
- •Еңбектің әлеуметтік-экономикалық мәні және оның негізгі сипаттамалары.
- •Еңбек, адам мен қоғам тіршілігінің негізі ретінде.
- •Жұмыс күшінің ұсынысы мен жұмыс күшіне сұраныс еңбек нарығында қалыптасу механизмі.
- •11.Фирма жұмыс күшіне сұранысты қалыптастыратын субъект.
- •12.Еңбектің әр түріне сұраныс
- •13 Экономкалық белсенді халық, оның негізгі сипаттамасы
- •14.Еңбек келісімін жасау және еңбек нарығын ұйымдастыру.
- •15.Мемлекеттік және жекке секторларды жұмыс күшін жылжуын сипаттайтын көрсеткіштер
- •16.Ғылыми-техникалық прогресс және оның жұмыспен қамту процессіне әсері
- •17.Еңбек нарығында жұмыс күші ұсынысы мен сұранысының үйлесуі.
- •19.Әлеуметтік еңбек қатынастардың түрлері, негізгі принциптері. Кедейшілік түсінігі
- •20.Еңбекақыны төлеуді ұйымдастырудың мәні мен принциптері.
- •Қр еңбек нарығының ерекшеліктері.
- •Еңбек нарығын мемлекеттік реттеудің әдістері.
- •Еңбек нарығы жұмысбастылық пен жұмыссыздықты реттеуші ретінде.
- •Толық және тиімді жұмысбастылық.
- •Жұмысбастылық әлеуметтік мәселе ретінде.
- •Мемлекеттің жұмысбастылық саясаты. Индустриалды инновацияны 2015 жылға дейінгі дамытуда.
- •Еңбек нарығында жалақының қалыптасуы.
- •Еңбек нарығында жалақы құрылымы мен деңгейі.
- •Жалақы туралы кәсіподақ пен кәсіпкерлердің ұжымдық келіссөз жүргізуі.
- •31.Еңбек нарығы институттары мен ұйымдардың әлеуметтік еңбек қатынастарын реттеудегі рөлі.
- •32.Кәсіподақ әрекеттерінің мақсаттары мен маңыздылығы.
- •36.Жұмыссыздық деңгейіне әсер етуші факторлар (экономикалық әлеуметтік, демографиялық, құқық базасының жағдайы.
- •38.Шет елдегі жұмыспен қамту қызмет органдарының дамуына сипаттама.
- •39.Жұмыссыздықты қысқарту шаралары: кәсіби даярлау, қоғамдық жұмыстар.
- •40.Жұмыс күші ұсынысының сапалық өлшемдері : жұмысшылар қабілеті мен білімін ұштастыру.
- •Жұмыс күшінің тұтас ұсыныстарының шамасы:
- •Еңбек әдісі жасында халықтың жалпы саны (16 жастан бастап зейнеткерлік жасқа дейін);
- •Бос жұмыс орындары, олардың сенімділігі туралы статистикалық мәлімет.
- •Халық шаруашылығы салалары бойынша жұмыспен қамтылғандарды бөлу.
- •Еңбек және капитал факторлары, оларды модельді құруда есептеу.
- •Жұмыс орнына конкурс жариялау, оны өткізу жолдары.
- •Еңбек биржасы, оның қызметтері.
- •Жұмыс күшін жалдау мен іздеуде үш негізгі себеп (ақпарат, бос орын, ұйымдар орны)
- •Аймақтың біліктілік және кәсіптілік бірліктегі жұмыс күшін жалдау және іздеу процессінің үйлесімділігі.
- •Еңбеккерлердің ынталарын көтеру жолдары (мамандығын жоғарылату, жәрдем, білім т.Б)
- •61. Әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік еңбек қатынастар мәні.
- •62. Әр елдегі еңбектің ерекшеліктері мен қасиеттерін сипаттау.
- •63. Жұмыс күшінің сапасына қойылатын талаптарды талдау.
- •64. Еңбек тәртібін құрайтын элементтерге сипаттамалар.
- •65. Өндірістің зиянды және қауіпті факторлар анықтамасы мен түсінігі.
- •66. Жұмыс орны анықтамасы мен жұмыс орнын жоспарлау кезеңдері.
- •67. Еңбек өнімділігі мен нәтижелігіне сипаттамалар.
- •68. Халықтың өмір сапасының көрсеткіштері.
- •69. Халық миграциясы: мәні, түрлері.
- •70. Еңбек мобильдігі: түсінігі, факторлары.
- •Миграцияның ішкі және сыртқы елге сипаттамалары.
- •Еңбек өнімділігін өлшеу әдістері.
- •Еңбек тәртәбін нығайтатын шаралар мен жолдар.
- •Еңбектің шиеленушілік және қарқындылық факторлары.
- •Еңбек нарығын реттеу тетіктері мен олардың өзара байланыстары.
- •Қ.Р. Еңбек нарығының қазіргі жағдайлары.
- •Жастар еңбек нарығы, оның ерекшеліктері: ауылдық жерді көтеру мәселесіндегі жастардың маңыздылығы.
- •Зейнеткерлер еңбек нарығы, олардың мол тәжірибелерін пайдалану .
- •Әйелдер еңбек нарығы. Гендер мәселесі.
- •81.Кәсіптік еңбек нарығы, оны дамыту мәселесі.
- •82.Еңбекті басқарудың халықаралық деңгейі, олардың ерекшелігі.
- •83,84. Халықаралық еңбек ұйымының заңнамалық негіздері
- •Қ.Р. Еңбек туралы заңы.
- •86.Халықты жұмыспен қамту бағдарламасы. «Қазақстан 2050» стратегиясы.
- •87.Қ.Р. Еңбек нарығының қазіргі жағдайы мен даму перспективасы.
- •88.Қазақстандағы еңбек нарығының қалыптасуындағы шетелдік тәжірибелерді пайдалану.
- •89.Қ.Р. Аймағындағы еңбек нарығындағы жұмыссыздық пен жұмысбастылықтың қазіргі жағдайын сипаттау.
- •90.Қазақстандағы еңбек нарығын реттеудегі басымды бағыттары мен шешу жолдары. «Жол картасы 2020»
70. Еңбек мобильдігі: түсінігі, факторлары.
Жұмыспен қамтудың заманауи концепциясы келесі факторлардан құралады, олар: қамтылу еркіндігі, еңбек рыногының икемділігі және жұмысшы күшінің мобильділігі (жинақылығы), «табиғи» жұмыссыздықтың болуы, әлеуметтік әріптестіктің қажеттілігі, еңбек рыногының реттелуі.
Еңбек нарығындағы мемлекеттің рөлі жалпы ұлттық экономиканы реттеудегі секілді біртекті емес. Біріншіден, мемлекеттің белсенді араласуы нарықтық механизмді бұзады және еңбектің мобильділігі мен еңбек етуге ынтаның төмендеуі секілді теріс салдарды өсіреді, мысалы, кепілдендірілген жалақы инфляциялық процестердің өсуіне әкеледі. Екіншіден, мемлекет жұмыс күшінің ұсынысы мен сұранысын қалыптастыру процесіне араласа отырып, жалдамалы жұмысшыларға жұмыс түрлері мен жұмыс күнінің ұзақтығын таңдау нұсқаларын ұсынады,бос уақытты тиімді пайдалануға мүмкіндік береді, бұл соңғы нәтижеде еңбек өнімділігіне қолайлы әсер етеді, Сонымен бірге кадр саясатын анықтау және жүзеге асыруда жұмыс берушілерге де үлкен еркіндік ұсынады.
Миграцияның әлеуметтік, экономикалық себептері.
Бүгінгі күні халық миграциясының себептері ішіндегі негізгілері экономикалық және әлеуметтік (жұмыс іздеу, білім алу, күйеуге шығу) саяси, ұлттық, әскери, экологиялық, діни себептер.
Жүзеге асырылу тәсілі бойынша халық миграциясы ұйымдастырылған, мемлекеттік және қоғамдық органдардың қатысуымен және көмегімен жүзеге асырылатын, және ұйымдастырылмаған (жекелей) мигранттардың өздерінің күші мен қаржысымен жүзеге асырылады. Сонымен қатар еркін және еріксіз миграция түрлері бар.
Миграция туралы шешім қабылдау процесіне объективті және субъективті факторлар әсер етеді.
Миграцияның объективті факторлары 3 топқа бөлінеді: басқарылмайтын, үнемі қызмет ететін факторлар, уақытша (реттелетін) факторлар.
Миграция факторларының бірінші тобына елді мекеннің географиялық орны мен оның табиғи компоненттері кіреді: метеорологиялық, географиялық, фито-зоогеографиялық. Температураның жоғары ауытқуы, жер сілкіну, су басу халықтың кетуіне әсер етеді.
Екінші топтағы факторларға уақыт өте келе өзгертуге болатын факторлар кіреді. Территорияның игерілу деңгейі, өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымдарды құру, халықтың жыныстық, жастық, этникалық құрамы.
Факторлардың үшінші тобына реттелетін факторлар: жалақы деңгейі, жеңілдіктер, кадрлық саясат, ұлттық саясаттағы өзгерістер жатады.
Халық миграциясын зерттеуде оны түрлі әлеуметтік топтарға бөледі. Қоғам дамуына ең үлкен әсер ететін жұмыс күшінің миграциясы. Бұл халықтың еңбекке қабілетті жаста орын ауыстыруы және еңбек миграциясы деп аталады. Сонымен қатар білім алумен байланысты орын ауыстыру оқу миграциясы деп аталады.
Халық миграциясы—адамзаттың өмір сүрудің өзгермелі жағдайларына бейімделу формасы ретінде адамзат дамуында үлкен рөл атқарды. Бұл –экономиканың даму деңгейімен және өндірістік салалардың түрлі аймақтарда орналасуымен тығыз байланысты, күрделі әлеуметтік процесс.
Миграцияның ең маңызды әлеуметтік-экономикалық функциясы—халықтың қозғалмалылығының белгілі-бір деңгейін және оның территориялық бөлінуін қамтамасыз ету. Нәтижесінде халық миграциясы жұмыс күшін толығырақ пайдалану мен өндірістің өсуіне себеп болады.
Алайда халық миграциясының салдары қарама-қайшы. Миграция еңбек рыногының баланстылығына әсер етіп, халықтың әлеуметтік-экономикалық жағдайын өзгертеді, халықтың білімдік және кәсіптік дайындығын өсіреді.
Сонымен қатар миграцияның массалық ағыны жұмыссыздықтың өсуіне, әлеуметтік инфрақұрылымға күшті қысымның түсуіне себепкер болып, тұрғындардың өмір деңгейіне әсер етеді. Сыртқы миграция шетел жұмыс күшінің дискриминациясына әкеліп, әлеуметтік қайшылықтарды тудырады. Халық миграциясы халықтың демографиялық құрылымына да айтарлықтай әсер етеді.