Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
гос._Банк с.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
196.1 Кб
Скачать

24. Банк мындеттемелерынын турлеры, оларды орындау каражаттарынын коздеры мен асер ету факторларынын орындалуы.

Банк мындеттемелерын накты жане потенциалды деп екыге болынеды. Банктын наты мындеттемелеры: талап ету депозиттеры, мерзымды депозиттер, тартылган банкаралык ресурстар, несие берушылердын каражаттары турынде банктын балансында корсетыледы. Ал, потенциалды немесе баланстан тыс мындеттемелерге: банктын берген кепыл-хаттары, клиенттерге несие желылерын ашу, т.б. аркылы корсетыледы.

Егер комерциялык банктын борыштык жане каржылык мындеттемелерды уакытысында орындау ушын колма-кол акшалай каражаттар мен баска да отымды активтеры болып, сонымен катар баска коздерден каражаттарды тез арада жумылдыру мумкындыгы жеткылыкты болса, онда бул отымды банк болып табылады. Банк отымдылыгы аталган барлык мындеттемелерды, сонымен бырге болашакта пайда болуы мумкын мындеттемелерды уакытында орындауын сипаттайды. Мындеттемелерды орындау ушын кассадагы жане корреспондеттык шоттардагы калдыктарымен сипатталатын банктын акшаларынын барлыгы; колма-кол акшага тез айналатын активтер; банкаралык нарыктан немесеОрталык банктен алынатын банкаралык несиелер сиякты каражат коздеры пайдаланады.

Банк отымдылыгынын екы формасы, ягни мындеттемелерды оз уакытында жане шыгынсыз орындауы коптеген ышкы жане сырткы факторлар ыкпалымен аныкталады.

25.Активтердын отымдылык тауекелы мен олардын топтастырылуы.

Отымдылык – банктын сенымдылыгын камтамасыз ететын, онын кызметынын жалпы сипаттамалардын быры. Банк отымдылыгы – бул салымшылар мен карыз берушылер алдында банктын оз мындеттемелерын уакытында жане шыгынсыз орындау кабылеттыгы.

Банк мындеттемелерын накты жане потенциалды деп екыге болынеды. Банктын наты мындеттемелеры: талап ету депозиттеры, мерзымды депозиттер, тартылган банкаралык ресурстар, несие берушылердын каражаттары турынде банктын балансында корсетыледы. Ал, потенциалды немесе баланстан тыс мындеттемелерге: банктын берген кепыл-хаттары, клиенттерге несие желылерын ашу, т.б. аркылы корсетыледы.

Банк отымдылыгынын екы формасы, ягни мындеттемелерды оз уакытында жане шыгынсыз орындауы коптеген ышкы жане сырткы факторлар ыкпалымен аныкталады.

Ышкы факторлар катарына мыналар жатады: банк капиталынын базасы, банк активтерынын сапасы, депозиттердын сапасы, сырткы каражат коздерыне орташа таулдылыгы, мерзымы бойынша активтер пассивтердын озара сайкестыгы, сауатты менеджмент, банктын жогаргы дарежелы беделы.

Сырткы факторларга мыналар жатады: елдегы жалпы саяси жане экономикалык жагдай, багалы кагаздар нарыгынын дамуы, банкаралык несие нарыгшынын дамуы, кайта каржыландыру жуйесын уйымдастыру, Орталык банкнын кадагалау кызметынын тиымдылыгы.

26. Активтер сапасынын критерийлеры.

Банк активтерынын сапалылыгы мынандай 4 критерийлермен аныкталады: отымдылык, тауекелдылык, табыстылык пен диверсификация.

Активтердын отымдылыгыбул карыз алушынын мындеттемелерды отеу немесе осы активтерды сату аркылы олардын колма-кол акшага айналу кабылеты. Активтердын отымдылык дарежесы олардын айналымына байланысты. Акшалай формадагы банктын активтеры толем кызметын орындауга багытталган.

Активтер тауекелы критерийы, олардын акшалай формага айналдыру кезынде шыгындарга ушырау мумкындыгын сипаттайда. Активтердын тауекел дарежесы, олардын ар турлы ушын ерекше коптеген формаларымен аныкталады. Банк активтерынын тауекелы негурлым жогары болган сайын, банктын отымдылыгы согурлым томен болады.

Активтердын табыстылыгы критерийы ретынде: активтердын жумыс жасау кабылеты, тиымдылыгы, ягни табысты акелу кабылеты, сонмен катар банктын дамуы ушын каражат козын табу жане банктын капитал базасын ныгайту кабылеты. Табыстылык дарежесы бойынша активтер: табыс акелетын жане табыс акелмейтын болып екыге болынеды.

Активтердын диверсификациясы критерийы банктын ресурстары ар турлы орналастыру аялары бойынша болу дарежесын сипаттайды.

27. Активтерды диверсификация корсеткыштеры.

Активтердын диверсификациясы критерийы банктын ресурстары ар турлы орналастыру аялары бойынша болу дарежесын сипаттайды. Активтердын диверсификациялау корсеткыштеры мынандай: ресурстарды орналастыру багыттары бойынша банк активтерынын курылымы, объектылер мен субъектылеры бойынша несиелык жумсалымдардын курылымы; багалы кагаздар портфелынын курылымы, волюталар курылымы; банкпен корреспондеттык жане несиелык катынастарда болатын баска банктердын курылымдык курамы. Активтер негурлым ко диверсификацияланса, согурлым банктын отымдылыгы жогары болады.

28. Банктын депозиттык базасынын сапасы.

Банк отымдылыгын аныктайтын фактор – банктын депозиттык базасынын сапалылыгы. Депозиттык базаны мерзымды депозиттык жане жинак салымдары, есеп айырылысу жане агымдагы шоттардагы каражаттары ретынде банкте жинакталган занды жане жеке тулгарадын каражаттары курайы. Депозиттердын сапалылыгынын басты критерийы олардын турактылыгын сипаттайды. Депозиттердын туракты болыгы негурлым коп болса, банктын отымдылыгы согурлым жогары болады. Депозиттердын туракты болыгынын кобеюы банктын отымды активтерге муктаждыгын азайтады. Талап етылгенге дейынгы депозиттер жогаргы турактылыкка ие, ойткены бул депозиттердын туры сыйакы молшерлемесыне байланыссыз. Банкте осы депозит турынын коп болуы банктын кызмет етудын сапалылыгы мен жылдамдылыгы, банктын клиентке жакын орналасуысиякты факторларга байланысты. Ал, мерзымды жане жинак депозиттерындегы калдыктары турактылыктын толем дарежесыне ие, себебы оган банктын сыйакы молшерлемесы ыкпал етеды.

29. Отымдылыктын сырткы коздерден тауелдылыгы.

Банк отымдылыгы онын сырткы каражат коздерыне, ягни банкаралык несиелерге деген тауекелдылыгымен де сипатталады. Банкаралык несие отымды каражаттарга деген кыска мерзымды жетыспеушылыкты жоя алады, бырак осы несиенын жалпы тартылган ресурстардын курамындагы улесы жогары болса, онда банк банкроттыкка ушырауы мумкын. Егер банктын сырткы коздерге тауелдылыгы жогары болса, онда онын бизнес ушын оз базасынын дамуы преспективаларынын жоктылыгы корсетеды.

30. Отымдылыкты камтамасыз етудегы активтер мен пассивтердын сайкестылыгы.

Банк активтер мен пассивтеры арасында мерзым мен сома бойынша сайкестылыгы де банк отымдылыгын аныктайды. Банктын клиенттер алдында мындеттемелерды орындауды инвестицияланатын акша каражтаттары мерзымдеры мен салымшылары берген акша каражаттарынын мерзымдеры сайкес болуын былдыреды.

Өтімділік банктің сенімділігін қамтамасыз ететін, оның қызметінің жалпы сипаттамалардың бірі. Банк өтімділігі бұл салымшылар мен қарыз берушілер алдында банктің өз міндеттемелерін уақытында және шығынсыз орындау қабілеттілігі. Банк активтерінің сапалылығы мынадай төрт критерийлермен анықталады; өтімділік, тәуелділік, табыстылық пен диверсикация. Актиивтер мен пассивтер арасында мерзім мен сома бойынша сәйкестігі де банк өтімділігі анықтайды. Банктің клиенттер алдында міндеттемелерді орындауы инвестицияланатын ақша қаражаттары мерзімдері мен салымшылары берген ақша қаражаттарының мерзімдері сәйкес болуын білдіреді.

31. Банктің өтімділігіне әсер ететін сыртқы және ішкі факторлары. Б.өтімд- бұл салымшылар мен қарыз берушілер алдында банктің өз міндеттемелерін уақытында және шығынсыз орындау қабілеттілігі. Ішкі факторлар: б.капиталының базасы, б.активтерінің сапасы, депозиттердің сапасы, сыртқы қаражат көздеріне орташа тәуелділігі, сауатты менеджмент, бң жоғары дәрежелі билігі.Сыртқы факт: елдегі жалпы саяси және эконом жағдай, бағ.қағаздар нарығының дамуы, банкаралық несие нарығ.дамуы, Орталық банкінің қадағалау қызм.тиімділігі.

32. Банктің өтімділігін бағалау,бағ-у көрсеткіштері мен оларды топтастыру. Отімділік дег/з – салымшылар мен карыз берушілер алдында банктін оз міндеттемелерін уакытында және шыгынсыз орындау кабілеттігі.1) банк капит-н базасы-салымшылар каражаттары мен депозиттерине кепил беретин және олардын мудделерин коргайтын меншикти капиталдын жеткиликти молшерин сипатайды. 2) банк активт-н сапасы- 2 сурак 3) депозит-н сапасы –негизги басты критерий: олардын турактылыгын сипаттайды. 4) сырткы каражат козд-не орт. Таукелд. – ягни банкаралык несиеге деген тауелдилигине байланысты. 5) мерзiм б-ша активтер мен пассивтер саекест-I – бул банктин отимдилигин айкындайды. 6) сауатты баскару менедж.- банктiн оз кызметiн ж/а-да белгiлi зандарды, iшкi саясатты жане ережел-I сактауын дурыс баскырып отыратын менеджмент урдiсi. 7) банктiн жогары дарежелi беделi – банк негурлым беделди болса,согурлым отимдилигиде жогары болады. 1) елдегi жалпы саяси жане экономик-к жагдай- банк операция-нын дам-н ж-е банк жуйес-н саттi жумыс iстеуiнiн алгышарт-н калыпт-ы, банктер кызмет-н эконом-к негiзд-н туракт-н камт-з етедi, банктерге деген сенiмд-тi арттырады. осы аталган жагдайларсыз банк-н туракты депоз-к базаны куруы, активтер-н рентабель-не кол жеткiзуi, оз куралд-ын дамуы, активт-iн сапалар-н жог-у жане баскару жуйесiн жетiлдiру мумкун емес. 2) баг.кагаздар нарыг-н дамуы – отимди каражаттар курыдын онтайлы вариантынкамтамасыз етеди. 3) банкаралык несие нарыры - банкаралык нарыктын дамуы уакытша бос ресурст-ы банктер арасында жылдам тез арада кайта болуге комект-i. банкаралак нарыктан артурлi мерзiмге, сон.катар бiр кунге каражаттарды тартуга болады. 4) кайта каржы-у жуйесiн уйымд-у – орт/к банк комм/к банктерди кайта каржыландыру жуйеси банктин отимди активтерин орт/к банктен алынган несиелер арк. Жабуга мумкиндик береди.5) ОБ кадагалау кызмет-н тиiмд-гi – отимдиликти баскарудагы КБ-мен мемл. Кадагалау органы арасындагы карым катынас дарежесин корсетеді.

33.Өтімділік көрсеткіштерін анықтау. Шетел тәж-де КБ-ң өтімділігі мынадай екі әд.есептеледі; -Баланстың өтімділігін көрсететін және баланстар бойынша есептелінетін қаржылық коэффициенттер негізінде; -сәйкес кезендердегі Банк балансының активтері мен пасивтері бойынша айнымалдардың талдауын ескеріп, өтімді қаражаттарға потенциалды қажеттілігін анықтау негізінде.

34. Өтімділікті бағалау бойынша дүниежүзілік тәжірибе. Өтімд. Бағалау үшін бірнеше көрсеткіштер қолданылады.оның бірі- берілген несиелер мен депозиттер сомаларының қатынасы. Олардың арасында мынадай тәуелділіктер бар; бұл қатынастың мәні неғұрлым 1-ден көп болса, банк өтімділігі соғұрлым төмен болады. Сонымен қатар, несиелеудің жалпы активтер сомасындағы үлесі есептелінеді, ол активтердің диверсификациясын көрсетеді.бұл көрсеткіш 65-70%аралығында болу керек.

35.Өтімділікті анықтаудың отандық тәжірибесі, өтімд-ң пруден.нормативі. Жалпы отандық тәжірибеде Жапония,АҚШ және басқа да еуропа елдерінде мынадай әд.қолданылады; -Активтер мен пассивтер бойынша төлем мерзімдері туралы ақпараттың жоғары сапалылығы мен уақытысында алынуы.Банктің қарыздар мен депозиттер жағдайының өткен және болашақтағы тенденцияларын талдаудың жоғары сапалылығы. Біздің тәж де пруденц.нормативтер қатарындағы өтімд.коэффициенті көмегімен активтер мен міндеттемелерді өзара салыстыру арқылы банк өтімд. Баға беріледі.

36.Тәуекел деңгейі бойынша активтерді топтастыру. Өтімділігне қарай банк активтері төмендегідей топтарға бөлінеді:1.жоғары өтімді активтер 2.өтімді активтер 3.ұзақ мерзімді өтімді активтер. Жоғары өтімді активтерге мыналар жатады: -касcадағы қолма –қол ақшалар; - ОБ -гі корршоттағы қаражаттар; -Мемлекеттің қарыздық міндеттемелер. Классификация активов по степени ликвидности:

1) Наиболее ликвидные активы : касса; р/с; валют счет; прочие ден средства; краткосрочные финансовые вложения. 2) Быстро реализуемые активы: это расчеты с дебеторами за товары, работы и услуги, срок оплаты которых не наступил; за товары, работы и услуги, не оплаченные в срок; по векселям полученным; с бюджетом; сперсоналом по другим операциям; по авансам выданным; с дочерними предприятиями; с другими дебеторами; прочие оборотные активы. 3) Медленно реализуемые активы: производственные запасы; животные на выращивании и откорме; МБП: остаточная стоимость; незавершенное производство; расходы будущих периодов; готовая продукция; товары: закупочная стоимость; 4) Трудно реализуемые активы:основные средства: остаточная стоимость; нематериальные активы: остаточная стоимость; незавершенные капитальные вложения; оборудование; долгосрочные финансовые вложения; расчеты с участниками; другие внеоборотные активы.

37.Қарыз алушының несие қабілет.бағалау мен оны анықтау және қабіл-нің критерийлері. Қарыз алушының неск қабілеті бұл қарыз алушының өзінің қарыздық міндеттемелері бойынша толық және уақытылы есеп айырысу қабілеті. Әлемдік және отандық банктік тәжірибе қарыз алушының несиелік қабілетінің мынадай критерийлерін бөліп қарайды;қарыз алушының мінездемесі, қаражатты қарызға алу қабілеті, ағымдағы қызметі барысында қарызды өтеу үшін қаражатты табу қабілеті,капиталы, несиенің қамтамасыз етілуі, несиелік мәміле жасалатын жағдай,бақылау.

38. Қарыз алушының несие қабілет. Бағалаудың қаржылық коэффициенті, таңдау мен анықтау әдістері. Қарыз алушының несиелік қабілетін бағалау оның қаржылық жағдайына баға беруді сипаттайды.Қаржылық жағдайына баға беруде клиенттің қаржылық құжаттары қолданылады.Қарыз алуш ң қаржылық жағдайы оның мынадай төлем қабілетінен байланысты;1.шаруашылық шарттарына сәйкес төлем талаптарын уақытылы қанағаттандыру, 2.несиені қайтару3.жұмыскерлер мен қызметкерлерге жалақы төлеу 4.бюджетке төлемдерді және салықтарды төлеу. Қаржылық жағдайы жақсы болса, ол барлық міндеттемелер бойынша есеп айырылыса алады. Қаржы тұтқа коэффициенті =заемдық қаражаттар /меншікті қаражаттар

39. Қарыз алушының ақша ағымын талдау мен оның несие қабілет.бағалау. Анализ денежного потока – способ оценки кредитоспособности клиента коммерческого банка, в основе которого лежит

использование фактических показателей, характеризующих оборот средств у клиента в отчетном периоде. Этим метод ана-

лиза денежного потока принципиально отличается от метода оценки кредитоспособности клиента на основе системы финан-

совых коэффициентов, расчет которых строится на сальдовых отчетных показателях.

Показатели: I. Средства, полученные от прибыльных операций: 1. Прибыль от производственной деятельности; 2. Амортизация; 3. Резерв на покрытие предстоящих расходов и платежей (резервы будущих расходов); 4. Валовой операционный денежный поток;

II. Поступления (расходы) по текущим операциям: 5. Увеличение (–) или уменьшение (+) дебиторской задолженности по сравнению с предшествующим периодом; 6. Увеличение (–) или уменьшение (+) запасов и затрат по сравнению с предшествующим периодом; 7. Увеличение (–) или уменьшение (+) кредиторской задолженности по сравнению с предшествующим периодом; 8. Чистый операционный поток.

III. Финансовые обязательства: 9. Затраты из спец. фондов в счет прибыли данного периода; 10. Расходы по уплате процентов; 11. Дивиденды; 12. Денежные средства после уплаты долга и дивидендов.

40.Кәсіби тәуекелді талдау факторлары, сатылары. профессиональных рисков - одной из разновидностей техногенных рисков, особенно актуально. В первую очередь это связано со становлением страховых механизмов обязательного социального страхования от несчастных случаев на производстве и профессиональных заболеваний, формированием обязательных профессиональных пенсионных систем. С другими видами (сегментами) социального страхования данные страховые институты объединяет общность целей, принципов организации, методов работы и выполнение важнейших функций по социальной защите: замещения утраченного заработка (в форме пенсий и пособий), предоставления медицинской помощи, восстановления (по мере возможности) поврежденного здоровья и утраченной трудоспособности, а также проведения профилактических мероприятий по снижению уровней профессиональных рисков. Создание предпосылок для становления и эффективного функционирования указанных страховых институтов предполагает решение ряда сложных проблем.

Во-первых, необходимо разработать качественно новую для нашей страны систему анализа профессиональных рисков (научный инструментарий оценки рисков, страховые механизмы их выявления, федеральные и региональные центры оценки и учета рисков, соответствующую научную и информационную инфраструктуру). Во-вторых, требуется сформировать систему взаимосвязанных организационных, медико-социальных, финансовых и правовых механизмов управления профессиональным риском. Столь широкое распространение профессиональных рисков объясняется высоким уровнем развития индустриального труда, когда активное применение техники и технологии, химических и биологических веществ, различных видов энергии и проникающего излучения приводит к тому, что практически все сферы жизнедеятельности людей (в том числе и непроизводственные) буквально пронизаны рисками. Многие ученые говорят о том, что полностью избежать рисковых ситуаций в процессе труда в сфере материального производства сегодня уже невозможно.

41.Клиенттің несие қабілет-ң классы мен оның анықтаудың әдістері. О. И. Лаврушин: «Класс кредитоспособности клиента определяется на базе основных и дополнительных показателей. Основные показатели, выбранные банком, должны быть неизменны относительно длительное время; эти показатели и их нормативные уровни фиксируются в документе о кредитной политике банка (коэффициенты ликвидности, характеристика денежного потока клиен-та). Набор дополнительных показателей может пересматриваться в зависимости от сложившейся ситуации (оценка делового риска, менеджмент, длительность просроченной задолженности банку)» [5, 213]. И далее: «Класс кредитоспособности по уровню основных показателей может определяться по балльной шкале. Для расчета баллов используется класс показателя, который определяется путем сопоставления фактического значения с нормативом, а также значимость (рейтинг) показателя. Общая оценка кредитоспособности дается в баллах, кото- рые представляют собой сумму произведений рейтинга каждого показателя на класс кредитоспособности». Мы согласны с точкой зрения тех специалистов (А.Д. Шеремет, О.И. Лаврушин), которые включают в систему показателей кредитоспособности предприятия как количественные (финансовые коэффициенты), так и качественные показатели (кредитная история, менеджмент, положение на рынке и т. д.). Кредитоспособность, как правило, связывают с ликвидностью и платежеспособностью предприятия. «Ликвидность означает способность предприятия быстро погашать свою задолженность. Она определяется соотношением вели-чины задолженности и ликвидных активов.

42.Несиелеу жүйесі мен оның элементтері, несиелеудің объек мен субърі. Несиелеу құрылымы несие беруші мен қарыз алушыдан, сондайақ қарыз капиталынан тұрады. Мұндағы несие беруші мен қарыз алушыларды несиелік мәмілеге қатысушы тараптар немесе оларды несиелік қатынас субъектілері деп атауға болады. Осы тараптардың біреуі болмаса несиелік мәмле жасалмайды. Нес.объектісіне матер.құндылықтар, өндіріс және айналыс шығындары түрінде, сол сияқты,егер несие материалдық жағынан қамтамасыз етілмеген етілмеген жағдайда, банк алдындағы шаруашылық ұйымның міндеттемесі ретінде болады. Нес объект; экспортты және импортты тауарлар мен қызметтермен жабдықтау, эконом қызметке байланысты шығындыр жатады.

43.Несиелеу жүйесінің қазіргі заманғы ерекшеліктері, шарттары мен несиелеу ерекшеліктері.

44.Мақсатты несиенің сипаттамасы, контокоррент бойынша несие мен оның ерекшеліктері. Целевой кредит - кредит, предоставляемый для использования по строго определенному назначению.

Кредитная организация может выдать кредит на следующие цели: закупку сырья, комплектующих, расходных материалов; приобретение оборудования (основных средств); приобретение автотранспорта (автокредитование); приобретение основных средств, необходимых для увеличения объема производства, услуг, продаж; приобретение, строительство и ремонт недвижимости (ипотека); финансирование проектов по развитию новых направлений деятельности (проектный кредит); пополнение оборотного капитала; закупку товаров; обучение персонала; другие капительные вложения.

Контокоррентный кредит предоставляется предприятиям среднего и крупного бизнеса для поддержания текущей платежеспособности и пополнения оборотных средств. Выдача кредита производится автоматически при отсутствии денежных средств на расчетном счете для осуществления текущих платежей. Средства перечисляются в рамках выделенного лимита со ссудного на расчетный счет7 Ибо при контокоррентном кредите вы, как правило, не предоставляете полноценного обеспечения. Следовательно, если вы хотите обеспечить себе получение контокоррентного кредита на длительный срок, у вас должны быть соответствующие имущественные ценности. Лучше всего подходят для этого ценные бумаги. Тогда кредит называют также квазиломбардным кредитом (см. ниже). Помимо цепных бумаг вы можете заложить и другие.

Переговоры о кредитах физическим лицам; банковские депозиты или договоры о сбережениях на приобретение жилья либо полисы страхования жизни.В случае страхования жизни контокоррентный, или ломбардный, кредит конкурирует и со ссудой, предоставляемой страховой компанией, так называемой ссудой под страховой полис, которую вы можете получить как предварительную выплату страховой компанией суммы, подлежащей выдаче по окончании действия договора страхования.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]