1. Тәуліктегі ауа құбылысы:

A) Ауа райы

B) Жергілікті желдер

C) Климат

D) Жауын шашын

E) Ауа массалары

2. Топырақтың мол µнім алуды қамтамасыз ете алатын қабілеті:

A) эррозиясы

B) құнарлылығы

C) қышқылдылығы

D) сулылығы

E) қалыңдығы

3. Халық ең көп қоныстанған дүние бөлігі:

A) Оңтүстік Америка

B) Африка

C) Солтүстік Америка

D) Еуропа

E) Азия

4. Тянь-Шань тауларын зерттеудегі еңбегі үшін атаққа ие болған

A) Қ. Сәтбаев

B) Ш.Уәлиханов

C) П. Паллас

D) Л. Берг

E) П. Семенов

5. Құрылымы ең жақсы топырақ… бай болады.

A) қара шірік, кальциге

B) сазға, калийге

C) қоңыр, темірге

D) қаракүңгірт, темірге

E) құмды, кальциге

6. Бағытты анықтау (ориентирование) дегеніміз ...

A) Ауа температурасын анықтау.

B) Төбе биіктігін анықтау.

C) Көкжиек тұстарын анықтау.

D) План құру.

E) Затты анықтағанға дейінгі арақашықтықты өлшеу.

7. Жердің кішірейтілген моделі :

A) карта

B) cурет

C) глобус

D) аэрофотосурет

E) план

8. Теңіз сүтқоректілері

A) Акулалар, скаттар.

B) Маржандар, сегізаяқтар.

C) Дельфиндер, киттер.

D) Теңіз балдырымен, теңіз капустасы.

E) Кальмарлар, тасбақалар.

9. Қытайлықтар, жапондықтар, корейлер ... нәсілге жатады.

A) монголоидтық

B) экваторлық

C) европалық

D) эфиопиялық

E) аралас

10. Атлант мұхитының тереңдігін, су массасының қасиеттерін, органикалық дүниесін зерттеген:

A) Ағылшындар.

B) Испандықтар.

C) Португалдықтар.

D) Гректер.

E) Орыстар.

11. Қазақстанның «Алтын» тауы:

A) Жоңғар Алатауы.

B) Саян.

C) Памир.

D) Алтай.

E) Тянь-Шань.

12. Бұқтырма су қоймасы салынған өзен:

A) Ертiс.

B) Есiл.

C) Орал.

D) Iле.

E) Сырдария.

13. Сарыарқаның биік нүктесі.

A) Ақсоран.

B) Мұзбел.

C) Мұзтау.

D) Хан тәңірі.

E) Бесбақан.

14. Ауыр өнеркәсіп салалары

A) Аяқ киім және тігін фабрикалары.

B) Машина жасау және отын-энергетика кешені.

C) Тоқыма комбинаты.

D) Тамақ өнеркәсібінің мекемесі.

E) Стадиондар, кинотеатрлар, емханалар.

15. Жер шарындағы ең терең көл - Байкалдың тереңдігі:

A) 1610 м.

B) 1620 м.

C) 1600 м.

D) 1650 м.

E) 1640 м.

16. Биіктік белдеулердің саны ... байланысты

A) ауа массаларына

B) таулардың мұхитқа жақын орналасуына

C) қыраттардың орографиясына

D) табиғат кешендерінің азоналылығына

E) таулардың биіктігі мен географиялық орнына

17. Антропогендік табиғат кешені.

A) Орман.

B) Шөлдер.

C) Көлдер мен батпақтар.

D) Бөгендер мен демалыс парктері.

E) Өзен аңғарлары.

18. ЮНЕСКО өз тізіміне алған, ерекше қорғаудағы батпақты-шөлді қорықтың аты ... қорығы.

A) Наурызым

B) Алматы

C) Ақсу-Жабағылы

D) Үстірт

E) Қорғалжын

19. Рудный қаласындағы темір рудасы кен орындары:

A) Жезді және Сарыбай.

B) Соколов және Сарыбай.

C) Қаражал, Құлсары.

D) Қашар, Лисаков.

E) Мақат және Аят.

20. Шымкенттің фосфор тұздарын өндіретін зауыты шикізатты алады.

A) Қызылордадан.

B) Ақтөбеден.

C) Арқалықтан.

D) Қаратаудан.

E) Павлодардан.

21. Батыс Қазақстанды Солтүстік Кавказдың аудандарымен байланыстыратын жол.

A) Орал-Соль-Илецк.

B) Ақтау-Жаңа Өзен.

C) Мақат-Бейнеу.

D) Орынбор-Ташкент.

E) Атырау-Астрахань.

22. Жер шары халықтарының көпшілігін ... құрайды.

A) американдықтар.

B) орыстар.

C) үнділер.

D) қытайлықтар.

E) ағылшындар.

23. Дүние жүзінде робот жасау және пайдаланудан I орында:

A) Канада.

B) Италия.

C) Жапония.

D) Финляндия.

E) АҚШ

24. Икарус автобусын шығаратын ел:

A) Чехия.

B) Австрия.

C) Bенгрия.

D) Румыния.

E) Польша.

25. Картаға қарағанда глобуста қашықтықты өлшеу дәлірек, себебі ... .

A) глобуста бұрмалау көп

B) глобус өз осінен айнала алады

C) глобуста бұрмалау аз

D) глобуста меридиандар мен параллельдер көрсетілген

E) глобуста қашықтықты жіппен өлшеуге болады

26. Полинезиялық аралдар тобына ... жатады:

A) Жаңа Гвинея.

B) Гавай аралдары.

C) Маршал аралы.

D) Соломонов аралы.

E) Королин аралы.

27. Ең тұңғыш «Ермак» мұзжарғыш кемесі жасалды:

A) Седовтың жобасымен.

B) С.Макаровтың жобасымен.

C) Ю.Шмидтің жобасымен.

D) Ф.Нансеннің жобасымен.

E) М.Ломоносовтың жобасымен.

28. Қазақстанның солтүстігіндегі қар жамылғысының орташа қалыңдығы.

A) 30-35 см.

B) 10-15 см.

C) 15-20 см.

D) 20-30 см.

E) 25-35 см.

29. Орталық Қазақстанда химия өнеркәсібінің шикізаты.

A) Автокөліктің пайдаланған газы.

B) Мұнай-газ кендерінің қалдығы.

C) Рудалық химиялық шикізат.

D) Рудалық кен орындарымен бірге болатын әртүрлі газдар.

E) Шахталық газ, металлургиялық заводтардан шығатын газдар.

30. АҚШ-тағы жеміс-көкөніс өсіретін негізгі аудан :

A) Техас.

B) Юта.

C) Мичиган.

D) Калифорния.

E) Небраска.

20 нұсқа

1. Мұхиттық аралдардың халқын зерттеген ғалым

A) Р.Пири

B) Н.Пржевальский

C) Р.Амундсен

D) Ф.Нансен

E) Н.Миклухо-Маклай

2. Жоғары қысым белдеулерінен экваторға қарай соғатын желдер:

A) муссон

B) цунами

C) пассат

D) батыс желдер

E) бриз

3. Антарктида ежелгі қай материктің құрамында болды

A) Гондвана

B) Лавразия

C) Антарктида

D) Америка

E) Еуразия

4. Солтүстік Америкадағы ең ірі µзен

A) Юкон

B) Миссисипи

C) Лаврентия

D) Миссури

E) Макензи

5. «Жоңғария очерктері»-нің авторы:

A) Қ.Сәтбаев

B) М.П.Герасимов

C) Л.И.Бутаков

D) П.П.Семенов

E) Ш.Уәлиханов

6. Абсолюттік биіктік деп ... айтамыз.

A) теңіз деңгейінен бастап есептегендегі биіктікті

B) жер бетіндегі бір нүктенің екінші нүктеден биіктігі

C) қабатты бояуларды

D) горизонталь сызықтарды

E) көркем суретті

7. “Оттегі фабрикалары” болып саналатын организмдер:

A) Фитопланктон.

B) Микроорганизмдер.

C) Өсімдіктер.

D) Жануарлар.

E) Су шөптері.

8. Табиғат кешенінде жүретін табиғи үрдістер ... тәуелді.

A) қатерлі жағдайларға

B) аумақтың көлеміне

C) рельефке

D) зат пен энергия алмасуына

E) жылу мен ылғалға

9. Үндістер ... байырғы халықтары.

A) Австралияның

B) Азияның

C) Европаның

D) Американың

E) Антарктиданың

10. Қазақстандағы ең биік шың.

A) Народная.

B) Ақбет.

C) Талғар шыңы.

D) Хан-Тәңірі.

E) Мұзтау.

11. Батыс Қазақстанның ... өзенінде бекіре балықтары тіршілік етеді.

A) Жайық.

B) Сағыз.

C) Ульба.

D) Өзен.

E) Ембі.

12. Қазақстан Алтайындағы қоршаған ортаны ластайтын негізгі көздердің бірін атаңыз.

A) Металлургиялық заводтардағы өнеркәсіп қалдықтары.

B) Автокөлік.

C) Су қоймасы.

D) Қазақстан Алтайында экологиялық проблемалар жоқ.

E) Ауыл шаруашылық қалдықтары.

13. Қазақстанның ... экономикалық ауданында украин, неміс ұлттарының үлесі жоғары

A) Шығыс Қазақстан.

B) Батыс Қазақстан.

C) Солтүстік Қазақстан.

D) Орталық Қазақстан.

E) Оңтүстік Қазақстан.

14. Ғылыми-техникалық прогрестің нәтижесінде қалдықсыз өнім беретін шаруашылықтың бір саласы ...

A) мұнай өндіруші өнеркәсіп.

B) химия өнеркәсібі.

C) тамақ өнеркәсібі.

D) металлургия.

E) көмір өнеркәсібі.

15. Көкжиек тұсының азимуты 1350

A) Оңтүстік.

B) Оңтүстік батыс.

C) Солтүстік батыс.

D) Солтүстік шығыс.

E) Оңтүстік шығыс.

16. Судың толысуы мен қайтуы ... болады.

A) ағыстан

B) жердің әр түрлі қабаттарының температурасынан

C) желден

D) айдын тартуынан

E) жер сілкінісінен

17. Географиялық қабықта болатын процесстер ... энергиясы арқылы жүреді :

A) желдің

B) күннің

C) судың

D) судың толысуы

E) судың қайтуы

18. Адам қай қабықтың бөлігі?

A) Биосфераның.

B) Гидросфераның.

C) Литосфераның.

D) Табиғат кешенінің.

E) Табиғат компонентінің.

19. Қазақстан территориясына шамалы жауын-шашын әкелетін ауа массалары.

A) Экваторлық.

B) Тропиктік.

C) Қоңыржай.

D) Арктикалық.

E) Субтропиктік.

20. Құрғақ даланың топырағының түсі қандай?

A) Орманның сұр топырағы.

B) Қызғылт күрең.

C) Күлгін топырақ.

D) Карбонаттық топырақ.

E) Қара топырақ.

21. Қазақстан импорт тауарлардың басым бөлігін әкеледі.

A) Қырғызстан мен Тәжікстаннан.

B) Австрия мен Венгриядан.

C) Қытай мен Ресейден.

D) Швеция мен Бельгиядан.

E) АҚШ пен Канададан.

22. Петропавл өнеркәсіп торабы ... маманданған.

A) боксит кенін өндіруге

B) кен өндіруге

C) тоқыма өнеркәсібіне

D) тамақ және ауыл шаруашылық машиналарын жасауға

E) тамақ және жеңіл өнеркәсіпке

23. Экспертқа көп мөлшерде шығарылатын дақыл

A) Жүзім

B) Кофе

C) Банан

D) Ананас

E) Какао

24. Табиғи газ өндіруден алдыңғы орында:

A) Өзбекстан.

B) Индонезия.

C) Ресей.

D) Ұлыбритания.

E) Канада.

25. Мұхит суын қозғалысқа келтіретін басты себеп:

A) Өсімдіктер.

B) Температура.

C) Жануарлар.

D) Тұздылық.

E) Жел.

26. Торрес бұғазы Австралияны … аралынан бөліп тұр.

A) Жаңа Зеландия

B) Жаңа Гвинея

C) Тасмания

D) Тимор

E) Сулавеси

27. Тянь-Шань тауының ең әдемі өсімдігі.

A) Сарғалдақ.

B) Долана.

C) Көкнар.

D) Еңлікгүл.

E) Итмұрын.

28. Қазақстандағы бокситтің мол қоры:

A) Торғайда

B) Қарағандыда

C) Көкшетауда

D) Құсмұрында

E) Жетіқарада

29. Жүзім жинау мен шарап өндіруден ең алдыңғы қатардағы мемлекет:

A) Германия.

B) Польша.

C) Дания.

D) Италия.

E) Чехия.

30. Астанасы Веллингтон:

A) Бисмарк архипелагі.

B) Мариан аралдары.

C) Жаңа Гвинея.

D) Жаңа Зеландия.

E) Жаңа Каледония.

21 нұсқа

1. Дүние жүзінде халқының саны көп мемлекет :

A) Бразилия

B) Қытай

C) Үндістан

D) АҚШ

E) Ресей

2. Нәсілдік белгілердің қалыптасуына ... әсер етті:

A) Ақыл- ой қабілеті

B) Қоғамның дамуы

C) Қоршаған орта

D) Экономикалық даму

E) Халықтың дамуы

3. Қазақстан Ғылым академиясының тұңғыш Президенті :

A) Қ. Карпеков

B) Ә. Бейсенова

C) Қ. Сәтбаев

D) А. Қонаев

E) Ш. Уәлиханов

4. Алюминий зауыты бар қала:

A) Зырян

B) Ақтау

C) Жезқазған

D) Көкшетау

E) Павлодар

5. Торғай үстіртіндегі негізгі кен түрі

A) полиметалл

B) мұнай

C) мыс

D) темір рудасы

E) фосфор

6. Жердің жазықтықтағы сызбасы.

A) План.

B) Шартты белгілер.

C) Масштаб.

D) Глобус.

E) Азимут.

7. Шығыс бағытына сәйкес келетін азимут:

A) 270°

B) 90°

C) 180°

D) 0°

E) 360°

8. Екі жарты шардың қоңыржай белдеулер бойымен соғатын желдер:

A) пассаттар

B) бриздер

C) муссондар

D) солтүстік–шығыс желдер

E) батыс желдер

9. ... тұрғылықты халық жоқ

A) Африкада.

B) Антарктидада.

C) Австралияда.

D) Оңтүстік Америкада.

E) Солтүстік Америкада.