Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
книга_БАК тiлi.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
16.53 Mб
Скачать
    1. Read the commissioning brief again and answer the following questions.

  1. Who listens to London 1?

  2. Apart from the audio documentary, what else does the producer have to provide?

  3. How many different formats can the producer choose from?

  4. What kind of documentaries do London 1 want to commission?

  5. Why are two web links included?

  6. What is the budget for a London 1 documentary?

  7. When is the deadline for proposals?

  8. When will the documentaries be broadcast?

    1. Complete the following definitions using the words in bold in the commissioning brief.

  1. A pre-recorded radio item which can include all or some of the following things: interviews, comments, music: __________

  2. Length and structure: __________

  3. A digital medium that is distributed over the Internet and can be listened to on a personal computer or potable media player: __________

  4. A pre-recorded item which includes only the spoken word – that is, no music or sound effects: __________

  5. Words said by a DJ/presenter to introduce and link segments/music: __________

  6. Most important listeners: __________

  7. To promote with a preview: __________

  8. To be broadcast: __________

  9. A technique that uses established social networks to promote a product: for example, friends forwarding a funny video clip by email: __________

    1. In groups, discuss the following questions.

  1. If you were to produce a documentary for London1, which of the topics mentioned in the brief would you choose? Explain why.

  2. If you were to commission a documentary for a national radio station in your country, what subject would you commission it about? Explain why.

  1. Language Focus

News list (зат есім)

Бағдарламаға кіргізілген мәліметтер тізімі. Оны жаңалықтар тобына арнап продюсерлер жасайды. Онда мәліметтердің қысқаша нұсқасы және оның қалай берілуі және сұхбатты, пікірді кім жүргізетіні туралы және т.б. ақпарат беріледі

Радиохабар (Radio Broadcasting)

Көп газеттерге қарағанда радио мен теледидар жаңалықтарға азырақ уақыт бөледі және оны талқылауға (current affairs) кейбір арналарда 5пайызы ғана болғанмен де оның маңызы зор. Бұл хабарларда негізгі элемент айқындалған: әр түрлі көлемдегі қысқаша жаңалықтар топтамасы бөлімдерге бөлінеді (жалпы, бизнес, спорт, ауа-райы), кейде жарнамалар кірістіріледі. Олардың барлығының көлемі әр түрлі болғанмен ұзақтығы 2 мунуттай ғана болады.

Радио хабарларына жаңалықтар жазу қиындық келтіреді себебі көптеген жазушылар оқиғаны басылымға арнап жазады. Ал тыңдауға арнап жазу көруге арнап жазудан мүлдем басқа нәрсе. Радиода хабарды әсерлі және кәсіби түрде жасау үшін бірнеше ережелерді ұстануды талап етеді.

  • Қажетті форматты қолдану: Радио станцияларда форматқа қойылатын талаптар әр түрлі бірақ жалпы барлығы біркелкі болуы тиіс. Сонымен қатар ақпарат дыбыстық қысқартумен беріледі және оған қоса сөйлеуші, қысқартудың түрі (өзектілік, дыбыстаушы), ұзақтық және реплика кіреді.

  • Ауызша сөзге арнап жазу: Радио жазбалары қалыпты сөйлеу стиліне жақын болады. Ол жазбашаға қарағанда драматикалық болады себебі баспаға арналған жазбаша форма ресми болып келеді. Қысқаша айтқанда, өзіңіздің досыңызбен әңгімелесіп отырған сияқты жазу керек.

  • Сөзді үнемдеуді қолдану: Егер мәліметті бес сөзбен айтуға болатын болса, оны он сөзбен айтудың керегі жоқ.

  • Осы шақты қолдану: Радио жаңалықтарында басты назар болып жатқан нәрсеге аударылады. Сондықтан барлығы осы шақ қолданылу керек.

  • Қысқа сөйлемдерді қолдану: Ауызша тіл қысқаша сөйлемдерден тұрады және радиоға жазылған материал да соны ескеру керек. Қысқа сөйлемдерден тұратын радио хабарды жеткізу ұзақ сөйлемдерге қарағанда жеңілірек.

  • Қайталай бермеу: Егер мәлімдеме беруші ақпаратты қайталамаса ол қысқартылды. Бұл артық сөз әуе толқынындағы уақытты босқа кетіру. Оның орнына тыңдаушылардың не туралы еститіні туралы айтатын кіріспе (lead-in) берілуі керек.

  • Клишелерді (cliché) жиі қолданбау:” Мұндай фразалар назар басқа жаққа аударады және мағынасыз болады. Сөз клишелермен бөлінгенде тыңдаушы назары оқиғадан басқа жаққа ауысып кетеді.

  • He/she” сияқты анық емес сөзді қолданбау (“he/she” ambiguity): Жазбада бірден көп адамдар туралы айтылса олардың есімі немесе дәрежесі айтылу керек. “he/she” қолдану тыңдаушыны шатастыруы (confusing) мүмкін.

  • Тек қажетті нәрсені (necessary) айту: Ұзақ, егжей-тегжейіне дейін айтылатын оқиға басылымда болады. Радио жаңалықтары оқиғаның тек ең маңызды жерлерін береді. Қажет емес ақпарат уақытты алады және тыңдарманды жалықтырады.

  • Жас мөлшерін бермеу: Көптеген жазушылар қылмысқа қатысты немесе басқа да оқиғаларда адамдардың жасын көрсетпеуді көздейді. Бірақ егер мәселеде адамның жасы маңызды рөл атқаратын болса (i.e. an 11-year-old murderer) ол берілуі керек. Полиция іздеп жүрген адамды суреттеген жағдайда жас мөлшері көрсетіледі. Мұндай жағдайда оны анықтау үшін жасын айту қажет.

  • Сандарды жуық мөлшерде беру: «193 студент» деудің орнына «200-ге жуық студент» деу қажет. Нақты сандар тыңдармандардың есінде қалмайды.

  • Нақты емес фактілерді немесе белгісіз ақпаратты беру: Егер хабар «Полиция бұл жайында ақпарат берген жоқ» деген сияқты ақпараттың әлі анықталмағандығымен басталса тыңдарманның сеніміне, көз жеткізуге зиян келеді. Оның орнына хабарды алдымен белгілі болған жайттардан бастау керек. Ал аяқтағанда, егер тыңдарман үшін маңызды нәрселер болса, «Қосымша мәліметтер күтілуде» деген мәлімдеме болғаны дұрыс.