Hoofdstuk 6

6. Bewijs

   1. Situering

1. Belang

• Het recht kan u immers perfect gelijk geven maar om gelijk te krijgen, zal u uw gelijk moeten bewijzen.

• Winst of verlies in een procedure staat of valt met het hebben van de juiste bewijsmiddelen.

1. Bewijslast

• Principe: de rechter is passief, de partijen moeten zelf bewijzen voorleggen en de rechter gaat evalueren.

• Wie iets beweert moet dit ook bewijzen.

• Uitzondering: wettelijke vermoedens.

• Bewijzen van:

• Rechtshandelingen OF rechtsfeiten, ook hier geldt principe van goede trouw.

1. Bewijskracht

• Principe: niemand kan zichzelf een bewijs schaffen, de beste bewijzen komen van de tegenpartij.

• Vb. schuldbekentenis.

1. Bewijsmiddelen

• Principe: hiërarchie onder bewijsmiddelen.

• Niet alle bewijsmiddelen zijn altijd toegelaten.

• Rechtshandeling: in principe enkel schriftelijk bewijs.

2. Bewijs van rechtshandelingen: het geschrift

• Het enige toegelaten bewijsmiddel voor het bewijs van een rechtshandeling met een waarde van meer dan 375 euro is in principe een ‘akte’. Een akte is een behoorlijk opgesteld geschrift. Er zijn 2 soorten akten; de ‘authentieke akte’ en de ‘onderhandse akte’.

1. De getekende geschriften: de akten

• Wilt u een rechtshandeling bewijzen dan zal u in principe een akte moeten kunnen voorleggen. Op deze almacht van de akte heeft de wetgever meerdere uitzonderingen toegestaan. Volgende rechtshandelingen moeten niet per sé met een akte worden bewezen:

• Rechtshandelingen met een waarde van minder dan 375 euro (kleine, minder belangrijke rechtshandelingen) mogen met alle middelen worden bewezen.

• Rechtshandelingen in handelszaken( d.w.z. tussen handelaars) en arbeidersovereenkomsten.

• Rechtshandelingen waaraan het bewijs door overmacht is teniet gegaan of wanneer partijen in de onmogelijkheid verkeerden om een geschrift op te stellen.

1. De authentieke akte

• Een akte die in wettelijke vorm is verleden voor openbare ambtenaren die daartoe bevoegd zijn ter plaatse waar zij is opgemaakt.

Ambtenaren die een dergelijke bevoegdheid hebben:

• De politionele of gerechtelijke ambtenaren: P.V.’s; processen- verbaal zijn authentieke akten die zeer grote bewijswaarde zullen hebben over alles wat die ambtenaren zelf hebben kunnen vaststellen.., dagvaarding..

• De notaris: huwelijkscontract, aankoop woning (tegenstelbaarheid)

• De ambtenaar van de burgerlijke stand: akten geboorte.

• Bewijskracht authentieke akte:

• Gegevens die de ambtenaar zelf gecontroleerd heeft.

• Absolute bewijskracht: niet vatbaar voor tegenbewijs

• Gegevens die de ambtenaar zelf niet kan controleren.

• Wel vatbaar voor tegenbewijs:

• Door 1 van de partijen : enkel schriftelijk tegenbewijs

• Door derde: alle bewijsmiddelen toegestaan zoals vermoedens.

1. De onderhandse akte

• Een onderhandse akte is een door partijen ondertekend(handtekening) en gedagtekend(datum) geschift dat bovendien aan welbepaalde vormvereistenmoet voldoen. De meeste rechtshandelingen worden bewezen met degelijke onderhandse akten.

• Vormvereisten:

• Wederkerige contracten:

• Zoveel handtekeningen als partijen

• Zoveel exemplaren als partijen, elk origineel vermeldt aantal exemplaren

• Eenzijdige contracten:

• Met hand geschreven

• Vb. “ goed voor..”

• Bewijskracht onderhandse akte

• Grote bewijskracht: wel vatbaar voor tegenbewijs.

• Dagtekening?

• Traditionele probleem: antidateren/ postdateren

• Oplossing: registratie = vaste datum

• Handtekening?

• Wat indien authenticiteit betwist wordt?

• Oplossing: legalisatie.

2. Het ongetekende geschrift: ‘begin van geschreven bewijs’

• Ongetekende geschriften zijn alle denkbare papieren bewijsstukken die niet voldoen aan de definitie van een akte.

• Sommige zijn door de wet aanvaard

• Anders mogelijk ‘begin van bewijs’, verder aan te vullen met vermoedens of andere

• Vb. bestelbon, registers, boekhouding, kastickets,..