Комплексне практичне індивідуальне завдання (кпіз) №1
Латинські юридичні вислови (100-150).
II. Роль та значення «Leges duodecim tabularum» (Закони дванадцяти таблиць).
Перекласти фрагмент з латини. Виписати латинські слова (не менше 25 ) у словниковій формі.
LEX DUODECIM TABULARUM
TABULA I
(1) SI IN IUS VOCAT, ITO. NI IT, ANTESTAMINO: IGITUR EM CAPITO
(2) SI CALVITUR PEDEMVE STRUIT, MANUM ENDO IACITO.
(3) SI MORBUS AEVITASVE VITIUM ESCIT, IUMENTUM DATO. SI NOLET, ARCERAM NE STERNITO.
(4) ASSIDUO VINDEX ASSIDUUS ESTO. PROLETARIO IAM CIVI QUIS VOLET VINDEX ESTO.
(5) NEX ... FORTI SANATI ...
(6) REM UBI PACUNT, ORATO.
(7) NI PACUNT, IN COMITIO AUT IN FORO ANTE MERIDIEM CAUSSAM COICIUNTO. COM PERORANTO AMBO PRAESENTES.
(8) POST MERIDIEM PRAESENTI LITEM ADDICITO.
(9) SI AMBO PRAESENTES, SOLIS OCCASUS SUPREMA TEMPESTAS ESTO.
TABULA III
(1) AERIS CONFESSI REBUSQUE IURE IUDICATIS XXX DIES IUSTI SUNTO.
(2) POST DEINDE MANUS INIECTIO ESTO. IN IUS DUCITO.
(3) NI IUDICATUM FACIT AUT QUIS ENDO EO IN IURE VINDICIT, SECUM DUCITO, VINCITO AUT NERVO AUT COMPEDIBUS XV PONDO, NE MAIORE AUT SI VOLET MINORE VINCITO.
(4) SI VOLET SUO VIVITO. NI SUO VIVIT, QUI EUM VINCTUM HABEBIT, LIBRAS FARRIS ENDO DIES DATO. SI VOLET, PLUS DATO.
(5) Erat autem ius interea paciscendi ac, si pacti forent, habebantur in vinculis dies sexaginta. Inter eos dies trinis nundinis continuis ad praetorem in comitium producebantur, quantaeque pecuniae iudicati essent, praedicabatur. Tertiis autem nundinis capite poenas dabant, aut trans Tiberim peregre venum ibant. [Gellius, Noctes Atticae 20, 1, 46 f.]
(6) TERTIIS NUNDINIS PARTIS SECANTO. SI PLUS MINUSVE SECUERUNT, SE FRAUDE ESTO.
(7) ADVERSUS HOSTEM AETERNA AUCTORITAS [ESTO].
Комплексне практичне індивідуальне завдання (кпіз) №2
Латинські юридичні вислови (100-150).
II. Роль та значення «Leges duodecim tabularum» (Закони дванадцяти таблиць).
Перекласти фрагмент з латини. Виписати латинські слова (не менше 25 ) у словниковій формі.
LEX DUODECIM TABULARUM
TABULA IV
(1) ... cito necatus tamquam ex XII tabulis insignis ad deformitatem puer [Cicero, De legibus 3, 8, 19].
(2) SI PATER FILIUM TER VENUM DU[IT], FILIUS A PATRE LIBER ESTO.
(3) Illam suam suas res sibi habere iussit ex XII tabulis, claves ademit, exegit [Cicero, Oratio Philippica 2, 28, 69].
(4) comperi, feminam ... in undecimo mense post mariti mortem peperisse, factumque esse negotium ... quasi marito mortuo postea concepisset, quoniam Xviri in decem mensibus gigni hominem, non in undecimo scripsissent [Gellius, Noctes Atticae 3, 16, 12].
TABULA V
(1) Veteres ... voluerunt feminas, etiamsi perfectae aetatis sint, ... in tutela esse. ... exceptis virginibus Vestalibus, quas ... liberas esse voluerunt: itaque etiam lege XII tabularum cautum est [Gaius, Commetarii I, 144 f.].
(2) Mulieris, quae in agnatorum tutela erat, res mancipii usucapi non poterant, praeterquam si ab ipsa tutore [auctore] traditae essent: id[que] ita lege XII tabularum [cautum erat] [Gaius, Commentarii 2, 27].
(3) UTI LEGASSIT SUPER PECUNIA TUTELAVE SUAE REI, ITA IUS ESTO.
(4) SI INTESTATO MORITUR, CUI SUUS HERES NEC ESCIT, ADGNATUS PROXIMUS FAMILIAM HABETO.
(5) SI ADGNATUS NEC ESCIT, GENTILES FAMILIAM HABENTO.
(6) Quibus testamento ... tutor datus non ist, iis ex lege XII [tabularum] agnati sunt tutores [Gaius, Commentarii I 155].
(7a) SI FURIOSES ASCOT, ADGNATUM GENTILIUMQUE IN EO PECUNIAQUE EIUS POTESTAS ESTO.
(7b) ... AST EI CUSTOS NEC ASCOT ...
(7c) Lege XII tabularum prodigo interdicitur bonorum suorum administratio [Digesta 27, 10, 1 pr = Ulpianus ad Sabinum];
lex XII tabularum ... prodigum, cui bonis interdictum est, in curatione iubet esse agnatorum [Ulpianus, frgm. 12, 2].
(8) Civis Romani liberti hereditatem lex XII tabularum patrono defert, si intestato sine suo herede libertus decesserit [Ulpian frgm. 29, 1].
Cum de patrono et liberto loquitur lex, EX EA FAMILIA, inquit, IN EAM FAMILIAM [Digesta. 50, 16, 195, 1 = Ulpianus].
(9) Ea, quae in nominibus sunt, ... ipso iure in portiones hereditarias ex lege XII tabularum divisa sunt [Gordian, Constitutio 3, 36, 6].