²Ысºа т½йыºталу параметрлерiн есептеу

²ûñºа т½йыºталу шы¹ындарын есептеу

МЕСТ 16110–82 бойынша екi орауышты трансформаторларды» ºысºа т½йыºталуы дегенiмiз номиналды жиiлiкте, номинал ºуатта екiншi орам т½йыºтал¹ан кезде, бiрiншi орамда болатын шы¹ын. Екi орауышта да номиналды ºуаттар те» болады деген т½жырым бар.

Дайын трансформаторларда¹ы толыº ºысºа т½йыºталу шы¹ындары техникалыº шарттардан немесе МЕСТ кепiлдiк м¸ндерiнен 10%-дан аспау керек.

Трансформаторды» ºысºа т½йыºталу шы¹ыныны» м¸ндерi есептелiнуi немесе iс ж¾зiнде т¸жiрибе бойынша аныºталуы м¾мкiн.

Мыс сымды орауыштарда¹ы шы¹ындар:

Р_ор1 = 2,4*10^-12j₁²G_м1

Р_ор1 = 2,4*10^-12*(2.617*10⁶ )² *114.795=1886.868Вт

Р_ор2 = 2,4 · 10^-12j₂²G_м2

Р_ор2 = 2,4 · 10^-12 *(2.854*10⁶) ² *78.039=1525.565Вт

Толық орама шығыны:

Р_ор = Р_ор1 + Р_ор2 =3412.433Вт

м½нда¹ы, j1 мен j2–ЖК ж¸не ТК орауыштарда¹ы тоº ты¹ызды¹ы, ал Gм1 мен Gм2– ЖК ж¸не ТК орауыштарыны» металл массалары.

²ысºа т½йыºталу кернеуiн аныºтау

²ысºа т½йыºталу кернеуi трансформаторда¹ы кернеудi» º½лауын, оны» сыртºы сипаттамасын ж¸не ºысºа т½йыºталу то¹ын аныºтайды. Трансформаторды параллель ж½мысºа ºосу ¾шiн де оны елеу керек.

Барлыº трансформаторларды» ºысºа т½ыйºталу кернеуiн ж¸не оны» º½раушыларын номинал кернеуiнен пайыз есебiмен к¼рсету, ал активтi º½раушысын майлы ж¸не º½р¹аº трансформаторлар ¾шiн ºызу т¼зiмдiлiгi А, Е, В кластарында¹ы орауыштарды жабдыºтау температурасын (75С)-та, ºызу т¼зiмдiлiгi F, H, C, кластарында¹ы орауыштарды жабдыºтау температурасы (115 С) градуста аныºтау ºалыптасºан.

²ысºа т½йыºталу кернеуiнi» активтi º½раушысы мына формула арºылы аныºталады, %

%

м½нда¹ы Роб–трансформатор орауыштарында¹ы шы¹ындар ºосындысы,Вт; ал Sн–трансформаторды» номиналды ºуаты, кВА.

Коэффициент Кр т¼мендегi формуладан аныºталады:

К_р ≈ 1 -

К_р ≈ 1 -

Идеалды параллель ¼рiстi» реалды жазылу ¼рiсiнен ауытºу:

а_р

а_р

П=W_H1*I₁

П=1050*14.433=15154.65

Қысºа т½йыºталу кернеуiнi» реактивтi º½раушысы мына формула арºылы аныºталады, %

%

²ысºа т½йыºталу кернеуiнi» реактивтi ж¸не активтi º½раушылары

аныºтал¹аннан кейiн ²ысºа т½йыºталу кернеуiн есептеу керек

%

Осы ¼рнек арºылы аныºтал¹ан ºысºа т½йыºталу кернеу м¸нi тапсырмада берiлген ºысºа т½йыºталу кернеу м¸нiмен сай келуi керек. Егер есептелген м¸н берiлген м¸ннен ауытºуы 10%-дан аспау керек. Асып кеткен жа¹дайда осы¹ан дейiн аныºтал¹ан м¸ндердi» д½рыс болма¹аны. Ол ¾шiн ºысºа т½йыºталу кернеуiнi» реактивтi º½раушысын аныºта¹анда¹ы орауышты» биiктiгiн, радиалды ¼лшемдерiн ¼згерту керек. Сонымен ºатар магниттiк ж¾йе стерженiнi» диаметрiн немесе онда¹ы индукция м¸нiн ¼згерту ерекше ыºпал етедi.

²ысºа т½йыºталу кезiндегi орауыштарды» ºызуын ж¸не орауыштарда¹ы механикалыº к¾штердi аныºтау

Трансформаторды» ºысºа т½йыºталу процесi апаттыº режим болып табылады. Орауыштарда¹ы тоº номинал тоººа ºара¹анда бiрнеше есе ½л¹аяды, осыны» салдарынан ¼те ºатты ºызады ж¸не орауыштар мен оны» б¼лшектерiне механикалыº к¾штер ¸сер етедi. ²ысºа т½йыºталу кезiнде орауыштарды» механикалыº берiктiгiн тексеру ¾шiн мына шамаларды:

1. ºысºа т½йыºталу кезiнде е» ¾лкен ºалыптасºан тоºты ж¸не е» ¾лкен екпiндi тоºты;

2. орауыштар мен оны» б¼лшектерi арасында¹ы механикалыº к¾штердi;

3. ºысºа т½йыºталу кезiндегi орауыштарды» температурасын аныºтау керек.

Электр торабыны» ºысºа т½йыºталу ºуаты:

Sê =500МВА

21(1)-кесте

S_H=0.5МВА

Сонымен ºысºа т½йыºталу кезiндегi ºалыптасºан òîК:

А

М½нда¹ы Iном–с¸йкес орауышты» номиналды то¹ы, А; Sном–трансформаторды» номинал ºуаты, МВА; Sк–электр торабыны» ºысºа т½йыºталу ºуаты, МВА,–б½л ºуатты» м¸нi 21-кестеден алынады. Uк –трансформаторды» ºысºа т½йыºталу кернеуi,%

²ысºа т½йыºталу то¹ы ºалыптасºан тоºтан асып кетiп, орауыштар арасында механикалыº к¾штердi» пайда болуына септiгiн тигiзедi. Трансформаторларды» жалпы теориясына с¾йенетiн болсаº, осы тоºты ºысºа т½йыºталуды» екпiндi то¹ы деп атау¹а болады, ж¸не ол былай аныºталады:

А

Кмах – ºысºа т½йыºталу то¹ыны» максималды апериодтыº º½раушысын ескеретiн коэффициент:

²ысºа т½йыºталу кезiнде орауыштар мен оны» б¼лшектерi арасында¹ы механикалыº к¾штер ¾лкен ºауiп т¼ндiредi. Механикалыº к¾штердi елемеген жа¹дайда орамдарды» деформациялануына, ¾зiлуiне немесе орауыштарды» ºирауына ¸келiп со¹уы м¾мкiн.

Механикалыº к¾штер магниттiк ¼рiстегi ж¸не орауыштарда¹ы тоºтарды» ¼зара ¸серлесуiнен пайда болады.

β =π*d₁₂/l

β =1,62

Радиалды күш:

1,62*0.959*10^-6=430863Н

М½нда¹ы Кр – (17) формула бойынша есептелiнедi.W–орамдарды» жалпы саны, ЖК орауыштар ¾шiн орта»¹ы сатыда¹ы орамдар саны. Iк мах–(18) формуладан есептелген с¸йкес орауышты» ºысºа т½йыºталу кезiндегi максимал ток м¸нi.

(19) формуладан жалпы к¾ш аныºтал¹ан болатын, ол к¾ш сыртºы орауышºа ¸сер етiп, оны созу¹а тырысады. Шамасы д¸л осындай тек ба¹ыты ºарама-ºарсы к¾ш iшкi орауышºа ¸сер етiп, оны сы¹у¹а тырысады. Осы екi к¾штi» екеуi де екi орауыш айналасында бiрºалыпты таратыл¹ан.

°детте орауыштарды» механикалыº берiктiгiн аныºтау ¾шiн радиалды к¾ш Fср ¸серiнен пайда болатын ТК орауышта¹ы сы¹ылу кернеуiн есептейдi.

Fñð=Fð/2

Fñжð=430863/6,28=68608.775Н

Iшкi орауышты» сы¹ылуына ж½мсалатын к¾ш аныºтал¹аннан кейiн, ТК орауышты» сы¹ылу кернеуi мына формула арºылы аныºталады, МПа

МПа

W– ТК орауышта¹ы орамдар саны, П–бiр орауышты» к¼лдене» ºимасыны» ауданы.

ТК орауышты» берiктiгiн ºамтамасыз ету ¾шiн Gср м¸нi мыс орауыштарда 30 МПа-дан, ал алюминий орауыштарда 15 МПа-дан аспау керек.

²ысºа т½йыºталу процесi ¼те аз уаºыт iшiнде ¼тетiндiктен, орауыштан май¹а немесе ауа¹а жылу берiлiп ¾лгермейдi де осы жылулар орауышта жиналып, орауышты ºыздырады.

Қысºа т½йыºталу кезiндегi орауышты» температурасы мыс орауыштар ¾шiн:

М½нда¹ы tк–ºысºа т½йыºталуды» е» ½заº созылуы; майлы трансформаторлар ¾шiн–4С; ал орауышты» бастапºы температурасы бС деп ºабылдаймыз.

МЕСТ 11677–85 бойынша ºысºа т½йыºталу кезiндегi орауыштарда р½ºсат етiлген температура шектерi 23-кестеде к¼рсетiлген.

Мыс орауышты» 250 С градусºа жету уаºыты:

_ceк