6. Кестедегі келтірілген сөйлесудегі кедергілерді талдаңыз. Кедергілер қандай коммуникациялық барьерге жататынын анықтап, кестені толтырыңыз.

 

№	Кедергілер	Барьер жауабы:
1	Әр түрлі елдердегі адамдардың бір қимылды әртүрлі түсінуі	Семантикалық «физикалық»
2	Ақпараттың фильтрленуі	Ақпаратпен бөліскісі келмеу кедергісі
3	Жұмыс тобында қолданылатын жаргон	Ішкі топтық тіл кедергісі
4	Басқару құрылымындағы деңгей санының көптігі	Ұйымдық тосқауыл
5	Сөйлеу барысында «жаңағы», «сонымен қатар» деген сөздерді жиі қолдану	Мәдени тосқауыл, қарым-қатынас нормасынан ауытқу
6	Басшының әрбір қол астындағы жұмысшыны тыңдауға уақытының жоқтығы	Уақыттық тосқауыл «уақыттың жетіспеуі салдарынан көптеген менеджерге тосқауыл болады»
7	50 м астам сөйлесушілердің  арасындағы қашықтық	Физикалық семантикалық
8	Сөйлесушілердің психологиялық сәйкессіздігі	Тұлғалық тосқауыл
9	Басқару аппаратының бөлімшелері мен жұмысшылары қызметіндегі регламенттің жоқтығы	Мәртебедегі айырмашылық және ұйымдық тосқауыл!
10	Бірдей сөздер түрліше түсіну	Тілдік тосқауыл
11	Әңгімелесушіні тыңдай алмау	Тиімді қарым-қатынас жасаудағы тыңдай алмау кедергісі
12	Әртүрлі елдердің әңгімелесетін адамдарының арасындағы қашықтықты түрліше қабылдауы	семанитикалық

7. Төменде келтірілген пайымдаулардың қайсысы дұрыс, ал қайсысы қате екенін өз негіздемелерің мен коментариилеріңді келтіріп анықта.

 

Ұйымдық мәдениет бойынша пайымдаулар.

-    Ұйымдық мәдениет бір ұйымды басқасынан ерекшелендіреді. Ж:+ дұрыс

-    Мәденииетті қолдау бейресми көшбасшылардан тәуелді.Ж:- жоқ

-    Жұмысшылардың ұйымдық мәдениетті қабылдауы олардың ұйымдағы бейімделуінен тәуелді.Ж:+ ия

-     Ұйымдық мәдениет сыртқы орта факторына жатады.:

Ж- жоқ

-    Мәдениеттің қалыптасқан негізгі орнатулары дәлелдеусіз қабылданады және ұйым мүшелерімен қолданады.+ ия

-    Ұйымның өмірлік циклының бір сатысынан екінші сатыға ауысуы – бұл күтілетін өзгеріс.+ ия

-    Ұйымның өмірлік циклы мен тауардың өмірлік циклы өзара байланысты емес.-жоқ байл сияқты неуверенна!

-    Кәсіпорынның миссиясы ереже бойынша өсу сатысында  қалыптасады.-жоқ ол құрылу сатысында қалыптасады

-     Ұйымның кемелденген шағында бәсекелестік тез күшейеді.ия+

-    Ұйымның құлдырау сатысында басқарудың орталықтандыруы күшейеді.ия+

10. «Топты дамыту кезеңдері» тәжірибелік жаттығу

 Басшының ұсынылған  мінез‑құлық нұсқаларын талдап, олар топты дамытудың қай кезеңіне сай екенін анықтап, кестені толытырыңыз.

 

1‑кесте. Топты дамыту кезеңдеріндегі басшының мінез‑құлқы.

№	Топты дамыту кезеңдері	Басшының мінез‑құлқы Жауабы
1	Қалыптастыру	1
2	Дауыл кезеңі	3, 9
3	Нормалау	2, 6
4	Жұмысты орындау	4, 7 , 8
5	Таратып жіберу	5

 

Басшының мінез‑құлық нұсқалары:

1.     Топтың мамандандырылған мүшелерінің қызметін кординациялауды қамтамасыз ету,

2.  Өз беделін белгілеп, өз позициясында қалады;

3.  Топта өз ара әрекеттесу ережелерін дайындауға қатысады;

4.  Топтың жұмысын ұйымдастырып, ресурстармен қамтамасыз етеді;

5.   Еңбек қызметінің нәтижесінде топ мүшлерін марапаттайды немесе жазалайды;

6.  Басқа топтармен араласқанда өз тобының көзқарасын жақтайды;

7.     Мақсатты тапсырманың орындалуы бойынша топ қызметінің қорытындысын шығарады және топтың кейінгі іс әрекеті падалы емес туралы ұсынысын жасайды;

8.                  Қүрделі топтық мәселелерді шешу үшін топтық пікірталас ұйымдастырады;

9.  Топ аралық қақтығысты жояды.

11. «Топтық мінез‑құлық» тәжірибелік жаттығу

Төменде келтірілген пайымдауларды талдап, олардың қайсысы дұрыс екенін көрсетіңіз.

 

1.      Өзінің негізгі мақсатына жету үшін құрылған топ, әрқашан өзге де мақсаттарды көздейді; - ия

2.      Әр топ үшін ролдер мен нормалардың жиінтығы бірегей. Дәл нормалар мен рольдер топқа тиістілікті және оған берілгендікті сезіну үшін маңызды. жоқ

3.      Топтың рольдіқ құрылымы тапсырманың спецификасын көрсетуі қажет -ия

4.      Топтың жұмысының тиімділігі рольдердің балансынан тәуелді; жоқ

5.      Топта жоғары білікті мамандардың уәждеме деңгейі төмендейді; ия дұрыс 100 процент

6.      Топта жұмыс істеудің артықшылығы топтық  біройлау болып табылады; ия

7.      Топқа деген оның мүшелерінің берілгендігі жоғары еңбек өнімділігін қамтамасыз етеді; ия

8.      Топтың бейресми көшбасшысы болу үшін адам оған мақсаттарға жетуге көмектесу қажет; ия

9.      Топ мүшесі онда бір ғана бейресми рольді орындай алады; жоқ

10.  Егер топтың мақсаты бірнешеу болса, онда көшбасшылық шешілетін тапсырмалардың бастысына қарай топтың бір мүшесінен екіншісіне ауысып отырады;

жоқ неувереннаа карау керек

11.  Топ көлемі ұлғайған сайын топ мүшелерінің бір‑бірімен өзара әрекеттесу мүмкіншіліктері азаяды; ия 5-7 адам жақсы

12.  Егер топқа кіру оңай болса, онда топ бірлігі ұлғаяды;жоқ қиын болуы тиіс.

13.  Топтағы жас айырмашылығы ұлғайған сайын топ бірлігі төмендейді; ия

14.  Топтық поляризация топта қақтығысты тұдыру мүмкін; ия Себебі агрессивті конфронтация пайда болады.

15.  Топтық өнімділік мүшелерінің топқа берілгендігінен тәуелсіз; жоқ тәуелді

16.  Топ мүшелерінің  «командалық ойыншы» болуына деген талпыныс бірдей ойлауға алып келуі мүмкін; ия

17.  Басшы өз жұмысында бейресми топтың бар болуын есепке алмау керек; жоқ алуы тиіс

18.  Жұмыстың өнімділігін арттыру үшін еңбек ұжымында бейресми топ құру талпыныстарды басқарушы болдырмауы қажет; жоқ ол болуы тиіс себебі ол кейбір қателікті түзейді.

19.  Бірегей ойлауды болдырмау үшін басшы топта шешім қабылдау барысында пікірталас пен дау‑жанжалға жол беруі тиіс; жоқ!

20.  Топтық ынтымақтастық өнімділік және топ мүшелерінің қанағат алу үшін тиімді; ия

21.  Топтық жұмыстың тиімділігі топтың бірлігінен тәуелді емес; жоқ тәуелді гой

22.  Топтың тиімді жұмысы – жалпы ұйым жұмысының тиімділігінің басты құраушысы. Ияя да!