
- •Установа адукацыі «баранавіцкі дзяржаўны ўніверсітэт»
- •Вучэбна-метадычныя матэрыялы
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Правапіс запазычаных слоў.
- •Напісанне складаных слоў.
- •Правапіс прозвішчаў, геаграфічных назваў і інш.
- •Літаратура
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •1. Выканайце тэст.
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Літаратура
- •Літаратура
- •Адзначце ўласнабеларускія фразеалагізмы.
- •Адзначце фразеалагічныя калькі.
- •Літаратура
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •1. Адзначце, які слоўнік паклаў пачатак перыяду развітай лексікаграфіі ў Беларусі:
- •2. Адзначце, які слоўнік з'яўляецца першым друкаваным даведнікам ва ўсходніх славян:
- •3. Адзначце, фрагмент якога слоўніка прадстаўлены ніжэй:
- •4. Адзначце, фрагмент якога слоўніка прадстаўлены ніжэй:
- •5. Адзначце перакладныя слоўнікі:
- •6. Адзначце, хто з'яўляецца аўтарам слоўніка «3 народнай фразеалогіі: Дыферэнцыяльны слоўнік»:
- •7. Адзначце, хто з'яўляецца аўтарам слоўніка «Беларус- кая фразеалогія: фразеалагізмы, іх значэнне, ужыванне»:
- •8. Адзначце, да якога фразеалагічнага слоўніка адносіцца наступны слоўнікавы артыкул:
- •9. Адзначце, да якога фразеалагічнага слоўніка адносіцца наступны слоўнікавы артыкул:
- •Літаратура
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Літаратура
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Інфармацыйна-метадычная частка Склон назоўнікаў. Асноўныя значэнні склонаў
- •Тыпы скланення назоўнікаў
- •§ 24. Назоўнікі 1-га скланення
- •Назоўнікі 2-га скланення
- •Назоўнікі 3-га скланення
- •Рознаскланяльныя назоўнікі
- •Скланенне назоўнікаў у множным ліку
- •Нескланяльныя назоўнікі
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Трэнінг уменняў
- •Літаратура
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Літаратура
- •Інфармацыйна-метадычная частка Значэнне дзеепрыслоўя, яго сінтаксічныя функцыі
- •Абазначэнне часу дзеепрыслоўямі
- •Утварэнне дзеепрыслоўяў
- •Ужыванне дзеепрыслоўяў
- •Літаратура
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Адзначце прыслоўі, якія маюць наступную марфемную будову:
- •Літаратура
- •Інфармацыйна-метадычная частка
- •Безасабова-прэдыкатыўныя словы
- •Літаратура
- •Літаратура
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Літаратура
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Літаратура
- •Інфармацыйна-метадычняа частка
- •1. Мадальнасць і сродкі яе выражэння
- •Літаратура
- •Вучэбна-практычныя матэрыялы
- •Літаратура
- •Літаратура
- •Літаратура
- •Літаратура
Установа адукацыі «баранавіцкі дзяржаўны ўніверсітэт»
КАФЕДРА ФІЛАЛОГІІ
ФАКУЛЬТЭТ СЛАВЯНСКІХ І ГЕРМАНСКІХ МОЎ
Вучэбна-метадычныя матэрыялы
для забеспячэння
кантралюемай самастойнай работы студэнтаў (КСР)
па вучэбнай дысцыпліне «Сучасная беларуская мова»
Для спецыяльнасці
1-02 03 07-01 Замежная мова (англійская).
Беларуская мова і літаратура. 1 — 4 курс
Усяго КСР – 68 гадзіны, 2—8 семестр З іх: Практычныя заняткі — 58 гадзін Лекцыйныя заняткі — 10 гадзін
|
Матэрыялы падрыхтаваны Ваўчок Г.І., старшым выкладчыкам кафедры (у адпаведнасці з Палажэннем аб кантралюемай самастойнай рабоце студэнтаў БарДУ, зацверджаным 26.06.2012 г. № 289) |
Баранавічы 2012
Змест
2. |
ФАНЕТЫКА І ФАНАЛОГІЯ |
4 |
2.3 |
Пазіцыйныя змены зычных. Чаргаванне зычных гукаў |
2 |
2.6. |
Інтанацыя |
2 |
4. |
ГРАФІКА |
2 |
4.2 |
Графіка |
2 |
5. |
АРФАГРАФІЯ |
4 |
5.4. |
Арфаграфія |
4 |
6. |
ЛЕКСІКАЛОГІЯ |
4 |
6.4 |
Дыферэнцыяцыя лексікі сучаснай беларускай мовы паводле паходжання |
2 |
6.6. |
Стылістычная дыферэнцыяцыя лексікі |
2 |
7. |
ФРАЗЕАЛОГІЯ |
2 |
7.1 |
Фразеалогія |
2 |
8. |
ЛЕКСІКАГРАФІЯ. ФРАЗЕАГРАФІЯ |
2 |
8.2 |
Лексікаграфія. Фразеаграфія |
2 |
9. |
МАРФЕМІКА. СЛОВАЎТВАРЭННЕ |
2 |
9.3 |
Словаўтварэнне |
2 |
10. |
МАРФАЛОГІЯ |
30 |
10.2 |
Часціны мовы. Назоўнік |
6 |
10.3 |
Прыметнік |
2 |
10.4 |
Лічэбнік |
2 |
10.5 |
Займеннік |
2 |
10.6 |
Дзеяслоў |
4 |
10.11 |
Дзепрыслоўе |
2 |
10.10 |
Прыслоўе |
2 |
10.11 |
Безасабова-прэдыкатыўныя словы (словы катэгорыі стану) |
2 |
10.12 |
Прыназоўнік |
2 |
10.13. |
Злучнік |
2 |
10.14. |
Часціца |
2 |
10.15 |
Мадальныя словы |
2 |
11. |
СІНТАКСІС |
18 |
11.2 |
Словазлучэнне |
4 |
11.4 |
Просты сказ |
4 |
11.5. |
Ускладнены сказ |
8 |
11.9 |
Асноўныя адзінкі і формы арганізацыі звязнай мовы |
2 |
Тэма 2.3. Пазіцыйныя змены зычных. Чаргаванне зычных гукаў
Мэта: акрэсліванне асаблівасцей фанетычнай сістэмы беларускай мовы: фізіялагічных, акустычных і лінгвістычных аспектаў вывучэння гукаў, класіфікацыі паводле спосабу і месца ўтварэння. класіфікацыі зычных паводле ўдзелу голасу і шуму, спосабу і месца ўтварэння, цвёрдасці і мяккасці
План
1. Дзеканне і цеканне ў беларускай мове.
2. Пазіцыйныя і гістарычныя чаргаванні зычных.
Гласарый:
Дзеканне і цеканне — гэта змяненне гукаў [д] і [т] на [дз'] і [ц'] пры іх змякчэнні, у выніку чаго адбываецца чаргаванне ў роднасных словах: гады — у годзе, сады — у садзе, іду — ідзеш, малады — маладзейшы, пляту — пляці, буду — будзеш.
Гістарычныя чаргаванні — гэта вынік змен у фанетычнай сістэме мовы ў мінулым часе.
Пазіцыйныя чаргаванні зычных адбываюцца пад уплывам суседніх зычных гукаў у сярэдзіне слова або залежаць ад становішча зычных у канцы слова.