеді? Мысал келтір. Ү. Жаңа материалмен жұмыс.а) оқулықпен жұмыс, дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу. 1-жаттығу. Берілген сөз-моншақтардан сөйлем құрап жазу. 2-жаттығу. Сөздерді мағыналық жағынан байланыстырып жазып, айтылу мақсатына қарай түрін анықтау. 3-жаттығу. Ертегіні тиісті дауыс ырғағымен оқып, тыныс белгілерінің қойылу себебін түсіндіру, сөйлемдердің айтылу мақсатына қарай түрлерін анықтау. 4-жаттығу. Өлеңді тиісті тыныс белгісін қойып, жатқа жазу. Сұраулық мағына беріп тұрған сөздердің астын сызу.ҮІ. Бекіту. 5-жаттығу. Сөйлемдерді оқып, жақша ішіндегі ма, ме, па, пе болымсыз етістік жұрнағы немесе сұраулық мағына беретін сөз екенін анықтау.

ҮІІ. Қорытындылау. Балалар, бүгін біз не үйрендік? Сөйлем айтылу мақсатына қарай қандай болып бөлінеді? ҮІІІ. Үйге тапсырма беру. 6-жаттығу.ІХ. Бағалау.

№ 28.Тақырыбы: Сөйлем туралы берілген білімдерді қайталау.

Сабақтың мақсаты: Сөйлем туралы білімдерін кеңейту. Байланыстырып сөйлеуін, сөздік қорын дамыту. Тазалыққа, зейінділікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздені, көрнекілік.

Сабақтың көрнекілігі: кестелер, сөзжұмбақ. Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық.- Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр.

- Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 6-жаттығу. Аралап тексеру, оқыту.ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру.ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Сөйлем деген не? Айтылу мақсатына қарай қандай болып бөлінеді? Құрамына қарай ше? Жалаң сөйлем деген не? Жайылма сөйлем ше?

Ү. Жаңа материалмен жұмыс. а) оқулықпен жұмыс, дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу. 7-жаттығу. Жалаң сөйлемдерді жайылма сөйлемдерге айналдырып жазу. 8-жаттығу. Жайылма сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдау. 9-жаттығу. Сөзжұмбақты шешу.Қарамен жазылған торкөздерден шыққан сан қанша болса, сонша сөзден тұратын жалаң сөйлем құрап жазу. 10-жаттығу. Жайылма сөйлемдерді салыстырып, айырмашылығын табу.ҮІ. Бекіту. 11-жаттығу. Сурет бойынша әңгіме құрау.ҮІІ. Қорытындылау. Бүгін біз не үйрендік? Жалаң сөйлем деген не? Жайылма сөйлем деген ше? ҮІІІ. Үйге тапсырма беру. 12-жаттығу. ІХ. Оқушыларды бағалау.

№ 29. Тақырыбы: Құрмалас сөйлем.

Сабақтың мақсаты: Құрмалас сөйлем туралы түсінік беру, жай сөйлемнен өзгешелігін байқату. Байланыстырып сөйлеу тілін дамыту, сөздік қорын байыту. Оқушының өз ойын тез, әрі жүйелі жеткізуге дағдыландыру. Шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздені, көрнекілік.

Сабақтың көрнекілігі: кестелер, ойындар.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық.- Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр.

- Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 12-жаттығу. Аралап тексеру, оқыту.

ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру.

ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Сөйлем деген не? Жай сөйлем, жайылма сөйлем деген не?

Екі немесе одан да көп жай сөйлемнен құралған сөйлемді құрмалас сөйлем дейміз: Қамажай келіп, мені театрға ертіп кетті.

Ү. Жаңа материалмен жұмыс. а) оқулықпен жұмыс. 13-жаттығу. Бағанның екі жағындағы сөйлемдерді оқып, өзара салыстыру. 14-жаттығу. Негеш пен Білгішбектің диалогын оқыту арқылы құрмалас сөйлемдер туралы түсініктерін кеңейтіп, оның тыныс белгісі туралы түсінік беру, ә) дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу. 15-жаттығу. Мәтінді көшіріп жазып, сөйлем түрін ажырату. 16-жаттығу. Өлеңнің 1-ші шумағын жатқа жазып, өлеңде неше құрмалас сөйлем бар екенін табу.

ҮІ. Бекіту. 17-жаттығу. Ребус шешу. Ребустың шешуінен Қыс түсті. Қар жауды деген жай сөйлемдер шығады. Сол сөйлемдерді құрмалас сөйлемге айналдырып жаздыру.

ҮІІ. Қорытындылау. Балалар, бүгін біз не үйрендік? Құрмалас сөйлем деген не? Құрмалас сөйлемнің жай сөйлемнен өзгешелігі неде?

ҮІІІ. Үйге тапсырма беру. 18-жаттығу. ІХ. Оқушыларды бағалау.

№ 30. Тақырыбы: Құрмалас сөйлем тыныс белгісі.

Сабақтың мақсаты: Құрмалас сөйлем туралы берілген ұғымды жаттығу жұмыстары арқылы кеңейту, құрмалас сөйлем құрауға және оның тыныс белгілерін қоя білуге үйрету. Танымдық қабілеттерін, сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту. Таза, әдемі жазуға баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздені, көрнекілік.

Сабақтың көрнекілігі: кестелер

.Сабақтың барысы

І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық. - Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр.

- Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 18-жаттығу. «Жалғасын тап» ойыны құрмалас сөйлемнің бірінші жай сөйлемі берілген, келесі бөлігін табу.

ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру

ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Жай сөйлем деген не? Құрмалас сөйлем деген не? Құрмалас сөйлемнің тыныс белгісі қандай?

Ү. Жаңа материалмен жұмыс.а) оқулықпен жұмыс, дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу. 19-жаттығу. Сөйлемдерді тиісті тыныс белгілерін қойып, көшіріп жазу, сөйлем түрін айыру. 20-жаттығу. Жай сөйлемдерді құрмалас сөйлемге айналдырып жазу. 21-жаттығу. Сөйлемдерді көшіріп жазып, олардың құрмалас сөйлем екенін дәлелдеу.

ҮІ. Бекіту. 22-жаттығу. Сөйлемдерді көшіріп жазып, құрмалас сөйлем екенін дәлелдеу..

ҮІІ. Қорытындылау. Балалар, бүгін біз не үйрендік? Құрмалас сөйлем деген не? Оның тыныс белгісі қандай? 17 – жаттығудағы ребусты шешу. (Қыс түсті. Қар жауды). Құрмалас сөйлем құр.

ҮІІІ. Үйге тапсырма беру. 23-жаттығу.І

Х. Оқушыларды бағалау.

№ 31 Тақырыбы: Құрмалас сөйлем туралы білімді бекіту.

Сабақтың мақсаты: Құрмалас сөйлем туралы берілген білімді бекіту, оқушылардың сауатты жазу дағдысын жетілдіру және құрмалас сөйлем құрамындағы жай сөйлемдерді сөйлем мүшесіне талдату, берілген сызба бойынша сөйлем құрай білуге баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, ізденіс, көрнекілік.

Сабақтың көрнекілігі: кестелер, сызбалар.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық. - Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр. - Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 23-жаттығу. Аралап тексеру, оқыту.

ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру.

ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Құрмалас сөйлем деген не? Олардың жай сөйлемнен өзгешелігі неде?

Ү. Жаңа материалмен жұмыс. Оқулықпен жұмыс, дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу.Көркем жазу. 24-жаттығу. Мақалдарды жатқа жазып, құрмалас сөйлемдердің құрамындағы жай сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдау. 25-жаттығу. Мәтінді оқып, құрмалас сөйлемдерді көшіріп жазу. 26-жаттығу. Берілген сызба бойынша сөйлем құрап жазу.

ҮІ. Бекіту. 27-жаттығу. Өтірік өлеңнің құрмалас сөйлем екенін дәлелдеу.

ҮІІ. Қорытындылау. Балалар, бүгін біз не үйрендік?

ҮІІІ. Үйге тапсырма беру. 28-жаттығу.

ІХ. Оқушыларды бағалау.

№32. Тақырыбы: Сөйлем мүшелері.

Сабақтың мақсаты: сөйлем мүшелері туралы түсініктерін кеңейту, оқушыларды өздеріне сөйлем мүшелеріне талдай білуге үйрету. Байланыстырып сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту. Үлкенді сыйлауға, адамгершілікке тәрбиелеу. Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, іздену, талдау, жинақтау, көрнекілік. Көрнекіліктері: мазмұнды суреттер. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық.

- Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр.

- Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. ІІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жан-жақты білімдерін тексеру. Сөйлем мүшелері дегеніміз не? Ол қаншаға бөлінеді? Ү. Жаңа материалмен жұмыс. а) Оқулықпен жұмыс. 29-жаттығу. Сурет бойынша жұмыс. – сөйлем 18-жаттығу. Мәтінді түсініп оқып, мәтіннің қай түріне жататынын анықтау. ә) дәптермен жұмыс. Күн ретін жазу. Көркем жазу. 19-жаттығу. Өлеңді мәнерлеп оқып, екінші шумағын көшіріп жазу. Бұлан мен құланды өзара салыстырып сипаттау. ҮІ. Бекіту: 20-жаттығу. Аңды немесе төрт-түліктің бірін сипаттап жазу. ҮІІ. Қорытындылау. Балалар, бүгін біз не үйрендік? Сипаттау мәтіні деген не екен? Сипаттау мәтіні не үшін қажет екен? ҮІІІ.Үйге тапсырма :21-жаттығу. ІХ. Бағалау.

№ 35. Тақырыбы: Бақылау диктанты.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға диктант жаздыра отырып, алған білімдерін тиянақтауға, тексеруге, сауатты көркем жаза білуге мүмкіндік туғызу, танымдық қабілеттерін, ақыл-ойын дамыту, адамгершілікке, зейінділікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: білімді тексеру және бағалау сабағы. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық. Оқушы назарын сабаққа аудару. - Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр. - Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ Мақсат қою кезеңі. Бүгінгі сабақта біз диктант жазамыз. Диктант жазуға дайынбыз ба? Ондай болса жұмысты бастамас бұрын есімізге бірнеше ережелерді түсіріп алайық: Сөйлемдегі сөздер қалай жазылады? Сөйлем қандай әріптен басталады? Сөйлем соңына қандай тыныс белгі қойылады?

ІІІ. Білімдерін тексеру: Диктант мәтінін мұғалім 2 рет дауыстап оқып, қиын сөзді тақтаға жазады.

Жылан мен кірпі.

Таңертең бір нәрсе ысқырғандай жат дыбыс Қабидың құлағына естілді. Қаби оянып кетті. Төсектен басын көтерді. Ол Есеннің кереуетінің жанында ұстасып жатқан жылан мен кірпіні көрді. Жылан басын көтерді. Аузын ашып, тілін шығарып ысылдап тұр. Қаби мұны көргенде, қорқып, Есенді оятты. Есен де басын көтерді.

Жылан айыр тілімен кірпіні шақпақ болды. Бірақ шаға алмады. Кірпінің тікенектері үрпиіп тұр. Кірпі жыланның құйрығынан тістеп, кеміріп жатыр. (63 сөз)

Тапсырма: 1. Жай, құрмалас сөйлемдерді тап, сана. 2. Кірпі мен жылан жайында бір жай сөйлем, бір құрмалас сөйлем жаз. ІҮ. Үйге тапсырма. 3 құрмалас сөйлем құрастыру.

Ү.Оқушыларды бағалау. Жазған жұмыстарына сәйкес бағалау, талдау жұмыстарын жүргізу.

№ 36. Тақырыбы: Қатемен жұмыс.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға жазған диктанттарын талдау, қате сөздерін тақтаға жазу, жіберген қателерін қайталамауға, алған білімдерін тиянақтауға, тексеруге, сауатты, көркем жаза білуге мүмкіндік туғызу. Танымдық қабілеттерін, ақыл-ойын дамыту. Адамгершілікке, сұлулыққа, ұжымшылдыққа баулу.

Сабақтың түрі: жалпылау және қорытындылау сабағы. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа дайындық. Оқушы назарын сабаққа аудару.- Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр. - Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Мақсат қою кезеңі. Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру.Бүгінгі сабақта қатемен жұмыс жасаймыз.. Дәптерлерін тарату.

ІІІ. Білімдерін тексеру. Диктантта кімнің қандай қате жібергенін анықтау., талдау. Қате жіберген сөздерді тақтаға жаздыру, ережелерге сүйене отырып, сөздердің жазылуы туралы айту, түсіндіру. Келесі ретте бұндай қателерді жібермеуге тырысу. Құрмалас сөйлем деген не? Оның жай сөйлемнен ерекшелігі неде? ІҮ. Үйге тапсырма беру. Ережелерді қайталау, пысықтау.ІХ. Оқушыларды бағалау. Жазған жұмыстарына сәйкес бағалау, талдау жұмыстарын жүргізу.

ІІ тоқсан

№ 38 Тақырыбы: Сөйлем мүшелері

Мақсаты: Сөйлем мүшелері туралы білімдерін тереңдету, байланыстыртып сөйлем дағдыларын дамыту; дәптермен, тақтамен жұмыс жасауда ұқыптылыққа, тазалыққа тәрбиелеу

Сабақтың түрі: жаңа сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, жаттығу жұмыстары. Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар, мазмұнды суреттер Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІІІ Үй тапсырмасын тексеру

ІV. Оқулықпен жұмыс: а) 29-жаттығуда берілген сурет бойынша әңгімелеу ә) 30- жаттығуды мына кестені дәптерге сызып, толтыру б) 31-жаттығудағы мақалды жатқа жазып, сөйлем мүшесіне талдау в) Ребусты шешіп, шешуіндегі сөзді біреуінде –бастауыш, екіншісінде баяндауыш болатындай етіп екі сөйлем құрап жазу. /32 бет/ Ребустың шешуінен оқушы сөзі шығады. Ол мектепке келді. Айдын-оқушы деген тәрізді сөйлемдер құрылуы тиіс. г) «Ойлан, тап» ойыны /34/ Мұнда Мағжан /Абай/ жастарды оқуға шақырады деген сөйлем шығуы керек.

ІҮ Бекіту: 29-жаттығудағы ақпаратты есте сақтап талдау. Ү Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Сөйлем мүшелері туралы не білеміз? Сөйлем мүшелерін атап шығайық

ҮІ Үйге тапсырма: 33- жаттығу . ҮІІ Оқушыларды бағалау

№ 39 Тақырыбы: Сөйлемнің дара және күрделі мүшелері

Мақсаты: Cөйлемнің дара және күрделі мүшелері туралы түсінік беру, сөйлем мүшелеріне талдату және оның мағынасы туралы білімін тиянақтау; сөздік қорын, ақыл-ойын, ауызша сөйлеу тілін дамыту; дәптермен, тақтамен жұмыс жасауда ұқыптылыққа, тазалыққа тәрбиелеу

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, жаттығу жұмыстары. Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер, тірек сызбалар

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 33 -жаттығуды тексеру. ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ Жаңа материалмен жұмыс: Жаңа сабақты түсініндіруді кесетедегі сөйлемдерді талдатудан бастауға болады:

Сөйлемнің дара және күрделі мүшелері
Дара мүшелер	Күрделі мүшелер
Айгүл ән айтты. Ол ақ көйлек киді. Марат жақсы оқиды.	Айгүл ән айтып тұр. Ол ақ ала көйлек киді. Марат Нәдірұлы жақсы оқиды.

Кеседегі қарамен жазылған сөйлем мүшелерін өзара салыстыру барысынды оқушылар сөйлем мүшесінің бір сөзден де, екі сөзден де жасалатынын байқайды. Содан өздері тиісті ереже шығарады. а) 35- жаттығуды жоғарыдағы кесте бойынша орындаймыз.

Оқулықпен жұмыс ә) 36-жаттығуда жаңылтпашты жатқа жазып, күрделі мүшені табу

б) сөйлемдерді көшіріп жазып, сөйлем мүшелеріне талдау /37/ в) 38- жаттығуда мәтіннен күрделі мүшелерді тауып, неліктен күрделі мүше болып тұрғандығын дәлелдеу г) Ешкі туралы сипаттау мәтіннін құру /39/ д) Сергіту жаттығуы

Ү.Бекіту: ҮІ Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Сөйлемнің дара және күрделі мүшесі туралы не білеміз? ҮІІ Үйге тапсырма: 40- жаттығу. ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№ 40 Тақырыбы: Сөйлемнің дара және күрделі мүшелері

Сабақтың мақсаты: Сөйлемнің дара және күрделі мүшелері туралы білімдерін кеңейту, сөйлем мүшелеріне талдау дағдысын дамыту, сауатты жазуға үйрету; ауызша сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту; адамгершілік, еңбек, ақыл-ой тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, дедукция, көрнекілік

Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 40-жаттығуды тексеру.

ІІІ Мақсат қою кезеңі: 1) сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. 2) Сөйлемнің дара және күрделі мүшелерін суретке қарап атап шығу. 3) көрнекілікке сүйене отырып түсіндіріп, еске түсіру. ІҮ Оқулықпен жұмыс: а) өткенді еске түсіру а) Сөйлемдерді көшіріп жазып, сөйлем мүшелеріне талдау /41/ ә) 42-жаттығуда суреттерге қарап, сөйлемнің күрделі мүшелерін тауып жазу. 43-жаттығу өзіндік жұмыс. Берілген күрделі мүшелерді қатыстырып сөйлем құрап жазу. 44-жаттығу өлеңнен дара және күрделі мүшелерді қатыстырып сөйлем құрап жазу. 45-жаттығу а) Берілген мәтінді аяқтап, күрделі мүшесі бар сөйлемдер ойлап жазу. б) Сергіту жаттығуы

Ү Сабақты қорытындылау /32 беттегі кесте бойынша/ ҮІ Үйге тапсырма: 46 – жаттығу. ҮІІ Оқушыларды бағалау

№ 41 Тақырыбы: Сөйлемнің бірыңғай мүшелері

Мақсаты: оқушыларға бірыңғай мүше туралы түсінік беру, сөйлем мүшелеріне талдау дағдыларын дамыту ауызша сөйлеу тілін дамыту; адамгершілік, еңбек тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік

Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 46-жаттығуды тексеру. ІІІ Мақсат қою кезеңі: 1) сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ Жаңа материалмен жұмыс: а) дәптермен жұмыс Күн ретін жаздыртып, жаңа сабақты түсіндіру 47-жаттығу арқылы іске асырылады: - Кімдер құлаған жерді аршып жатыр? - Бейсен, Шымырбек, Қали

- осы үш сөз де қай сөзбен байланысып тұр? - Аршып жатыр деген баяндауышпен байланысып тұр. - Кімдер дос? - Айша, Жанар, Сәуле. Осы ретпен барлық сөйлем талданып шығады.

Келесі 48-жаттығу да жаңа ұғымды түсіндіруге арналған. Осы жаттығуды орындау арқылы оқушылар бірдей сұраққа жауап беретін сөздер сөйлемде бір ғана мүше қызметін атқаратынын және бәрі бір ғана мүшемен байланысатынын байқайды.

Ү. Оқулықпен жұмыс: а) Мәтінді көшіріп жазып, бірыңғай мүшелерді табу /49/ ә) сөйлемдерді көшіріп жазып, бірыңғай мүшелердің сөйлемде қандай мүше болып тұрғандығын айту. /50/ 51-жаттығудағы сөйлемдерді көшіріп жазып, бірыңғай мүшелердің сөйлемде қандай мүше болып тұрғанын айту. 23-жаттығу мәтінді оқу, талдау. Бидайды қай мезгілде жинайды? Бидайдан біз не жасаймыз? Нан туралы қандай мақал білесің?

ҮІ Сабақты қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Сөйлемнің бірыңғай мүшелеріне не жатады ?

ҮІІ Үйге тапсырма: 52-жаттығу. Мұнда бірыңғай мүшесі бар сөйлемдерді тиісті тыныс белгісін қойып теріп жазу керек. Содан соң олардың астын сызып, қай сөзбен байланысқанын көрсету керек. ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№ 42 Тақырыбы: Бақылау диктанты

Мақсаты: оқушыларға диктант жаздыра отырып, алған білімдерін тиянақтауға, тексеруге, сауатты көркем жаза білуге мүмкіндік туғызу: танымдық қабілетерін, ақыл-ойын дамыту; адамгершілікке, сұлулыққа, ұжымшылдыққа баулу.

Сабақтың түрі: білімді тексеру және бағалау сабағы. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың назарларын сабаққа аудару, құрал-жабдықтарын түгендеу.

ІІ Мақсат қою кезеңі: Бүгінгі сабақта біз диктант жазамыз. Диктант жазуға дайынбыз ба? Ондай болса жұмысты бастамай тұрып есімізге бірнеше ережелерді түсіріп алайық: Сөйлемдегі сөздер қалай жазылады? Сөйлем неден басталады? Сөйлем соңына қандай тыныс белгі қойылады?Сөйлем ішінде жер-су аттары, адамның аты кездессе қалай жазылады? Әр жазған сөйлемді тексеріп отыру керек па? Неліктен?

ІІІ Білімдерін тексеру: Диктант мәтінін мұғалім 2 рет дауыстап оқып, қиын сөзді тақтадан қарап алу керектігін ескертеді.

Ою

Жанар жасынан әсемдікке үйір болды. Әсіресе түрлі оюларға қызықты. Оның әжесі ауылдағы атақты оюшы болатын. Сырмақ, текеметке ою салатын.Әжесі бүкіл ауылдың әйелдерімен бірігіп, сырмақ тігетін. Осындай әдемі өрнектерді әжесінің жасағаны ұнайтын. Жанар әжесі өрнектер салып, ою ойғанда үнемі қасында жүретін. Жанар әжесінен ою оюды үйретуін өтінді. Әжесі келісті. Жанар қуанды. Әжесінің айтқанын бұлжытпай орындап жүрді. Көп кешікпей Жанар бұл өнерді игеріп алды. Ол да атақты оюшы болды. (65 сөз)Тапсырма 1. Алғашқы сөйлемнен тұрлаулы мүшелерді тауып жазу. 2. Соңғы екі сөйлемнен тұрлаусыз мүшелердің астын сызу. 3. Мәтіннен тасымалданбайтын төрт сөзді теріп жаз. ІҮ Үйге тапсырма: 3-сөйлем құрастыру, пысықтау.Ү Оқушыларды бағалау оқушылардың жазған жұмыстарына сәйкес бағалау, талдау жұмыстарын жүргізу.

№43 Тақырыбы: Сөйлемнің бірыңғай мүшелері

Сабақтың мақсаты: қосымша бірыңғай мүшелердің әрқайсысына немесе сөзіне ғана жалғанатынын байқату және олардың тыныс белгілерін таныту, дәлелді сөйлемін дамыту жаттығуларды орындау барысында сөздік қорын, қисынды ойлауын, байланыстырып сөйлеу тілін дамыту; еңбек, адамгершілік тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, жинақтау, көрнекілік. Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 52-жаттығуды тексеру. ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ Оқулықпен жұмыс: а) 53-жаттығуда өлеңді мәнерлеп оқып, бірыңғай мүшелерді табу және бірыңғай мүшелерге жалғанған қосымшаға назар аударуы керек.

ә) 54-жаттығуды оқу, мазмұнын ашу жұмбақты оқып, ондағы бірыңғай мүшенің сөйлемде қандаймүше ретінде жұмсалғанын айту. 55-жаттығу сызба бойынша сөйлем құрау және дәптерге жазу. 56-жаттығудағы сөйлемдерді көшіріп жазып, бірыңғай мүшелерді табу және олардың бірыңғай мүше екенін дәлелдеу. 57-жаттығу Сөйлемдерді көшіріп жазып, бірыңғай мүшелерді тауып жазып олардың арасына қандай жағдайда үтір қойлмайтынын байқау. Сергіту жаттығуы Ү Бекіту. ҮІ Қорытындылау. Балалар, бүгін біз не үйрендік?

ҮІІ Үйге тапсырма 58-жаттығу. ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№44 Тақырыбы: Қыстырма сөздер

Мақсаты: Қыстырма сөздер туралы түсінік беру, олардың сөйлемге үстейтін мағанасымен және тыныс балгісімен таныстыру; сөздік қорын, қисынды ойлауын, байланыстырып сөйлеу тілін дамыту; еңбек, адамгершілік тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, жинақтау, көрнекілік. Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер Сабақтың барысы:

І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру 58-жаттығуды тексеру. ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 2 Жаттығуларды орындау ә) дәптермен жұмыс Күн ретін жазу.

Төмендегі кесте арқылы қыстырма сөз туралы түсінік беруге болады:

Мағынасы	Мысалдар:
Кісінің көңіл күйін, сезімін білдіреді.	Биыл, несін айтасың, егіннің шығымы өте жақсы.
Сенуді немесе жорамалдауды білдіреді	Әрине, еңбексіз ер де, жер де көгермейді Мүмкін, ол бүгін келіп қалар.
Айтылған ойға айтушының көзқарасын білдіреді т.б.	Меніңше, ол - өте жақсы адам. Қарттардың айтуына қарағанда, биыл қыс қатты болады.

Оқулықтағы 59- жаттығуда жаңа сабақты түсіндіру мақсатында пайдалануға болады.

Оқулықпен жұмыс: а) Сөйлемдерді көшіріп жазып, қыстырма сөздің астын сызу, олардың сөйлемге қандай мағына үстеп тұрғанын түсіндіру. /60/ 61 – жаттығуда сөйлемдерді оқып, қыстырма сөздердің астын сызу және олардың тыныс белгісі туралы тұжырым жасау. 62-жаттығу сөйлемдердің тиісті тыныс белгісін қойып, көшіріп жазу. 63- жаттығу Сергіту сәті Жұмбақты шеш. ҮІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІІ Үйге тапсырма: 64 –жаттығу. ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№ 45. Тақырыбы: Қыстырма сөздер

Мақсаты: Қыстырма сөз туралы білімдерін тиянақтауға мүмкіндік туғызу; адамгершілік, еңбек тәрбиелеріне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, талдау, көрнекілік. Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 64-жаттығу. ІІІ Оқулықпен жұмыс а) Қайсысы сөйлем, қайсысы мәтін екенін салыстырып, қыстырма сөздердің ойды санамалап ретімен баяндаудағы ролі туралы айту /65/ б) 66-жаттығуда- берліген қыстырма сөздерді қатыстыртып сөйлем құрау 67-жаттығуда қыстырма сөзі бар сөйлемге сәйкес келетін сызбаны тауып, оның дұрыс екенін дәлелдеу. 68-жаттығуда сурет бойынша қыстырма сөздерді пайдаланып әңгіме құрап жазу.

ІҮ Бекіту: 1. Жаңа сабақты оқушылардың меңгергендігін тексеру мақсатымен қысқаша сұрап шығу. Ү. Үйге тапсырма 69-жаттығу

№ 46.Тақырыбы: Сөз және оның мағынасы

Мақсаты: Сөз және оның мағынасы туралы білімдерін тереңдету таным қабілетін дамыту, сөз мағынасын айыра білуге жаттықтыру, сөздік қорларын, дүниетанымын дамыту; ақыл-ой, адамгершілік тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: көрнекілік, ішін-ара іздену, сұрақ-жауап. Сабақтың көрнекіліктері: ребус,тірек сызбалар, мазмұнды суреттер.

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 69-жаттығудағы сөйлемдерді оқу. ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІҮ Жан-жақты білімдерін тексеру. Сызбаға сүйене отырып, сөз мағынасы туралы түсінік қалыптастыру

С өз және оның мағынасы

Сызбадағы сұрақтардың жауабы: - сөз дыбыстан құралады; - сөз дегеніміз қандай да бір заттың т.б. атауы - сөз мағынаны білдіреді - сөздер мағынасына қарай бір-біріне жуық мәндес сөздер, мағынасы қарама-қарсы сөздер, айтылуы бірдей, мағынасы әр басқа сөздер болады. Осы сұрақтар жайлы талдау жасалған соң, білгішбектің сөзімен қортындыланады.

Оқулықпен жұмыс 2-жаттығу сызбамен жұмыс 3-жаттығу сөз мағынасымен жұмыс

4-жаттығу Мағынасы жуық сөздерді бір бөлек, мағынасы қарама-қарсы сөздерді бір бөлек топтастыру және дәлелдеу. 5-жаттығу ребусты шешу. Шешуі: Кітап-білім бұлағы. Сергіту жаттығуы

Ү Бекіту: ҮІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІІ Үйге тапсырма: 6-жаттығуды түсіндіру. ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№47. Тақырыбы: Мағынасы қарама-қарсы сөздер

Мақсаты: Мағынасы қарама-қарсы сөздер /антонимдер/ туралы еске түсіру, сөздік қорын байыту, одан әрі тереңдетуге мүмкіндік жасау; оқушылардың сөз байлығын арттыру, сауатты жазу дағдыларын жетілдіру, сөйлеу дағдыларын дамыту; ақыл-ой, дәптермен, тақтамен жұмыс жасағанда әдемілікке, тазалыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, жаттығу жұмыстары. Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 12-жаттығуды түсіндіріп, тексеріп шығу. ІІІ Оқулықпен жұмыс

а) Өлеңді мәнерлеп оқып, мағынасы қарама-қарсы сөздерді табу /7/ ә) Мақалды жатқа жазып, қарама-қарсы мағыналы сөздердің астын сызу /8/ б) Берілген сөздерге мағынасы қарама-қарсы сөздерді табу /9/ в) Мағынасы қарама-қарсы сөздерді теріп жазып, жаттығудағы өзге сөздердің неліктен қарама-қарсы сөздер қатарына қосылмағаныны дәлелдеу. /10/ г) Ішінде мағынасы қарама-қарсы сөздері бар мақал-мәтел, не жұмбақ тауып жазу ІҮ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? Ү Үйге тапсырма: 12-жаттығуды түсіндіру. ҮІ Оқушыларды бағалау

№48 Тақырыбы: Мағынасы бір-біріне жуық сөздер

Сабақтың мақсаты: Мағынасы бір-біріне жуық сөздерді айыра білуге және қолдануға үйрету жайында түсініктерін пысықтау, оқушылардың сөз байлығын арттыру, сауатты жазу дағдыларын жетілдіру сөйлеу дағдыларын дамыту; адамгершілік, экологиялық тәрбиелерге баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену

Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 12-жаттығу ІІІ Оқулықпен жұмыс 13-жаттығуда әр қатардағы сөздерді салыстырып, мұндай сөздерді бірінің орнына бірін қолдануға болатын-болмайтындығын байқату. 14-жаттығуда қарамен жазылған сөздердің орнына мәндес сөздерді қойып, сөйлемдерді көшіріп жазу. 15-жаттығуда берліген сөздердің мәндес сөздер екенін оқушыларға дәлелдету. Берілген сөздерге мағынасы жуық сөздер тауып жазу /16/ 17-жаттығуда ертегіге жоспар құрып, ат қою

ІҮ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? Ү Үйге тапсырма: 18-жаттығу.

ІҮ Оқушыларды бағалау

№49 Тақырыбы: Сөз және оның мағынасы

Сабақтың мақсаты: Тұрақты сөз тіркестері туралы алғашқы түсінік қалыптастыру, оларды сөйлеу тәжірибесінде қолдануға баулу, жинақтау, одан әрі тереңдету; оқушылардың сөз байлығын арттыру, сауатты жазу дағдыларын жетілдіру сөйлеу дағдыларын дамыту; адамгершілік, экологиялық тәрбиелеріне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 1) 18-жаттығу 2. Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

ІІІ Оқулықпен жұмыс 19-жаттығу екі бағандағы сөз тіркестерін салыстыру, тұрақты сөз тіркестерін жеке сөзбен алмастырып айту 20-жаттығу сөйлемдерді оқып, қарамен жазылған сөздердің мағынасын түсіндіру. 21-жаттығу мәтінді оқып, «төбе шашым тік тұрды» тіркесінің мағынасын түсіндіру. 22-жаттығу берілген сөз тіркестерін қатыстыртып сөйлем құрап жазу. Көзге түртсе көргісіз, қас пен көздің арасында, көз ұшында тіркестерін пайдаланып жағдаят құрастыру /24/ ІҮ. Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІІІ Үйге тапсырма: 23 –жаттығу. ІХ Оқушыларды бағалау

№ 50 № 3 Тақырыбы: Мазмұндама

Мақсаты: оқушыларға мазмұндама жаздыра отырып, алған білімдерін тиянақтауға, тексеруге, сауатты көркем жаза білуге, өз ойларын толық жеткізе білуге мүмкіндік туғызу: танымдық қабілетерін, байланыстырып сөйлеу тілдерін, ақыл-ойын дамыту; адамгершілікке, сұлулыққа, ұжымшылдыққа баулу.

Сабақтың түрі: білімді тексеру және бағалау сабағы

Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру.

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың назарларын сабаққа аудару, құрал-жабдықтарын түгендеу.

ІІ Мақсат қою кезеңі: Бүгінгі сабақта біз мазмұндама жазамыз. Мазмұндама жазуға дайынбыз ба? Ондай болса жұмысты бастамай тұрып есімізге бірнеше ережелерді түсіріп алайық: Мазмұндаманы қалай жазу керек? Сөйлемнің соңына тиісті тыныс белгілерлді қоюды ұмытпаңдар. Әр сөйлем бас әріптен басталып жазылады. Кісі аттары, жер-су аттары, үй жануарлардың аттары қалай жазылады?

ІІІ Білімдерін тексеру: Мазмұндама мәтінін мұғалім 3 рет дауыстап оқып, қиын сөзді тақтадан қарап алу керектігін ескертеді. Сұрақтар қояды, 3-4 баладан мазмұнын сұрап, жоспарды түсіндіреді, барлық балалардың жазғандарын қадағалайды. Мазмұндаманы жазып болған оқушылар іштерінен оқып, тексереді.

Жоспар: 1. Гүл шоқтары 2. Қос құрбының әңгімесі 3. Аңдаусызда келген бәле. Қу ешкі

Айжан апайына сыйлауға әдемі, үлкен гүл шоқтарын алып жатты. Жолда оған құрбысы Жанар жолықты. Екеуі жолдың шетіне отыра қалып бір қызық әңгімеге кірісті. Олардың соңынан көршілерінің ешкісі жүріп отырды. Әңгіменің қызығымен қыздар ешкіні байқамады. Бір кезде сөмкеге қыстырылып тұрған гүлді қу ешкі жей бастады. Қос құрбы ештеңені сезер емес. Әңгіме біткен соң Айжан сөмкесін алмақ болып еді, гүлі жоқ. Тек сабағы жатыр. Ал анадай жерде көршінің ешкісі түк білмегендей кетіп барады. Бар бәленің көк ешкіден келгенін сезген қыздар мәз болды.

Тірек сөздер мен тіркестер: гүл шоқтары, құрбысы Жанар, қос құрбы, қу ешкі. ІҮ Үйге тапсырма: пысықтау.Ү Оқушыларды бағалау оқушылардың жазған жұмыстарына сәйкес бағалау, талдау жұмыстарын жүргізу.

№ 51. Тақырыбы: Күрделі сөздер

Мақсаты: Оқушыларға күрделі сөз туралы түсінік беру, оның сөздерінің бірігуі, қосарлануы, тіркесуі арқылы жасалатынын байқату, сауатты көркем жаза білуге мүмкіндік туғызу: танымдық қабілетерін, ақыл-ойын дамыту; адамгершілікке, сұлулыққа, ұжымшылдыққа баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру.

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың назарларын сабаққа аудару, құрал-жабдықтарын түгендеу.

ІІ Үй тапсырмасын тексеріп шығу. ІІІ Жаңа сабақ

Төмендегі сызбаға қарап, күрделі сөздің не екендігін түсіндіреміз

Күрделі сөз

Құрамы

Мағынасы

Кемінде екі сөзден құралады, бір ғана сұраққа жауап береді

Екі сөз бірігіп бір ғана мағынаны білдіреді

Мысалдар

сары май, балабақша, кәрі жілік, көк алма, тасбақа, мая-мая

ІҮ Оқулықпен жұмыс: а) екі бағандағы сөздерді салыстыру /25/ ә) сызбамен жұмыс арқылы күрделі сөздің жасалу жолымен таныстыру /26/ б) сөздерді көшіріп жазып, сөйлем құрап жазу /27/ в) Күрделі сөздің сөз тіркесіне ұқсастығы мен айырмашылығын дәлелдеу г) Күрделі сөздерді қатыстыртып шығарма жазу /30/ Ү. Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІ Үйге тапсырма: 31 –жаттығу. ҮІІ Оқушыларды бағалау

№52 Тақырыбы: Біріккен сөз

Сабақтың мақсаты: Біріккен сөз жайында түсініктерін пысықтау, біріккен сөз жайында алған білімдерін саралап, жинақтау, одан әрі тереңдету; оқушылардың сөз байлығын арттыру, сауатты жазу дағдыларын жетілдіру сөйлеу дағдыларын дамыту; адамгершілік, экологиялық тәрбиелеріне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену

Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 31-жаттығу.ІІІ Мақсат қою кезеңі: Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. Жан-жақты білімдерін тексеру Күрделі сөз дегеніміз не? Мысал келтір. Ү Жаңа материалды түсіндіру «Фигураны тап» ойынымен басталады

1. фигураларды тақтаға тізіп жазып шығады. Мысалы: шаршы, төртбұрыш, үшбұрыш, көпбұрыш, кесінді. Балалар, осы сөздердің ішінен күрделі сөздерді табайық: төртбұрыш, үшбұрыш, көпбұрыш. Бұлар қалай жасалған? Екі түбір сөздің бірігіп айтылуынан жасалған

Осылайша екі түбірдің бірігуінен жасалған күрделі сөздің бір түрі біріккен сөз деп аталатынын оқушылар өздері пайымдайды. Осы тұста біріккен сөздердің үнемі бірге жазылатыны ескертіледі.

ІҮ Оқулықпен жұмыс. 32-жаттығу берілген сөздерді оқып, сөз құрамына талдау. Осы арқылы бұл сөздердің біріккен сөз екені байқатылады. 33-жаттығу сөздерді көшіріп жазу. 34-жаттығу өлеңді жатқа жазып, біріккен сөздерді табу. 35-жаттығу берілген біріккен сөздерді қатыстытып сөйлем құрау, олардың біріккен сөз екенін дәлелдеу. 36-жаттығу көп нүктенің орнына тиісті біріккен сөздерді тауып жазу. Сергіту жаттығуы

Ү Бекіту: ҮІІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІ Үйге тапсырма: 37-жаттығу. ҮІІ Оқушыларды бағалау

№53 Тақырыбы: Біріккен сөз. Сабақтың мақсаты: Жер-су аттарын білдіретін біріккен сөздердің жазылу ерекшелігімен таныстыру, біріккен сөздердің жазылу емлесін меңгерту, сөздік қорын, танымдық қабілеттерін дамыту; адамгершілік тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену

Сабақтың көрнекіліктері: сызба, мазмұнды суреттер. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: ІІІ Оқулықпен жұмыса) мәтіннен біріккен сөздерді теріп жазып, олардың айтылуы менжазылуын салыстыру /38/ә) Мәтінді көшіріп жазып, біріккен сөздерді табу және олардың қалай жасалғанын түсіндіру /39/ б) Мәтінді көшіріп жазып, біріккен сөздердің астын сызу /40/в) Керісінше сөзжұмбақ Сөзжұмбаққа тапсырма-сұрақ жазу /41/г) жұмбақты оқып, шешуіндегі қала атын жазу /42/ІҮ Бекіту. Ү Үйге тапсырма: 43-жаттығу. ҮІ Оқушыларды бағалау

№54 Тақырыбы: Біріккен сөз

Сабақтың мақсаты: Біріккен сөз туралы білімдерін кеңейту, біріккен сөздердің емлесін меңгерту, байланыстыртып сөйлеу дағыдысын дамыту, сөйлемдегі сөздердің байланысы туралы берілген ұғымды тиянақтау, кеңету; сөлем ішінде баланысып тұрған сөздерді дұрыс табуға жаттықтыру; ұйымшылдыққа, достыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, ребус салынған плакат. Сабақтың көрнекіліктері: тірек-сызба, мазмұнды суреттер. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 1. 43 -жаттығуды тексеру, талдау, 2. Біріккен сөз дегеніміз не? ІІІ Мақсат қою кезеңі: Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс

44-жаттығуда кісі аттарын көшіріп жазып, бұл сөздердің жазылуын есте сақтау , дәптермен жұмыс Күн ретін жазу. 45-жаттығудағы Есенгелді, Нұрғиса, Досжан, Жанпейіс сөздерін қатыстырып сөйлем құрап жазу 46-жаттығудағы өтірік өлеңді жатқа жазып, біріккен сөздерді табу. 48- жаттығуда ребусты шешіп, жануар туралы әңгімелеу

сергіту жаттығуы 96-жаттығу 2 сөйлемдегі сөздердің өзара байланысын табу.

ҮІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? Сөйлемдегі сөздердің бір-бірімен байланысын не арқылы табуға болады? Сөйлемдегі сөздер бір-бірімен неліктен байланыста болу керек?ҮІІ Үйге тапсырма: 95-жаттығу, 31-бет.ҮІІІ Оқушыларды бағалау

№ 55 Тақырыбы: Бақылау диктанты

Мақсаты: оқушыларға диктант жаздыра отырып, алған білімдерін тиянақтауға, тексеруге, сауатты көркем жаза білуге мүмкіндік туғызу: танымдық қабілетерін, ақыл-ойын дамыту; адамгершілікке, сұлулыққа, ұжымшылдыққа баулу.

Сабақтың түрі: білімді тексеру және бағалау сабағы. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың назарларын сабаққа аудару, құрал-жабдықтарын түгендеу.

ІІ Мақсат қою кезеңі: Бүгінгі сабақта біз диктант жазамыз. Диктант жазуға дайынбыз ба? Ондай болса жұмысты бастамай тұрып есімізге бірнеше ережелерді түсіріп алайық: Сөйлемдегі сөздер қалай жазылады? Сөйлем неден басталады? Сөйлем соңына қандай тыныс белгі қойылады?Сөйлем ішінде жер-су аттары, адамның аты кездессе қалай жазылады? Әр жазған сөйлемді тексеріп отыру керек па? Неліктен?

ІІІ Білімдерін тексеру: Диктант мәтінін мұғалім 2 рет дауыстап оқып, қиын сөзді тақтадан қарап алу керектігін ескертеді.

Орман – халық байлығы

Орманның халық шаруашылығы және адамзат өмірі үшін зор маңызы бар. Құрылыс жұмыстарына керекті, заттардың көбі ағаштан жасалады. Күнделікті тұрмыстарына керекті, заттардың көбі ағаштан жасалады. Күнделікті тұрмыста ағаштан жасалған бұйымдар көп қолданылады. Олар табиғи зат. Адам десаулығына пайдалы. Еменнен, қайыңнан, теректен жасалған нәрселер өте шыдамды болады. Орман, тоғай – баға жетпес табиғат қазынасы, халық байлығы. Сондықтан да мемлекет ормандарды таза ұстан өрттен сақтауға сендер де ат салысыңдар. (60)

Тапсырма: Жуан сөздердің түбірі мен қосымшасын ажыратып, белгіле. Шаруашылықта, теректен сөздерін буынға бөл.Қайыңнан сөзіне фонетикалық (дыбыстық) талдау жаса.

ІҮ. Сабақты қорытындылау Ү. Үйге тапсырма

№ 56 Тақырыбы: Қос сөздер

Сабақтың мақсаты: Қос сөз туралы түсінік беру, олардың сөзге үстейтін мағынасымен және жазылу ерекшелігімен таныстыру дүниетанымын кеңейту; дәптермен, тақтамен жұмыс жасауда ұқыптылыққа, тазалыққа тәрбиелеу, адамгершілік тәрбиеге баулу

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену

Сабақтың көрнекіліктері: тірек-сызба, Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: ІІІ Оқулықпен жұмыс:

1. Өлеңді жатқа жазып, қос сөздерді табу, олардың қалай жасалғандығын байқау /54/

сергіту жаттығуы

2. Жаңылтпашты жатқа айтып, қос сөздер арасына дефис қойып, теріп жазу /55/

3. 56-жаттығуда қос сөздерді қатыстырып, сөйлем құрап жазу.

4. Мәтіннен қос сөздерді тауып, олардың жасалу жолдарын түсіндіру

5. Берілген сөздерді кестеге орналастыру

ІҮ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? Ү Үйге тапсырма: 59-жаттығу

ҮІ Оқушыларды бағалау

№57. Тақырыбы: Қысқарған сөздер

Сабақтың мақсаты: Қысқарған сөздер туралв түсінік беріп, күрделі атауларды қысқартып айту жолымен таныстыру, қысқарған сөздер туралы білімдерін тереңдету, оларды сөйлеу тәжірибесінде қолдануға үйрету, сауатты жазуа төсілдіру,сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу тілдерін дамыту; адамгершілік, еңбек тәрбиелеріне баулу.

Сабақтың түрі: аралас саба. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену

Сабақтың көрнекіліктері: тірек-сызба, жеке суреттер. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 1.59-жаттығу тексеру, оқу, талдау. 2. Қос сөз дегеніміз не? ІІІ Мақсат қою кезеңі: Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. Ү Жаңа материалмен жұмыс: /кестемен жұмыс/

Қысқарған сөздер	Толық атаулары
ҚР	Қазақстан Республикасы
БҰҰ	Біріккен ұлттар ұйымы
ҚазНПУ	Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті
Ұжымшар	Ұжымдық шаруашылық
Педколледж	Педагогикалық колледж

а) оқулықпен жұмыс 60-жаттығуда мәтінді оқып, қарамен жазылған сөздерді салыстыру

ә) сөздерді оқып, әрқайсысының тұсына қысқарған түрін жазу /61/б) Сөйлемдерді көшіріп жазып, қысқарған сөздерді табу және қалай қысқартылғанын айту /62/в) берілген қысқарған сөздерді толық түрінде жазу /63/г) ребусты шешу. Шешуіндегі сөзге әңгіме құрау /64/ребустың шешуі: Қазақстан Республикасы

ІҮ. Сабақты қорытындылау Ү. Үйге тапсырма 65-жаттығу

№58 Тақырыбы: Қысқарған сөздер

Сабақтың мақсаты: Күрделі атауларды қысқартып айта және жаза білуге жаттықтыру; сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу тілдерін дамыту; адамгершілік, еңбек тәрбиелеріне, үлкендерді құрметтеуге баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену

Сабақтың көрнекіліктері: тірек-сызба Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық. ІІ Үй тапсырмасын тексеру. 65-жаттығу тексеру, оқу, талдау.

ІІІ Оқулықпен жұмыс: Сөйлемдерді көшіріп жазып, қысқарған сөздердің қалай жасалғандығын айту/66/. Мәтінді оқып, ұзындық өлщемдерінің атауларын қысқартып жазу /67/ Қысқарған сөздерді қатыстырып сөйлем құрап жазу /68/ Есепті көшіріп жазып, қысқарған сөздердің толық атауын айту және есептің жауабын қысқарған сөз арқылы сөз арқылы жазу /69/ ҮІІ Қорытындылау. Балалар, бүгін біз не үйрендік?

ҮІІІ Үйге тапсырма: 70-жаттығу. ІХ Оқушыларды бағалау

№ 59 Тақырыбы: Өзіңді өзің тексер

Сабақтың мақсаты: Дұрыс жазу дағдыларын одан әрі жетілдіре түсу; оқушылардың сөз байлығын арттыру, сауатты жазу дағдыларын жетілдіру сөйлеу дағдыларын дамыту; ақыл-ой, дәптермен, тақтамен жұмыс жасағанда әдемілікке, тазалыққа тәрбиелеу

Сабақтың түрі:

Сабақтың әдіс-тәсілдері:

Сабақтың көрнекіліктері:

Сабақтың барысы:

І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

ІІ Өзіңді өзің тексер ( қызықты қазақ тілі кітапшасынан алу.)

Жан-жақты білімдерін тексеру

в) сергіту жаттығуы

ҮІ Бекіту ҮІІ Қорытындылау ҮІІІ Үйге тапсырма ІХ Оқушыларды бағалау

№ 60 Тақырыбы: Сөз таптары

Сабақтың мақсаты: Сөз таптары туралы еске түсіру, сөздердің неліктен сөз таптарына бөлінетіндігін меңгерту, оқушылардың сөз байлығын арттыру, сауатты жазу дағдыларын жетілдіру сөйлеу дағдыларын дамыту; ақыл-ой, дәптермен, тақтамен жұмыс жасағанда әдемілікке, тазалыққа тәрбиелеу

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, іздену, жаттығу жұмыстары. Сабақтың көрнекіліктері: Сөз таптары жазылған плакат

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

ІІ Үй тапсырмасын тексеру ІІІ Мақсат қою кезеңі: Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ Жан-жақты білімдерін тексеру Қысқарған сөздер туралы не білеміз?

Ү Жаңа материалмен жұмыс: а) оқулықпен жұмыс 1-жаттығу Өлеңді оқу, жаттау, мәнерлеп айту. В дыбысының айтылу ерекшелігін айт. ә) дәптермен жұмыс Күн ретін жазу. Көркем жазу 2-жаттығу Мәтінді көшіру. Мәтінде қандай өсімдік туралы айтылған? В әрпі бар сөздердің астын сыз. 3-жатттығу Жұмбақтың шешуін тірек сөздерге сүйене отырып табу. Аквариум сөзін қатыстырып сөйлем құрау. 4-жаттығу Нүктенің орнына тиісті әріпті қойып көшіру. Қазақстанда трамвай 1937 жылдан бастап жүре бастады. Мен мектепке троллейбуспен барамын. Қыздар волейбол ойнады. Ұлдар футбол ойнады. Олар вальс биледі. 5-жаттығу «Сөздер патшалығы» ойынын өткізу. Берілген дыбыстардан сөздер құрастыру. Ең көп құрастырған қатар жеңеді. Мысалы: трамвай, шоссе, велосипед, волейбол, витамин т.б. 6-жаттығу Мәтінді оқу, мағынасын ашу, «велосипед» сөзіне дыбыстық талдау жасау. в) сергіту жаттығуы

ҮІ Бекіту: Сөздік диктант: Трамвай, вагон, паравоз, вокзал, автобус, витамин, аквариум, вазелин. - В дыбысы қандай дыбыс екен? (дауыссыз ұяң). ҮІІ Қорытындылау Балалар, бүгін біз не үйрендік? ҮІІІ Үйге тапсырма: 7-жаттығу, 43-бет.

ІХ Оқушыларды бағалау

№ 61. Тақырыбы: Шығарма

Мақсаты: оқушыларды сөздің түбірі, жұрнағы, жалғауы туралы білімдерін тиянақтауға, ажырата білуге, сауатты жазуға үйрету; ауызша сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту; адамгершілік, еңбек, ақыл-ой тәрбиесіне баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, дедукция, көрнекілік

Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.

Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.

ІІ. Мақсат қою кезеңі: 1) сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау. 2) Сауаттылығын арттыру, ойлау қабілетін дамыту. 3) көрнекілікке сүйене отырып түсіндіріп, еске түсіру.

ІІІ. Жаңа сабақ: Шығарма «Менің жазғы демалысым» тақырыбында оқушылар өздерінің жазғы демалыста қандай кітаптар оқығанын, қандай жерлерге демалуға барғандарын, қандай сәттерді, қызықты оқиғаларды бастан кешкендері жөнінде осы шығарма арқылы баяндайды.

ІҮ. Қорытындылау Шығарма дәптерлерін жинап аламын. Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.

Ү. Үйге тапсырма: Ойтолғау «Менің арманым» ҮІ. Оқушыларды бағалау

№ 64. Тақырыбы: Жатыс септік

Сабақтың мақсаты: Жатыс септіктегі сөздердің қандай сұрақтарға жауап беретінімен және оның жалғауларымен таныстыру; жатыс септіктегі сөз сөйлемде тұрлаусыз мүше болатынын аңғарту

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру .

- Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр.

- Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасы ІІІ. Жаңа сабақ туралы түсінік. 55 жаттығуда беріледі.

Оқулықпен жұмыс а) мақалдарды жатқа жазып, жатыс септіктегі сөздерді табу(56).

ә) мәтінді көшіріп жазып, жатыс септіктегі сөздер сөйлемнің қай мүшесі болып тұрғанын анықтау (57) б) берілген септіктердің сұрақтары мен жалауларын салыстырып, орытынды жасау(58) в) берілген сөздерге жатыс септік жалғауының тиістісін жалғап, әрқайсысымен сөйлем құрап жазу. Бұл сөздерге септік жалғауының түрліше жалғану себебін түсіндіру және дәлелдеу (59) ІV.Сабақты қорыту V.Үйге тапсырма:60- жаттығу

№ 65. Тақырыбы: Жатыс септік

Сабақтың мақсаты: Өткен сабақта берілген ұғымды жаттығулар арқылы кеңейте түсу; жатыс септігін өзіне ұқсас басқа тұлғалармен қатар алып салыстыра отырып, оның өзіндік ерекшелігін меңгерту.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру.

- Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр.

- Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ. Оқулықпен жұмыс

а) Өлеңді көшіріп жазып, қарамен жазылған сөздердіі қай септікте тұрғанын ажырату (61).

ә) Сызбадағы сұрақтардың орнына тиісті сөздерді қойып, сөз тіркестерін және сөйлем құрау(62) б) Жұмбақты жатқа жазып, жатыс септіктегі сөздердің астын сызып, қай сөзбен байланысып тұрғанын көрсету (63) в) Қала сөзі қайда? сұрағына жауп беретіндей етіп және барыс, жатыс септіктеріне қойып екі сөйлем жазу (64) г) Сурет бойынша әңгіме құрау(65)ІV.Сабақты қорыту. V.Үйге тапсырма: 66- жаттығу

№ 66 -67. Тақырыбы: Шығыс септік.Сабақтың мақсаты: Шығыс септіктің жалғауларымен және сұрақтарымен таныстыру; оның жалғаулары түбір сөзге үндестік заңына сәйкес жалғанатынын аңғарту; оқушылардың сауатты жазу дағдыларын жетілдіру.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

- Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр.

- Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ. Жаңа сабақ

Жаңа сабақты ребу шешуден бастауға болады: -Шана неден жасалады? –Ағаштан,темірден. Осы сөздерге сұрақ қою арқылы шығыс септігін меңгертуге әзірлік жасалады. Оқулықтағы 67 – жаттығуды орындату арқылы да шығыс септігі туралы түсінік беруге болады.

ІV. Оқулықпен жұмыс: а) Мәтінді түсініп оқып, шығыс септіктегі сөздерді табу (68). ә) Мақалдарды көшіріп жазып, сөйлем мүшесін талдау (69) б) Сызбадағы жалғауларға сай келетін зат есімдерді тауып,бұл сөздерге шығыс септік жалғауының түрліше жалғану себебін түсіндіру (70) в) Адасқан буындарды өз орындарына қойып, сөз құрау. Аюдың туған күні туралы ертегі құрау(72)

ІV .Сабақты қорыту: V.Үйге тапсырма: 71- жаттығу

ІІІ тоқсан

№ 68-69. Тақырыбы: Шығыс септік.

Сабақтың мақсаты: Өткен сабақта берілген ұғымды бекіту, шығыс септіктегі сөздердің қандй мағына білдіретінін аңғарту, олардың қай сөзбен байланысатынын көрсету

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі

- Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр.

- Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ.Оқулықпен жұмыс

а) Көп нүктенің орнына тиісті септік жалғауларын қойып, сөйлемдерді көшіріп жазу(73).

ә) Ұсынылған сөздердің тиістісін қойып, өлеңді қалпына келтіру (74) б) Тыйым сөздерді жатқа жазып, шығыс септіктегі сөздерді табу,олардың қай сөзбен байланысып тұрғанын көрсету (75) в) Берілген сөздердің шығыс септігінде тұрғанын дәлелде және осы сөздерді қатыстырып сөйлем құрау (76) г) Сызбаны пайдаланып сөйлем құрау(77)

ІV. Сабақты қорыту: 79-жаттығуды орындату арқылы әске асыруға болады

V.Үйге тапсырма: 78- жаттығу

№70. Тақырыбы: Көмектес септік.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға көмектес септік атау тұлғадағы сөзге –мен, -бен, -пен жалғаулары жалғану арқылы жасалатынын түсіндіру; кмектес септігіне қойылатын сұрақтармен таныстыру.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ. Жаңа сабақ.80- жаттығудағы қарамен жазылған сөздерді талдау арқылы көмектес септік туралы түсінік беруге болады. 81- жаттығуды да осы мақсатта пайдаланған жөн. ІV. Оқулықпен жұмыс:

а) Адасқан сөздерді өз орындарына қойып, сөйлем құрау (82). ә) Сөйлемдерді көшіріп жазып, сөйлем мүшесіне талдау (83) б) Мәтінді оқып, көмектес септікте тұрған сөздерді табу және оның көмектес септікте екенін дәлелдеу (84)

V .Сабақты қорыту. VІ.Үйге тапсырма: 85- жаттығу

№ 71. Тақырыбы: Көмектес септік.Сабақтың мақсаты: Өткен сабақта берілген ұғымды кеңейту; оқушыларға көмектес септік жалғауы заңына бағынбай жалғанатынын аңғарту; көмектес септіктегі сөздердің қалай байланысатынын және сөйлемде тұрлаусыз мүше ретінде жұмсалатынын білдіру

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ.Оқулықпен жұмыс

а) Көп нүктенің орнына тиісті септік жалғауларын қойып, сөйлемдердді көшіріп жазу, зат есімдердің қай септікте тұрғанын айту(86). ә) Жұмбақты жатқа айтып, шешуін табу және зат есімдердің қай септікте тұрғанын айту (87) б) Ребусты шешіп, шешуіндегі сөзбен сөйлем құрау (88)Шешуі: күйші в) Сурет бойынша әңгіме құрау (89) г) Өлеңді ұйқасына лайық сөзді қойып көшіріп жазу (91)

ІV. Сабақты қорыту. V.Үйге тапсырма: 100- жаттығу

№ 72. Тақырыбы: Диктант.

Мақсаты: оқушыларға диктант жаздыра отырып, алған білімдерін тиянақтауға, тексеруге, сауатты көркем жаза білуге мүмкіндік туғызу: танымдық қабілетерін, ақыл-ойын дамыту; адамгершілікке, сұлулыққа, ұжымшылдыққа баулу.

Сабақтың түрі: білімді тексеру және бағалау сабағы.Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың назарларын сабаққа аудару, құрал-жабдықтарын түгендеу.ІІ Мақсат қою кезеңі: Бүгінгі сабақта біз диктант жазамыз. Диктант жазуға дайынбыз ба? Ондай болса жұмысты бастамай тұрып есімізге бірнеше ережелерді түсіріп алайық: Сөйлемдегі сөздер қалай жазылады? Сөйлем неден басталады? Сөйлем соңына қандай тыныс белгі қойылады?Сөйлем ішінде жер-су аттары, адамның аты кездессе қалай жазылады? Әр жазған сөйлемді тексеріп отыру керек па? Неліктен?ІІІ Білімдерін тексеру: Диктант мәтінін мұғалім 2 рет дауыстап оқып, қиын сөзді тақтадан қарап алу керектігін ескертеді.

Құстар біздің досымыз

Жаздыгүні біздің жерімізде құстар көп болады. Далада бозторғай сайрайды. Бақта қараторғай ән салады. Қарлығаштар үй төңірегінде ұшып-қонып жүреді.Олар бізге қандай пайда келтіреді? Міне, мұны біреу білсе, біреу білмейді. Құрттар бау-бақшаға зиян келтіреді. Қоңыздар ағаштардағы жапырақтарын жейді. Құстар бақшаларды, бақтарды зиянды құрттардан қорғайды.Құстардың адамдар үшін, табиғат үшін пайдасы көп.

Қыстыгүні далада құстарға тамақ жоқ. Олар ашығады. Қыстыгүні құстарға жем беру керек. (62) Тапсырма. 1.Екінші сөйлемді сейлем мүшелеріне талда. Үшінші сөйлемді сөз таптарына талда. Қарлығаштар сөзін тасымалдап жаз.

ІV. Сабақты қорыту. V.Үйге тапсырма: қайталау.

№73. Тақырыбы: Тәуелдеулі зат есімдердің септелуі

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға тәуелдеулі зат есімдердің септелін түсіндіру, зат есімнің жай түрі мен тәуелдеулі түрінің септелуін салыстыру арқылы өзгешеліктерін ұғындыру .

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ. Жаңа сабақ. Жаңа сабақты төмендегідей сызба арқылы салыстыру тәсілмен түсіндіруге болады:

Дос Досы

Кім? Кімі?

Досты досын

Кімді? Кімін?

Досқа досына

Кімге? Кіміне?

т.б. осы тәрізді салыстыру арқылы зат есімнің жай түрі мен тәуелдеулі түріне қойылатын сұрақтардың бірдей еместігін және олардың жалғауларында да айырмашылық бар екенін аңғартуға мүмкіндік жасалады.

ІV. Оқулықпен жұмыс: а) өлеңді мәнерлеп оқып, тәуелдеулі зат есімдерді табу(92). ә) Сөлемдерді көшіріп жазып, қарамен жазылған сөздерді сөз құрамына талдау (93). Бұл жатығуларды жаңа сабақты түсіндіру мақсатында да пайдалануға болады б) Зат есімнің жай түрі мен тәуелдеулі түрінің септелуін салыстырып оқу 94) в) Өлеңді мәнерлеп оқып, қарамен жазылған сөздердің қай септікте тұрғанын айту (95) г) Берілген сөздерді барыс септігіне қойып жазу (96) V .Сабақты қорыту. VІ.Үйге тапсырма: 97- жаттығу

№74. Тақырыбы: Тәуелдеулі зат есімдердің септелуі .

Сабақтың мақсаты: Өткен сабақта берілген білімді кеңейту, тәуелдеулі зат есімдердің септелуіндегі ерекшеліктерді меңгерту. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ.Оқулықпен жұмыс. а) Жұмбақты көшіріп жазып, барыс септіктегі сөздерді табу және оларды өзара салыстыру (98). ә) Берілген сөздерді септеу (99) б) Өлеңді жатқа жазып, тәуелденіп барып септелген зат есімдерді табу және қай септікте тұрғанын айту (100) в) Өтірік өлеңді қалпына келтіру (101) г) Сызбаны ппайдаланып зат есімді тіркес жасау (102)

ІV. Сабақты қорыту. V.Үйге тапсырма: 103- жаттығу

№75. Тақырыбы: Зат есімнің жіктелуі.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға зат есімнің жіктелуі жайлы түсінік беру; жекеше, көпше түрлерімен таныстыру; жіктік жалғауы жалғанған сөздің баяндауыш қызметін атқаратынын ұғындыру, оқушылардың ойлау қабілетін дамыту.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ. Жаңа сабақ.

Жаңа сабақты «Мен кіммін? Тақырыбындағы сызбамен жұмыстан бастауға болады:

Осы сөздерді қатыстырып сөйлем құрату арқылы бұл сөздердің сөйлемде баяндауыш болып тұрғанын байқату керек(Мен оқушымын. Мен қазақпын)

І V. Оқулықпен жұмыс: а) өлеңді мәнерлеп оқып, қарамен жазылған сөздерді талдау(104). ә) Сөйлемдерді көшіріп жазып, сөйлем мүшесіне талдау (105,106). б) Зат есімдерді тиісті жаллғаулармен сәйкестендіру (107)в) Ребусты шешіп, шешуіндегі сөзбен сөйлем құрау(109) шешуі: мүсінші V .Сабақты қорыту . VІ.Үйге тапсырма: 108- жаттығу

№ 76. Тақырыбы: Зат есімнің жіктелуі .

Сабақтың мақсаты: Зат есімнің жіктелуі туралы түсініктерін кеңейту, зат есімнің жіктік жалғаулары адамға қатысты айтылатынын ұғындыру; оқушылардың ойлау және сөйлеу қабілеттерін дамыту

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ.Оқулықпен жұмыс. а) Өлеңді мәнерлеп оқып, жіктелген зат есімдерді табу (110). ә) Көп нүктенің орнына тиісті жіктік жалғауын қойып, сөйлемдерді көшіріп жазу (111) б) Берілген жіктік жалғауларына сәйкес келетін зат есімдерді табу (112)

в) Берілген зат есімдерді жіктеу ерекшелігіне қарай топтап жазу (113) г) Сызбаға қарап, дәрігер сөзне жалғанған жалғау түрлерін ажырату, жіктік жалғаулары мен септік жалғауларын салыстырып, олардың бір-бірінен өзгешелігін дәлелдеу (114)

ІV. Сабақты қорыту V.Үйге тапсырма: 115- жаттығу

№77. Тақырыбы: Етістік

Сабақтың мақсаты: Етістік туралбы берілген білімді еске түсіру және толықтыру, оқушылардың өзіндік іс-әрекет дербестігін арттыру

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. 115 – жаттығу. ІІІ. Жаңа сабақ. 1- жаттығуда берілген ребусты шешкізуден бастауға болады. Осы жаттығуда етістік туралы оқушылардың білетіндері еске түсіріледі: а) Етістік туралы не білеміз? ә) Етістік нені білдіретін сөз табы?ол қандай сұрақтарға жауап береді ? б) Етістіктің қандай түрлері бар? в) Дара және күрделі етістік деген не? г) Негізгі етістік деп қандай етістікті айтады?Мысал келтір д) Туынды етістік деген не?Мысал келтір.т.б ІV. Оқулықпен жұмыс: а) Мәтінді түсініп оқып, етістіктерді табу(2) ә) Жұмбақты жатқа жазып, етістіктердің дара немесе күрделі екенін ажырату(3)

б)туынды етістіктерді теріп жазу, неліктен туынды етістік болатынын дәлелдеу,сөйлем құрау (4) V .Сабақты қорыту: 5- жаттығу арқылы іске асырылады VІ.Үйге тапсырма: 6-жаттығу

№ 78. Тақырыбы: Етістіктің жіктелуі .

Сабақтың мақсаты: Етістіктің жіктелуімен таныстыру, жіктік жалғауларының үнемі бірдей бола бермейтінін байқату

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. 6 – жаттығу. ІІІ.Жаңа сабақ. Жаңа сабақты зат есімнің жіктелуі мен етістіктің жіктелуін салыстырудан бастауға болады:

Зат есімнің жіктелуі Етістіктің жіктелуі

Бишімін жүрмін, оқыдым

Бишісің жүрсің, оқыдың

Биші жүр,оқыды

Осы мысалдарды талдау барысында зат есімнің жіктік жалғауымен ұқсас келетін етістіктің жіктік жалғауы бар екенін және етістіктің жіктік жалғаулары бірдей болып келе бермейтінін байқайды. ІV Оқулықпен жұмыс а) Өлеңдерді көшіріп жазып, етістіктердің астын сызу, олардың қай жақта айтылғанын айыру (7). ә) Мақалды жатқа жазып, етістіктерді табу және жіктік жалғауларын салыстыру (8) б)Көп нүктенің орнына тиісті жіктік жалғауын қойып, сөйлемдерді көшіріп жазу (9) в) Берілген сөздердің жіктік жалғаулы етістік екенін дәлелдеу (10) г) Ребусты шешіп, шешуіндегі сөзге әңгіме құрау (12) V. Сабақты қорыту. V.Үйге тапсырма: 11- жаттығу

№79. Тақырыбы: Зат есімнің жіктелуі .

Сабақтың мақсаты: Етістіктің жіктелу ерекшлеіктерін меңгерту, оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ.Оқулықпен жұмыс. а) Сөйлемдерді оқып, етістіктерді табу және олардың қай жақта айтылғанын табу (13). ә) Жаңылтпашты жатқа жазып, етістіктерді табу және жіктік жалғалауларының астын сызу (14) б) Берілген жіктік жалғаулы сөздерді қатыстырып сөйлем құрау(15) в) Әр бағандағы етістіктерді жіктік жалғауларын салыстырып, қорытынды жасау (16) г) Мәтінді оқып, етістіктерді табу. Мәтінге ат қою(17)

ІV. Сабақты қорыту. V.Үйге тапсырма: 18- жаттығу

№80. Тақырыбы: Етістіктің шақтары.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға етістіктің шақтары туралы жалпы мағлұмат беру, іс әрекеттің белгілі бір уаықтта жүзеге асатынын аңғарту

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ. Жаңа сабақ . 19- жаттығуды оорындату арқылы етістіктің шақтары туралы түсінік беріледі. Жұмбақтағы саптадық, қайрадық етістіктері іс әрекеттердің істеліп кеткені, ал орамсыз етістігі әлі істелмеген, енді іске асатын әрекетті білдіріп тұрғаны байқатылады. Сол арқылы етістіктердің уақыт ұғымымен тығыз байланысты екенін аңғарамыз. 20- жаттығу да осы мақсатты көздейді .

ІV. Оқулықпен жұмыс. а) Берілген етістіктерді өзгертіп үш жақта жазу (21) ә) суреттеглі зат атауларын қатыстырып, іс әрекеттің бұрын болып кеткенін және алдағы уақытта болатынын білдіретін сөйлемдер құрастыру (22) б) Сөйлемдерді көшіріп жазып, етістіктердің астын сызу, олардың қай шақта тұрғанын дәлелдеу (23)

V. Сабақты қорыту. V.Үйге тапсырма: 24- жаттығу

№ 81. Тақырыбы: Осы шақ.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларды осы шақ етістіктерімен таныстыру, осы шақтағы етітіктер іс әрекеттің сөйлеу сәтінде болып жатқанын білдіретінін ұғындыру, сұрақтары мен жалғауларын таныстыру; сөйлеу дағдысын жетілдіру

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ.Жаңа сабақ .

Жаңа сабақты отыр, тұр, жүр, жатыр етістіктерін қатыстырып сөйлем құратудан бастауға болады.

Мен паратада отырмын Дана далада жүр Сен тақта алдында тұрсың

Мен кітап оқып отырмын Айжан институтта оқып жүр Ол күліп тұр

Құраған сөйлемдердегі етістіктерді талдау барысында бұл етістіктер іс әрекеттердің қазір,яғни сол мезетте болып жатқанын білдіретіні байқатылады. Оқулықтағы -25 жаттығуды да осы шақ туралы түсінік беру үшін пайдалануға болады.

ІV. Оқулықпен жұмыс.а) Берілген сөздерді пайдаланып, сөйлем құрап оқу, етістіктерді тауып, олара сұрақ қою (26) ә) Берілген сызбаға сәйкес сөйлемдер құрастырып жазу (27) б) Сөйлемдерді көшіріп жазып, сөйлем мүшелеріне талдау және баяндауыштың осы шақта тұрғанын дәлелдеу (28)

в)Сурет бойынша әңгіме құрау(30) V. Сабақты қорыту. VІ.Үйге тапсырма: 29- жаттығу

№ 82 Тақырыбы: Өткен шақ .

Сабақтың мақсаты: Өткен шақ туралы түсінік беру , өткен шақтағы етітіктер іс әрекеттің бұрын болғанын білдіретінін ұғындыру, байланыстырып сөйлеу тілін дамыту.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ.Жаңа сабақ .

31- жаттығудағы өлеңді оқып,өлеңдегі етістітерді талдаудың нәтижесінде өткен шақ туралы түсінік беріледі, яғни өткен шақтағы етістітер іс әрекеттің бұрын болғаныны білдіретіні аңғарылады. ІV. Оқулықпен жұмыс. а)Жіктеуді сәйкестендіріп жазу (32) ә) Беріліген етістіктерді өткен шаққа қойып, сөйлемдер құрастырып жазу (33) б) Әңгімені көшіріп жазып, алғашқы екі сөйлемді сйлем мүшесіне талдау. Етістіктерді тауып, қай шақ екенін айыру(34) в)Екі бағандағы етістіктерді салыстырып, олардың бір бірінен өзгешелігін дәлелдеу. (35)V. Сабақты қорыту. VІ.Үйге тапсырма: 36- жаттығу

№ 83. Тақырыбы: Өткен шақ .

Сабақтың мақсаты: Оқушылардың өткен шақ туралы түсініктерін кеңейту, өткен шақ етістіктерін меңгерту, байаныстырып сөйлеуін дамыту

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ.Оқулықпен жұмыс.

а) Өлеңді мәнерлеп оқып, ондағы негізгі ойды анықтау. Қарамен жазылған етістіктердің қай жақта екенін анықтау.(37). ә) Сөйлемдерді көшіріп жазып, етәстәктердің не істеді? сұрағына жауап беретіндей етіп өзгерту және оларды өзара салыстыру (38) б) Сызбада берілген етістіктердің өткен шақта тұрғанын дәлелдеу (39) в) Берілген етістіктерді қатыстырып сөйлем құрау (40) г) Сурет бойынша әңгіме (42)

ІV. Сабақты қорыту. V.Үйге тапсырма: 41- жаттығу

№ 84. Тақырыбы: Келер шақ.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға келер шақ туралы тү сінік беру, келер шақ етістіктері іс әрекеттің алдағы уақытта болатыны ұғындыру: сөйлеу тілін жетілдіру

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.

ІІ. Үй тапсырмасы. ІІІ. Жаңа сабақ.

Етістіктің шақтары