Су гигиенасы
!. Су факторы келесі аурулардың дамуында маңызды роль атқарады:
* В гепатит
*Тұмау
*+Холера
*Столбняк
* Ботулизм
!. Суды тазарту кезенің атаңыз:
*+Тұндыру
* Залалсыздандыру
* Фторлау
* Жұмсарту
* Озондау
!. Су қоймаларын санитарлық күзет аймақтарын атаңыз:
* Көгалдандыру аймағы
* Шаруашылық аймағы
*+Қатал тәртіп аймағы
* Қызыл сызық
* Шектеу аймағы
!. Құдықтардың түрлерін атаңыз:
*+Түтікшелі
* Құбырлық
* Орталықтандырылған
* Шахталық
*Тізбектік
!. Суды залалсыздандырудың негізгі әдістеріне жатады:
* Фторлау
*Тұндыру
*+Хлорлау
*Темірсіздендіру
*Дегазация
!. Судың сапасын жақсартудың арнайы әдісін атаңыз;
*Хлорлау
*+Дезодарация
* Қайнату
* Озондау
* Күмістің олигодинамикалық әсері
!. Суды мөлдірлендіру әдістеріне жатады:
*Йодтау
*Күмістену
*Хлорлау
* Дегазация
*+Сүзгіден өткізу
!. Коагуляцияны келесі мақсатпен жүргізеді:
* Фторлау
* Залалсыздандыру
*+ Түссіздендіру
*Температураны жоғарылату
*Минерализациялау
!.Пластаралық сулардың негізгі артықшылықтарын көрсетіңіз:
* Жоғары температура, тәттірек дәм
*+Мөлдірлік, төмен температура, жоғары минералдану
* Күшті иіспен, жасыл түсті
* Микроорганизмдер мүлдем жоқ
*Көп мөлшерде шартты- патогенді микрофлоралары бар
!.Жер беті сулардың өздігінен тазаруы мынадай жағдайларға байланысты:
* Су қоймаларының гүлденуіне
* Топырақ қабаты арқылы сүзгіден өткізілуге
*+ Еріген оттегі есебінен микроағзалардың жойылуына
* УҚ сәулесінің әсерімен микроорганизмдерді жоюы
* Балықтардың әртүрлілігінің көптігіне
!.Судың органикалық заттармен ластану көрсеткіштері болып табылады:
*+Нитриттер
*Кальций тұздары
*Магний тұздары
* Қалдық хлор
* Қалдық озон
!. Суда дамитын ауруды атаңыз:
*+Кариес
* Зоб
* Флюороз * Анемия
* Итай-итай
!.Судың органолептикалық қасиетіне жатады:
* +Исі
* Ылғалдылығы
* Гигроскопиялық,
* Ауаөткізгіштігі
* Капиллярлығы
!. Суда артық немесе жеткіліксіз мөлшерде болғанда эндемиялық аурулар туғызатын химиялық элементтерді көрсетіңіз:
* Сутегі
* Йод
*+Фтор
* Хлор
* Азот
!.Суды арнайы өңдеу әдістері мына мақсатта жүргізіледі:
* Өздігінен тазару
* Залалсыздандыру
* +Фторсыздандыру
* Дезактивациялау
* Тұндыруды жеделдету
!. Органикалық заттардың суда бары бағаланады:
*+Оттегінің биохимиялық қажеттілігі бойынша
* Судың минералдану дәрежесі бойынша
* Су температурасы бойынша
* Еріген оттегі мөлшері бойынша
* Су мөлдірлігі бойынша
!. Судағы фтор концентрациясының өзгеруі неге әсер етеді:
* Көру қызметіне
* Ас қорыту жүйесіндегі тағамның сіңірілуіне
* Шаштың жағдайына
* Қалқанша бездің жағдайына
* +Тістердің жағдайына
!. Жер бетіндегі суға жататындары:
* Құдықтар
* +Өзендер
* Артезиан суы
* Көлдер
* Жер үстілік су
!. Жер асты суға жатады:
* Тоғандар
* Жасанды сулар
* +Грунттық
* Өзендер
* Су қоймалары
!. Жер беті су көздеріне жатады
*+Өзендер
* Грунттық сулар
* Пластаралық сулар
* Пластаралық емес сулар
* Су қоймалары
!. Суды зарарсыздандыру әдісіне жататыны:
* Фторлау
*+Коагуляция
* Хлорлау
* Залалсыздандыру
* Озондау
!. Ауыз судың – органолептикалық қасиетіне жатады:
* Хлоридтер
*+Исі
* Ішек таяқшасы тобындағы бактериялар
* Мөлдірлігі
* Сульфаттар
!.Суда нитраттар көп болғанда пайда болатын эндемиялық ауруларды көрсетіңіз:
* Зоб
* Катаракта
*+Метгемоглобинемия
* Кариес
* Бронхит
!. Судың исі қандай бірліктермен өлшенеді?
* Сантиметр
* Г/м3
* Градус
* +Балл
* Мг/л
!. Ересек адам ағзасындағы судың мөлшері:
* +63-65%
* 0-95%
* 50-55%
* 40-45%
* 25-30%
!. Адам қанша уақыт су ішпесе өледі?
* + 3-5 тәулік
* 10 тәулік
* 1 ай
* 2 апта
* 20 тәулік
!. Канализациясы бар ыстық, суық сумен жабдықталған орташа қалаларда, бір тұрғынға қанша су қажет:
* 70-250 л
* 100-110 л
* 40-50 л
* + 250-350 л
* 600 л көп
!. Судың мөлдірлігінің өлшем бірлігі:
*Мг/л
*Г/л
* Градусах
* Мг-экв/л
* +См
!. Ауыз судың түсі өлшенеді:
* +Градус
* Мг/л
* См
* Мг-экв/л
* Г/л
!. Ауыз судың иісі мен дәмі қандай болу керек:
* + 2 баллдан артық емес
* 3 баллдан артық емес
* 3-5 балл
* 2,5 балл
* 5 балл
!. Суға ащы дәм беретіндер?
* Темірдің тұздары
*+Хлоридтер мен магний сульфаттары
* Улы металлдардың тұздары
* Еріген органикалық заттар
* Кальций, магний тұздары
!. Судағы органикалық заттардың болуы туралы келесілер бойынша қорытынды жасауға болады:
* Көмір қышқыл газының болуы
* + Судың тотыққыштығы, ОБҚ, ОХҚ
* Ішек таяқшаларының болуы
*Су РН-ы
* Құрғақ қалдық
!. Су қандай физиологиялық үрдістерге қатысады?
* Бұлшықеттердің тарылуы
*+ Ағзадан қалдық заттарды шығару
* Сумен шынықтыру
* Сумен емдеу
* Дене температурасын ұстап тұру
!. Судың органикалық заттармен ластануының көрсеткіштері:
* Темір, марганец тұздары
* Кальций, натрий тұздары
* Магний тұздары
* + Аммиак, нитрит, нитрат
* Фтор қосылыстары
!. Ауыз суда фтордың рұқсат етілген концентрациясы:
* + 0,7-1,2 мг/л
* 0,3-0,5 мг/л
* 1,8-2,0 мг/л
* 2,0-2,5 мг/л
* 3 мг
!. Су сапасын жақсартудың негізгі әдістеріне жатады:
* Дезодарация
* Арнайы өңдеу әдістері
*+Залалсыздандыру
* Хлорсыздандыру
* Фторлау
!. Су арқылы қандай жұқпалы ауру таралады:
*+ Іш сүзегі
* Бөртпе сүзегі
* Биогельминтоздар
* Оспа
*Туберкулез
!. Судың хлор қажеттілігі – бұл көрсеткіштер шамасының қосындысы:
*+ Судың хлор тұтынуы + қалдық хлор
*Судың хлор тұтынуы + қалдық озон
* Белсенді хлор
* Хлорлы препараттар
* Суды зарарсыздандыруға арналған хлор
!. Суды хлорлы препараттармен хлорлаудың әдістерін көрсетіңіз:
* +Қалыпты дозалармен хлорлау
* Газтәріздес хлормен хлорлау
* Дехлорлау
* Орташа дозамен хлорлау
*Кіші дозамен хлорлау
!. Судың органикалық заттармен салыстырмалы ластануының көрсеткіші болады:
*+Хлоридтер, сульфаттар
*Кальций, магний тұздары
* Йод
* Мыс, цинк қосылыстарымен
*Фторлы қосылыстармен
!. Жануар және өсімдік тектес органикалық заттармен ластануы жоқ суда нитриттердің болуының мөлшері:
*+ 0,002мг/л артық емес
* 2 мг/л
* 0,1 мг/л
* 0,5 мг/л
* 10 мг/л
!. Суда қандай заттың болуынан метгемоглобинемия пайда болады:
* Фтордың
*+Нитраттардың
* Сульфаттардың
* Хлоридтердің
* Құрғақ қалдықтардың
!. Судағы қандай заттың болуы канцерогендік әсер етеді:
* Фтордың
*+Нитраттардың
* Карбонаттардың
* Хлоридтердің
* Сульфаттардың
!. Табиғи сулардың өздігінен тазаруына қатысатын факторлар:
*+.Микроорганизмдер
* Судың температурасының төмендеуі
* Минералдануының төменгі деңгейі
* Судың ағындылығы
* Суда оттегінің болуы
!. Судың қандай жалпы қаттылығының мағынасында қолайсыз гигиеналық қасиеті бар:
* 7 мг-экв/л
* 8 мг-экв/л
* 9 мг-экв/л
* 10 мг-экв/л
* +15 мг-экв/л
!. Суды түссіздендіруде қолданылатын әдістер:
* +Тұндыру
* Озондау
* Дефторлау
* Хлорлау
* Дегазация
!. Суаттардың өздігінен тазаруын қандай көрсеткіштер бойынша анықтайды:
*+ Еріген оттегі деңгейі бойынша
* Радиоактивтілік деңгейі бойынша
* Судың қаттылығының деңгейі бойынша
* Нитриттердің деңгейі бойынша
* Нитраттардың деңгейі бойынша
!. Пластаралық қысымды суларға тән:
* Еріген оттегінің жоғары мөлшері
*+ Еріген оттегінің болмауы
*+ Минералды құрамының тұрақтылығы
* Төменгі минералдануы
* Микробтық ластануы
!. Өзен суларына тән:
*+ Төменгі минералдануы
* Жоғары минералдануы
* Еріген оттегінің болмауы
* Жоғары минералдануы
* Қалқыған заттардың болмауы
!.Тұтынушыларға берілетін қандай су көздерінің суы міндетті түрде зарарсыздандырылады:
* Пластаралық қысымсыз
* Пластаралық қысымды
*+. Ашық су көздерінің
* Артезиан сулары
*+Грунт сулары
!. Суды тазарту әдісіне жатады:
* Ультракүлгінді сәулелендіру
* Дезактивациялау
*+Коагуляциялау
* Фторлау
*Дегазациялау
!. Суды зарарсыздандыруң физикалық әдісін көрсетіңіз:
* Коагуляция
* Күміс иондарымен өңдеу
* Түссіздендіру
* Фторлау
*+Ультракүлгінді сәулелендіру
!. Су көзінен 30 м қашықтықта жуынды төгетін шұңқыр болған жағдайда, судың құрамында аммиак жоқ, бірақ нитриттер мен нитраттардың жоғары концентрациясы болуы нені анықтайды:
*+ Судың органикалық заттармен ластануының тоқтағанын
* Судың өздігімен тазару үрдісінің тоқталуын
* Жаңадан ластануын
* Тұрақты ластануын
* Тұрақты ластану көзінің жаңадан пайда болуын
!. Ауыз суында қандай заттардың артық мөлшерде болуынан метгемоглобинемия пайда болады, әсіресе емшектегі балаларда:
*Метилртуть
* +Нитраттар
* Карбонаттар
* Сульфаттар
*Құрғақ қалдық
!. Ауыз суында ШРЕК бойынша орнатылған фтордың лимиттік көрсеткіші:
*Органолептикалық
*+ Токсикологиялық
* Жалпысанитарлық
* Арнайы
* Микробиологиялық
!. Су арқылы берілетін аурулардың тез таралуына не тән:
*+Тұрғындардың көбісінің біруақытта жұқтыруы
* Аурудың ауыр түрде өтуі
* Аурудан тез сауығу
* Аурудың диагностикасын тез анықтау
* Дұрыс жауабы жоқ
!. Минамат ауруының пайда бюолуының себебі:
* Суда фтордың жоғары мөлшерде болуы
* + Суда сынаптың жоғары мөлшерде болуы
* Суда фтордың төменгі мөлшерде болуы
* Суда темірдің жоғары мөлшерде болуы
* Суда темірдің төменгі мөлшерде болуы
!. Ағынды сулар мына категорияларға бөлінеді:
*+ Өндірістік және тұрмыстық
* Органикалық
* Мутагендік
* Канцерогендік
*Токсикалық
!. Тұрмыстық ағынды сулардың құрамында көп мөлшерде қандай заттар кездеседі:
* Ауыр металлдар
*+ Органикалық заттар
* Қышқылдар
* Канцерогенді заттар
*Мұнай өнімдері
!. Судың ластануының негізгі ауылшаруашылық көздері болып:
* Жылуэнергетика
* Ауылшаруашылық жерінен көтерілген атмосфералық шаң
* +Мал шаруашылық фермаларының ағынды сулары
* Үй пештерінен атмосфераға шыққан қалдықтар
* Жердің рельефі
!. Су көздерінің негізгі бактериалдық және биологиялық ластауыштары болып:
*+ Микробиологиялық өнеркәсіп
* Түсті металлургия
* Қара және түсті металлургия
* Қара металлургия
* Жылуэнергетика
!. Судың тұзды құрамы қандай аурулардың қауіп-қатер факторы болады:
* Іш сүзегі
* Диабет
*+ Зәр шығару жолдарының тас ауруы
* Гепатит В
* Гепатит А
!. Жер асты суларының химиялық ластануының негізгі көздері:
* Өнеркәсіп өндірістерінен атмосфераға шығатын газдар:
*+ Ластанған жер беті суларының инфильтрациясы
* Рекреациялық аймақ
* Шаңды дауылдар
* Атмосфераға көмірқышқыл газын шығару.
!. Суаттардағы судың табиғи тазаруының негізгі көрсеткіштері:
* Ауыр металдардың концентрациясы
* Судың температурасы
*+ Биохимиялық оттегі қажеттілігі
* Судың исі
* Радиоактивтік фон
!. Жедел ішек ауруларымен аурудың жоғарғы деңгйі неге байланысты?
*+ Шаруашылық-ауыз суымен қанағаттанарлық емес қамтамасыздандыру
* Ауа ортасының қанағаттанарлық емес жағдайы
* Орталықтандырылған сумен қамтамасыз ету
* Топырақты қанағаттанарлық емес санитарлық тазарту
* Көгалдандыру жоқ
!. Сапалы ауыз суының жеткіліксіздігі қандай аурушаңдықтың жоғары деңгейіне әкеледі:
* Бронхиалды астма
* Квашиоркор
* Вирусты гепатит
* Миопия
*Бөртпе сүзегі
!. Мал шаруашылық фермаларының ағынды суларының құрамында кездеседі:
* Минералды заттар
* Минералды тыңайтқыштар
*+ Патогенді микрофлора
* Ауыр металдар
* Пестицидтер
!. Мұнайгаз өнеркәсіптерінің ағынды суларының құрамында кездеседі:
* Патогенді микрофлора
* Аммиака, нитритов, нитратов
* +Ванадий, сероводород, фенолдар
* Минералды тыңайтқыштар
* Пестицидтер
!.Сурет
4
санымен сутұтқыш горизонты белгіленген,
бұл қандай сулар:
* Пластаралық қысымды сулар
* + Пластаралық қысымсыз сулар (артезиан)
* Грунт сулары
* Жер беті сулары
* Су басы
!. Сурет
3
санымен сутұтқыш горизонты белгіленген,
бұл қандай сулар:
* +Пластаралық қысымсыз сулар
* Пластаралық қысымды сулар (артезиан)
* Грунт сулары
* Жер беті сулары
* Су басы
!. Сурет
2 санымен сутұтқыш горизонты белгіленген, бұл қандай сулар:
* Пластаралық қысымсыз сулар
* Пластаралық қысымды сулар (артезиан)
*+ Грунт сулары
* Жер беті сулары
* Су басы
!. Суды зарарсыздандыруға және тазартуда қолданатын қандай химиялық заттар «Ауыз суы» ҚР СанЕжН бойынша нормаланады
*+Қалдық бос хлор
* Минералды заттар
* Эссенциалды заттар
* Беттік белсенді заттар
* Пестицидтер
!. Суды зарарсыздандыруға арналған химиялық заттар :
*+Газтәріздес хлор
* Күкірттіқышқыл темір
* Күкірттіқышқыл аллюминий
* Белсендірілген кремний қышқылы
* Хлорлы алюминий
!. Суды зарарсыздандыруда қолданады:
* Хлорлы аллюминий
* +Гипохлорит кальций
* Полифосфаты
* Хлорлы темір
* Полиакриламид
!. Суды тазартуда қолданатын химиялық қосылыстар:
Белсендірілген кремний қышқылы
* Хлорамин
* Сұйық хлор
* +Хлорлы темір
* Гипохлорит кальций
* Белсендірілген кремний қышқылы
!. Суды екі еселеп хлорлаудың кемшіліктері:
*+ Канцерогенді хлорлы көмірсутектері түзілуі мүмкін
* Хлорлы препараттардың мөлшері азаяды
* Коагулянттар мөлшері азаяды
* Суды зарарсыздандыру сенімділігі артады
* Суды зарарсыздандыру сенімділігі төмендейді
!. Хлорлы препараттардың қайсысында белсенді хлордың мөлшері 50%
* Хлорамин
* Хлорлы әк
*+Қалыпты гипохлорит кальций
*+ Гипохлорит кальцийдің негізгі тұзының екіден үші
*+Газтәріздес хлор
!. Су тартқыш стансаларында суды зарарсыздандыруда қандай заттар жиі қолданады?
* Хлораминдер
* Озон
* +Газтәріздес хлор
* Хлорлы әк
* Перманганат калий
!. Суды зарарсыздандыру әдісі төмендейді:
* +Судың төменгі температурасында
* Судың жоғары температурасында
* Органикалық заттардың аздаған мөлшерінде
* Хлордың сумен ұзақ уақыт жанасуында
* Белсенді хлоры жоғары хлорлы препараттарды қолдануда
!. Судағы қалдық хлордың мөлшерін нормалау, байланысты:
* +Хлордың жеткіліксіз мөлшерінде зарарсыздандыру сенімділігі төмендейді
* Хлордың жоғары мөлшерінде коагуляция тиімділігі төмендейді
* Хлордың төменгі мөлшерінде судың органолептикалық қасиеті нашарлайды
* Хлордың жоғары мөлшерінде хлорлы көмірсутектері пайда болады
* Хлордың жеткіліксіз мөлшерінде суда органикалық заттар пайда болады
!. Суды суперхлорлауды қандай жағдайда қолданады:
*+ Эпидемиолологиялық көрсеткіштері бойынша
* Мөлдірлігі нашар жағдайда
* Қалыпты жағдайда су тартқыш стансаларында
* Судың жоғары температурасында
* Меншікті тазарту құрылымдарында
!. Суды суперхлорлау әдісінің негізгі артықшылықтары:
*+Хлорлау уақыты қысқарады
* Хлорлау әдісін бақылау күрделі емес
* Зарарсыздандыру алдында суды тазарту
* Зарарсыздандыру уақытының ұзақ болуы
* Суды дехлорлаусыз пайдалану мүмкін еместігі
!. Суды хлорлау ерекшелігі:
*+Хлор судың органолептикалық қасиетіне әсер етеді
* Озон судың органолептикалық қасиетіне әсер етпейді
* Суды хлорлаудан, озондауға бақылау жасау күрделі
* Суды озондау температурасымен рН байланысты емес
* Суды хлорлау температурасымен рН байланысты емес
!. Суды озондауды бақылау хлорлауға қарағанда күрделі емес, өйткені озондау:
*+ Судың температурасына байланысты емес
* Судың температурасына байланысты
* Судың рН байланысты емес
* Судың минералды құрамына теріс әсер етпейді
* Аз уақытты қажет етеді
!.Зарарсыздандырудың реагенттік физикалық әдістері:
* +Судың құрамына әсер етпейді
* Судың органолептикалық қасиетін өзгертеді
* Необладают широким диапазоном бактерицидного действия
* Не требуют предварительного полного осветления воды
* Используются для обеззараживания в полевых, экспедиционных условиях
!. Суды зарарсыздандырудың физикалық әдістерінің ішіндегі ең сенімдісі. * УК сәулелену
*+ Қайнату
* Ультрадыбысты қолдану
* Иондауыш радиацияны қолдану
* Импульсті электр тоғын қолдану
!. Хлорлаудың қандай әдісінде қалдық хлорды анықтау қажет емес
*+ Суперхлорлауда
* Хлордың қалыпты дозасымен хлорлауда
* Аммонизациялап хлорлау
* Газтәріздес хлормен хлорлау
* Белсенді хлоры көп хлормен хлорлау
!. Суды суперхлорлау арқылы зарарсыздандыру әдісінің артықшылығы:
*+ Зарарсыздандыру уақыты қысқарады
* Судың құрамына әсер етпейді
* Дехлорлау өткізуді қажет етпейді
* Судың органикалық қасиеті жақсарады
* Озондауға қарағанда органикалық заттардың тотығуы толық түрде өтеді
!.ҚР СанЕжН «Ауыз суы»судың химиялық залалсыздығын анықтауда қандай көрсеткіштері қолданылады:
*α және β-радиоактивтілік деңгейі
* Органолептикалық көрсеткіштері
* + Жалпы көрсеткіштері
* Микробиологиялық көрсеткіштері
* Гельминттер деңгейі
!. Судағы 0,5 мг/л аммиак және 0,001 мг/л нитриттердің анықталуы судың
органикалық заттармен қашаннан бері ластануының көрсеткіші болып табылады:
*+Жаңадан
* Бұрыннан, бірақ тоқталған
* Жақын уақыттан бері ластанып келе жатқан
* Жақын уақыттан бері ластанған, бірақ тоқталған
* Бұрыннан ластанып келген
!. Судағы аммиак жоқ, бірақ 0,005 мг/л нитриттердің және 60 мг/л нитраттардың анықталуы судың органикалық заттармен қашаннан бері ластануының көрсеткіші болып табылады:
* Жаңадан
* Бұрыннан, бірақ тоқталған
* Жақын уақыттан бері ластанып келе жатқан
*+ Бұрыннан бері ластанған, бірақ тоқталған
* Бұрыннан ластанып келген
!. Суда аммиак және нитриттер жоқ, нитраттардың концентрациясы 60 мг/л анықталуы судың органикалық заттармен ластануының көрсеткіші болып табылады:
* Жаңадан
* Бұрыннан, бірақ тоқталған
* Жақын уақыттан бері ластанып келе жатқан
* Бұрыннан бері ластанған, бірақ тоқталған
* +Бұрыннан ластанып келген
!. Судың жануар текті органикалық заттармен ластануын дәлелдеуде аммиак, нитрит және нитраттардан анықтаудан басқа қандай зерттеулер жүргізеді:
* Хлоры бар
* Қосымша радиоактивтілік ластануы бар
*+ Су көздерін тексеруде ластауыш көзін анықтау
* Су көзіне жақын тұратын халықты тексеру
* Беттік-белсенді заттарды анықтау
!. Минералды тұздары көп суды ауыз суға қолдануға болмайды, өйткені:
* Маталардың гидрофилдігін төмендетеді
* Ас қорыту бездерінің секрециясын жоғарлатады
* Ішектің перистальтикасын нашарлатады
* Кариестің дамуына әсер етеді
* +Гипертония ауруының дамуының қауіп-қатер факторы болады
!. «Кермекті» суды тұтыну неге әкеп соғады
*+ Уролитиаз дамуына
* Ағзаның сусыздануына
* Ішектің перистальтикасын нашарлатады
* Гипоксия дамуына
* Жүрек қан тамыр патологиясы дамуының қауіп-қатерін төмендетеді
!. Су-нитратты метгемоглобинемия, емшек жасындағы балаларда жиі кездеседі, өйткені оларды ересектерге қарағанда:
* Асқазан сөгінің қышқылдығы өте жоғары
* Ішектің перистальтикасын нашарлатады
* Маталардың гидрофилдігін төмендетеді
* Метгемоглобинредуктаза деңгейі жоғары
* +Асқазан-ішек жолдарының микрофлорасы белсенді түрде нитриттарды нитраттарға айналдырады
!. Флюороздың алдын алу өткізіледі:
* +Суында фторы аз су көздерін пайдалану
* Суды дефторлау
* Суды фторлау
* Суды түссіздендіру және мөлдірлеу
* Суды тұндыру
!. Суды зарарсыздандыру әдістері:
* Дегазациялау
* +Озондау
*Фторлау
* Тұщыландыру
* Тұндыру
!. Тазарту мен зарарсыздандыруға ішек таяқшасынан басқа қандай микроағзалар 2-3 есе тұрақты:
* Гельминттер
* +Энтеровирустар
* Сальмонеллалар
* Холера вибрионы
* Аденовирустар
!. Суаттарға патогенді микроағзалармен СПАВ түсуі әкеледі:
* +Қоздырғыштардың тұрақтылығын жоғарлатады
* Эпидемиологиялық жағдайды жақсартады
* Инфекциялық аурулардың клиникалық ағымын течению инфекционного заболевания
* Судағы қоздырғыштардың болу уақытын қысқаратады
* Инфекциялық қоздырғыштардың тұрақтылығын төмендетеді
!. Суды өңдеудің арнайы әдістері:
* Хлорлау
* Қайнату
* +Фторлау
* Озондау
* Күмістеу
!. Суды зарарсыздандырудың химиялық әдісі:
* +Озондау
* Дефторлау
* Қайнату
* Дегазациялау
* Жұмсарту
!.Суды зарарсыздандырудың физикалық әдісі:
* + Қайнату
* Хлорлау
* Озондау
* Фторлау
* Деконтаминациялау
!. Судағы радиоактивтік заттарды жою жүргізіледі:
*+ Деконтаминациялау
* Дегазациялау
* Тұщыландыру
* Фторлау
* Хлорлау
!. Судағы артық фторды кетіру әдісі:
* +Фторсыздандыру
* Фторлау
* Дегазациялау
* Жұмсарту
* Қайнату
!. Егер су көзі 1-ші класқа жататын болса, артезиан суының сапасын жақсартудың қандай әдісін қолдануға болады?
* Мөлдірлеу
* Түссіздендіру
* Зарарсыздандыру
* Тұщыландыру
*+Сапасын жақсарту қажет емес
!. ГОСТ 2761-84, бойынша судың сапасы жоғары болған сайын, онда:
*+Судың сапасының ластану көрсеткіштері көп
* Судың сапасының ластану көрсеткіштері аз
* Тазартудың өте күрделі әдістері талап етіледі
* Тазартудың күрделі емес әдістері талап етіледі
* Судың эпидемиологиялық қауіптілігі артады
!. Артезиан суларының эпидемиологгиялық қауіптілігін қандай жағдайлар кепілдейд
* +Су тасымалдауыш горизонттарының терең орналасуы
* Төменгі қысым
* Жоғарғы қысым
* Су өткізбейтін қабаты
* Жабық беті мен су өткізбейтін қабаты
!. Сумен қамтамасыз етудің жер асты көзі:
* Пластаралық сулар
* Өзендер
* Су қоймалары
* Көлдер
* Мұхиттар
!. Грунт сулары пластаралық суларға қарағанда санитарлық жағынан сенімділігі аз, өйткені:
* +Су өткізбейтін қабаты жоқ.
* Өте тереңдікте жатыр
* Төменгі қысымда
* Су өткізбейтін қабаты жоқ
* Су өткізбейтін қабаты бар
!. Жер беті суларының жер асты суларына қарағандағы артықшылықтары қандай:
* +Дебиті өте жоғары
* Су тазартуды қажет етеді
* Санитарлық жағынан сенімді
* Су зарарсыздандыруды қажет етеді
* Судың тұрақты химиялық құрамы бар
!. Суды тазартудың негізгі әдістері:
*+ Хлорлау
* Дегазациялау
* Тұщыландыру
* Фторлау
* Жұмсарту
!. Үнемі минералданған суды қолданатын тұрғындарда байқалады:
* Маталардың гидрофилдігі төмендейді
*+Ішкен су ағзада тұрақталады
* Диурез төмендейді
* Ішек жолдарының жүрмеуі
* Асқазан ішек жолдарының секреторлық жұмысының белсенділігі
!. Ағзаның гомеостазын тұрақты түрде ұстап тұратын минералданудың төменгі шегі, құрғақ қалдықтың шамасы болып табылады:
*+ 100 мг/л
* 0,0 мг/л
* 500 мг/л
* 1000 мг/л
* 2000 мг/л
!. Фтордың концентрациясы жоғары суды ұзақ уақыт тұтынуда дамитын аурулар:
* +Остеосклероз
* Кариес
* Сколиоз
* Қысқа саусақтар
* Деменция
!. Жер беті су көздерінің суына тән:
* Жоғары минералдығы
* +Аз минералдығы
* Қалқыған заттардың аз мөлшенде болуы
* Тұрақты микробиологиялық көрсеткіштері
* Химиялық құрамының тұрақтылығы
!. Суаттардың суында аммоний тұздары мен жоғары тотығу пайда болуы, судың қандай ластануын анықтайды
* Тұрақты
* Органикалық емес
*+ Жаңадан
* Бұрыннан
* Үнемі
!. Тұщы сулар деп, жалпы минералдану деңгейі:
+1000 мг/л
1500 мг/л
2000 мг/л
3000 мг/л
4000 мг/л
!. Ауыз суындағы темірдің жоғары деңгейі қандай фактор ретінде қарастырылады?
* Анемияның профилактикасы ретінде
* +Судың органолептикасын нашарлататын фактор ретінде
* Судың кермектілігін жоғарлататын фактор ретінде
* Судың кермектілігін төмендететін фактор ретінде
* Химиялық құрамының тұрақтылық факторы ретінде
!. Судың жойылатын кермектілігі, қандай тұздардың болуымен анықталады:
*+ Кальций мен магнийдің гидрокарбонаттары
* Нитраттары
* Хлоридтері
* кальций сульфаты
* магний сульфаты
!. Судың жойылатын кермектілігі, қандай тұздардың болуымен анықталады:
*+ Кальций мен магнийдің гидрокарбонаттары
* Нитраттары
* Хлоридтері
* Кальций сульфаты
* Магний сульфаты
!. Диспепсия тудыратын ауыз судың құрамына кіретін химиялық қосылыстар:
* Фторидтер
* +Сульфаттар
* Нитраттар
* Хлоридтер
*Темір
!. Қандай микроэлемент аз мөлшерде немесе болмағанда тіс жегісін болдырады:
* Қорғасын
* Селен
* Цинк
*+Фтор
* Иод
!. Суды мөлдірлеу әдісіне:
* Озондау;
* Қайнату
* +Фильтрлеу;
* Хлорлау
* Озондау
!. Қандай құжатта су көздеріндегі судың сапасына қойылатын талаптар берілген?
* ҚР экологиялық кодексінде
* Құрылыс нормалары мен ережелерінде
* Техникалық шарттарда
* Әдістемелік нұсқауларда
* +Санитарлық нормалар мен ережелерде
!. Су құбыры бекетінде коагулянт қандай мақсатта қолданылады?
* Суды зарарсыздандыруда
* Тұщыландыруда
* +Қалқыған бөлшектерді жедел тұндыруда
* Темірсіздендіруде
* Дезодорациялауда
!. Суды өңдеуде коагулянт ретінде қолданатын химиялық қосылыстар:
* CuSO4;
* KMnO4;
* +Al2 (SO4)3;
* HOCl.
* Na2SO4
!. Ауыз суында рұқсат етілген микробтық сан:
* +50;
* 120;
* 150;
* 200.
* 250
!.Өлімге әкелетін ағзадағы судың мөлшері ( %бен):
* 3 – 5 %
* 7 – 10 %
* +15 – 20 %
* 25 – 30 %
* 35-40 %
!. Канализациямен толық қамтылған ірі елді мекендердегі суды тұтыну нормасы:
*+ 250 – 350 л/тәулігіне
* 40 − 60 л/ тәулігіне
* 170 л/ тәулігіне
* 50 л/ тәулігіне
* 30 л/ тәулігіне