Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Бух учет.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
132.04 Кб
Скачать

18. Европадағы хvіі ғасырдың соңындағы Француз есептерінің қолданылуы.

17 ғасырдың 2ши жартысында Франция әлемдегі ең қуатты мемлекеттің біріне айналды. Оның есебі бүкіл Европада қолданыла бастады. Италиядағы есеп практикасы да 19ғ дейін француздық идеяларды қолданды. Екіжақты жазу Италияда пайда болып,бүкіл Европаға, оның ішінде ең алдымен Францияға тарады. Екіжақты жазуды жекелеген фирмаларда қолдана бастады, кейін 50 жылдан соң Л.Пачолидің еңбегінен кейін француз тілінде 3 кітап шықты. Ол В.Менгер, Я.Импир, П.Савон. Француз авторлары оған өз атауын берген болатын – comptabilite, бұл атау кейін көптеген елдерде қолданылды, оның ішінде Ресейді атап өткен жөн. Алғашында француздық тікелей есеп жүргізу – инвентаризация қолданылды. Кейін құжаттар пайда болды, енді есеп жаңа сатыға өтті.

19. Француз ғалымдарының бухгалтерлік есептеуіндегі үш функциясы

Француздык есеп ойларынын түпнүскаулык дамуы екі автордың енбектерімен басталды: Эжен Пьер Леоте - коммерциялык пәндердін окытушысы. Адольф 1 ильбо - бухгалтер-практик. Олар бастапкыда Франиияда, содан соң эле.мдік бухгалтерия эдебиеттер ішіндеп таза экономикалык багытты тапты. ягни I Іачолиден кейін есеп элі де математикалык пэн ретінде карастырылды.

Леоте мен Гильбо есептін 3 формасын шыгарды:

  • функция: шот жүргізушші;

  • функция: әлеуметтік;

  • функция: экономикалык.

Сонымен катар олар шаруашылык операциялардын үлгісін куруга тырысіы.

R=v+x; R-y-гх;

R- өз күмы: у- сатудан түскен түсім: х - каржыдык нэтиже.

Кез келген операцияның болуы мүмкін:

1) \>0: 2) х=0: 3) х<0.

20. Камеральдық бухгалтерияның өмірге келуі.

Ортағасыр дэуірінде негізінен екі багыттагы: е камералдык (лабораторияда өңделіп. жуиеге келтірілетін) ғылыми өндеу жумыстары

с карапайым бухгалтерия калылтаскан.

Камераідықбагыттагы бухгалтерияда есеп обьектісіне тэн кассалык және кассага түсетін акша мен каесадан төленетін акшалар есебі жургізілген. Барлык түсетін жэне төленетін акшалар міндетті түрде арпайы тіркеуден өткізіп. табыстар мен шыгындар жөніндегі мэліметтер алдын ала есептелініп жазылатын болған. Яғни ағымдагы есеп жүргізу тіркеу аркылы шоттарды колдану аркылы олардын аткарган міндетін аныктау.

Есеп жүргізу ережесі пайда болуы. Сол талапка сэйкес арнайы кітап журнал кол дана бастады.

Осылайша ескі камералдык бухгалтерия XII гасырдан бастап

XVIII ғасырдын ортасына дейін билік етті. Онын мәні акшалай кара- жаттын, әдетте кассаның кіріс. шыгыстарын есептеуте негізделген.

Жана камералдык бухгалтерия, сайып келгенде. кірістер мен шыгыстардын әрбір турі накты белгілі бір багіты бейнелейді жэне бухгалтер шаруагер сиякты кзінде бар «каржылык жоспарды». талдаушылык. мамандану. толыктылык жэне біртүтастык принииптеріне курылатын бюджетті калай сактайтынын бакылайды дегенге токтады. Камералды бухгалтерияның ірі теоретигі Иосиф Шрот болды. Од әкімшілікті «билікті»: бір-бірінен тәуелсіз: зан шыгарушылык: аткару, бакылау дел үш турге бөлді. Сметаны ол шаруашылык әкімшілігін бакылау тәсілі леи санады.