9 Жалпы стансалық және цехтық шығындарды есептеу

Бұл құраушы әкімшілік-басқармалық шығындарды (еңбекақы, кеңселік шығындар, іс сапарлық шығындар), жалпы өндірістік (ұстап тұру, амортизация, жалпы стансалық құралдарды ағымдағы жөндеу, сынақтар, зерттеулер, ұтымды пайдалану және еңбекті қорғау), мақсатты шығындарға аударылымдар (техникалық насихаттау, өзінен жоғарғы тұрған мекемелерді ұстап тұру), цехтарға қызмет көрсету және оларды басқару (цехты басқару еңбекақысы, аммортизация және ғимараттарды ұстап тұру мен ағымдағы жөндеу шығындары, еңбекті қорғауға кететін шығындар).

Ауқымды есептеулер үшін мына кейіптемені пайдалануға болады

Ш_жалпы=(0,25 )*(Ш_а+Ш_еа+Ш_тасым) =0,25*(1092,2+26,1+163,83)=

=320,5 млн. теңге.

10 Энергия жіберудің өзіндік құнын есептеу

ЖЭО-ның электр және жылу энергияны өндіруіне байланысты шығындарды осы құраушылар бойынша бөлу қажет. Бұл шығындарды бөліп тарату еселеуіштері бойынша жүргізіледі

Вэ 120,51

Кб = --------- = -----------=0,32

Вш 379

Ол электр энергиясын жіберуге отынның қанша мөлшері (бірлік үлеспен немесе %-бен) шығындалғанын көрсетеді, ал айырмасы (1-К_б) - жылу энергиясына кеткен отын шығынының үлесін көрсетеді. Есептеуді табиғи немесе шартты отында жүргізу керек.

Одан кейін жіберілетін энергия түріне байланысты алынған еселеуіштерге ұқсас әрбір құраушыға кеткен шығынды бөліп, нәтижелерді 2-кестеге енгізу қажет.

2 Кесте - Электр және жылу энергиясын өндіруге кететін шығындар құраушылары

Шығындар құраушылары	Ш, жалпы, млн.тг	Шэ, эл.энергиясы млн.тг	Шж, жылу, млн.тг
Отын, Шотын	10510	525,50	525,50
Су, Шс	102,3	51,15	51,15
Еңбек ақы қоры, Шеа	54,70	27,35	27,35
Амортизациялық аударымдар, Ша	1092,3	546,14	546,14
Жөндеу, Шж	163,84	81,92	81,92
Жалпы стансалық, Шжс	327,71	163,85	163,85
Шығарындыларға төлемдер, Шшығ	30,02	15,01	15,01
Барлық шығындар	2821,85	1410,92	1410,92

Э лектр энергиясын жіберудің өзіндік құны төмендегідей анықталады (2 кестенің үшінші бағанының алымы)

Ш_отын + Ш_с + Ш_еа + Ш_а + Ш_ж + Ш_жс + Ш_шығ 1410,92

S_э = ---------------------------------------------------------- = -------------- =

Э_жіб 634,26

=2,2 ,теңге/кВтсағ.

Жылу энергиясын жіберудің өзіндік құны төмендегідей анықталады (2 кестенің төртінші бағанының алымы)

Ш_отын + Ш_с + Ш_еа + Ш_а + Ш_ж + Ш_жс + Ш_шығ 2821,85*1000

S_ж = ------------------------------------------------------------=---------------------=

Q_жіб 1521

=1855,2 ,теңге/Гкал.

Жанартылганнан кейін:

∆S_э= 5,09-2,2=2,89 теңге/кВтсағ

∆S_ж=2122,4 – 1855,2=267,2 теңге/Гкал