
- •I бөлім – Жалпы патофизиология
- •Жұқпалы аурулар
- •Жасырын кезеңіне
- •26. Дерттік жағдай – бұл
- •36. Дерттік жағдай – бұл
- •Ауру туралы жалпы ілім
- •Созылмалы түрге ауысуы
- •Жылу өндірілуінің әсерленуіне сәйкес жылу шығару жоғарылағанда
- •Тітіркендіргішке организмнің жоғары жауабы
- •Тітіркендіргішке организмнің сәйкесті жауабы
- •Жасушатектілік
- •Дерттік әсерленіс
- •Дерттік жағдай
- •Дерттік жағдай
- •Антидене түзілуінің жоғарылауы
- •Интерферон өндірілуінің жоғарылауы
- •Гиперосмолярлық дегидратация
ауру алды
аурудың нозологиялық түрі
дерттік үрдіс +
Дерттік әсерленіс
142. Микроциркуляторлық арнада тамырлардан сұйықтықтың шығуының артуы байланысты
қанның гидростатикалық қысымының төмендеуімен
тіндерде коллоидты – осмостық қысымның төмендеуімен
лимфа ағып кетуінің жоғарылауымен
қанның онкотикалық қысымының жоғарылауымен
тамыр қабырғасы өткізгіштігінің жоғарылауымен+
143. Ісіну патогенезінде маңызы бар
А) әлдостеронның түзілуі төмендеуінің
В) тіндерде онкотикалық және осмостық қысым жоғарылауының+
С) қан тамырлары өткізгіштігі төмендеуінің
D) қанның гидростатикалық қысымының төмендеуінің
Е) қанның онкотикалық қысымы жоғарылауының
144. Ісінулер дамуына септеседі
қанда әлбуминдер мөлшерінің жоғарылауы
әлдостерон мен диурезге қарсы гормонның (ДҚГ) артық өндірілуі+
лимфалық тамырлардың интерстициядан сұйық әкетуінің күшеюі
ДҚГ аз өндірілуі
қан тамырлары қабырғасы өткізгіштігі төмендеуі
145. Іркілулік ісінудің патогенезінде аса маңыздысы
гемодинамикалық жайт +
онкотикалық жайт
қантамырлық жайт
тіндік жайт
жүйкелік-ішкі сөлденістік жайт
146. Аллергиялық ісінудің патогенезінде аса маңыздысы
тіндік жайт
гемодинамикалық жайт
жүйкелік-ішкі сөлденістік жайт
онкотикалық жайт
қантамырлық жайт +
147. Ренин-ангиотензин-әлдостерондық жүйенің әсерленуі (РАӘЖ), ісінулер дамуында маңызы бар
қабынудағы
жүрек жеткіліксіздігіндегі+
аллергиядағы
лимфа жеткіліксіздігіндегі
ашығудағы
148. Жүректік ісінудің патогенезіндегі бастапқы тізбек болып табылады
қанда ДҚГ мөлшерінің жоғарылауы
бүйректің ШМҚ (ЮГА) ренин шығуының жоғарылауы
жүректің минөттік көлемінің азаюы (ҚМК)+
қантамырлары өткізгіштігінің жоғарылауы
бүйрек өзекшелерінде натрий мен судың кері сіңірілуінің күшеюі
149. Онкотикалық жайт, ісінудің патогенезіндегі негізгі рөл болып табылады
лимфа ағып кетуінің қиындауында
аллергияда
қабынуда
жүрек жеткіліксіздігінде
нефроздық синдромда+
150. Қантамырлары қабырғасы өткізгіштігінің жоғарылауы, ісіну патогенезінің негізгі рөлі болып табылады
жүрек жеткіліксіздігі кезіндегі
ашығулық ісінуде
бауыр жеткіліксіздігі кезіндегі
ара, сона шаққан кездегі+
іркілулік ісінулерде
151. Ісінудің жүйкелік-ішкі сөлденістік жайты – бұл
әлдостерон және диурезге қарсы гормон (ДҚГ) түзілуінің екіншілік артуы+
әлдостеронның салдарлық тапшылығы
ДҚГ жеткіліксіз түзілуі
гиперинсулинизм
симпатикалық-адреналдық жүйенің әсерленуі
152. Теріс су балансы байқалуы мүмкін
бауыр циррозында
жүрек жеткіліксіздігінде
қантсыз диабетте+
нефроздық синдромда
жедел гломерулонефритте
153. Организм су мен электролитті артық жоғалтудан дамитын сусыздану пайда болады
іш өткенде+
құтыруда
қантсыз диабетте
жұту бұзылғанда
гипервентиляцияда
154. Гиперосмолялдық дегидратация пайда болады
іш өткенде
жиі қайталанатын құсу кезінде
ішектік жыланкөзде
қантты дибетте+
қатты терлегенде
155. Гиперосмолялдық дегидратация сипатталады
шөлдеу сезімінің болмауымен
судың жасуша ішінен жасушасыртылық кеңістікке ауысуымен+
жасушаларда су мөлшері көбеюімен
жасуша сыртындағы сұйыктың осмостық қысымы төмендеуімен
организмде судың жалпы мөлшері көбеюімен
156.Қантсыз диабеттің негізгі көріністері
полиурия, полидипсия, гиперстенурия
полиурия, полидипсия, гипостенурия+
полиурия, полидипсия, глюкозурия
олигоурия, полидипсия, гиперстенурия
олигоурия, полидипсия, гипостенурия
157. Гипоосмолялдық дегидратация пайда болады
іш өткенде +
қантты дибетте
қантсыз дибет кезінде
теңіз суын ішкенде
құтырудағы судан қорқуда
158. Гипоосмолялдық дегидратация пайда болады
сумен ашығуда
өңеш бітелгенде
қантсыз дибетте
қантты дибетте
толастамайтын құсу кезінде+
159. Гипоосмолялдық дегидратация сипатталады
қатты шөлдеу сезімімен
судың жасуша ішінен жасушааралық кеңістікке ауысуымен
жасушаларда су мөлшері азаюымен
жасуша сыртындағы сұйықтың осмостық қысымы төмендеуімен+
организмде судың жалпы мөлшері көбеюімен
160. Гипоосмолялдық гипергидратацияның көріністері
шөлдеу сезімі
жасуша сыртындағы су мөлшерінің азаюы
эритроциттердің ісінуі+
жасушалардың бүрісуі
жасушаішілік сұйықтың азаюы
161. Сусызданудың көріністері болып табылады (3)
шөлдеу сезімі +
жасушалардың бүрісуі+
АҚ жоғарылауы
қан тұтқырлығының төмендеуі
тәуліктік диурездің азаюы+
162. Сусыздану кезінде байқалады
гематокриттің төмендеуі
микроциркуляцияның бұзылуы+
орталық көк тамырлық қысымның жоғарылауы
артериялық қысымның төмендеуі
айналымдағы қан көлемінің артуы
163. Гиперкәлциемия дамиды
кальцитониннің гиперсекрециясында
инсулиннің гиперсекрециясында
вазопрессиннің гиперсекрециясында
әлдостероннің гиперсекрециясында
гиперпаратиреозда+
164.Гиперкалиемия дамиды
тін ыдырағанда +
диурезге қарсы гормон өндірілуі артқанда
гипопаратиреозда
әлдостеронның артықтығында
гиперпаратиреозда
165. Гипонатриемия дамиды
паратгормон аз түзілгенде
паратгормон көп түзілгенде
әлдостерон аз түзілгенде+
ренин көп бөлінгенде
Д гиповитаминозында
166. Бауырда гликогенез гликогенолизден басым болады
гликогеноздарда +
гипоксия кезінде
гепатиттерде
қантты диабетте
қызбада
167. Бауырда гликогенолиздің күшеюі байқалады
гликогеноз кезінде
симпатикалық жүйке жүйесі тонусы төмендегенде
кортизол өндірілуі төмендегенде
адреналин өндірілуі жоғарылағанда+
инсулин артық түзілгенде
168. Көмірсудың аралық алмасуының бұзылуы артық түзілуіне әкеледі
глутамин қышқылының
пируваттың (пирожүзім қышқылының), лактаттың (сүт қышқылының)+
арахидон қышқылының
глютамин мен аспарагиннің
бета-окси май қышқылының
169. Гипогликемияны, артықтығы туындатады
адреналиннің
тироксиннің
глюкокортикоидтардың
соматотропты гормонның
инсулиннің+
170. Жедел гипогликемияның себебі болып табылады
ашығу
бүйрек үсті безінің созылмалы жеткіліксіздігі
гликогеноздар
инсулинді артық енгізу+
инсулинома
171. Гипогликемиялық кома патогенезінің негізгі тізбегі
мый нейрондарының көмірсулық және қажымдық «ашығуы»+
миокардтың көмірсулық «ашығуы»
қанның гиперосмиясы
теңгерілмеген кетоацидоз
теңгерілген ацидоз
172. Гормондық гипергликемия дамиды
инсулиннің артықтығында
глюкокортикоидтардың тапшылығында
глюкагонның артықтығында+
адреналиннің тапшылығында
соматотропиннің тапшылығында
173. Инсулиннің ұйқыбездік жеткіліксіздігі дамиды
инсулинге антиденелер түзілгенде
инсулин плазма нәруыздарымен берік байланысқанда
Лангерганс аралшықтарының бета-жасушалары бүлінгенде+
инсулинге қарсы гормондардың сөлденісі төмендегенде
бауыр инсулиназасының белсенділігі жоғарылағанда
174. Инсулиннің ұйқыбезінен тыс жеткіліксіздігінің себебі болуы мүмкін
Лангерганс аралшықтарының бета-жасушаларына аутоантиденелер түзілуі
Лангерганс аралшықтарының аймағында қанайналымы бұзылуы
панкреатитпен ауыру
ұйқы безінің өспелермен зақымдануы
қанның протеолиздік ферменттерінің мөлшері жоғарылауы +
175. Инсулиннің ұйқыбезінен тыс жеткіліксіздігінің себебі болуы мүмкін
Лангерганс аралшықтарының бета-жасушаларына аутоантиденелер түзілуі
Лангерганс аралшықтарының аймағында қанайналымы бұзылуы
Панкреатитпен ауыру
ұйқы безінің өспелермен зақымдануы
инсулинге қарсы гормондардың (АКТГ) қанда көбеюі +
176. Инсулиннің ұйқыбезінен тыс жеткіліксіздігінің патогенезінде маңызы бар
Лангерганс аралшығы бета-жасушаларына антидене түзілуінің
инсулин түзілуінің тектік ақауының
бауыр инсулиназасының белсенділігі төмендеуінің
инсулиннің рецепторлары бөгелуінің +
ұйқы безінде қанайналымы бұзылуының
177. Бүйректен тыс глюкозурия салдары болып табылады
гиперлактатацидемияның
кетонемияның
гипергликемияның+
гиперлипидемияның
полиурияның
178. Тәуліктік диурез– 5,5л, қанда қант мөлшері - 4,5 ммоль/л, несептің салыстырмалы тығыздығы - 1008. Сіздің тұжырымыңыз:
қантты дибет
қантсыз диабет +
бүйректік глюкозурия
қалыпты
Фанкони синдромы
179. Тәуліктік диурез – 3,5л, қанда қант мөлшері - 3,2 ммоль/л, несептің салыстырмалы тығыздығы - 1030. Сіздің тұжырымыңыз:
қантты дибет
қантсыз диабет
бүйректік глюкозурия+
қалыпты
гипостенуриялы полиурия
180. Тәуліктік диурез– 4,5л, қанда қант мөлшері - 10,2 ммоль/л, несептің салыстырмалы тығыздығы - 1030. Сіздің тұжырымыңыз:
қантты дибет +
қантсыз диабет
бүйректік глюкозурия
қалыпты
гипостенуриялы полиурия
181. Теңгерілген ацидоз және алкалозға сәйкес келетін рН шамасы
7,35 – 7,45+
7,0
6,8 – 7,6
7,6 – 8,2
5,0 – 7,0
182. Газдық ацидоз дамиды
асқазан сөлін көп мөлшерде жоғалтқанда
тыныс алу орталығы тежелгенде +
өкпе гипервентиляциясында
гипокапнияда
биіктік ауруында
183. Газдық ацидоз дамуы мүмкін
толастамайтын құсу кезінде
пневмосклерозда+
іш өткенде
гипоксияда
биіктік жағдайда болғанда
184. Газдық ацидоздың себебі
өкпе гиповентиляциясы+
тыныс алу орталығы қозуы
атмосферада рО2 азаюы
экзогендік гипобариялық гипоксия
өкпе гипервентиляциясы
185. Газдық емес ацидоздың себебі болып табылады
органикалық қышқылдардың организмде тым артық түзілуі+
биіктік жағдайда болғанда
өкпе гипервентиляциясы
бикарбонаттардың организмде жиналуы
толастамайтын құсуда
186. Газдық емес ацидоз дамуы тән
көмірқышқылы жоғары газбен дем алғанда
өкпе гиповентиляциясында
толастамайтын құсуда
қантты диабете+
187. Газдық емес ацидоздың себептері
өкпе гипервентиляциясы
толастамайтын құсу
қанда көмірқышқылының көбеюі
бүйректің қышқыл өнімдерді шығара алмауы +
ацидогенездің әсерленуі
188. Метаболизмдік ацидозға тән
гиповентиляция
қанда рСО2 жоғарылауы
гипокалиемия
гипокәлцийемия
сүйектің кәлцийсізденуі+
189. Газдық алкалоз дамиды
есірткімен уланғанда
өкпе эмфиземасында
биіктік ауруында +
асфиксияда
қанайналым жеткіліксіздігінде
190. Газдық алкалоздың себебі
тыныс алу орталығының төмен қозымдылығы
қанайналымының созылмалы жеткіліксіздігі
жасанды тыныс алдырудағы өкпе гипервентиляциясы+
өкпе гиповентиляциясы
тыныс алу ферменттерінің белсенділігі төмендегенде
191. Газдық емес алкалоз дамиды
өкпе гипервентиляциясында
ішек жыланкөзінде
несеппен негіздерді жоғалтқанда
толастамайтын құсуда+
бүйрек жеткіліксіздігі кезінде ацидогенез және аммониогенез үрдісінің төмендеуінде
192. Алкалоз дамиды
ашығуда
қантты диабет кезінде зат алмасу бұзылғанда
бүйрек жеткіліксіздігінде
гипоксияда
толастамайтын құсу кезінде асқазан сөлін көп мөлшерде жоғалтқанда+
193.Қанда рН 7,49 тең болуы көрсетеді
теңгерілген алкалозды
теңгерілген ацидозды
теңгерілмеген алкалозды +
теңгерілмеген ацидозды
қалыпты рН мөлшерін
194. Әлвеолалық гипервентиляцияның салдары болып табылады
газдық алкалоз+
газдық емес алкалоз
газдық ацидоз
қышқылдық-сілтілік үйлесімге әсер етпейді
гиперкапния
195. Әлвеолалық гиповентиляцияның салдары
гипероксемия
газдық емес алкалоз
газдық ацидоз+
газдық алкалоз
гипокапния
196. Қанда рН 7,25-ке тең болуы көрсетеді
теңгерілген алкалозды
теңгерілмеген алкалозды
теңгерілген ацидозды
теңгерілмеген ацидозды+
қалыпты рН мөлшерін
197. Тетанияның дамуы тән
метаболизмдік ацидозда
метаболизмдік алкалозда+
газдық ацидозда
бөліністік ацидозда
экзогендік ацидозда
198. Экзогендік-конституциялық семіру дамиды
гипотиреозда
гиперинсулинизмде
әдеттегідей артық тағам қабылдағанда+
гипоталамустың вентромедиалды ядроларын тітіркендіргенде
гиперкортицизмде
199. Эндокриндік семіру түрі дамиды
соматотропин артық өндірілгенде
бүйрек үсті безінің толық жеткіліксіздігінде
глюкокортикоидтардың артық болуында+
гипертиреозда
бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының гипофункциясында
200. Семірудан дамиды
атеросклероз+
теміртапшылықты анемия
артериялық гипотония
пиелонефрит
менингит
201. Алиментарлық гиперлипидемияның патогенезінде маңызы бар
қорлардан майдың көп шығуы
майлы тағамды қабылдау+
майлардың қаннан тінге ауысуының қиындауы
гипоальбуминемия
қанда липопротеидлипаза белсенділігінің төмен белсенділігі
202. Ішек жолдарында майлардың сіңірілуінің бұзылуы байланысты
трипсин белсенділігінің жоғарылауына
ұйқы бездік липаза белсенділігінің артуына
ахолияға +
пепсин белсенділігінің жоғарылауына
амилазаның түзілуінің төмендеуіне
203. Ішекте майлардың сіңірілуі бұзылуының салдарына жататыны
липидурия
гиперлипидемия
стеаторея+
сарғыштану
гипопротеинемия
204. Организмде липидтер жеткіліксіздігінің салдары
простагландиндер мен лейкотриендер түзілуінің бұзылуы+
Қанның онкотикалық қысымының төмендеуі
майда еритін витаминдердің гипервитаминозы
семіру
суда еритін витаминдердің гиповитаминозы
205. Тасымалдық гиперлипидемия дамуында маңыздысы
тағаммен организмге майлардың артық түсуі
гипоальбуминемия
қанда гепарин мөлшерінің азаюы
майлардың қорлардан артық шығуы +
ішекте майлар сіңірілуінің бұзылуы
206. Семірудің патогенезі байланысты
тағамдық өнімдерді аз тұтынуға (майлар, көмірсулар)
майды, қажым қайнар көзі ретінде жеткіліксіз пайдалануға+
көмірсудан майдың аз түзілуіне
липогенездің тежелуіне
липолиздің әсерленуіне
207. Эндокриндік семіру түрі дамиды
соматотропин өнділуінің артуында
тиреотоксикозда
аденогипофиздің эозинофилдік жасушаларының аденомасында
бүйрек үсті безінің шоғырлы аймағының гипофункциясында
жыныс гормондарының жеткіліксіздігінде +
208. Семіру дамиды
Иценко-Кушинг синдромында+
гипертиреозда
әлдостеронизмде
гиперпаратиреозда
Симмондс ауруында
209. Семіру кезіндегі гиперкоагуляцияның патогенезі байланысты
прокоагулянттар тапшылығына
антитромбин III артықтығына
гепарин мөлшерінің азаюына+
тромбоцитопенияға
С және S протеиндердің артуына
210. Гиперкетонемия байқалады
қантты диабеттің декомпенсациясында+
әлдстеронизмде
гиперпаратиреозда
гипопаратиреозда
қантсыз диабетте
211. Кетоздың салдары
метаболизмдік ацидоз +
алкалоз
гипогликемия
гипергликемия
АҮФ түзілуі әсерленуі
212.Теріс азоттық тепе-теңдік дамиды
жүктілікте
гиперинсулинизмде
организмнің өсу кезеңінде
өспелік кахексияда+
анаболизмдік гормондардың артуында
213. Оң азоттық тепе-теңдік дамиды
нәруыз аз түскенде
мәлабсорбцияда
анаболизмдік гормондар артық түзілгенде+
қатерлі өспелерде
катаболизмдік гормондар артық түзілгенде
214. Теріс азоттық тепе-теңдік дамытады
қарқынды өсуді
гиперпротеинемияны
жараның тез бітуін
регенерация үрдістерінің баяулауын+
организм төзімділігінің жоғарылауын
215. Теріс азоттық тепе-теңдіктің салдарына жататыны (3)
организм төзімділігінің төмендеуі+
организм төзімділігінің жоғарылауы
организмнің қарқынды өсуі
организмнің зақымдаушы әсерлерге бейімделуінің бұзылуы+
ішкі ағзалардың дистрофиясы+
216. Теріс азоттық тепе-теңдік дамиды
сауығу кезінде
жүктілікте
анаболизмдік гормондар артық түзілгенде
катаболизмдік гормондар артық түзілгенде+
организмнің қарқынды өсуі кезеңінде
217. Оң азоттық тепе-теңдік дамиды
инсулиннің артықшылығында+
глюкокортикоидтар артықшылығында
нәруыздық ашығуда
өспелік кахексияда
қантты диабетте
218. Салыстырмалы гиперпротеинемия дамиды
бауыр циррозында
ашығуда
сусыздануда+
миеломдық ауруда
нефроздық синдромында
219. Парапротеинемия – бұл
қанда нәруыз алмасуының соңғы өнімдерінің артуы
қанда дертке ұшыраған гамма-глобулиндердің пайда болуы+
нәруыздар фракцияларының пайыздық қатынасының бұзылуы
қанда қандай да бір нәруыз фракциясының болмауы
қанда зәрнәсілдің және зәр қышқылының көбеюі
220. Парапротеиндерге жатады
протромбин
антигемофилдік глобулин
комплемент құрамбөлшектері
дертке ұшыраған гамма-глобулиндер+
фибриноген
221. Нәруыз жеткіліксіздігінен дамиды
оң азоттық тепе-теңдік
гиперпротеинемия
Ісіну+
организм төзімділігінің жоғарылауы
семіру
222. Гипопротеинемия – бұл
қанда нәруыздардың дерттік түрлерінің пайда болуы
қанда нәруыздар мөлшерінің көбеюі
қанда нәруыздар мөлшерінің азаюы+
қанда нәруыздар арақатынасының өзгеруі
қанда қандай да бір нәруыздардың болмауы
223. Гипопротеинемияның дамуы, негізінде қанда азаюына байланысты
трансфериннің
фибриногеннің
әлбуминдердің +
глобулиндердің
гаптоглобиннің
224. Гипопротеинемия қабаттасады
қанда онкотикалық қысымның жоғарылауымен
плазма нәруыздарының тасымалдық қызметінің бұзылуымен+
қанда гормондардың байланысқан фракциясының көбеюімен
сусыздану дамуымен
қанда гормондардың бос фракциясының азаюымен
225. Қанда нәруыздың кейбір түрінің болмауы аталады
гипопротеинемия
гиперпрототеинемия
парапротеинемия
диспротеинемия
дефектпротеинемия+
226. Подагра зат алмасуы бұзылғанда пайда болады
көмірсулардың
витаминдердің
майлардың
пуриндердің +
су мен электролиттердің
227. Подагра кезінде буындарға жиналады
зәр қышқылының тұздары+
карбонаттар
сульфаттар
оксалаттар
фосфаттар
228. Гипоксия – бұл