
- •Зертханалық жұмыс №1 (6сағат) байланыспаған кестелермен және локалды деректер базасымен жұмыс жасау
- •6.1. Локалды деректер базасымен жұмыс істеуге арналған қосымша
- •6.1.1. Жұмыстың мақсаты
- •6.1.2. Жұмысты орындауға арналған тапсырмалар
- •6.1.3. Қосымшаны құрастыру процесі
- •6.1.4. Деректер базасының псевдонимін құру
- •6.1.5. Деректер базасы кестесінің жазбаларының құрылымын жасау
- •6.1.6. Негізгі форма мен оның дб-мен жұмыс істейтін компоненттерін жасау
- •6.1.6.1. Негізгі компоненттерді орналастыру мен жөндеу
- •6.1.6.2. Панельдерді орналастыру және жөндеу
- •6.1.6.3. DbGrid компонентін жөндеу
- •6.1.6.4. Есептелетін өрісті құру
- •6.1.6.5. Форманы кестенің өрістер редакторынан алынған терезелермен толықтыру
- •6.1.8. «Деректерді көрсету» ішкі мәзірінің әдістері
- •6.1.8.1. Query компонентінің көмегімен сұрату арқылы таңдау
- •6.1.8.2. Table және Query компоненттерінің фильтрлерімен таңдау
- •6.1.9. Мәліметтерді сұрыптау әдістері
- •6.1.10. Мәліметтерді іздеу әдістері
- •6.1.12. ‘График’ мәзірі командасы әдісі және графиктің бапталуы
- •6.1.14. Проект мысалының листингісі
- •6.1.15. Локальдық мәліметтер қорымен жұмыс үшін тапсырмалар нұсқалары
- •6.1.16. Бақылау сұрақтары
- •6.2. Екі кестені біріктіруге арналған қосымша 1:1
- •6.2.1. Жұмыстың орындалу мақсаты және тапсырмалары
- •6.2.2. Қосымшаны өңдеу процесі
- •6.2.3. Екі кестедегі мәліметтерді біріктіру әдісі
- •6.2.4. Бақылау сұрақтары
- •6.3. Бір типті мәліметтер базасының кестелерінің қосу, ажырату және жасау қосымшасын құру
- •6.3.1. Жұмыстың орындалу мақсаты және тапсырмалары
- •6.3.2. Қосымшаны өңдеу процесі
- •6.3.3. Екі кестенің мәліметтерімен жұмыс жасауға арналған әдіс
- •6.3.4. Бақылау сұрақтары
- •Зертханалық жұмыс №2(4 сағат). Кестелермен байланысқан локальдық мәліметтер базасымен жұмыс
- •7.1. Тәуелді кесте жазбаларының құрылымын өңдеу үшін орнатылған Lockup қасиеті көмегімен кестелерден жіберілетін мәнді таңдауға арналған қосымша құру
- •7.1.1 Программаның орындалу мақсаты және тапсырмалары
- •7.1.2. Қосымшаны өңдеу процесі
- •7.1.3. Екі кестенің деректерімен жұмыс жасауға арналған әдіс
- •7.1.4. Бақылау сұрақтары
- •7.2. Тәуелді кестенің жаңа өрісін құру кезіндегі өрістердің редакторы көмегімен анықталған мүмкін болатын мәндерді таңдауға арналған кестесі бар қосымша
- •7.2.1. Жұмыстың мақсаты, тапсырмасы және орындалу процесі
- •7.2.2. Бақылау сұрақтары
- •7.3. Referential Integrity қасиетінің көмегімен байланысқан кестелерге арналған қосымша
- •7.3.1. Жұмыстың мақсаты және орындалу тапсырмасы
- •7.3.2. Жұмыстың орындалу барысы
- •7.3.3. Бақылау сұрақтары
6.1.8. «Деректерді көрсету» ішкі мәзірінің әдістері
Көрсетілім үшін деректерді таңдау Table1, Query1 компоненттерінің фильтрлары және Query2, Query3 компоненттерінің динамикалық сұратуларының көмегімен жасалады. Негізгі форма модулінің мәтіндік мысалы 6.1 листингіде көрсетілген.
Барлық деректердің көрсетілімі N8Click әдісінің көмегімен жасалады. Ол үшін деректердің фильрациясына Table1 компонентінің келесі операторы арқылы тыйым орнатылады:
Table1.Filtered:=False; - егер оған тыйым салынбаған жағдайда.
Содан кейін қарау компоненттеріне деректерді қосу Table1 компонентінің операторының көмегімен жасалынады: DataSource1.DataSet:=Table1;
6.1.8.1. Query компонентінің көмегімен сұрату арқылы таңдау
Деректерді сұрату арқылы таңдау Query 1, Query 2 және Query 3 компоненттерінің көмегімен орындалады. SQL қасиетіне деректерді таңдау шарттары жазылады.
Деректерді таңдаудың алдын-ала берілген шарты бойынша деректерді таңдау N11Click әдісімен Query1 компонентінің статикалық сұратуы көмегімен жасалынады.Ол үшін компоненттің SQL қасиетіне статикалық сұрату мәтіні келесі оператормен жазылады:
SELECT*FROM Stud1 WHERE Stud1.NZ>150
мұндағы Stud1-ДЖ кестесі файлының аты.
Содан кейін мына қасиет орнатылады: Query1:Active=True.
«Деректерді көрсету-сұрату арқылы таңдау-NZ>150 бойынша» (N11 атты) мәзір пунктінің командасын таңдаған кезде деректерді таңдау үшін Query1 компоненті активті болады және Query1-дің көмегімен деректердің оларды қарау компоненттеріне қосылуы жасалады:
If Query1.Active=False THEN Query1.Active:=True;
DataSource1.DataSet:=Query;
Сонымен қатар, қосымшаның орындалуы кезінде сынақ кітапшасы нөмірінің берілген мәні бойынша деректерді таңдауға болады:
динамикалық сұрату бойынша (Query2 компонентінің көмегімен, пункт N12);
динамикалық түрде құрылатын Table1 компоненті фильтрінің көмегімен (N13);
динамикалық түрде құрылатын Query1 компоненті фильтрінің көмегімен (N14);
динамикалық түрде құрылатын Query1 компонентінің сұратуы көмегімен (N15);
NZ-ң берілген мәні үшін деректерді таңдау 2 кезеңде орындалады: таңдауға дайындық және деректерді таңдау процесінің іске асуы үшін операторлардың орындалуы. Таңдауға дайындық N12Click әдісінде жасалады. Бұл-таңдаудың барлық аталған тәсілдері үшін бір бөлінген әдіс. Ол N13, N14, N15 мәзір пунктері үшін OnClick –ке арналған әдістер тізімінен таңдалынады. Мәзір пунктерінің оқиғасы Events парағында орналасқан. N12Click әдісінде көмекші сөздері («Введите номер зачетки:») және MaskEdit1 компоненті бар Panel2 панелінің көрсетілімі орындалады. Сонымен қатар сынақ кітапшасының қажетті мәнін немесе стипендия мөлшерін енгізу үшін тек сол бір терезе қолданылады.
Бұл әдісте онымен қоса әдісті шақыратын мәзір пунктінің белгісі орнатылады. Бұл мәзір пунктіндегі Tag қасиетінің мәні бойынша жасалынады. Ол таңдау тәсілдерінің белгісі болатын J глобалдық айнымалының мәнін анықтайды. Осындай тәсілмен мәзір пунктары теңестіріледі. Мәзір пунктарына сәйкес келетін Tag қасиетінің мәні қосымшаның құрастырылуы кезінде орнатылады. «Деректерді көрсету» ішкі меню пунктары мен олардың Tag қасиетінің мәндерінің сәйкестендірілуі 6.2-кестеде көрсетілген.
6.2-кесте. Ішкі меню пункттарының атаулары мен олардың Tag=J қасиетінің мәндерінің сәйкестендірілуі
Мәзір пунктінің атаулары мен тағайындалуы
|
J |
Сұратулар арқылы таңдау –берілген NZ бойынша (Query2 –мен динамикалық сұрату) |
1 |
Сұратулар арқылы таңдау –берілген сұрату бойынша (Query3 үшін SQL) |
2 |
Фильтрмен таңдау-кесте үшін (Table1 үшін Filter) |
3 |
Фильтрмен таңдау-Query үшін (Query1 үшін Filter) |
4 |
Сынақ кітапшасы нөмірінің қажетті мәнін енгізгеннен және MaskEdit1DblClick терезесіне екі рет шерткеннен кейін MaskEdit1DblClick әдісі шақырылады. Ол J мәніне байланысты деректерді таңдауды орындайды.
Қосымшаның орындалуы кезінде құрылатын деректерді таңдау шарты динамикалық сұратуы бар Query2 компонентінің көмегімен жасалынады (J=1). Динамикалық сұратуды құру үшін Query2 компонентінің SQL қасиетіне деректерді таңдау операторының мәтіні енгізілуі керек:
SELECT * From Stud1 WHERE Stud1.NZ> :TNZ
мұндағы TNZ- формалды параметр,оның мәнін қосымшаның орындалуы кезінде енгізу қажет; TNZ-ның алдына бос орын қойылмайды.
SQL қасиетінің мәтінін енгізгеннен кейін, Editing Query2.Params -оның параметрінің редакторын шақыру қажет. Ол Params қасиетінің көпнүктесіне басу арқылы орындалады. Одан кейін параметр аты бар (TNZ) жолды активті ету қажет; обьектілер инспекторында оның қасиеттері шығады. Оның Data Type қасиетін орнату қажет. Мысалы:
Data Type=ftInteger.
MaskEdit1DblClick әдісінде «сұрату арқылы таңдау-берілген сұрату бойынша» мәзір пункті үшін (J=4) Query3.SQL.Clear әдісінің көмегімен алдыңғы сұратудың мәтіні өшіріледі. Содан кейін MaskEdit терезесінен алынған сынақ кітапшасының нөмірінің мәнін қолдану арқылы жаңа сұрату құрылады:
Query3.SQL.Add (‘SELECT * From Stud1 WHERE Stud1.NZ> ‘+ MaskEdit1.Text);