!. Саз бен құмның қатынасы бойынша топырақтың түрлері:
* Құмды, гумус, тасты
* +Құмды, құмайт, сазды, суглинистые
*Сазды, топырақ асты, әкті
* Суглинистые, пахотные, супесчанные, гумус
* Топырақ суы, аналық жынысы, гумус, сазды
!. Пестицидтердің қандай қасиеті бар? :
* Фиброгенді
* Тіндерге оттегі тасымалдануын тоқтатады
* Ортаның температуралық-энергетикалық параметрлерін өзгертеді
* Нитрофицирленген
* +Канцерогенді
!. Көлік жолдарына жақын топырақтағы ең қауіпті химиялық ластауыш:
* Темір
* Цинк
* +Қорғасын
* Магний
* Хром
!. Мұнай өндіруші өнеркәсіптер аймағында қандай химиялық ластауыш маркер болып есептеледі?
* Қорғасын
* Кадмий
* Ртуть
* +Ванадий
* Цинк
!. Антропогендік химиялық заттардың өсімдіктерде жиналу қарқындылығы екі басты фактормен сипатталады:
* Атмосфералық жауын-шашынмен
* +Транслокации жылдамдығымен
* Топырақтың механикалық құрамымен
* Өсімдіктерде бірігуі жылдамдайды
* Ауаның жоғары температурасы
!. Пестицидтер ағзаға түскен жағдайда қандай аурулар туындайды:
* Инфекция дамиды
* Флюороз дамиды * Кариес дамиды
* Тыныс алу жолдарының аурулары
* +Қатерлі ісіктер
!. Топырақта мышьяк концентрациясының жоғарлауы келесі аурулардың симптомы болуы мүмкін:
* + Терінің қатерлі ісіктері
* Флюороза * Кариестің дамуы
* Сүйек тіндерінің өзгеруі * Пневмокониоздар
!. Қанда метгемоглобиннің болуы нитраттардың артық мөлшерде болуына байланысты:
* Ноосферада
* +Суда
* Атмосфералық ауада
* Биосферада * Грунтта
!. Топырақтың жоғары ылғал сыйымдылығы гигиеналық жағынан қолайсыз, себебі:
* Топырақтың ауа өткізуін жоғарлатады
* +Ағын сулардың тазаруына кедергі келтіреді
* Борпылдағыштығы төмендейді
* Топырақтың жылусиымдылығын төмендетеді
* Топырақтың капиллярлығын төмендетеді
!. Қандай топырақ дымқыл,нашар және суық болып келеді:
* +Жоғары ылғалсиымдылығы бар
* +Төмен капиллярлы
* Су өткізетін
* Ауа өткізетін
* Жылы
!. Берілу факторы топырақ себеп болатын, жұқпалы ауру:
* Амебиаз
* Лямблиоз
* Кандидоз
* Актиномикоз
*+Полиомиелит
!.Топырақтың микроағзалармен ластану дәрежесін анықтайды:
* Колифаг
* Лямблия цистасы
* Топырақтың суөткізгіштігі
* + Хлебниковтың санитарлық саны бойынша
* Сульфидредицирлеуші клостридиялар спорасы
!.Гигиеналық жағынан ең қолайлы болып саналатын топырақтар:
* Ұсақсаңылаулы
* +Ірісаңылаулы
* Саңылаулылығы 50-60%
* Саңылаулылығы 80-90%
* Ұсақкеуекті
!. Топырақта барлық уақытта кездесетін споралы микроорганизм:
* Сапа
*+ Столбняк
* Туляримия
* Салмонеллез
* Анкилостомидоза
!. Топырақ арқылы берілетін ауру:
*+Ботулизм
* Подагра
* Пеллагра
* Квашиоркор
* Бери-бери
!. Ірікеуекті топырақ құрғақ және жақсы желдетілген, себебі:
* +Ауа өткізгіштігі жақсы
* Су өткізгіштігі нашар
* Топырақ суларының үлкен көлемде жиналу қабілеті
* Төмен температура
* Усақ саңылаулы
!. Ірі қалдықтарды зарарсыздандыратын – биотермиялық әдіс:
*+Компостирлеу
* Пиролиз
* Гидролиз
* Престеу
* Қалдықтарды бөлу
!. Ірі қалдықтарды зарарсыздандыратын – химиялық әдіс:
* Компостирлеу
* Пиролиз
*+Гидролиз
* Престеу
* Қалдықтарды бөлу
!. Гумустың санитарлық жағынан маңызды қасиеті:
* +Шірімейді
* Патогенді микроағзалары бар
* Тез шірйді
* Жақсы тыңайтқыш
* Сапрофиттік микроағзалары көп
!. Топырақтың өздігінен тазаруы нашарлайды:
* Топырақты қазуда
* Гельминттердің тірі жұмыртқасы болғанда
* + Топырақ саңылауларында су жиналғанда
* Жоғарғы филльтрациялық қабілеттілігінен
* Топырақ ауасында оттегі деңгейінің жоғарлауынан
!. Топырақтың өздігенен тазаруы жылдамдайды:
* +Топырақты қазғанда
* Топыраққа органикалық қалдықтар енгізуде
* Анаэробты жағдайларда
* Топыраққа химиялық заттарды енгізгенде
* Ылғалды, дымқыл топырақта
!. Топырақта табиғи йодтың жетіспеушілігі, қандай йод жетіспеушілік жағдайды түзеді:
* Тіс жегісін
* Флюороз
* Рахит
* Метгемоглобинемия
*+Эндемиялық зоб
!. Топыраққа түсетін патогенді микроағзалардың вегетативтік формалары:
* Дамуы үшін топырақта қолайлы жағдай болады
* Кебу нәтижесінде жойылмайды
*+Күн сәулесінің бактерицидтік әсерінен жойылады
* Жыл бойы сақталады
* Дамуы үшін топырақта қолайлы жағдай табады
! .Топырақтағы патогенді микроағзалар және гельминт жұмыртқаларының жойылуына әсер ететін факторларға жатады:
* +Бактериофагтар
* Инсоляция жоқтығы
* Күн сәулесі
* Жоғарғы ылғалдық
* Үйреншікті қоректік ортаның болуы
!. Топырақтың қандай қабатында патогенді микроағзалар көп кездеседі:
* Ең жоғарғы
* 1 ден 3 см. тереңдікте
* 1-2 м.тереңдікте
* 4-7м.тереңдікте
* +Беткі жағына жақын қабатында
!. Қандай инфекциялардың қоздырғыштары топырақта дамуына қолайлы жағдай болмағандықтан бірнеше аптадан кейін жойылып кетеді:
* +Холера
* Столбняк
* Газды гангрена
* Сібірской жарасы
* Ботулизм
!. Топырақтың механикалық құрамы бойынша анықтайды:
* +Топырақтың сүзгіштік қабілеті
* Гельминт жұмыртқаларының болуы
* Бактериалды ластануы
* Радионуклидтермен ластну дәрежесі
* Пестицидтермен қатты ластануы
!.Топырақтың құрамындағы сазды бөлшектері көп болған жжағдайда:
*+Су өткізгіштігі қиындайды
* Инсоляция төмендейді
* Температура күрт төмендейді
* Капиллярлығы төмендейді
* Өздігінен тазару үрдісі қарқындайды
!
.
Берілген суретте бейнеленген:
* +Қоқыс тастайтын жер
* Жуынды төгетін шұңқыр
* Суғару алаңы
* Септик
* Сұйық қалдықтарды құятын станса
!. Суретте берілген құрылғы не үшін тағайындалған:
Жалюзелермен жабылған көп қабатты ферменттеу жүргізілетін құрылғы
1-тік элеватор; 2- ферменттеуші; 3-ашық жағдайындағы жалюзейлік тор; 4-жабық жағдайдағы жалюзейлік; 5- дайын кампостқа арналған букер; 6-ауа беру; 7-ауаны шығару;
* Өнеркәсіп ағынды суларын пайдаға асыру үшін
* Ауылшаруашылығының ағынды суларын пайдаға асыру үшін
* Шаруашылық-тұрмыстық ағынды суларды пайдаға асыру үшін
* Радиоактивті заттарды сақтау үшін
* +Тұрмыстық затты қалдықтарды жою үшін
!.
Суретте берілген құрылғы не үшін
тағайындалған:
1-мөлшерлеуші бак; 2- сифон; 3- спринклерлер; 4- магистралды құбырлар; 5-тарататын құбырлар; 6-тақталардан жасалған дренаж; 7- дренажға ауа келіп туруға арналған каналдар; 8- сүзгіні шлакпен (басқа материлмен) толтыру; 9-тазартылған суды ағызуға арналған канал;
* Ағынды суларды хлорлау пайдаға асыру үшін
* +Ағынды суларды биологиялық тазарту үшін
* Биологиялық қалдықтарды сақтау үшін
* Радиактивті заттарды сақтау үшін
* Тұрмыстық қатты қалдықтарды пайдаға асыру үшін
!. Суретте берілген құрылғы аталады:
* Ферментатор
* Септик
*+Биологиялық сүзгі
* Тұндырғыш
* Ватерклозет
!. Берілген суретте бейнеленген:
* Қоқыс төгетін жер
* Жуынды төгетін
* Суғару алаңы
* +Септик
* Ағынды суларды құятын станция
!. Суретте бейнеленген құрылғы не үшін қажет:
* Ауыз суын тазартуға
*+Ағынды суларды тазарту үшін
* Ферменттеу үшін
* Хлорлау үшін
* Озондау үшін
!. Топырақ арқылы таралатын инфекция қоздырғыштары:
* Сальмонеллездің
*+Газды гангренаның
* Афлотоксикоз
* Фузариотоксикоздар
* Уровауруы
!. Топырақты санитарлық қорғау шаралары:
* Санитарлық-эпидемиологиялық
* Дезинфекциялық
* +Жоспарлау
* Жекебасты қорғау құралдары
* Емдеу-алдын алу
!. Құрлыстар салуға жарамды топырақтар:
* Тасты
* Торфты
* Топырақты жер
* +Құмайт топырақты
* Сазды топырақты
!. Қатты тұрмыстық қалдықтарға:
* Жуындылар
* Өндіріс ағынды сулары
* + Трупы животных
* Тазаемес
* Ағынды сулар
!.Таралу механизмінде топырақ қатысатын вирусты аурулар:
* + Боткина ауруы
* Гангрена
* Бруцеллез
* Сібір жарасы
* Ботулизм
!. Таралу механизмінде топырақ қатысатын шаңды инфекциялар аурулар
*+ Туберкулез
* Гангрена
* Бруцеллез
* Сібір жарасы
* Ботулизм
!. Таралу механизмінде топырақ қатысатын гельминттік аурулар
* Туберкулез
* Гангрена
* Бруцеллез
* Сібір жарасы
*+ Аскаридоз
!. Топырақтың микроағзалармен ластану дәрежесін анықтайды:
* Физикалық құрамы бойынша
* Органолептикалық құрамы бойынша
* + Гельминт жұмыртқаларының саны бойынша
* Коли-индексі бойынша
* Сыртқы белгілері бойынша
!. Топырақтың микроағзалармен ластану дәрежесін анықтайды:
*+Хлебниковтың санитарлық саны бойынша
* Коли-индексі бойынша
* Физикалық құрамы бойынша
* Органолептикалық қасиеттері бойынша
* Сыртқы белгілері бойынша
!. Таралу механизмінде топырақ қатысатын зоонозды аурулар
* Полиомиелит
* Боткин ауруы
* Ботулизм
* + Сібір жарасы
* Власоглав
!. Таралу механизмінде топырақ қатысатын споротүзуші аурулар
* + Ботулизм
* Полиомиелит
* Бруцеллез
* Сап
* Сібір жарасы
!. Топырақтың қасиеті:
* Құрғақтығы
* Қаттылығы
* +Температура
* Лайлылығы
* Тығыздығы
!. Таралу механизмінде топырақ қатысатын антропонозды аурулар
* Ботулизм
* +Сап
* Менингит
* Полиомиелит
* Брюшной тиф
!. Тұрғындарда тіс-жегісі ауруының пайда болуы байланысты:
* Суда және топырақты фтор мөлшерінің жоғары болуында
* Топрықта және суда иодтың аз мөлшерде болуы
* Суда және топырақты иод мөлшерінің жоғары болуында
*+ Топрықта және суда иодтың аз мөлшерде болуы
* Жемістерде аз мөлшерде болуында
!. Топырақтың өздігінен тазаруының соңғы кезеңі:
* Абсорбция
* +Нитрификация
* Флюкцинация
* Оксигенация
* Фагоцитоз
!. Тұрғындарда флюороз ауруының пайда болуы байланысты:
*+ Суда және топырақты фтор мөлшерінің жоғары болуында
* Топрықта және суда иодтың аз мөлшерде болуы
* Суда және топырақты иод мөлшерінің жоғары болуында
* Топрықта және суда иодтың аз мөлшерде болуы
* Жемістерде аз мөлшерде болуында
!. Ішек инфекциялары қоздырғыштарының адамдарға топырақтан берілі өтеді:
*+ Тағамдық азықтар арқылы
*Зақымданған тері арқылы
* Кене шағуда
* Ауалы-тамшылы жолмен
* Маса шағуда
!. Топырақта спора түзетін микроағазалар:
* Іш сүзегінің қоздырғыштары
* Дифтерияның
*+ Ботулизмнің
* Малярияның
* Сальмонеллездің