16. Жабық экономикадағы макроэкономикалық тепе-теңдік. (Модель ad-as).Теоретикалық және графикалық түсіндірілімі

AD = Y = C+I+G

Жиынтық сұранысты ақшаның сандық теориясының базасында да қарапайым теңдеу арқылы құра аламыз: MV=PY

Ақша ұсынысының бұл теңдеуі өндірістің атаулы көлемін анықтайды, ал ол өз кезегінде баға деңгейіне және өндірілген өнім санына тәуелді.

= =kY

Мұндағы, k=1/V

Бұл теңдеу нақты ақша ұсынысы сұранысқа, ал сұраныс өндірілген өнім көлеміне пропорционалды екенін көрсетеді.

AS = y = F(K,L)

Жалпы макроэкономикалық тепе -теңдік: У=С+I+G+ (1)

Жабық экономикадағы тепе-теңдік: У=С+I+G (2)

Яғни, мұнда - таза экспорт болғандықтан теңдікке кірмейді,себебі -экспорт, шет мемлекет пен осы елдің экономикасын байланыстырушы б.т.

(2) тепе-теңдікке сәйкес экономикада өндірілген өнімнің бір бөлігі үйшаруашылықтарымен тұтынылады, бір бөлігі фирма мен үй шар/мен инвестицияларға қолданылады тағы бір бөлігін үкімет қоғамдық қажеттіліктерге қолдану үшін сатып алады. Яғни,бұл тепе-теңдік АD –жиынтық суранысы мен сәйкес келеді. График түрінде көрсетсек,

А нүктесінде бастапқы тепе теңдік У=С+I+G формуласындағы элементтер табысқа ж/е өндірілген өнімге тура пропорционал б.т., яғни егер G↑→ Р↑→У↑→ AD бұдан біз жаңа макроэкономикалық В тепе/теңдік нүктесін аламыз, яғни AD қисығының↑→ жылжығанын байқаймыз. Егер G↓ онда AD қисығы↓ → жылжиды. G↓ → Р↓ → Y↓ → AD ↓ Содан жаңа С тепе/теңдік шығады. Тура осындай жағдай қалған элементтерге де қатысты, яғни бәрі тура пропорционал болғандықтан жоғарыда келтірілген мысал осы С жәнеІ/ге қатысты.

Қ осымша материал: Жиынтық сұранысқа баға және бағадан тыс факторлар әсер етеді: P және Y арасында кері тәуелділік механизмі жұмыс жасайды. Мұнда өзгеріс тек AD қисығының бойымен ғана өзгереді:

1 . P r AD

2 .P байлық C AD

3 . P Xn AD

1.Пайыздық мөлшерлеме нәтижесі

2.Байлықтың нәтижесі

3.Импорттың нәтижесі

17. Жабық экономикадағы қысқа және ұзақ мерзімдегі жиынтық сұраныс пе жиынтық ұсыныс тепе-теңдігінің теоретикалық және графикалық түсіндірілімі

1) Қысқа мерзімдегі кезеңге Кейнстің шекті жағдайы сәйкес келеді. Кейнстің шекті жағдайында жиынтық сұраныстың артуы бағалар деңгейін өзгертпейді (өйткені бағалар өте икемсіз), ал шығарылым деңгейін арттырады. Нәтижесінде қысқа мерзім аралығында тұрақты бағалар шартында экономикада өндірістің өсуі байқалады.

P

AS

Po AD AD’

Yo Y1 Y

Е герде, r I AD

Бұл дегеніміз, пайыздық қойылым өссе, инвестиция төмендейді, ал ол өз алдына жиынтық сұранысты өсіреді. Баға қысқа мерзімде тұрақты; ал өндіріс көлемі У1 нүктесіне дейін жылжиды.

2) Ұзақ мерзімді кезеңге Классикалық жағдай сәйкес келеді. Классикалық жағдайда AD қиисығының оңға жоғары жылжуы қалыптасқан бағалар деңгейінде артық сұранысты тудырады. Содан кейінгі бағалар деңгейінің өсуі w/P нақты жалақының төмендеуіне әкеліп соғады, нәтижесінде еңбекке сұраныс оның ұсынысынан артып кетеді. Жалақы икемді болғандықтан, оның өсуінің арқасында еңбек нарығында тепе теңдік жылдам қалпына келеді. Демек, жаңа тепе теңдік жағдай жоғарылаған бағалар деңгейі шартында AS тік сызығы мен AD жаңа қисығының ққиылысуымен анықталады.

P AS

P1 AD’

Po AD G

Yo Y

Е герде, G AD

Мемлекеттік шығындар өссе, мысалға субсидиялар, субвенциялар көп берілсе, жиынтық сұраныс та өседі. Сәйкесінше AD қисығы AD’ қисығына өзгереді, ал тепе теңдік нүктесі Po нүктесінен P1 нүктесіне көшеді.