Сынып: 8 Күні:

Сабақтың тақырыбы: “ Эксперименттік есептер шығару”

Сабақтың мақсаты:

• Білімділік: Оқушыларға эксперименттік есептерді шығартып үйрету. Теориялық білімдерін практикада қолдана білу..

• Дамытушылық: Зертханалық құрал жабдықтармен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырып, дамыта түсу.

• Тәрбиелік: Тапсырмалар орындата отырып салыстыра білуге, негізгіні бөліп алуға, алағ білімін қолдана білуге, ұқыптылыққа үйретуге ұмтылу.

Күтілетін нәтиже:

1. Теориялық білімдерін практикада қолдана біледі.

2. Зертханалық құрал жабыдықтармен жұмыс істеу машығы қалыптасады.

3. Практикалық жұмысты орындау барысында байқалған құбылысты бақылап, қорытынды жасай біледі.

Сабаққа қажетті құрал –жабдықтар:

Сынауық, тұрғы, барий хлориді, күкірт қышқылы , мыс сульфаты, азот қышқылы, натрий гидрокарбонаты, натрий гидроксиді.

Сабақтың түрі: практикалық сабақ

Сабақ формасы: жеке, топ

Сабақ барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі: Оқушыларды түгендеу

2. Қышқыл, сілтімен жұмыс істеген кездегі техника қауіпсіздік ережелерін қайталау және техника қауіпсіздігі журналына қол қою.

3. Мұғалімнен тапсырма алу: әр оқушыға жеке ( 3 нұсқадан біреуін орындау қажет)

№ 1 нұсқа

Тапсырма-1.

Берілген түсініктерге анықтама бер:

а)Қышқыл –

Б) сілті -

в) бейтараптану реакциясы -

г) алмасу реакциясы

Тапсырма-2: Өздерің білетін күнделікті өмірде кездесетін немесе ағзаларда болатын қышқыл сілтілерді атаңдар.

Тапсырма-3:Нөмірленеген үш сынауықта; барий хлориді, натрий гидроксиді, күкірт қышқылы бар. Индикатор қағазы; әмбебап, фенолфталейн және осы заттардың ерітінділерін қолдана отырып ерітінділерін заттарды анықта.

Тапсырма-4:Қышқыл мен сілті арасында жүретін бейтараптану реакция- сының және тұз ерітіндісімен қышқыл (сілті) арасында жүретін алмасу реакциясының : молекулалық, толық және қысқартылған иондық теңдеулерін жаз.

№ 2 нұсқа

Тапсырма-1.

Берілген түсініктерге анықтама бер:

а)Қышқыл –

Б) сілті -

в) бейтараптану реакциясы -

г) алмасу реакциясы

Тапсырма-2: Өздерің білетін күнделікті өмірде кездесетін немесе ағзаларда болатын қышқыл сілтілерді атаңдар.

Тапсырма-3: Нөмірленеген үш сынауықта; мыс сульфаты, натрий гидроксиді, күкірт қышқылы бар. Индикатор қағазы; әмбебап, фенолфталейн және осы заттардың ерітінділерін қолдана отырып ерітінділерін заттарды анықта.

Тапсырма -4. Қышқыл мен сілті арасында жүретін бейтараптану реакция- сының және тұз ерітіндісімен қышқыл (сілті) арасында жүретін алмасу реакциясының : молекулалық, толық және қысқартылған иондық теңдеулерін жаз.

№ 3нұсқа

Тапсырма-1.

Берілген түсініктерге анықтама бер:

а)Қышқыл –

Б) сілті -

в) бейтараптану реакциясы -

г) алмасу реакциясы

Тапсырма-2: Өздерің білетін күнделікті өмірде кездесетін немесе ағзаларда болатын қышқыл сілтілерді атаңдар.

Тапсырма-3: Нөмірленеген үш сынауықта; натрий гидрокарбонаты, натрий гидроксиді, күкірт қышқылы бар. Индикатор қағазы; әмбебап, фенолфталейн және осы заттардың ерітінділерін қолдана отырып ерітінділерін заттарды анықта.

Тапсырма -4:Қышқыл мен сілті арасында жүретін бейтараптану реакция- сының және тұз ерітіндісімен қышқыл (сілті) арасында жүретін алмасу реакциясының : молекулалық, толық және қысқартылған иондық теңдеулерін жаз.

3)Үй тапсырмасын тексеру: Практикалық жұмыс дәптеріне жұмысты рәсімдеп ( көркемдеп) жазып келу.

№ Практикалық сабақ.

Сабақтың тақырыбы: “ Эксперименттік есептерді шешу: қышқыл, сілті , тұз ерітінділерін анықтау ”

Сабақтың мақсаты: “ Нөмірленген сынауықтардағы қышқыл, сілті, тұз ерітінділерін анықтау. Олардың арасында жүретін реакция теңдеулерін жазу”.

Қажетті құрал жабдықтар: тұз, қышқыл, сілті ерітінділері, сынауық, тұрғы

№	Жұмыс барысы	Байқалған құбылыс	Реакция теңдеуі	Қорытынды
1	1- ші сынауыққа әмбебап индикатор қағазын батырамыз	Индикатор қағазы қызыл түсті болды	HCl= H++Cl- H2SO4= 2H+SO42-	Бұл қышқыл
2	2- ші сынауыққа әмбебап индикатор қағазын батырамыз	Индикатор қағазы көк түсті болды	NaOH= Na++OH-	Бұл сілті
3	3- ші сынауыққа әмбебап индикатор қағазын батырамыз	NaHCO3 көк CuSO4 қызыл BaCl2 түссіз	-	Екі сынауық анықталғаннан кейін үшіншісі тұз деп шешеміз
4	Сілті ерітіндісіне 1-2 тамшы фенолфталейн ерітіндісін тамызып , үстіне 3-4 тамшы қышқыл ерітіндісінен қосамыз	Таңқурай түс п.б + қышқыл қосқанда жойылып, сынауықтан жылу бөлінді	NaOH+HCl= NaCl+H2O 2NaOH + H2SO4= Na2SO4+2H2O	Тек сілтілер ғана ф-ф ерітіндісінде таңқурай түсті болады қышқылмен бейтараптағанда түсі өзгеріп, жылу бөлінеді
5	№ сынауықтағы тұз ерітіндісінен 3-4 тамшы таза сынауыққа құйып, үстіне сонша мөлшерде қышқыл( сілті) ерітіндісін қосамыз.	NaHCO3 + қышқ қосса газ бөлінеді CuSO4 + сілті қосса тұнба түзіледі BaCl2+ күкірт қышқылы тұнба түседі	2NaHCO3+HCl= 2NaCl+ H2O+CO2↑ CuSO4+2NaOH= Cu(OH)2↓+ Na2SO4 BaCl2+ H2SO4= BaSO4↓+2HCl	Кейбір тұздардың құрамына кіретін катиондар мен аниондардың қасиеттерін ескере отырып тұз екендігін дәлелдедік

Үйге тапсырма: қайталау

Бағалау