
1.Мәтін мазмұнын әңгімелеп беру.
2.Мәтіннен жай сөйлемдер мен құрмалас сөйлемдерді тауып, екі бөліп жазыңыз.
Каньон Тамшалы
Тамшалы, что в переводе означает «веселая капель», расположен примерно в 30 километрах от Форт-Шевченко, если ехать вдоль моря по направлению к поселку Таучик, в каньоне, который огромной трещиной тянется в глубь полуострова.
Природный ландшафт: Зеленая долина, поросшая плакучими старыми ивами, тополями, кустарниками, окружена дымчато-палевыми кручами. Здесь же озеро с зарослями мяты, ежевики. Вода выступает из-под широкой каменной платформы, нависшей высоким карнизом, и капелью барабанит по камню. Здесь можно послушать легенду о плачущих камнях.
История и исторические памятники: Легенда о Мерет - "Была она женой богатого туркменского хана, кочевавшего со своими отарами из края в край полуострова. Муж Мерет был больным и старым человеком. Вскоре он умер, и построили в его память высокий мазар. Погоревала, поплакала вдова и взялась за дела. То лето выдалось на полуострове жарким и засушливым. Ветер не приносил прохлады, а превращал траву в сухую горькую пыль и уносил ее за горизонт. Мучились люди. Страдали от жажды животные. У кобылиц и верблюдиц пропало молоко. Невозможно было напоить скот из крошечных мутных луж, что остались на месте озер и родников.
Смерть темным крылом, казалось, накрыла степь. Задумала красавица Мерет взять воду у сая, прятавшего ее в своих глубинах от людей. Она решила прорубить в черной скале тропу, которая бы вела вниз к живительной влаге. Она нашла мастеров и обещала щедро заплатить за работу. Испугались богатые родственники хана, что аллах накажет Мерет за дерзость. Но отважная женщина решила прорубить в скале путь и взять у земли ее драгоценность - воду, напоить стада и отары. люди утолят жажду, тогда радость придет в аулы. С кумысом и шубатом вернется прежняя сила к мужчинам и выносливость к женщинам".
ОӨЖ № 10
Земля, полная таинства
Один из секретов магнетизма этого края - море. Каспий вечен как жизнь. Он никогда не бывает одинаковым. Грозный, суровый, ласковый, он то зовёт в свои объятия тёплой волной, то остужает холодными брызгами. На эту, дарящую душевный покой, умиротворяющую водную ширь можно смотреть бесконечно. Здесь теряешь счёт времени, ощущая себя маленькой песчинкой.
Удивительно, но суша, которую омывает древнее море, завораживает не меньше. Просторы Мангистау преисполнены тайн и загадок вселенского масштаба. Они открывают свою первозданную красоту не сразу и не каждому. Нужно научиться видеть и слышать, иметь немало терпения, чтобы природа, доверившись, позволила тебе познать неизведанное. Если зимой ты прошёл испытание пробирающим до костей студёным ветром, перемешанным с песком, то весной вдохнёшь уже другие запахи, увидишь новые краски.
Қазіргі қазақ тілі жән оқыту әдістемесі, каллиграфия пәні бойынша СӨЖ тақырыптары
Бірінші тақырып ( 2 сағат)
1. Синтаксис курсының мақсаты, міндеттері, зертту объектісі, зеттелуі.
2. Сөздердің байланысу тәсілдері, байланысу түрлері.Сөздердің синтетикалық, аналитикалық байланысу тәсілдері. Конспектілеу.
3.Сөздердің байланысу түрлері: қиысу, матасу, меңгеру, қабысу, жанасу.
4.Көркем әдебиеттен жеті сөйлем жазып, байланысу түрлеріне талдау жасаңыз.
Екінші тақырып ( 3 сағат )
1. Сөйлем, оның құрамы.Жай сөйлем.Сөйлемнің басты белгілері.
2.Жай сөйлемнің хабарлы, сұраулы, лепті бұйрық мәнді болып бөлінуі. Конспектілеу.
3.Көркем әдебиеттен хабарлы, сұраулы, лепті бұйрықты түріне үш үштен сөйлем жазыңыз.
Үшінші тақырып ( 3 сағат )
1. Жай сөйлемнің мағынасына, құрамына қарай түрлері. Жақты және жақсыз сөйлем. Толымды және толымсыз сөйлемдер, жасалуы. Жалаң және жайылма сөйлемдер. Конспектілеу.
2.Көркем әдебиеттен сөйлемдер жазып, мағынасына, құрамына қарай талдау жасаңыз.
Төртінші тақырып (3 сағат )
1.Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері. Бастауыш, баяндауыш, жасалатын сөз таптары. Конспектілеу.
2.Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері. Толықтауыш, анықтаыш, пысықтауыш, болатын сөз таптары.
3.Көркем әдебиеттен он сөйлем жазып, тұрлаулы, тұрлаусыз мүшелеріне талдаңыз.
Бесінші тақырып ( 2 сағат )
1. Сөйлемнің бірыңғай мүшелері. Байланысу тәсілдері, олардың тыныс белгілері. Конспектілеу.
2.Көркем әдебиеттен бірыңғай мүшелі сөйлемдерді жазып, сөйлем мүшелеріне талдаңыз.
Алтыншы тақырып ( 2 сағат )
1. Сөйлемдегі оқшау сөздер. Конспектілеу.
2. Айқындауыш, оның түрлері. Оңашаланған айқындауыш. Қосарлы айқындауыш.
3. Қаратпа сөздер.Қыстырма сөздер. Одағай сөздер.
4. Көркем әдебиетен айқындауыштары, қаратпа сөздері, қыстырма сөздері , одағай сөздері бар сөйлемдерді теріп жазыңыз.
Тіл біліміне кіріспе пәні бойынша СӨЖ тапсырмалары
1. Тіл білімі және оның салалары. Тақырыпты конспектілеу. 1
2. Тіл тарихи құбылыс. Синхрония мен диахрония. 2
3. Фонетика және оның салалары. Конспектілеу. 2
4. Жазу және жазба тіл. Конспектілеу. 1
5. Лексикология және оның салалары. Конспектілеу. 1
6. Сөздік құрам. Лексикография. Конспектілеу. 2
7. Грамматика және оның салалары. Конспектілеу. 4
8. Тілдің классификациясы. 2
Пайдаланылатын әдебиеттер:
1. Аханов К. Тіл біліміне кіріспе. Алматы. 1993.
2. Хасенов Ә. Тіл біліміне кіріспе. Алматы. 1990.
3. Маслов Ю.С. Введение в языкознание. Москва. 1987.
4. Реформатский А.А. Введение в языкознание. Москва. 1967.
5. Хасенов Ә. Тіл білімінің теориялық және практикалық мәселелері. Алматы. 1985.
6. Темірешова А. Тіл біліміне кіріспе. Астана. 2008.
Қазіргі қазақ тілі және оқыту әдістемесі, каллиграфия пәні
. Бастауыш сыныптарда жазудың мақсаты, міндеттері.
Білім алушылардың көркем жазуын қалыптастырудың қажеттілігі.
. Жазу дәптеріне қойылатын талаптар. Сауат ашу кезеңдерімен байланыстылығы.
Каллиграфияны қалыптастырудың тәрбиелік мәні.
. Жазуды үйретудің қажеттілігі.
Алфавит және жазу. Алфавит және жазу бірлестігі.
. Жазуға үйрету әдістері. Бастырып жазу, жол ішінде жазу, үзбей жазу әдістері.
әріп элементтерінің өзара қатысы мен байланысы. Бас әріптердің ерекшелігі. Жұмыс жолы, көмекші сызық туралы түсінік.
. Негізгі және күрделі әріп элементтері. Қолды жаттықтыру үшін берілетін жаттығулар.
. Бас әріп, кіші әріп элементтері. Солдан оңға қарай бағытталған әріп элементтері. Оңнан солға қарай бағытталған әріп элементтері. Жоғарыдан төмен бағытталған әріп элементтері.