23.Игіліктер және ақша нарықтарындағы тепе- теңдік сипаттамасы. Is-lm үлгісі. Саясаттардың тепе теңдікке әсерінің графикалық түсіндірілімі.

4.

IS-LM үлгісі қысқа мерзімдегі, бағалар тұрақты болған кездегі экономикалық саясаттың ұлттық табысқа әсерін көрсетеді. IS және LM қисықтарының қиылысу нүктесі нақты шығындар мен жоспарланған шығандардың және ақша сұранысы мен ақша ұсынысың теңдігін крсетеді.

IS: Y= C(Y-T) + I(r) + G

LM: =kY – hr

24.Ағымдық операциялардың шоттары (Nx) өзгерісіне әр түрлі саясаттардың сипатын анықтау. Графикалық түсіндірілімі

Жалпы төлем балансының құрамы мыналардан тұрады:

Ағымдағы операциялар шотына әсер ететін саясаттар:

Яғни, G↑=>S↓=>-

↑=> ↓=> ↑=>I<S=>+

Инвестицияға сұраныс көлемі жоғары болады. Жинақ мөлшері өзгеріссіз қалғандықтан, инвестицияға сұраныс шетелден қаржыландырылуы керек. Сонда ағымдағы операциялар шоты кемиді.Яғни T↓(фирмалар үшін берілген салықтық жеңілдіктер)=>I↑=>I>S=>

25. 10. Ашық экономика үлгісінің теоретикалық және графикалық түсіндірілімі.

Ашық экономика дегеніміз – елдердің өздері шығаратын тауарлары мен көрсететін қызметтерінің айтарлықтай үлесін экспорттауы және импорттауы, әлемдік қаржы нарығында несие беруі және алуы. Ашық экономикада шығарылатын өнімнің басым бөлігі шетелге экспортталады. Ашық экономика қызметіне талдау жасау, шетелдік сектормен өзара байланыс, негізгі микроэкономикалық айнымалылар арасындағы өзара байланысты күрделендіреді, ұлттық экономика жағдаятын анықтаушы қосымша факторлар есепшотын талап етеді.

Ашық экономикада өндірілген тауарларға кеткен шығындарды 4 компонентке бөлуге болады:

26. Айырбас бағамдарының түрлерін, әсер ететін факторларын анықтау, графикалық түсіндірілімі.

Ел ішінде өндірілген тауарлар мен қызметтердің бағасын басқа елде өндірілген тауарлар мен қызметтердің бағасымен салыстыру үшін, оларды бір валюта арқылы білдіру керек. Айырбас бағамдар 2 түрде болады: номиналды және нақты. Номиналды %қ қойылымдар валюталардың салыстырмалы бағамы, ал нақты қойылым екі елде шығарылған тауарлар бағаларының салыстырмалы деңгейі (оны сауда шарты деп те атайды). Номиналды айырбас бағамның түрлері: тіркелген, икемді. Тіркелген айырбас бағамы жағдайында Орталық банк айырбас бағамын өзгеріссіз ұстап қалу мақсатында шетел валютасын тұрақты ара қатынаста сатуға және сатып алуға міндетті. Құбылмалы немесе икемді айырбас бағамының тәртібі бойынша Орталық банк айырбас бағамын белгілеу процесіне араласпайды. Айырбас бағамы валютаға сұраныс пен ұсынысы арасындағы ара қатынастың негізінде реттеледі. Бірақ Орталық банк ұлттық валютаны мүлдем «еркін сапар шегуге» жібермейді, ол валютаны кейде сатып немесе сатып алып, айырбас бағамының кенет өзгерістерін тежеп отырады.

Нақты айырбас бағамын есептеу формуласы: E= e* .

Номиналды: е:1) (ҚРда); 2) (АҚШ, ағылшын)

Айырбас бағамға әсер ететін факторлар: 1) таза экспорт немесе ағымдағы операциялар шоты. Егер P P* E : себебі отандық тауар бағасы жоғары, шетел тауарын сатып аламыз соның әсерінен шетел валютасына деген сұраныс өседі, әсерінен Im шетел валютасы ұлттық валюта бағамы

Егер P P* E : себебі отандық тауар бағасы төмен

О сыдан қорытынды: E немесе E . Nx . Ол графикте мына түрде көрінеді (айырбас бағамы мен таза экспорт арасындағы байланыс кері):

Е

Nx

Nx

2) капитал қозғалыс шоты(S-I) : S=Y-C(Y-T)-G а) тұтынуға байланысты (C=C0+c(Y-T)

б) бюджеттік салық саясаты (T;G)

в)I=I(r*) I=e-dr*

E S-I

Nx

Nx

Айырбас бағамға әсер ететін негізгі саясаттар:бюджет салықтық саясат,шетелдік бюджет салықтық саясат, инвестицияға сұраныстың азаюы, сыртқы сауда саясатының әсері, сатып алу қабілетінің паритеті