Татар мақал-мәтелдері.

Татар халқының ауыз әдебиетімен танысқан әрбір қазақ оқырманы өз ана тілінде оқығандай әсерге бөленеріне күмән жоқ. «Алыпмәншән» («Алпамыс»), «Урак белән Мамай» («Орақ-Мамай»), «Кузы Көрпә бәлән Баянсылу» («Қозы Көрпеш – Баян сұлу»), тағы сол сияқты көптеген ортақ жыр, дастандарымыз да біздің тілі де, діні де бір туысқан екендігімізді айғақтай түседі. Қандас екі халықтың ғасырлар қатпарынан жеткен өрнекті сөздерін де ортақ рухани мұрамыз деп қарастырудың еш артығы жоқ.

• Алтыда білген ана тілің алпысыңда ұмытылмас.

• Бал тамған тілден у да тамар.

• Кісінің көңілі тілінен танылады.

• Тәттіден тәтті – тіл, ащыдан ащы – тіл.

• Білгеніңді сөйлеме, не сөйлегеніңді біл.

• Бір сөзді көтере алмаған кісі көп сөзді көтеруге мәжбүр болады.

• Құлақтан кірген салқын сөз жүрекке барып қырау болып тұрады.

5. Көп нүктенің орнына А-Ә әріптерінің тиістісін жаз. Мәтінді

аудар.

Тіл туралы толғаныс.

Ежелден, атам заманнан тіл – елдің м...дениеті, ...дебиеті, өсіп-өніп, отб...сындағы тіршілігінен бастап, қоғ...м, х...лық, ел-жұрттың, ж...лпы м...дениеттің арнаулы құр...лы – ғылымның атаулы с...ласы екендігі д...усыз. Тіл дегеніміз қай х...лықтың болмасын кешегі, бүгінгі ғана т...ғдыры емес, бүрсүгінгі де т...ғдыры.

Тіл б...йлығы – елдің ...йғағы, көркем ж...не ғылыми ...дебиеті, өнерк...сібі, қоғ...мдық құрылысы, с...лт-с...насы, ж...уынгерлік д...стүрі, т.б. мұр...сы қай д...режеде екенін көрсететін д...лелі, кепілі. Тіл б...йлығы, тіл т...залығы – ұлт қ...сиетінің, с...лт-с...насының негізгі өнегесі, н...ғыз белгісі. ...р тілдің өзінің ырғ...ғы бар.

Қазақ тілі еш у...қытта өзімен көршілес х...лықтың тілдерінен сорлы болып, қ...тардан қалып өмір сүрмегендігі, өз сыб...ғасын ешкімге жібермегендігі мыңдаған жыл т...рихында айқындалған. Біздің тіліміз көркем, б...й. М...селе соны дұрыс п...йдалана білуде. Өз тілінің сұлулығын сезбей, өзге тілдің сұлулығын сезіну екіталай.

(Бауыржан Момышұлы)

6. Көп нүктенің орнына О-Ө әріптерінің тиістісін жаз. Мәтінді

аудар.

Мемлекеттік ту.

Мемлекеттік рәміздердің б...лмысын, мағынасын жақсы білу – бәріміздің, әсіресе, жас ұрпақтың парызы.

Мемлекеттік ту – мемлекетке тән ресми белгілердің бірі. Мемлекеттік ту мемлекеттік мекеме үйлерінде, шетелдегі елшіліктер мен к...нсульдықтарда, кемелерде т.б. жерлерде к...терілетін арнаулы белгі.

Мемлекеттік тудың түсі, к...лемі, ...ның ...зіне тән белгілері к...нституцияда белгіленеді немесе басқа заңмен бекітіледі.

Қазақстанның Мемлекеттік туы – біркелкі к...гілдір түсті мата. Тудың ...ртасында шұғылалы алтын күн, ...ның астында қалықтап ұшқан қыран бейнеленген, сабының тұсында ұлттық ...рнек салынған.

Тудың біркелкі к...гілдір түсі бірігу идеясын, бейбітшілікті, тыныштық пен жарқын б...лашақты білдіреді. ...рнек – халық ...нерінің к...рсеткіші. Ерте кездегі халықтар ...ю-...рнек жамандықтан қ...рғап жүреді деп есептеген. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік туының авторы – суретші Шәкен Ниязбеков.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туы ...зінің к...ркемділігімен дүние жүзі туларының арасында т...ртінші ...рынға ие б...лып ...тыр.

7. Көп нүктенің орнына Ы-І әріптерінің тиістісін жаз. Мәтінді

аудар.