4 Жылдағы амортизация құны 90000 теңге

9. Кумулятивті әдіс

Бер: бастапқы құн – 100000, жойылу құн - 10000

Бұл әдіс бойынша амортизациялық аударымдар сомасын анықтау үшін алдымен кумулятивті санды анықтау керек.

Кумулятивті сан:

Мұндағы: S – кумулятивті сан

N – негізгі құралдарды пайдалану мерзімі

Кумулятивті санды негізгі құралдардың пайдалану мерзіміндегі жылдар санын бір біріне қосу арқылы да анықтауға болады. Мыс: пайдалану мерзімі 5 жыл болса, 1+2+3+4+5=15.

Кумулятивті санды анықтағаннан кейін есепті коэффициентті анықтау керек. Оның бөлімінде кумулятивті сан, ал алымында пайдалану мерзімі кері тәртіппен көрсетіліп жазылады. Мыс пайд.мерзімі 5 жыл болса:

1жыл үшін: 4ж:

2ж: 5ж:

3ж:

Ал енді амортизация сомасын анықтау формуласы:

(Бастапқы құн – жойылу құн) * есептік коэффициент

1ж: (100000 - 10000)* = 30000

2ж: 90000 * = 24000

3ж: 90000 * = 18000

4ж: 90000 * = 12000

5ж: 90000 * = 6000

10. Арнайы сәйкестендіріп есептеу әдісі- есептік кезең соңында жүргізілген түгендеу қорытындысы бойынша қоймада бастапқы қылдықтан 180 бірлік, бірінші партия 210 бірлік, үшінші партия 70 бірлік, төртінші бірлік партиядан 240 бірлік қалғаны анықталды. Қоймада қалған 700 бірлікті бағалаймыз.

180*100=18000

210*120=25200

70*140=9800

2 40*150=36000

700 89000 (арқайсысын қосқанда шықты, бұл

сөзді жазбаңдар)

сатылған тауарлар бағасы келесі түрде анықталады:

1200-180=1020 сатылды

1020*100=102000

1200-210=990

990*120=118800

1200-70=1130

1130*140=158200

1200-240=960

960*150=144000

11.Типтік өзгеріс

1 тип (-А; +А)

1-мысал. «Асу» фирмасы тауарларды жеткізу үшін банктегі ақшадан 20 млн тг 2 ГАЗель көлігін сатып алды. Осыған б/ты негізгі құралдар көбейіп, банктегі ақша қаражаттары азайды.

2-мысал. Циркус фирмасы Ройал компаниясына 500 мың тг көлеміндегі қарызын қайтарды. Осыған байланысты дебиторлық қарыз азайып, банктегі ақша қаражаттары көбейді.

3-мысал. Циркус фирмасы Ройал компаниясынан 7млн 500 мың тг тауар сатып алып есеп айырысуда вексельмен жүргізді. Осыған б/ты компанияда тауарлар құны 7 млн 500 мың тг азайып, дебиторлық қарыздар көбейді

4-мысал. Ройал компаниясының қызметкеріне іс сапар ақысын 500 мың тг төлеу үшін банктегі шоттан 500 мың тг кассаға аударылды. Банктегі ақша азайып, кассада ақша көбейді

5-мысал. Аяқталмаған құрылысты жалғасытру үшін 17 мл ұзақ мерзімді қаржылық инвестициялар бөлінді. Нәтижесінде ұзақ мерзімді қаржылық инвестиция азайды, аяқталмаған құрылыс +А

2-тип (-П;+П)

1-мысал. Ройал компаниясы белгілі бір есептік кезең аяғында түскен пайдасының (1 млн тг) 150000 тг-сін резервтік қор көлемін ұлғайтуға аударды. Яғни пайда 150000тг азайды, резервтік қор 1 млн тг көбейді.

2-мысал. Ройал компаниясы резервтік капиталды толтыру үшін банктен 500мың тг несие алды. Яғни резервтік капитал көбейді, меншікті капитал азайды, міндеттеме көбейді

3-мысал. Бөлінбеген пайданың бір бөлігі 250мың тг. Резервтік капитал қорын көбейтуге аударылды. Резервтік капитал көбейді, бөлінбеген пайда азайды.

4-мысал. Ройал компаниясы банктен несие алып жабдықтаушылармен есеп айырысуды жүзеге асырды. Бұл жағдайда банк алдындағы міндеттеме көбейді, жабдықтаушылар арасындағы міндеттеме азайды

5-мысал. Ұйымның бөлінбеген табысынан төлеуге тиісті корпорациялық табыс салығына 100000 тг төленді, нәтижесінде ұйымның бөлінбеген табысы –П, корпорациялық табысы +П

3-тип (+А;+П)

1-мысал. Ройал компаниясына 50000тг көлемінде тауар кіріске алынды, ол б/ша есеп айырысуды вексельмен жүзеге асырды. Тауар құны 50000тг ұлғайды. Жабдықтаушылармен есеп айырысу шоты кредиті 50000 тг ұлғайды

2-мысал. Ройал компаниясында 750000тг мұнай өнімдерін несие алу арқылы сатып алды. Бұл жағдайда 750000тг банк алдындағы міндеттемесі көбейді, мұнай өнімдері көбейді.

3-мысал. Ройал компаниясы жұмысшыларға еңбекақы төлеу үшін банктен 800000тг несие алды. Міндеттеме 800000тг көбейді, кассада ақша 800000тг көбейді

4-мысал. Ройал компаниясы белгілі бір қызмет түрін көрсету үшін 1500000тг лицензия алды. Бұл есеп айырысуды жүргізу үшін банктен қысұа мерзімді несие алды.

5-мысал. Компания автокөлік құралдарын сатып алды. Көлік құралдарына салық келіп түсті. Нәтижесінде автокөлік құралдары +А, көлік құралдары салығы +П

4-тип (-А;-П)

1-мысал. Жұмыскерлерге 400000тг көлемінде еңбекақы төленді. Касса ақша қаражаты 400000тг азайды.

2-мысал. Циркус компаниясына төлем тапсырмасы б/ша 1млн тг көлемінде ақша төленді. Есеп айырысу шоты 1 млн тг азайды, қарыздық міндеттемелер де азайды.

3-мысал. Ұйым ішінде негізгі құралдар 10 млн тг сомасында өртке ұшырады. Резервтік капиталдан 10 млн тг бөлініп, қалыпқа келтірілуде. Негізгі құралдар азайды, резерв азайды.

4-мысал. Ройал компаниясы шетел компаниясына көрсетілген қызмет үшін 1500 доллар көлемінде ақша төледі. Жабдықтаушылармен есеп айырысу шоты кредиті азайды, валюталық шотта 1500 доллар ақша азайды.

5-мысал. Ұйымның есеп айырысу шотынан 120000тг жер салығына төленді. Нәтижесінде есеп айырысу шоты ақша қаражаттары –А, жер салығы -П