Шығарылуы

1. Тоқ көздерін ЭҚК көздеріне түрлендіру . 1.22 суретіндегі схемада көрсетілген.

. Айта кету керек, 2 –ші түйін үщін Кирхгофтың бірінші заңы бұзылмайды. Эквивалентті ЭҚК –ін есептейміз.

E_Э1 = R₄J = 42 = 8 В; E_Э2 = R₅J = 52 = 10 В.

2. Бұл ЭҚК-ің қосылуы және оларды есептеуге арналған схема 1.23. суретінде көрсетілген.

3. 1.23.суретіндегі схеманы есептеуге арналған әдісті таңдаймыз.

Кирхгоф заңдары бойынша - 3 теңдеуді, ал контурлық тоқтар әдісі бойынша – 2 теңдеуді түйіндік потенциалдар әдісі бойынша – 1 теңдеуді шешу керек болды(себебі схемада 2 түйін бар, олардың біреуінің потенцалы нольге тең, яғни жермен жалғаймыз, сонда = 0.)

Сонымен ( 1.16) бойынша : g₂₂=

Мәндерін қойып есептейміз

В.

. 1.23 суретіндегі схеманың тоқтары:

А;

А;

А.

1.21 суретіндегі схеманың тоқтарын Кирхгофтың бірінші заңын пайдаланып анықтаймыз.

I₄ = I₁ + J = 0,95 + 2 = 2,95 А;

I₅ = J - I₂ = 2 - 0,73 = 1,27 А.

Бұл есепті шығаруда кең таралған екі түйін формуласын пайдаландық.

Жалпы алғанда тармақтар саны кез келген болуы мүмкін және 0 және 2 түйіндері арасында жалғанған тармақтарда тоқ көздері де болуы мүмкін, сондықтан жалпы түрде формуланы келесі түрде жазамыз.

(1.21)

(1.21) формуласын кейін де біз көп қолданатын боламыз

4. Түрлендірген схема үшін қуаттар балансын құрастырамыз

;

Мәндерін орындарына қойып табамыз::

100,95 + 150,73 + 101,68 - 80,95 + 50,95 + 100,73 - 200,73 =

= (0,95)²9 + (0,73)²9 + (1,68)²5;

27,1 Вт = 27,1 Вт.

1.4 есебінің шешуімен салыстырыңыз..

Қабаттасу принципі және әдісі

Мысал 1.8. 1.26 суртеіндегі схеманың келесі параметрлері берілген:

R₂ = 12 Ом; R₅ = 20 Ом; E₃ = 50 В; R₃ = 10 Ом; J₁ = 2 А; R₄ = 40 Ом; E₂ = 20 В.

Кіріс және өзара өткізгіштіктер мен беріліс коэффициенттерін (тоқ бойынша) анықтаңыз. I₂, I₃, I₄, I₅ тоқтарын анықтайтын теңдеулерді жазыңыз.

1. Тек қана J₁ тоқ көзінің әсер еткендегі схеманы есептейміз (сур. 1.27).

Құраушы тоқтардың бағытын бастапқы схемадағыдай (сур. 1.26.)сақтаймыз.

Ом; R₅ = 20 Ом.

Бұдан, құраушы тоқтар:

Беріліс коэффициенттерін (тоқ бойынша) анықтаймыз:

Аналогия бойынша,

.

1. Тек қана E₂ көзінің әсер еткендегі схеманы есептейміз (сур. 1.28) :

;

Кіріс және өзара өткізгіштіктерді анықтаймыз:

См; или См;

См.

Аналогия бойынша,

См; См.

1. Тек қана Е₃ көзінің әсер еткендегі схеманы есептейміз (сур. 1.29) :

Ом; ;

;

.

Кіріс және өзара өткізгіштіктерді анықтаймыз:

См; См.

Аналогия бойынша,

См; См.

4. I₂, I₃, I₄, I₅. тоқтарын анықтайтын теңдеулерді жазыңыз

Мысал 1.9. 1.8 есебінің шешімін қолданып I₄ және I₅ тоқтарын есептеңіз.