Кантрольныя заданні

1. Уставіць прапушчаныя у або ў.

Варыянт 1: па...станне, шлагба...м, ла...рэат, сала...і, майстры-...мельцы, па...за, па...годдзе, па-...дарнаму, За...ралле, еса...л.

Варыянт 2: кро..., а...дыторыя, стра...с, аквары...м, рады...с, па...ночна-...сходні, ля ...ніверсітэта, сыны ...краіны, часопіс “Вясёлка” ...знагароджаны.

Варыянт 3: тры...мф, фа...на, бра...нінг, кінатэатр “Радзіма” ...першыню ...знагародзілі, джо...ль, ваку...м, за...вага, фра..., хлопцы-...дальцы, астрана..т.

2. Запісаць па-беларуску.

Варыянт 1: восстание, радиус, аквариум, шёлк, триумф, аудитория, страус, Владимир, Кейптаун, здоровье.

Варыянт 2: нотариус, автобус, сауна, юго-восточный, австралиец, павлин, лавр, давно, река Ула, Владикавказ.

Варыянт 3: художники-умельцы, террариум, Алатау, Кавказ, мавр, дал, аутентичный, каустический, оперативный, автограф.

3. Пры спісванні ўставіць патрэбныя літары, растлумачыць іх правапіс.

Варыянт 1:

1. У агародчык... дацвітаюць п...нсовыя жо...тыя і р...жовыя вяргіні. (Маш.) 2. Міце... тры...мф пача...ся ... красавік... . (І.Н.) 3. Мы на па...ночна-...сходняй ...скраіне горада ...ладзівастока. (В.В.) 4. Раман скончы... сваю прамову і пайшо... на сваё месца ... прэзіды...ме. (М.П.)

Варыянт 2:

1. На а...кцыёне Іван і ...ладзімір вельмі ...дала купілі карцін... Сазонава “...ральскія краявіды”. 2. Ужо дзесяткі гадо... спектакль “Па...лінка” ...ваходзіць ... рэперт...ар тэатра. (ЛіМ.) 3. Ва ...руччы Валерыя ...ладзіміра...на ...сё жыццё працавала ...рачом. 4. Белар...скі дзяржа...ны ...ніверсітэт запрасі... сваіх вып...скніко... на с...стрэч... .

Варыянт 3:

1. Ва ...ладзівастоку кожнаму ...краінцу фа...на і флора здаецца ч...жой. 2. Багдановіч, ...зя...шы свой ба...льчык, выйша... з вагона. (Мікул.) 3. Некалі пераезд бы... з шлагба...мам і варта...ніком, які жы... побач. (І.Н.) 4. Баб...ля ...льяна прывезла ...н...кам з Барна...ла аквары...м з незвычайнай рыбкай.

4. Вызначыць чацвёртае лішняе.

Варыянт 1:

• аўтамабіль, аўдыторыя, воўк, паўза;

• (ва) універсітэце, (ва) універмагу, (ва) Уладзівастоку, (на) усходзе.

Варыянт 2:

• уваход, урна, акварыум, трыумф;

• аўдыторыя, лаўрэат, сяўба, браўнінг.

Варыянт 3:

• воўк, балкон, доўгі, лаўр;

• уніформа, універсітэт, уверцюра, ураган.

Правапіс д – дз, т – ц

дз, ц
перад літарамі е, ё, ю, я, і	перад літарамі в, м, якія абазначаюць мяккія гукі	перад суфіксамі -ір, -ёр, -ін, -ік, -еец, -ейск-
у горадзе, радзей, дзённы, дзюба, дзякаваць, дзіця, цень, цёпла, цюкаваць, цяплець, цішыня	дзвесце, подзвіг, дзверы, Дзвіна, Мацвей, дзьме, Дзмітрый	камандзір, тракцір, манцёр, каранцін, букецік, індзеец, гвардзейскі
Заўвага. Пры напісанні іншамоўных слоў варта карыстацца арфаграфічным слоўнікам!

д, т
у большасці запазычаных слоў	ва ўласных назвах (у залежнасці ад вымаўлення)	д прыставачны і т суфіксальны не чаргуюцца з дз, ц
дырэктар, дэбют, дыялог, дыскусія, тэмп, тып, антэна, тэхніка; але: дзюна, арцель, цюль	параўн.: Дзмітрый – Людміла, Дзвіна – Ядвіся, Людвіг, Дзяжко – Дэфо, Дзісна – Дэтройт, Хрысціна - Антарктыда, Церак – Атэла, Тэкля, Закарпацце – “Юманітэ”	падвезці, у дзяцінстве
	Адэса, Анарэ дэ Бальзак, Тэкерэй, Тэгеран – Дзяніс, Гарыбальдзі, Барадзіно, Уладзівасток, Цімох, Цітоў, Ціміразеў, Таіці, Цянь-Шань, Цюрых, Цюрынгія
Заўвага. Пры напісанні іншамоўных слоў варта карыстацца арфаграфічным слоўнікам!