
- •Завдання для виконання курсового проекту
- •Розділ 1 основні теоретичні і методологічні основи економічного прогнозування
- •1.1. Зміст і завдання економічного прогнозування
- •1.2. Характеристика методів економічного прогнозування
- •Розділ 2 прогнозування обсягів реалізації продукції на основі багатофакторної регресійної моделі
- •2.1. Теоретичні основи прогнозування на основі багатофакторної
- •Регресійної моделі
- •2.2. Практична реалізація економетричної моделі
- •3.2. Практична реалізація методу експоненційного згладжування
- •Розділ 4 прогнозування обсягів реалізації продукції методом гармонійних ваг
- •4.1. Теоретичні основи прогнозування методом гармонійних ваг
- •4.2. Практична реалізація методу гармонійних ваг
- •5.1. Теоретичні основи методів сезонної декомпозиції
- •5.2. Практична реалізація методів сезонної декомпозиції
- •Висновок
- •Список використаної літератури
5.2. Практична реалізація методів сезонної декомпозиції
Розрахунок моделі з адитивною компонентою.
XІнтервал часу,рік,квартал |
1 |
Обсяг виробництва продукції, тис. грн. |
Разом за чотири квартали |
Середня плинна за чотири квартали |
Центрована середня плинна |
Оцінка сезонної компоненти |
1 |
1 |
1380 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
1400 |
|
|
|
|
|
|
|
5590 |
1397,5 |
|
|
|
3 |
1460 |
|
|
1402,5 |
57,5 |
|
|
|
5630 |
1407,5 |
|
|
|
4 |
1350 |
|
|
1417,5 |
-67,5 |
|
|
|
5710 |
1427,5 |
|
|
2 |
1 |
1420 |
|
|
1432,5 |
-12,5 |
|
|
|
5750 |
1437,5 |
|
|
|
2 |
1480 |
|
|
1445 |
35 |
|
|
|
5810 |
1452,5 |
|
|
|
3 |
1500 |
|
|
1458,75 |
41,25 |
|
|
|
5860 |
1465 |
|
|
|
4 |
1410 |
|
|
1470 |
-60 |
|
|
|
5900 |
1475 |
|
|
3 |
1 |
1470 |
|
|
1481,25 |
-11,25 |
|
|
|
5950 |
1487,5 |
|
|
|
2 |
1520 |
|
|
1493,75 |
26,25 |
|
|
|
6000 |
1500 |
|
|
|
3 |
1550 |
|
|
1505 |
45 |
|
|
|
6040 |
1510 |
|
|
|
4 |
1460 |
|
|
1515 |
-55 |
|
|
|
6080 |
1520 |
|
|
4 |
1 |
1510 |
|
|
1523,75 |
-13,75 |
|
|
|
6110 |
1527,5 |
|
|
|
2 |
1560 |
|
|
1531,25 |
28,75 |
|
|
|
6140 |
1535 |
|
|
|
3 |
1580 |
|
|
1538,75 |
41,25 |
|
|
|
6170 |
1542,5 |
|
|
|
4 |
1490 |
|
|
1545 |
-55 |
|
|
|
6190 |
1547,5 |
|
|
5 |
1 |
1540 |
|
|
1550 |
-10 |
|
|
|
6210 |
1552,5 |
|
|
|
2 |
1580 |
|
|
1557,5 |
22,5 |
|
|
|
6250 |
1562,5 |
|
|
|
3 |
1600 |
|
|
1568,75 |
31,25 |
|
|
|
6300 |
1575 |
|
|
|
4 |
1530 |
|
|
1586,25 |
-56,25 |
|
|
|
6390 |
1597,5 |
|
|
6 |
1 |
1590 |
|
|
1608,75 |
-18,75 |
|
|
|
6480 |
1620 |
|
|
|
2 |
1670 |
|
|
1626,25 |
43,75 |
|
|
|
6530 |
1632,5 |
|
|
|
3 |
1690 |
|
|
1635 |
55 |
|
|
|
6550 |
1637,5 |
|
|
|
4 |
1580 |
|
|
1638,75 |
-58,75 |
|
|
|
6560 |
1640 |
|
|
7 |
1 |
1610 |
|
|
1641,25 |
-31,25 |
|
|
|
6570 |
1642,5 |
|
|
|
2 |
1680 |
|
|
1643,75 |
36,25 |
|
|
|
6580 |
1645 |
|
|
|
3 |
1700 |
|
|
1650 |
50 |
|
|
|
6620 |
1655 |
|
|
|
4 |
1590 |
|
|
1657,5 |
-67,5 |
|
|
|
6640 |
1660 |
|
|
8 |
1 |
1650 |
|
|
1662,5 |
-12,5 |
|
|
|
6660 |
1665 |
|
|
|
2 |
1700 |
|
|
1667,5 |
32,5 |
|
|
|
6680 |
1670 |
|
|
|
3 |
1720 |
|
|
1673,75 |
46,25 |
|
|
|
6710 |
1677,5 |
|
|
|
4 |
1610 |
|
|
1686,25 |
-76,25 |
|
|
|
6780 |
1695 |
|
|
9 |
1 |
1680 |
|
|
1703,75 |
-23,75 |
|
|
|
6850 |
1712,5 |
|
|
|
2 |
1770 |
|
|
1715 |
55 |
|
|
|
6870 |
1717,5 |
|
|
|
3 |
1790 |
|
|
1723,75 |
66,25 |
|
|
|
6920 |
1730 |
|
|
|
4 |
1630 |
|
|
1732,5 |
-102,5 |
|
|
|
6940 |
1735 |
|
|
10 |
1 |
1730 |
|
|
1737,5 |
-7,5 |
|
|
|
6960 |
1740 |
|
|
|
2 |
1790 |
|
|
1751,25 |
38,75 |
|
|
|
7050 |
1762,5 |
|
|
|
3 |
1810 |
|
|
1765 |
45 |
|
|
|
7070 |
1767,5 |
|
|
|
4 |
1720 |
|
|
1771,25 |
-51,25 |
|
|
|
7100 |
1775 |
|
|
11 |
1 |
1750 |
|
|
1780 |
-30 |
|
|
|
7140 |
1785 |
|
|
|
2 |
1820 |
|
|
1783,75 |
36,25 |
|
|
|
7130 |
1782,5 |
|
|
|
3 |
1850 |
|
|
1785 |
65 |
|
|
|
7150 |
1787,5 |
|
|
|
4 |
1710 |
|
|
1791,25 |
-81,25 |
|
|
|
7180 |
1795 |
|
|
12 |
1 |
1770 |
|
|
1798,75 |
-28,75 |
|
|
|
7210 |
1802,5 |
|
|
|
2 |
1850 |
|
|
1807,5 |
42,5 |
|
|
|
7250 |
1812,5 |
|
|
|
3 |
1880 |
|
|
1815 |
65 |
|
|
|
7270 |
1817,5 |
|
|
|
4 |
1750 |
|
|
1818,75 |
-68,75 |
|
|
|
7280 |
1820 |
|
|
13 |
1 |
1790 |
|
|
1823,75 |
-33,75 |
|
|
|
7310 |
1827,5 |
|
|
|
2 |
1860 |
|
|
1830 |
30 |
|
|
|
7330 |
1832,5 |
|
|
|
3 |
1910 |
|
|
1835 |
75 |
|
|
|
7350 |
1837,5 |
|
|
|
4 |
1770 |
|
|
1842,5 |
-72,5 |
|
|
|
7390 |
1847,5 |
|
|
14 |
1 |
1810 |
|
|
1851,25 |
-41,25 |
|
|
|
7420 |
1855 |
|
|
|
2 |
1900 |
|
|
1857,5 |
42,5 |
|
|
|
7440 |
1860 |
|
|
|
3 |
1940 |
|
|
1862,5 |
77,5 |
|
|
|
7460 |
1865 |
|
|
|
4 |
1790 |
|
|
1868,75 |
-78,75 |
|
|
|
7490 |
1872,5 |
|
|
15 |
1 |
1830 |
|
|
1875 |
-45 |
|
|
|
7510 |
1877,5 |
|
|
|
2 |
1930 |
|
|
1880 |
50 |
|
|
|
7530 |
1882,5 |
|
|
|
3 |
1960 |
|
|
1885 |
75 |
|
|
|
7550 |
1887,5 |
|
|
|
4 |
1810 |
|
|
1892,5 |
-82,5 |
|
|
|
7590 |
1897,5 |
|
|
16 |
1 |
1850 |
|
|
1901,25 |
-51,25 |
|
|
|
7620 |
1905 |
|
|
|
2 |
1970 |
|
|
1907,5 |
62,5 |
|
|
|
7640 |
1910 |
|
|
|
3 |
1990 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
1830 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
На підставі знайдених оцінок сезонних компонент обчислюємо відкориговані середні значення сезонних компонент для кожного кварталу (їхня сума дорівнює 0):
(1)=-24,75;
(2)=38,83;
(3)=55,75;
(4)=-68,92;
Значення сезонних компонент віднімаємо від фактичних рівнів динамічного ряду і отримуємо десезоналізовані значення обсягів випуску продукції, які слугують даними для побудови тренду.
XІнтервал часу, рік, квартал |
1 |
Обсяг випущеної продукції, тис. грн. |
Значення сезонної компоненти, St |
Десезоналізований випуск,Tt=Yt-St |
Номер періоду, t |
Прогноз, Yt прогн. |
Абсолютна похибка прогнозу,Yt-Yt прогн. |
Відносна похибка прогнозу |
1 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
9 |
1 |
1 |
1380 |
-24,75 |
1404,75 |
1 |
1395,56 |
-15,56 |
-0,011 |
|
2 |
1400 |
38,83 |
1361,17 |
2 |
1467,53 |
-67,53 |
-0,048 |
|
3 |
1460 |
55,75 |
1404,25 |
3 |
1492,83 |
-32,83 |
-0,022 |
|
4 |
1350 |
-68,92 |
1418,92 |
4 |
1376,55 |
-26,55 |
-0,020 |
2 |
1 |
1420 |
-24,75 |
1444,75 |
5 |
1429,10 |
-9,10 |
-0,006 |
|
2 |
1480 |
38,83 |
1441,17 |
6 |
1501,07 |
-21,07 |
-0,014 |
|
3 |
1500 |
55,75 |
1444,25 |
7 |
1526,37 |
-26,37 |
-0,018 |
|
4 |
1410 |
-68,92 |
1478,92 |
8 |
1410,09 |
-0,09 |
0,000 |
3 |
1 |
1470 |
-24,75 |
1494,75 |
9 |
1462,64 |
7,36 |
0,005 |
|
2 |
1520 |
38,83 |
1481,17 |
10 |
1534,61 |
-14,61 |
-0,010 |
|
3 |
1550 |
55,75 |
1494,25 |
11 |
1559,91 |
-9,91 |
-0,006 |
|
4 |
1460 |
-68,92 |
1528,92 |
12 |
1443,63 |
16,37 |
0,011 |
4 |
1 |
1510 |
-24,75 |
1534,75 |
13 |
1496,19 |
13,81 |
0,009 |
|
2 |
1560 |
38,83 |
1521,17 |
14 |
1568,16 |
-8,16 |
-0,005 |
|
3 |
1580 |
55,75 |
1524,25 |
15 |
1593,46 |
-13,46 |
-0,009 |
|
4 |
1490 |
-68,92 |
1558,92 |
16 |
1477,18 |
12,82 |
0,009 |
5 |
1 |
1540 |
-24,75 |
1564,75 |
17 |
1529,73 |
10,27 |
0,007 |
|
2 |
1580 |
38,83 |
1541,17 |
18 |
1601,70 |
-21,70 |
-0,014 |
|
3 |
1600 |
55,75 |
1544,25 |
19 |
1627,00 |
-27,00 |
-0,017 |
|
4 |
1530 |
-68,92 |
1598,92 |
20 |
1510,72 |
19,28 |
0,013 |
6 |
1 |
1590 |
-24,75 |
1614,75 |
21 |
1563,27 |
26,73 |
0,017 |
|
2 |
1670 |
38,83 |
1631,17 |
22 |
1635,24 |
34,76 |
0,021 |
|
3 |
1690 |
55,75 |
1634,25 |
23 |
1660,54 |
29,46 |
0,017 |
|
4 |
1580 |
-68,92 |
1648,92 |
24 |
1544,26 |
35,74 |
0,023 |
7 |
1 |
1610 |
-24,75 |
1634,75 |
25 |
1596,82 |
13,18 |
0,008 |
|
2 |
1680 |
38,83 |
1641,17 |
26 |
1668,78 |
11,22 |
0,007 |
|
3 |
1700 |
55,75 |
1644,25 |
27 |
1694,09 |
5,91 |
0,003 |
|
4 |
1590 |
-68,92 |
1658,92 |
28 |
1577,81 |
12,19 |
0,008 |
8 |
1 |
1650 |
-24,75 |
1674,75 |
29 |
1630,36 |
19,64 |
0,012 |
|
2 |
1700 |
38,83 |
1661,17 |
30 |
1702,33 |
-2,33 |
-0,001 |
|
3 |
1720 |
55,75 |
1664,25 |
31 |
1727,63 |
-7,63 |
-0,004 |
|
4 |
1610 |
-68,92 |
1678,92 |
32 |
1611,35 |
-1,35 |
-0,001 |
9 |
1 |
1680 |
-24,75 |
1704,75 |
33 |
1663,90 |
16,10 |
0,010 |
|
2 |
1770 |
38,83 |
1731,17 |
34 |
1735,87 |
34,13 |
0,019 |
|
3 |
1790 |
55,75 |
1734,25 |
35 |
1761,17 |
28,83 |
0,016 |
|
4 |
1630 |
-68,92 |
1698,92 |
36 |
1644,89 |
-14,89 |
-0,009 |
10 |
1 |
1730 |
-24,75 |
1754,75 |
37 |
1697,44 |
32,56 |
0,019 |
|
2 |
1790 |
38,83 |
1751,17 |
38 |
1769,41 |
20,59 |
0,012 |
|
3 |
1810 |
55,75 |
1754,25 |
39 |
1794,72 |
15,28 |
0,008 |
|
4 |
1720 |
-68,92 |
1788,92 |
40 |
1678,43 |
41,57 |
0,024 |
11 |
1 |
1750 |
-24,75 |
1774,75 |
41 |
1730,99 |
19,01 |
0,011 |
|
2 |
1820 |
38,83 |
1781,17 |
42 |
1802,96 |
17,04 |
0,009 |
|
3 |
1850 |
55,75 |
1794,25 |
43 |
1828,26 |
21,74 |
0,012 |
|
4 |
1710 |
-68,92 |
1778,92 |
44 |
1711,98 |
-1,98 |
-0,001 |
12 |
1 |
1770 |
-24,75 |
1794,75 |
45 |
1764,53 |
5,47 |
0,003 |
|
2 |
1850 |
38,83 |
1811,17 |
46 |
1836,50 |
13,50 |
0,007 |
|
3 |
1880 |
55,75 |
1824,25 |
47 |
1861,80 |
18,20 |
0,010 |
|
4 |
1750 |
-68,92 |
1818,92 |
48 |
1745,52 |
4,48 |
0,003 |
13 |
1 |
1790 |
-24,75 |
1814,75 |
49 |
1798,07 |
-8,07 |
-0,005 |
|
2 |
1860 |
38,83 |
1821,17 |
50 |
1870,04 |
-10,04 |
-0,005 |
|
3 |
1910 |
55,75 |
1854,25 |
51 |
1895,34 |
14,66 |
0,008 |
|
4 |
1770 |
-68,92 |
1838,92 |
52 |
1779,06 |
-9,06 |
-0,005 |
14 |
1 |
1810 |
-24,75 |
1834,75 |
53 |
1831,62 |
-21,62 |
-0,012 |
|
2 |
1900 |
38,83 |
1861,17 |
54 |
1903,59 |
-3,59 |
-0,002 |
|
3 |
1940 |
55,75 |
1884,25 |
55 |
1928,89 |
11,11 |
0,006 |
|
4 |
1790 |
-68,92 |
1858,92 |
56 |
1812,61 |
-22,61 |
-0,013 |
15 |
1 |
1830 |
-24,75 |
1854,75 |
57 |
1865,16 |
-35,16 |
-0,019 |
|
2 |
1930 |
38,83 |
1891,17 |
58 |
1937,13 |
-7,13 |
-0,004 |
|
3 |
1960 |
55,75 |
1904,25 |
59 |
1962,43 |
-2,43 |
-0,001 |
|
4 |
1810 |
-68,92 |
1878,92 |
60 |
1846,15 |
-36,15 |
-0,020 |
16 |
1 |
1850 |
-24,75 |
1874,75 |
61 |
1898,70 |
-48,70 |
-0,026 |
|
2 |
1970 |
38,83 |
1931,17 |
62 |
1970,67 |
-0,67 |
0,000 |
|
3 |
1990 |
55,75 |
1934,25 |
63 |
1995,97 |
-5,97 |
-0,003 |
|
4 |
1830 |
-68,92 |
1898,92 |
64 |
1879,69 |
-49,69 |
-0,027 |
17 |
1 |
|
-24,75 |
|
65 |
1932,25 |
|
|
|
2 |
|
38,83 |
|
66 |
2004,21 |
|
|
|
3 |
|
55,75 |
|
67 |
2029,52 |
|
|
|
4 |
|
-68,92 |
|
68 |
1913,24 |
|
|
Побудоване рівняння регресії має вигляд:
=1411,92+8,39t
Fрозр=2939,73;
t0розр=244,20 , t1розр=54,22
Порівнюючи розрахункові значення критеріїв з табличними, робимо висновок про адекватність побудованої моделі і статистичну значущість коефіцієнтів рівняння регресії.
На підставі знайденого лінійного рівняння тренду будуємо адитивну модель прогнозування:
уtпрогн=1411,92+8,39t+ (t).
Отже з результатами моделювання за допомогою адитивної моделі прогнозні значення квартальних випусків становлять:
=1932,25
тис.грн.;
=2004,21 тис.грн.;
=2029,52 тис.грн.;
=1913,24 тис.грн..
Середня відносна похибка прогнозування за ретроспективними даними становлять 1,10 %, що є високим показником якості прогнозу.
Розрахунок моделі з мультиплікативною компонентою.
XІнтервал часу,рік,квартал |
1 |
Обсяг виробництва продукції, тис. грн. |
Разом за чотири квартали |
Середня плинна за чотири квартали |
Центрована середня плинна |
Оцінка сезонної компоненти |
1 |
1 |
1380 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
1400 |
|
|
|
|
|
|
|
5590 |
1397,5 |
|
|
|
3 |
1460 |
|
|
1402,5 |
1,04 |
|
|
|
5630 |
1407,5 |
|
|
|
4 |
1350 |
|
|
1417,5 |
0,95 |
|
|
|
5710 |
1427,5 |
|
|
2 |
1 |
1420 |
|
|
1432,5 |
0,99 |
|
|
|
5750 |
1437,5 |
|
|
|
2 |
1480 |
|
|
1445 |
1,02 |
|
|
|
5810 |
1452,5 |
|
|
|
3 |
1500 |
|
|
1458,75 |
1,03 |
|
|
|
5860 |
1465 |
|
|
|
4 |
1410 |
|
|
1470 |
0,96 |
|
|
|
5900 |
1475 |
|
|
3 |
1 |
1470 |
|
|
1481,25 |
0,99 |
|
|
|
5950 |
1487,5 |
|
|
|
2 |
1520 |
|
|
1493,75 |
1,02 |
|
|
|
6000 |
1500 |
|
|
|
3 |
1550 |
|
|
1505 |
1,03 |
|
|
|
6040 |
1510 |
|
|
|
4 |
1460 |
|
|
1515 |
0,96 |
|
|
|
6080 |
1520 |
|
|
4 |
1 |
1510 |
|
|
1523,75 |
0,99 |
|
|
|
6110 |
1527,5 |
|
|
|
2 |
1560 |
|
|
1531,25 |
1,02 |
|
|
|
6140 |
1535 |
|
|
|
3 |
1580 |
|
|
1538,75 |
1,03 |
|
|
|
6170 |
1542,5 |
|
|
|
4 |
1490 |
|
|
1545 |
0,96 |
|
|
|
6190 |
1547,5 |
|
|
5 |
1 |
1540 |
|
|
1550 |
0,99 |
|
|
|
6210 |
1552,5 |
|
|
|
2 |
1580 |
|
|
1557,5 |
1,01 |
|
|
|
6250 |
1562,5 |
|
|
|
3 |
1600 |
|
|
1568,75 |
1,02 |
|
|
|
6300 |
1575 |
|
|
|
4 |
1530 |
|
|
1586,25 |
0,96 |
|
|
|
6390 |
1597,5 |
|
|
6 |
1 |
1590 |
|
|
1608,75 |
0,99 |
|
|
|
6480 |
1620 |
|
|
|
2 |
1670 |
|
|
1626,25 |
1,03 |
|
|
|
6530 |
1632,5 |
|
|
|
3 |
1690 |
|
|
1635 |
1,03 |
|
|
|
6550 |
1637,5 |
|
|
|
4 |
1580 |
|
|
1638,75 |
0,96 |
|
|
|
6560 |
1640 |
|
|
7 |
1 |
1610 |
|
|
1641,25 |
0,98 |
|
|
|
6570 |
1642,5 |
|
|
|
2 |
1680 |
|
|
1643,75 |
1,02 |
|
|
|
6580 |
1645 |
|
|
|
3 |
1700 |
|
|
1650 |
1,03 |
|
|
|
6620 |
1655 |
|
|
|
4 |
1590 |
|
|
1657,5 |
0,96 |
|
|
|
6640 |
1660 |
|
|
8 |
1 |
1650 |
|
|
1662,5 |
0,99 |
|
|
|
6660 |
1665 |
|
|
|
2 |
1700 |
|
|
1667,5 |
1,02 |
|
|
|
6680 |
1670 |
|
|
|
3 |
1720 |
|
|
1673,75 |
1,03 |
|
|
|
6710 |
1677,5 |
|
|
|
4 |
1610 |
|
|
1686,25 |
0,95 |
|
|
|
6780 |
1695 |
|
|
9 |
1 |
1680 |
|
|
1703,75 |
0,99 |
|
|
|
6850 |
1712,5 |
|
|
|
2 |
1770 |
|
|
1715 |
1,03 |
|
|
|
6870 |
1717,5 |
|
|
|
3 |
1790 |
|
|
1723,75 |
1,04 |
|
|
|
6920 |
1730 |
|
|
|
4 |
1630 |
|
|
1732,5 |
0,94 |
|
|
|
6940 |
1735 |
|
|
10 |
1 |
1730 |
|
|
1737,5 |
1,00 |
|
|
|
6960 |
1740 |
|
|
|
2 |
1790 |
|
|
1751,25 |
1,02 |
|
|
|
7050 |
1762,5 |
|
|
|
3 |
1810 |
|
|
1765 |
1,03 |
|
|
|
7070 |
1767,5 |
|
|
|
4 |
1720 |
|
|
1771,25 |
0,97 |
|
|
|
7100 |
1775 |
|
|
11 |
1 |
1750 |
|
|
1780 |
0,98 |
|
|
|
7140 |
1785 |
|
|
|
2 |
1820 |
|
|
1783,75 |
1,02 |
|
|
|
7130 |
1782,5 |
|
|
|
3 |
1850 |
|
|
1785 |
1,04 |
|
|
|
7150 |
1787,5 |
|
|
|
4 |
1710 |
|
|
1791,25 |
0,95 |
|
|
|
7180 |
1795 |
|
|
12 |
1 |
1770 |
|
|
1798,75 |
0,98 |
|
|
|
7210 |
1802,5 |
|
|
|
2 |
1850 |
|
|
1807,5 |
1,02 |
|
|
|
7250 |
1812,5 |
|
|
|
3 |
1880 |
|
|
1815 |
1,04 |
|
|
|
7270 |
1817,5 |
|
|
|
4 |
1750 |
|
|
1818,75 |
0,96 |
|
|
|
7280 |
1820 |
|
|
13 |
1 |
1790 |
|
|
1823,75 |
0,98 |
|
|
|
7310 |
1827,5 |
|
|
|
2 |
1860 |
|
|
1830 |
1,02 |
|
|
|
7330 |
1832,5 |
|
|
|
3 |
1910 |
|
|
1835 |
1,04 |
|
|
|
7350 |
1837,5 |
|
|
|
4 |
1770 |
|
|
1842,5 |
0,96 |
|
|
|
7390 |
1847,5 |
|
|
14 |
1 |
1810 |
|
|
1851,25 |
0,98 |
|
|
|
7420 |
1855 |
|
|
|
2 |
1900 |
|
|
1857,5 |
1,02 |
|
|
|
7440 |
1860 |
|
|
|
3 |
1940 |
|
|
1862,5 |
1,04 |
|
|
|
7460 |
1865 |
|
|
|
4 |
1790 |
|
|
1868,75 |
0,96 |
|
|
|
7490 |
1872,5 |
|
|
15 |
1 |
1830 |
|
|
1875 |
0,98 |
|
|
|
7510 |
1877,5 |
|
|
|
2 |
1930 |
|
|
1880 |
1,03 |
|
|
|
7530 |
1882,5 |
|
|
|
3 |
1960 |
|
|
1885 |
1,04 |
|
|
|
7550 |
1887,5 |
|
|
|
4 |
1810 |
|
|
1892,5 |
0,96 |
|
|
|
7590 |
1897,5 |
|
|
16 |
1 |
1850 |
|
|
1901,25 |
0,97 |
|
|
|
7620 |
1905 |
|
|
|
2 |
1970 |
|
|
1907,5 |
1,03 |
|
|
|
7640 |
1910 |
|
|
|
3 |
1990 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
1830 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Оцінка сезонної компоненти для мультиплікативної моделі дорівнює частці від ділення фактичного значення рівня ряду динаміки на значення центрової середньої плинної. На підставі оцінок сезонних компонент знаходять їхнє середнє значення, після чого середні значення коригуються (їх сума рівна 4).
(1)=0,99;
(2)=1,02;
(3)=1,03;
(4)=0,96;
Аналагічно до адитивної моделі знаходимо десезоналізовані значення обсягу випуску, які слугують для побудови рівняння тренду.
XІнтервал часу, рік, квартал |
1 |
Обсяг випущеної продукції, тис. грн.,Yt |
Значення сезонної компоненти, St |
Десезоналізований випуск,Tt=Yt-St |
Номер періоду, t |
Прогноз, Yt прогн. |
Абсолютна похибка прогнозу,Yt-Yt прогн. |
Відносна похибка прогнозу |
1 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
9 |
1 |
1 |
1380 |
0,99 |
1399,86 |
1 |
1400,45 |
-20,45 |
-0,015 |
|
2 |
1400 |
1,02 |
1368,96 |
2 |
1461,39 |
-61,39 |
-0,044 |
|
3 |
1460 |
1,03 |
1413,28 |
3 |
1484,88 |
-24,88 |
-0,017 |
|
4 |
1350 |
0,96 |
1407,61 |
4 |
1386,57 |
-36,57 |
-0,027 |
2 |
1 |
1420 |
0,99 |
1440,44 |
5 |
1433,48 |
-13,48 |
-0,009 |
|
2 |
1480 |
1,02 |
1447,18 |
6 |
1495,66 |
-15,66 |
-0,011 |
|
3 |
1500 |
1,03 |
1452,00 |
7 |
1519,50 |
-19,50 |
-0,013 |
|
4 |
1410 |
0,96 |
1470,17 |
8 |
1418,70 |
-8,70 |
-0,006 |
3 |
1 |
1470 |
0,99 |
1491,16 |
9 |
1466,52 |
3,48 |
0,002 |
|
2 |
1520 |
1,02 |
1486,30 |
10 |
1529,92 |
-9,92 |
-0,007 |
|
3 |
1550 |
1,03 |
1500,40 |
11 |
1554,11 |
-4,11 |
-0,003 |
|
4 |
1460 |
0,96 |
1522,31 |
12 |
1450,84 |
9,16 |
0,006 |
4 |
1 |
1510 |
0,99 |
1531,74 |
13 |
1499,55 |
10,45 |
0,007 |
|
2 |
1560 |
1,02 |
1525,41 |
14 |
1564,19 |
-4,19 |
-0,003 |
|
3 |
1580 |
1,03 |
1529,44 |
15 |
1588,73 |
-8,73 |
-0,006 |
|
4 |
1490 |
0,96 |
1553,59 |
16 |
1482,98 |
7,02 |
0,005 |
5 |
1 |
1540 |
0,99 |
1562,17 |
17 |
1532,58 |
7,42 |
0,005 |
|
2 |
1580 |
1,02 |
1544,97 |
18 |
1598,46 |
-18,46 |
-0,012 |
|
3 |
1600 |
1,03 |
1548,80 |
19 |
1623,35 |
-23,35 |
-0,015 |
|
4 |
1530 |
0,96 |
1595,29 |
20 |
1515,12 |
14,88 |
0,010 |
6 |
1 |
1590 |
0,99 |
1612,89 |
21 |
1565,62 |
24,38 |
0,015 |
|
2 |
1670 |
1,02 |
1632,97 |
22 |
1632,73 |
37,27 |
0,022 |
|
3 |
1690 |
1,03 |
1635,92 |
23 |
1657,97 |
32,03 |
0,019 |
|
4 |
1580 |
0,96 |
1647,43 |
24 |
1547,25 |
32,75 |
0,021 |
7 |
1 |
1610 |
0,99 |
1633,17 |
25 |
1598,65 |
11,35 |
0,007 |
|
2 |
1680 |
1,02 |
1642,75 |
26 |
1667,00 |
13,00 |
0,008 |
|
3 |
1700 |
1,03 |
1645,60 |
27 |
1692,58 |
7,42 |
0,004 |
|
4 |
1590 |
0,96 |
1657,85 |
28 |
1579,39 |
10,61 |
0,007 |
8 |
1 |
1650 |
0,99 |
1673,75 |
29 |
1631,68 |
18,32 |
0,011 |
|
2 |
1700 |
1,02 |
1662,31 |
30 |
1701,27 |
-1,27 |
-0,001 |
|
3 |
1720 |
1,03 |
1664,96 |
31 |
1727,20 |
-7,20 |
-0,004 |
|
4 |
1610 |
0,96 |
1678,71 |
32 |
1611,53 |
-1,53 |
-0,001 |
9 |
1 |
1680 |
0,99 |
1704,18 |
33 |
1664,72 |
15,28 |
0,009 |
|
2 |
1770 |
1,02 |
1730,75 |
34 |
1735,54 |
34,46 |
0,019 |
|
3 |
1790 |
1,03 |
1732,72 |
35 |
1761,82 |
28,18 |
0,016 |
|
4 |
1630 |
0,96 |
1699,56 |
36 |
1643,67 |
-13,67 |
-0,008 |
10 |
1 |
1730 |
0,99 |
1754,90 |
37 |
1697,75 |
32,25 |
0,019 |
|
2 |
1790 |
1,02 |
1750,31 |
38 |
1769,81 |
20,19 |
0,011 |
|
3 |
1810 |
1,03 |
1752,08 |
39 |
1796,43 |
13,57 |
0,007 |
|
4 |
1720 |
0,96 |
1793,40 |
40 |
1675,81 |
44,19 |
0,026 |
11 |
1 |
1750 |
0,99 |
1775,19 |
41 |
1730,78 |
19,22 |
0,011 |
|
2 |
1820 |
1,02 |
1779,65 |
42 |
1804,08 |
15,92 |
0,009 |
|
3 |
1850 |
1,03 |
1790,80 |
43 |
1831,05 |
18,95 |
0,010 |
|
4 |
1710 |
0,96 |
1782,97 |
44 |
1707,94 |
2,06 |
0,001 |
12 |
1 |
1770 |
0,99 |
1795,48 |
45 |
1763,82 |
6,18 |
0,003 |
|
2 |
1850 |
1,02 |
1808,98 |
46 |
1838,35 |
11,65 |
0,006 |
|
3 |
1880 |
1,03 |
1819,84 |
47 |
1865,67 |
14,33 |
0,008 |
|
4 |
1750 |
0,96 |
1824,68 |
48 |
1740,08 |
9,92 |
0,006 |
13 |
1 |
1790 |
0,99 |
1815,77 |
49 |
1796,85 |
-6,85 |
-0,004 |
|
2 |
1860 |
1,02 |
1818,76 |
50 |
1872,61 |
-12,61 |
-0,007 |
|
3 |
1910 |
1,03 |
1848,88 |
51 |
1900,28 |
9,72 |
0,005 |
|
4 |
1770 |
0,96 |
1845,54 |
52 |
1772,22 |
-2,22 |
-0,001 |
14 |
1 |
1810 |
0,99 |
1836,05 |
53 |
1829,89 |
-19,89 |
-0,011 |
|
2 |
1900 |
1,02 |
1857,87 |
54 |
1906,88 |
-6,88 |
-0,004 |
|
3 |
1940 |
1,03 |
1877,92 |
55 |
1934,90 |
5,10 |
0,003 |
|
4 |
1790 |
0,96 |
1866,39 |
56 |
1804,36 |
-14,36 |
-0,008 |
15 |
1 |
1830 |
0,99 |
1856,34 |
57 |
1862,92 |
-32,92 |
-0,018 |
|
2 |
1930 |
1,02 |
1887,21 |
58 |
1941,15 |
-11,15 |
-0,006 |
|
3 |
1960 |
1,03 |
1897,28 |
59 |
1969,52 |
-9,52 |
-0,005 |
|
4 |
1810 |
0,96 |
1887,24 |
60 |
1836,49 |
-26,49 |
-0,015 |
16 |
1 |
1850 |
0,99 |
1876,63 |
61 |
1895,95 |
-45,95 |
-0,025 |
|
2 |
1970 |
1,02 |
1926,32 |
62 |
1975,42 |
-5,42 |
-0,003 |
|
3 |
1990 |
1,03 |
1926,32 |
63 |
2004,14 |
-14,14 |
-0,007 |
|
4 |
1830 |
0,96 |
1908,10 |
64 |
1868,63 |
-38,63 |
-0,021 |
17 |
1 |
|
0,99 |
|
65 |
1928,99 |
|
|
|
2 |
|
1,02 |
|
66 |
2009,69 |
|
|
|
3 |
|
1,03 |
|
67 |
2038,75 |
|
|
|
4 |
|
0,96 |
|
68 |
1900,77 |
|
|
Побудоване рівняння регресії має вигляд:
=1412,23+8,38t
Fрозр=3386,48;
t0розр=262,42 , t1розр=58,19.
Порівнюючи розрахункові значення критеріїв з табличними, робимо висновок про адекватність побудованої моделі і статистичну значущість коефіцієнтів рівняння регресії.
На підставі знайденого лінійного рівняння тренду будуємо адитивну модель прогнозування:
уtпрогн=(1412,23+8,38t)* (t).
Отже з результатами моделювання за допомогою адитивної моделі прогнозні значення квартальних випусків становлять:
=1928,99 тис.грн.;
=2009,69 тис.грн.;
=2038,75 тис.грн.;
=1900,77 тис.грн.
Середня відносна похибка прогнозування за ретроспективними даними становлять 1,02 %, що є високим показником якості прогнозу.