
- •Мазмұны
- •9. Пәннің күнтізбелік-тақырыптық жоспары
- •10. Лекциялық, практикалық (семинар), зертханалық сабақтар жоспары
- •11 . Соөж-ын жүргізу жоспары
- •12. Сөж тапсырмаларын орындау және өткізу графигі
- •13. Негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі
- •14.1 Өзін өзі дайындауға арналған сұрақтар:
- •15. Студенттің рейтингін қою шкаласы
- •15.1 Студенттің оқу жетістіктерінің балдық- рейтингтік әріптік жүйе бойынша бағалау және сәйкесінше бағалаудың дәстүрлі шкаласына аудару
- •15.2 Академиялық тәртіп саясаты
- •1.1 Нарық жағдайында жоспарлаудың экономикалық мәні
- •1.2 Кәсіпорын қызметін жоспарлаудың түрлері
- •1.3 Кәсіпорын қызметін жоспарлау жүйесін құру қағидалары
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Тақырып 2. Кәсіпорында жоспарлы жұмысты ұйымдастыру
- •2.1 Кәсіпорындағы жоспарлау қызметінің құрылымы мен қызметтері
- •2.2 Кәсіпорындағы жоспарлау сызбанұсқасы
- •Студенттердің білімдерін тексеруге арналған сұрақтар:
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Тақырып 3. Жоспарлаудың нормативті базасы
- •3.1. Жоспарлы нормалар мен нормативтер түсінігі
- •3.2 Нормалар мен нормативтердің жіктелуі
- •Студенттердің білімдерін тексеруге арналған сұрақтар:
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Тақырып 4. Іскерлік ортаны болжау
- •Болжау түсінігі
- •Болжау әдістерін таңдау
- •Студенттердің білімдерін тексеруге арналған сұрақтар:
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Тақырып 5. Кәсіпорындағы Стратегиялық жоспарлау
- •Стратегиялық жоспардың мәні мен құрамы
- •Стратегия элементтері мен түрлері
- •Студенттердің білімдерін тексеруге арналған сұрақтар:
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Тақырып 6. Кәсіпорындағы ағымдық және оперативті жоспарлау
- •6.1 Тактикалық жоспарлау
- •6.2 Оперативті жоспарлау
- •Студенттердің білімдерін тексеруге арналған сұрақтар:
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Тақырып 7. Өнім өндіру мен өткізуді жоспарлау
- •7.1 Кәсіпорынның өндірістік жоспарының мазмұны
- •7.2 Кәсіпорынның өндірістік бағдарламасын құру және өндірістік қуатын жоспарлау
- •7.3 Сату жоспарын құру
- •Студенттердің білімдерін тексеруге арналған сұрақтар:
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Тақырып 8. Кәсіпорында еңбекті және әлеуметтік дамуды жоспарлау
- •Персоналға қажеттілікті жоспарлаудың мазмұны, міндеттері мен технологиясы
- •Еңбек өнімділігін жоспарлау
- •Мамандардың еңбек ақы қорын жоспарлау
- •Жеке категориядағы жұмысшылардың орташа айлық еңбек ақысы жылдық еңбек ақы қорын орташа жылдық санына бөлу жолымен анықталады.
- •Студенттердің білімдерін тексеруге арналған сұрақтар:
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •9.1 Кәсіпорын қызметін шығындардың жіктелуі
- •9.2 Нарықтағы бағаны жоспарлау
- •Студенттердің білімдерін тексеруге арналған сұрақтар:
- •Өз бетінше орындауға арналған тапсырмалар
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Тақырып 10. Қаржылық жоспарлау
- •10.1 Қаржылық жоспарлаудың мазмұны, міндеттері
- •Кәсіпорын бюджеті және оның түрлері
- •Студенттердің білімдерін тексеруге арналған сұрақтар:
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Тақырып 11. Іскерлік жоспарлау (кәсіпорынның Бизнес-жоспарЫ)
- •11.1 Бизнес-жоспар түсінігі, мәні және мазмұны
- •11.2 Бизнес-жоспардың құрылымы мен құрамы
- •2. Тауар түрлері (қызметтер)
- •Студенттердің білімдерін тексеруге арналған сұрақтар:
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Тақырып 2. Кәсіпорында жоспарлы жұмысты ұйымдастыру
- •Тақырып 3. Жоспарлаудың нормативті базасы
- •Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау
- •Тақырып 4. Іскерлік ортаны болжау
- •Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау
- •Тақырып 5. Кәсіпорындағы стратегиялық жоспарлау
- •Тақырып 6. Кәсіпорындағы ағымдық және оперативті жоспарлау
- •Тақырып 7. Өнім өндіру мен өткізуді жоспарлау
- •Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау
- •Тақырып 8. Кәсіпорында еңбекті және әлеуметтік дамуды жоспарлау
- •Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау
- •Жеке категориядағы жұмысшылардың орташа айлық еңбек ақысы жылдық еңбек ақы қорын орташа жылдық санына бөлу жолымен анықталады.
- •Тақырып 9. Өндіріс шығындары мен бағаны жоспарлау
- •Өз бетінше орындауға арналған тапсырмалар:
- •Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау
- •Тақырып 10. Қаржылық жоспарлау
- •Өз бетінше орындауға арналған тапсырмалар:
- •Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау
- •Тақырып 11. Іскерлік жоспарлау (кәсіпорынның бизнес - жоспары)
- •Өз бетінше орындауға арналған тапсырмалар:
- •Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқа
- •Жеке категориядағы жұмысшылардың орташа айлық еңбек ақысы жылдық еңбек ақы қорын орташа жылдық санына бөлу жолымен анықталады.
- •Тақырып 2. Кәсіпорында жоспарлы жұмысты ұйымдастыру
- •Тақырып 3. Жоспарлаудың нормативті базасы
- •Тақырып 4. Іскерлік ортаны болжау
- •Тапсырманы орындау бойынша әдістемелік нұсқау
- •Тақырып 5. Кәсіпорындағы стратегиялық жоспарлау
- •Тақырып 6. Кәсіпорындағы ағымдық және оперативті жоспарлау
- •Кәсіпорынның өндірістік жоспары.
- •Тақырып 7. Өнім өндіру мен өткізуді жоспарлау
- •Тақырып 8. Кәсіпорында еңбекті және әлеуметтік дамуды жоспарлау
- •Тақырып 9. Өндіріс шығындары мен бағаны жоспарлау
- •Тақырып 10. Қаржылық жоспарлау
1.3 Кәсіпорын қызметін жоспарлау жүйесін құру қағидалары
Жоспар – кәсіпорын мен оның барлық бөлімшелерінің әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламасы (болжам).
Жоспарлаудың жалпы қағидаларын алғаш француздың әкімшілік басқару мектебінің негізін қалаушы Анри Файоль ұсынған. Оның пікірінше, жоспарлаудың 4 қағидасы бар:
біртұтастылық қағида;
үздіксіздік;
иілгіштік (бейімделгіш);
дәлдік қағидасы.
Біртұтастық қағида кәсіпорынның әлеуметтік-экономикалық дамуының жалпы және жиынтық жоспарын қарастырады.
Үздіксіздік қағида - әрбір кәсіпорындарда жоспарлау, ұйымдастыру және өндірісті басқару үдерісі еңбек қызметі сияқты өзара тығыз байланысты болады және әрдайым тоқтаусыз жүргізіледі. Бұл қағида бойынша стратегиялық жоспардан тактикалық жоспарға, одан оперативті жоспарға біртіндеп көшу және қысқа мерзімді жоспарлар мен ұзақ мерзімді жоспарлар өзара тығыз байланыста болуы шарт.
Иілгіштік қағида – жоспарлаудың үздіксіздігімен тығыз байланысты және жоспарда көрсетілген көрсеткіштерді түзету мүмкіндігін, кәсіпорынның жоспарлы экономикалық қызметінің үйлесімділігін білдіреді.
Дәлдік қағида – көптеген Кәсіпорын қызметін факторлар мен оның сыртқы ортасымен анықталады. Әрбір жоспар кәсіпорынның қаржылық жағдайымен оның нарықтағы орнын ескере отырып, кәсіпорынның қандай жетістікке жетуге талпынатын нақты дәлдікпен құрылуы шарт. Кейінірек ұйымдастыру мен басқару теориясының «жүйелі әдіс» саласындағы әйгілі ғалым Рассел Линкольн Акофф Файольдің жоспарлаудың төрт қағидасына қатысу қағидасын қосқан.
Қатысу қағидасы біртұтастықпен тығыз байланысты, қатысу бойынша ұйымның әрбір мүшесі қызметі мен атқаратын жұмысына байланыссыз жоспарлау қызметінің қатысушысы бола алады.
Өз-өзін бақылау сұрақтары:
Кәсіпорын қызметін жоспарлаудың мазмұны
Жоспар дегеніміз не?
Жоспарлау қандай кезеңдерден тұрады?
Кәсіпорын қызметін жоспарлаудың қағидалары
Жоспар құру кезінде қолданылатын көрсеткіштер
Жоспар құру әдістері
Кәсіпорын қызметін жоспарлаудың негізгі міндеті
Кәсіпорын қызметін жоспарлау пәні нені зерттейді?
Жоспарлаудың қағидаларын алғаш ұсынған автор?
Қатысу қағидасы нені білдіреді?
Кәсіпорын қызметін жоспарлаудың қандй түрлерін білесіз?
Оперативті жоспарлаудың міндеті неде?
Стратегиялық жоспарлау
Тактикалық жоспарлау
Ұсынылатын әдебиеттер:
1. Бухалков М.И. Планирование на предприятии : учебное пособие / М. И. Бухалков. - 4-е изд., испр. и доп. - М. : ИНФРА-М, 2010. - 411 с. - (Высшее образование)
Горемыкин В.А. Планирование на предприятии : учебник / В. А. Горемыкин. - 6-е изд., перераб. и доп. - М. : Юрайт, 2010. - 699 с.
Котляров И.Д. Планирование на предприятии : учебное пособие / И. Д. Котляров. - М. : Эксмо, 2010. - 336 с.
Алексеева М. М. Планирование деятельности фирмы. – М.: Финансы и статистика, 2004г.
Ильин А.А. Планирование на предприятии. – М.: «Новое знание», 2004г.
Дугалова Г.Н. Внутрифирменное планирование: учебное пособие/ Г.Н.Дугалова.-Алматы: Алматыкітап баспасы, 2008. – 208с
Ниязбекова Р.Қ. Рахметов Б.А. Кәсіпорын экономикасы: Оқу құралы/Алматы: Экономика, 2008.