Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ҚР әкімшілік құқғы.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
157.75 Кб
Скачать

3. Қазакстан Республикасы Президентінің бақылау жүргізу өкілеттіліктері.

ҚР-сы Президентіне, мемлекет басшысы ретінде, атқарушы билікті жүзеге асыру аясында Конституциямен бірқатар маңызды бақылау өкілеттіктері берілген. Олар ең алдымен оның, Конституцияның 40-6. бойына, мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатының негізгі бағыттарын айқ-ындау өкілеттігінен көрініс табады, оларды жүзеге асыру тиісті атқ-арушы билік органдарына жүктеледі.

Президент бақылау өкілеттіктерін сондай-ақ Үкіметті, ҚР-сы Премьер-Министрінің ұсынуымен Республика Үкіметінің құрылымын белгілеген және өзге де орталық атқарушы билік органдарын құрған кезде, бұдан басқа да, лауазымды адамдарды, атап айтқанда ҚР-ның Премьер-Министрін, оның орынбасарлары мен министрлерді, облыстардың және Астана мен Алматы қалаларының әкімдерін тағайындаған кезде, Қауіпсіздік Кеңес пен Президенттің Әкімшілігін құрған кезде, Қарулы Күштердің жоғары қолбасшылығын қызметке тағайындаған кезде жүзеге асырады.

4. Аткарушы билікке қатысты соттық бақылаудың мәні мен ерекшеліктері, онын түрлері.

Сот билігін мемлекеттік биліктің бір тармағы ретінде тек нақты сот істерін қарауға ғана апарып тіреуге болмайды. Сот билігі -қүқықтық мемлекеттің ажыратылмас элементі. Ол өрі күшті, өрі тәуелсіз болғандықтан әркімнің қүқықтарының кепілі болып табы-лады және оларға кім болса да қолсүғатын болса, ол қүқықтарды қорғай алатын болуға тиіс. Сонымен бірге сот билігінің бүдан да кем емес маңыздылығы - бүл әрі атқарушы биліктің қалыпты жүмыс істеуінің де кепілі. Сот билігі тек сот төрелігімен ғана емес, соны-мен бірге атқарушы биліктің шешімдері мен іс-әрекеттеріне белсенді ықпал ету мүмкіндігімен де сипатталады.

5. Әкімшілік қадағалаудың түсінігі.

Әкімшілік қадағалау - бұл құқық бұзушылықтың ал-дын алу, табу және жолын кесу, бұйырылған тәртіпті қалпына келтіру және кінәлілерді әкімшілік жауапкершілікке тарту мақсатында әкімшілік мәжбүрлеудің кешенді шараларын пайдалана отырып, атқарушы биліктің арнаулы органдарының ұйымдық жағынан ба-ғынышты емес органдар, кәсіпорындар, мекемелер, ұйымдар, лауа-зымды адамдар мен азаматтар жөнінде олардың жалпы міндетті нор-маларды, ережелерді, стандарттарды, талаптарды орындаулары тура-лы жүзеге асыратын мемлекеттік басқарушылық қызметтің ерекше түрі.

Негізгі қызметі әкімшілік қадағалау болып табылатын орталық атқарушы билік органдарына: Тау-кен қадағалау, ядролық жоне радиация қаупсіздігі жөніндегі қадағалау, министрліктердегі және өзге орталық атқарушы билік органдарындағы әр түрлі инспекциялар (ветеринарлык, балық, өрт, геодезия, т.б.), сондай-ақ аумақтық қадағалау органдары (мысалы, энергетикалық) жатады.

6. Прокурорлық қадағалау.

ҚР-ның прокуратурасы - мемлекет атынан Республика аумағында заңдардың, Президенттің жарлықтарының жөне өзге де нормативтік құкықтық актілердің дәлме-дәл әрі біркелкі қолданылуытна жоғарғы қадағалауды жүзеге асыратын мемлекеттік орган. Бұл оның негізгі функциясы. Қадағалаудың мақсаты Конституция мен заңдардың үстсм тұруын, заңдылықтың бірыңғайлығы мен нығайтылуын , адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарын сондай-ақ мемлскеттің заңмен қорғалатын мүдделерін қамтамасыз етеді.