42.№6 Жұмыс. Ағын сызығы. Ағын түтігі. Тұрақталған және тұрақталмаған ағыстар.

Егер ағыстың кез келген нүктесінде жылдамдықтың шамасы мен бағыты уақыт бойынша өзгеріп отырса,ағын сызықтарының бейнесі де үздіксіз өзгеріп отырады.Бұл стационар емес немесе тұрақталмаған ағыс деп аталады.

Егер жылдамдық векторы ағыс кеңістігінің бір нүктесінен келесі нүктесіне көшкенде өзгергенімен кеңістіктің әр нүктесінде тұрақты болып қалса, онда ағын стационар немесе тұрақталған ағыс деп аталады.

Гидродинамикада есебіміз жеңіл болу үшін ағын сызығы және ағын түтігі деген ұғымдар қолданылады:

Ағын сызығы –қозғалыстағы сұйық ішінен әрбір нүктесіне жүргізілген жанам u жылдамдық векторының бағытына дәл келетіндей етіп бір мезетте жүргізілген сызық.

Сұйықтың ағын сызықтарымен шектелген бөлігін ағын түтігі деп атайды. Ағын түтігінің белгілі бір қимасындағы барлық бөлшек қозғалыс кезінде ағын түтігінен шығып кетпей оның ішімен қозғалады. Сонымен қатар ағын түтігінің ішіне де сырттан ешқандай бөлшектер енбейді.

43.Биіктігі 1 метр судың бағанасының қысымын Паскальмен есептеңіздер

1мм су бағанасы = 9,8066 Па ≈ 10 Па;

 1 мм = 10^-3 м олай болса :

1 м.су бағанасы=10*10^-3 Па немесе 10^-2 Па

44.Жанама өлшеу нәтижелерін өңдеу.

Жанама өлшеулер кезінде шаманың мәні тікелей өлшенген шамаларды байланыстыратын теңдеуден табылады. Жанама өлшенетін А шамасы бірнеше айнымалылардың функциясы болып табылады, мысалы, А~f(х,у,z..k). А-ны есептегенде бірнеше тікелей өлшенген шамалаларының орташа шамасы алынады.

(1.9)

Жанама өлшеудің нәтижелі қателігі дифференциалдау ережесі бойынша тікелей өлшеулердің абсолюттік қателіктері арқылы анықталады:

(1.10)

Мұндағы дербес туындылар, олар х=<x>, y=<y>, z=<z>,….. k=<k>мәндері үшін алынған.

Жанама өлшеудің салыстырмалы қателігі төмендегідей анықталады:

(1.11)

Қорытынды жауап мына түрде жазылады

45.Физикалық маятниктің тербелісін сипаттайтын қозғалыс теңдеуін жазыңыз.

Физикалық маятник деп ауырлық центрінен (массалар центрінен ) өтпейтін, қозғалмайтын горизонталь өске бекітілген және сол өске қатысты еркін тербеле алатын кез-келген қатты денені айтады. Физикалық маятниктің қозғалыс теңдеуінің (моменттер теңдеуінің) айналу өсіне проекциясын мына түрде жазуға болады:

мұндағы, I-маятниктің айналу өсіне қатысты инерция моменті;

m-маятниктің массасы.

Егер ауытқу бұрышы аз болса ( )онда деп ,әрі

Арқылы белгілеп, физикалық маятниктің қозғалыс теңдеуін мына түрге келтіруге болады:

46.Өлшеу нәтижелері бойынша гистограммаларды тұрғызу механизмі

Гистограмма деп аталатын өлшеулер санының интервалдар бойынша таралуының тәжірибелік графигін аламыз.Өлшеулер саны көп болғанда /N қатынасы өлшеніп отырған шама мәнінің қадамы L-ге тең берілген интервалда байқалу ықтималдығын сипаттайды.Егер /N шамасы L-ге бөлсек,онда = шамасы бірлік интервалға сәйкес келетін орайлы жағдайлардың салыстырмалы санын сипаттайды. үшін тұрғызылған диаграмма келтірідген гистограмма деп аталады.Бұл мысалдар 1 жұмыста кездеседі,яғни 1 жұмыстағы гистограмманын тұрғызылуы.Енді басқада жұмыстар үшін гистограмма турғызу үшін жүргізілетін жұмыстар төменде көрсетілген.

Гистограмма (гр. 'hіstos' – бағана және gramma – жазу, әріп) - категорияларға топтастырылған интервалды-деңгейлік мәліметтерді көрсететін тізбектелген тік бұрыштардан тұратын схемалық жиіліктің бөлінісінің бейнеленуі. 

Бағаналы диаграмма қандай да бір шаманы бейнелейтін диаграмманың бір түрі. Ол өзара қатар ОХ осінде орналасқан тік төртбүрыштардан тұрады. Мұндағы әр тік төртбүрыштың ауданы берілген шаманың осы төртбұрыш орналасқан интервалға түсу жиілігіне пропорционалды. Егер шамалардың максималды жөне минималды мәндерінің айырымы аз болса. Гистограмма көрнектірек болады

Гистограммаларды тұрғызу тәртібі:  1. Мәліметтер жинап, максималды және минимальды мәндерін айқындау 2. Алынған диапазонды интервалдарға бөліп және олардың санын жазу 3. Барлық мәліметтерді интервалдар бойынша өсу тәртібімен бөліп шығамыз: 4. Әрбір интервалдың жиілігін санау қажет.  5. Әрбір интервалдарда мәліметтердің құлауының салыстырмалы жиіліктерін есептеу қажет. 6. Алынған мәліметтер бойынша гистограмманы құрастыру қажет – - горизонтальды өс жүргізіліп, масштабы таңдалып және сәйкес интервалдар қою - вертикальды өс түсіріліп, және оған да жиіліктердің сәйкес мәндерін қою