
- •Зертханалық жұмыс №1 (6сағат) байланыспаған кестелермен және локалды деректер базасымен жұмыс жасау
- •6.1. Локалды деректер базасымен жұмыс істеуге арналған қосымша
- •6.1.1. Жұмыстың мақсаты
- •6.1.2. Жұмысты орындауға арналған тапсырмалар
- •6.1.3. Қосымшаны құрастыру процесі
- •6.1.4. Деректер базасының псевдонимін құру
- •6.1.5. Деректер базасы кестесінің жазбаларының құрылымын жасау
- •6.1.6. Негізгі форма мен оның дб-мен жұмыс істейтін компоненттерін жасау
- •6.1.6.1. Негізгі компоненттерді орналастыру мен жөндеу
- •6.1.6.2. Панельдерді орналастыру және жөндеу
- •6.1.6.3. DbGrid компонентін жөндеу
- •6.1.6.4. Есептелетін өрісті құру
- •6.1.6.5. Форманы кестенің өрістер редакторынан алынған терезелермен толықтыру
- •6.1.8. «Деректерді көрсету» ішкі мәзірінің әдістері
- •6.1.8.1. Query компонентінің көмегімен сұрату арқылы таңдау
- •6.1.8.2. Table және Query компоненттерінің фильтрлерімен таңдау
- •6.1.9. Мәліметтерді сұрыптау әдістері
- •6.1.10. Мәліметтерді іздеу әдістері
- •6.1.12. ‘График’ мәзірі командасы әдісі және графиктің бапталуы
- •6.1.14. Проект мысалының листингісі
- •6.1.15. Локальдық мәліметтер қорымен жұмыс үшін тапсырмалар нұсқалары
- •6.1.16. Бақылау сұрақтары
- •6.2. Екі кестені біріктіруге арналған қосымша 1:1
- •6.2.1. Жұмыстың орындалу мақсаты және тапсырмалары
- •6.2.2. Қосымшаны өңдеу процесі
- •6.2.3. Екі кестедегі мәліметтерді біріктіру әдісі
- •6.2.4. Бақылау сұрақтары
- •6.3. Бір типті мәліметтер базасының кестелерінің қосу, ажырату және жасау қосымшасын құру
- •6.3.1. Жұмыстың орындалу мақсаты және тапсырмалары
- •6.3.2. Қосымшаны өңдеу процесі
- •6.3.3. Екі кестенің мәліметтерімен жұмыс жасауға арналған әдіс
- •6.3.4. Бақылау сұрақтары
- •Зертханалық жұмыс №2(4 сағат). Кестелермен байланысқан локальдық мәліметтер базасымен жұмыс
- •7.1. Тәуелді кесте жазбаларының құрылымын өңдеу үшін орнатылған Lockup қасиеті көмегімен кестелерден жіберілетін мәнді таңдауға арналған қосымша құру
- •7.1.1 Программаның орындалу мақсаты және тапсырмалары
- •7.1.2. Қосымшаны өңдеу процесі
- •7.1.3. Екі кестенің деректерімен жұмыс жасауға арналған әдіс
- •7.1.4. Бақылау сұрақтары
- •7.2. Тәуелді кестенің жаңа өрісін құру кезіндегі өрістердің редакторы көмегімен анықталған мүмкін болатын мәндерді таңдауға арналған кестесі бар қосымша
- •7.2.1. Жұмыстың мақсаты, тапсырмасы және орындалу процесі
- •7.2.2. Бақылау сұрақтары
- •7.3. Referential Integrity қасиетінің көмегімен байланысқан кестелерге арналған қосымша
- •7.3.1. Жұмыстың мақсаты және орындалу тапсырмасы
- •7.3.2. Жұмыстың орындалу барысы
- •7.3.3. Бақылау сұрақтары
6.2.3. Екі кестедегі мәліметтерді біріктіру әдісі
Button I Click әдісі көмегімен:
- Өрістердің мәні және құрылған мәліметтердің жолдары берілген DBGrid1компонентінің тақырыбы ретінде анықталған, типтелген С тұрақты массивін анықтау;
- Query1 компонентін келесі оператор көмегімен активтау:
Query1.ACTIVE := TRUE
- Query1 –ді DataSource1 компонентіне меншіктейміз:
DataSource1.DataSet := Query1;
- С массивінен бағандардың атауы мәтіндерін шағару:
DBGrid1.Columns[i].Title.Caption := C[i].
Форманың бетіне компоненттерді орнатып, баптауларын орындап және кестелерді жазбалармен толтырғаннан кейінгі бейнесі 6.10. суретінде көрсетілген.
Форманың екі кесте біріктірілгеннен кейінгі бейнесі 6.11 суретте көрсетілген.
Жоғарғы таблица-компоненте (DBGrid1) әрбір жолда фамилиясы 1-ші де, 2-ші де кестеде бар әрбір студент жайлы мәлімет көрсетілген.
6.10.Сурет. Форманың компоненттері бапталғаннан кейінгі және кестелер толтырылғаннан кейінгі бейнесі.
6.11.Сурет. Форманың екі кесте біріктірілгеннен кейінгі бейнесі
Листинг 6.5. Екі кесте мәліметтерін біріктіруге арналған негізгі форма модулінің мәтіні
unit Unit1;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, StdCtrls, DBTables, DBCtrls, Grids, DBGrids, DB, ExtCtrls,
XPMan, Buttons;
type
TForm1 = class(TForm)
DataSource1: TDataSource;
DataSource2: TDataSource;
Table1: TTable;
Table2: TTable;
Query1: TQuery;
XPManifest1: TXPManifest;
Panel1: TPanel;
DBGrid1: TDBGrid;
DBGrid2: TDBGrid;
DBNavigator1: TDBNavigator;
DBNavigator2: TDBNavigator;
Button1: TButton;
BitBtn1: TBitBtn;
procedure Button1Click(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
Form1: TForm1;
implementation
{$R *.dfm}
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
Const C: Array[0..7] of string[10] =
('Фио', 'Адрес', 'Год Рожд', 'Телефон', '' , 'Матем', 'Физика', 'Прогр' );
Var i:byte;
begin
if Query1.Active = false then Query1.Active := true;
DataSource1.DataSet:=Query1;
DBGrid1.Columns[4].Visible:=False;
for i:=0 To 7 do
DBGrid1.Columns[i].Title.Caption:=C[i];
end; end.
6.2.4. Бақылау сұрақтары
1) Екі байланыспаған кестенің мәндерін сұрыптау үшін SQL қасиетінің мәтінін анықтаңыз.
2) Қосымшаны орындау барысындағы кестенің тақырыбы орнатылған әдістің мәтінін анықтаңыз.
3) Нәтижелік кестенің таңдалған бағандарын қалай көрінбейтін етіп орнатуға болады?
6.3. Бір типті мәліметтер базасының кестелерінің қосу, ажырату және жасау қосымшасын құру