Hoofdstuk 4 de burgerlijke wereld

4. De burgerlijke wereld

   1. Inleiding

• Een aantal voorbeelden van subjectieve rechten:

• Kiesrecht: in ons land heeft elke burger het recht om het bestuur te helpen kiezen (actief kiesrecht) en om zichzelf verkiesbaar te stellen(passief kiesrecht) -> politiek subjectief recht

• Eigendomsrecht: is het recht van een persoon om op de meest volstrekte manier van een zaak te mogen genieten. -> burgerlijk subjectief recht

• Huurrecht: het huurrecht bepaalt een aantal andere rechten die men kan laten gelden ten opzichte van één bepaalde andere, de verhuurder. –> patrimoniale recht

• Naamrecht: het recht hebben om een naam te dragen van zijn wettige vader en heeft het recht om zijn naam beschermd te zien tegen inbreuken van anderen. -> buiten-patrimoniale recht

2. Soorten personen

1. Natuurlijke persoon

• Alle natuurlijke personen, dit zijn alle mensen van vlees en bloed, zijn rechtssubjecten. Maar ook verengingen en vennootschappen en andere samenwerkingsverbanden kunnen rechtspersoonlijkheid verkrijgen wanneer ze bepaalde door de wetgever opgelegde voorwaarden naleven. Dit zijn private rechtspersonen. Naast deze private rechtspersonen zijn er ook publieke rechtspersonen zoals de staat, de provincies, gemeenten, gemeenschappen, .. deze kunnen ook in rechte aangesproken worden door de burger.

• De woonplaats van de natuurlijke persoon: Plaats waar een persoon zijn hoofdverblijf heeft en geacht wordt te verblijven om zijn rechten uit te oefenen en zijn plichten na te komen.

• Nationaliteit van de natuurlijke persoon: de juridische band van de persoon en staat waartoe hij behoort. Belgische nationaliteit: -> toekenning en -> verkrijging

• Toekenning: nationaliteit van vader en/of moeder / geboren in België

• Verkrijging: nationaliteitsverklaring, nationaliteitskeuze, huwelijk met Belg, naturalisatie, bezit van staat van Belg.

• De burgerlijke stand:

• Burgerlijke stand: gemeentelijke dienst, verzamelen van gegevens omtrent bestaan, staat en bekwaamheid van personen, opmaken van akten van burgerlijke stand, publiciteit geven aan die akten.

• Akten van burgerlijke stand: authentieke bewijswaarde, geboorteakte, huwelijksakte, overlijdensakte.

• Publiciteit: registers van de burgerlijke stand.

2. Rechtspersoon

• Definitie: een juridische constructie waardoor een abstracte entiteit; en afzonderlijk vermogen of een bepaalde groepering van mensen op een duurzame wijze rechtshandelingen kan stellen.

• Ontstaan: legaliteitsprincipe: enkel in de gevallen bepaald door de wet kan rechtspersoonlijkheid worden verkregen; -> Privaat recht en -> publiek recht

• Privaatrechtelijke rechtspersonen:

• Vennootschappen, vzw’s, beroepsverenigingen, stichtingen,..

• Feitelijke vereniging: groepering van personen zonder juridische erkenning -> dus zonder RP. Vb. studentenvereniging, sportclubje.

• Geen afgescheiden vermogen

• Elk lid persoonlijk aansprakelijk

• Publiekrechtelijke rechtspersonen:

• Ontstaan door overheidsinitiatief

• Bekleed met gedeelte van staatsgezag:

• Territoriale publieke personen

• Openbare instellingen

• Bekwaamheid van de RP:

• rechtsbekwaamheid:

• Geen familierechten

• Geen politieke rechten

• Vermogensrechten: principe van specialiteit/ doel gebonden vermogen

• Handelingsbekwaamheid:

• Uitoefening via de organen van de rechtspersoon.

• Bekwaamheid feitelijke vereniging:

• Vereniging zonder RP kunnen geen rechtshandelingen stellen.

• Enkel de leden afzonderlijk kunnen las natuurlijke personen rechtshandelingen stellen en blijven persoonlijk aansprakelijk voor de verbintenissen die ze hebben aangegaan.

• Staat van de rechtspersoon:

• Naam: vennootschapsnaam is niet gelijk aan de handelsnaam

• Woonplaats: maatschappelijk zetel is niet de exploitatiezetel

• Nationaliteit