14. Демалыс алу тәртібі:
Бұл бөлікте негізгі еңбек демалысының ұзақтығы, қосымша алынатын демалыс ұзақтығы, оларды алу тәртібі, сонымен қатар ақы төленбейтін демалыс алу тәртібі анықталады. Мысалы,
«Жұмысшыға жылына бір рет Қазақстан Республикасының еңбек туралы Заңы кодексіне сәйкес, ұзақтығы 18 жұмыс күні мөлшерінде ақылы демалыс беріледі. Демалыстық берілу мерзімін әкімшілік анықтайды. Жұмысшынық қалауына қарай екі бөлікке бөлініп те беріледі. Мұнда демалыстың бір бөлігінің ұзақтыгы кемінде бес жұмыс күнінен тұрады.
Ақы төленбейтін қосымшы демалыс 10 жұмыс күні мөлшерінде жұмысшының жеке басының жағдайын байланысты әкімшілік шешімімен беріледі».
15. Келісім бойынша жасалатын басқа да жағдайлар мен шарттар:
Бұл бөлікте келісімінің негізгі бөлімдерінде айтылмаған, екі жақтың қосымша міндеттері сөз болады. Мысалы,
«Жұмысшыға жылына бір рет арнайы жұмыс киімі мен аяқ киім беріледі». «Жұмысшының мектеп жасына дейінгі баласы болса, ұйымның балабақшасынан орын беріледі» т.б.
16. Келісімдегі ерекше жағдайлар:
Бұл бөлікте екі жақтың жазбаша келісімін қажет ететін ерекше жағдайлар айтылады. Бұл жағдайлар әр мекемедегі еңбекті ұйымдастыру ерекшелігіне байланысты, сондықтан әр мекеменің ішкі жағдайын қарай қаралады. Сонымен қатар бұл бөлікте ерекше жағдайлардан басқа келісім бұзылатын немесе қайта қаралатын, күшін жоятын жағдайлар сөз болады.
17. Келісімнің тоқтатылуы:
Бұл бөлікте келісім күшін жоятын жағдайлар атап көрсетіледі. Мысалы,
«Келісім мынадай жағдайда тоқтатылады:
екі жақтың бірі келісім мерзімін ұзартудан бас тартқанда (бұл жөнінде келісім аяқталудан 1 ай бұрын жазбаша хабарлану керек);
- мезгілінен бұрын – егер екі жақтың бірі үнемі өз міндетін орындамаса;
- кәсіпорын я мекеме таратылған жағдайда;
Келісім мезгілінен бұрын тоқтатылатын болса ол жайлы екі жақ бір-біріне мерзімінен 15 жұмыс күн бұрын жазбаша хабарлау керек».
18. Екі жақтың мекенжайы мен реквизиттері:
Бұл бөлікте екі жақтың толық мекенжайы мен реквизиттері жазылады. Жұмыс беруші мекенжайы сол жаққа, жұмысшы мекенжайы оң жаққа жазылады. Мысалы,
"индекс 480100 "индекс 480005
Алматы қаласы, Алматы қаласы
Сәтбаев көшесі, 22 Тастақ ықшамауданы
Қаныш Сәтбаев атындағы №2 үй 89 пәтер
Қазақ ұлттық техникалық, Бейсенова А.Ж. "
университетінің ректоры Нүсіпов Е.Н."
19. Сигнатура: /екі жақтың қойылатын қолы/.
15. Дата: /шартқа қол қойылған күн/.
Еңбек келісіміндегі сигнатура, дата бөліктерінің жазылуы, безендірілуі басқа іс қағаздарындағыдай.
15. Келісімге қосымша:
Егер келісімге қосымша берілетін құжат немесе мәліметтер болса ол жайында екі жақ қол қоятын жолдан 1 интервал төмен алынып ескерту жазылады.
№7 Еңбек келісімі
Алматы қаласы, 7 сәуір, 2009 жыл
«ВЕН» ААҚ-ның директоры, Мамыров Қуанышбекұлы Дәулетқожа, бұдан былай қарай келісімде «жұмыс беруші» деп аталады, екінші жақтан бизнес экономикасы факультетінің аспиранты Бейсеев Жәнібекұлы Хамит, бұдан былай келісімде «жұмысшы» деп аталады.
Жұмысшы Бейсеев Жәнібекұлы Хамит қазіргі «ВЕН» ААҚ-ның бас экономисті болып қабылданды.
Бұл еңбек келісімі негізгі жұмыс келісімі.
Жұмысшы уақытша бос тұрған орынға қабылданып отырғандықтан, келісім шектеулі мерзімге жасалады.
Келісім (18.05.2008) екі мың сегізінші жылдың он сегізінші мамырында күшіне енеді, (18.05.2010) екі мың оныншы жылдың он сегізінші мамырында өз күшін жояды.
Жұмысшыға екі апта сынау мерзімі белгіленеді.
Жұмысшы міндеттері:
Өз міндеттерін мезгілінде және сапалы атқаруға;
Еңбек және өндірістік тәртіпті сақтауға;
Техника қауіпсіздігі талаптарын сақтау;
Мемлекеттік құпияны жария етпеуге;
Ішкі тәртіп ережесіне бағынуға міндетті.
Жұмыс беруші міндеттері:
Жұмысшының осы келісім бойынша белгіленген міндеттерін атқаруы үшін қалыпты жағдай жасауға;
Қазіргі күші бар еңбек заңдары актілерінің орындалуын қамтамасыз ету.
Жұмысшыға алты күндік жұмыс күні белгіленеді. Толық емес жұмыс күніне көшіру қосымша өзара келісім негізінде жүзеге асырылады. Қазақстан Республикасының еңбек туралы Заң кодексіне сәйкес жұмысшы өз міндетін атқаруға демалыс, мейрам күндері де шақырылуы мүмкін.
Жұмысшы еңбегі үшін «компания» бірыңғай тариф кестесі негізінде жүз елу мың (150000) теңге көлемінде әр айдың штат кестесіне сәйкес еңбекақы белгілейді.
Жұмысшыға жылына бір рет, ұзақтығы он сегіз жұмыс мөлшерінде ақылы демалыс беріледі.
Келісім мынадай жағдайда тоқтатылады:
Екі рет келісім мерзімін ұзартудан бас тартқанда;
Кәсіпорын я мекеме таратылған жағдайда;
Компанияда қысқарту болған жағдайда;
Жұмыс көлемінде қысқарту болған жағдайда;
Заңда көрсетілген басқа да жағдайлар негізінде.
Екі жақ келісімнің барлық шарттарымен келісті. Екі дана етіп жасалған келісімшарттың әрқайсысының заң күші бірдей. Екі жақтың әрқайсысына бір данадан беріледі.
Жұмыс беруші: Жұмысшы:
«ВЕН» ААҚ-ның директоры Х.Ж. Бейсеев
Д.Қ. Мамыров
________________ _____________
Алматы қаласы,
Гагарин даңғылы, 36
1-жаттығу. Екі қатарды сәйкестендіріңіз.
Негізгі |
жағдайлары |
Жұмыс |
қойылады |
Еңбек |
міндеттері |
Қоса |
жұмыс орны |
Жұмысшының қолы |
мерзімі |
Жұмысшының |
беруші |
Сынақ |
атқарушылық |
2-жаттығу. Баламаларын табыңыз.
1.Келісімшарт нысаны. |
□ В случае нарущения трудовой дисциплины. |
2.Тараптардың жауапкершілі. |
□ Споры, возникшие при исполнений настоящего договора. |
3.Міндеттер орындалмаған |
□ Индивидуальное трудовое соглашение. |
4.Еңбек тәртібін бұзған жағдайда. |
□ В соответствий с ныне действующими законами РК. |
5.Осы келісімшартты орындау барысындағы даулар. |
□ Предмет договора. |
6.Тараптардың міндеттері мен құқықтары. |
□ Ответственность сторон. |
7.Жеке еңбек келісімі. |
□ Обязанности и права сторон. |
8.Қазақстан Республикасының қазіргі қолданылып жүрген заңдарына сәйкес. |
□ В случае не выполнения обязанностей. |
3-жаттығу. Сұрақтарға жауап беріңіз.
1. Еңбек келісім нені реттейді?
2. Жеке еңбек келісімі мен ұжымдық еңбек келісімінің айырмашылығы неде?
3. Жұмысшылар қандай категорияларға бөлінеді?
4. Еңбек келісімінде қандай мәліметтер көрсетілуі тиіс?
5. Еңбек келісімі неше дана жасалады?
6. Еңбек келісімі кімде сақталады?
Тапсырмалар:
1. Сіздің мекемеңіз – кілем фабрикасы. Фабрика көрме ұйымдастыруда. Көрмежайды безендіру үшін, суретші-дизайншы З.Құрманұлымен еңбек келісімін толтыруыңыз керек.
2. Сәз «Техника» шағын кәсіпорнының офисіне жөндеу жүргізуге келісім бердіңіз. Еңбек келісімін толтырыңыз.
3. Сіз өз мекемеңіз «Әділет» банкі қызметкерлеріне арнап семинар өткізуге маман-экономист Л.Махмудқызын шақырып отырсыз. Еңбек келісімін толтырыңыз.
Негізгі сөздік:
Келісімшарт – контракт
Еңбек шарты – трудовой договор
Еңбек келісімі – трудовое соглашение
Жұмыс беруші – работадатель
Жұмысшы – рабочий
Міндет – обязанность
Ерікті түрде – по собственному желанию
Жұмыс беруші – работодатель
Еңбек міндеттері – трудовые обязанности
Еңбек өтілі – трудовой стаж
Қызметкер – работник
Еңбек дауы – трудовой конфликт
Іссапар – командировка
Ұжымдық шарт – коллективное соглашение
Өтемақы – возмещение
Жалақы – зар.плата
Қауыпты – опасный
Зиянды – вредный
Ауыр дене жұмыстары – тяжелый физ.труд
Келісім нысаны – предмет соглашения
Еңбек құқығы қатынастары – трудовые правоотношения
Жеке – индивидуальный
Негізгі жұмыс орны – основное место работы
Қоса атқарушылық – совместительство
Бұдан әрі қарай – далее
Ұзарту – продлить
Ажырамас бөлік – неотъемлемая часть
19-cабақ