5.Қаржы менеджментінің басқару объектілері

ҚМ басқару жүйесі ретінде іштей 2 жүйеден тұрады:басқарылатын жүйе(басқару объектісі) ж/е басқарушы жүйе(басқару субъектісі)..Басқару объектісінің функциялары: ақша айналымының ұйымдастырылуы, қаржылық құралдар және инвестициялық жабдықтармен жабдықтау, қаржылық жұмыстарды ұйымдастыру және т.б. ҚМ басқару объект/ң жіктелуі:1. Меншік формасы бойынша:Кәсіпорын мемлекеттік меншік формасы,ерекшелігі-жарғылық капитал құрамына НҚ жоғ үлесі мен құрал-жабд-ң ескірген қаржы ресурс-ын жаңадан қалыптастыруда мемл қолауға сүйену;Кәсіпорын мемлекеттік емес меншік формасы:жоғары дәрежеде өтпелі эк-ка шарт-да шар/қ әрекет-ге негізделген,бірақ оларды мемл қарж-қ қолдау 0-ге жақын.2. Қызметтің ұйымдық - құқықтық формасы бойынша:Жеке кәсіпорын. Бұл шетел тәжіоибесінде бұқаралық болып табылғанмен біздің елімізде әлі кеңінен таралған жоқ. Серіктестік кәсіпорын. Бұл жауапкершілігі шектеулі қоғам формасы ретінде елімізде кеңінен таралған.Корпоративтік кәсіпорын. Акционерлік қоғамның ашық және жабық формасы бойынша құрылады (кейде шетел капиталының қатысуымен). Ерекшелігі, сыртқы көздерден қаржы ресурстарын қалыптастыруда кең мүмкіндіктің болуы 3. Салалық белгілері бойынша. Саланың әсер ететін классификаторына сәйкес бөлінеді. Қаржылық әрекет саланың ерекшелігіне байланысты көрсетіледі.4. Меншік капиталының мөлшері бойынша:кіші,орташа,үлкен,ірі к/о деп бөлінеді.Жіктеме-ң сандық критерийлері түрлі фактор-р серпінді өзгеріске тез ұшырағыш болады ж/е құралу көзден 2шісіне беріліп отырады. 5. Нарықтағы монополиялық жағдайы бойынша:табиғи монополистер;өз нарық сегментінде өнімдерді тарату үлесі бойынша монополистер;бәсекелесуші к/о.ҚМ негізгі ерекшелігі монопольді баға белгілеу механизмін қолдану негізіндегі шығын-р есебінен меншікті қаржы ресурс-ын қалыптастыру-і әлеуетті мүмкіндігінде құрылады. 6. Кәсіпорынның өмірлік цикл стадиясы бойынша (туылуы,балалық шағы,жастық шағы,ерте ержету,қартаю).Ерекешелігі-инвест-қ қажеттілік-ң түрлі деңгейінде ж/е қарыз капиталын тарту мүмкіндігінде.

6.Қаржы менеджментінің басқарушы субъектілері

Қаржылық менеджмент басқару жүйесі сияқты белгілі бір басқару субъектілерінің болуымен ерекшеленеді. Қаржылық менеджменттің қазіргі практикасы осындай субъектілердің 3 түрін ажыратады:Кәсіпорын иесі – біршама қаржылық қызметімен кіші кәсіпорындарда, қаржылық басқарудың функцияларын атқарады. Мұнда жалдамалы жұмысшыны тартудың еш қажеттілігі жоқ.Кең профильді қаржылық менеджер – кәсіпорын қаржылық басқаруының барлық функцияларын орындайтын жалдамалы қызметші – маман болып табылады.Функцияоналды қаржылық менеджер – тар мамандалған жұмысшы, кәсіпорынның қаржылық қызметінің бір саласында басқарудың арнайы қаржы іс-әрекет басқару функциясын жүзеге асыратын жалдамалы қызметкер – маман. Қазіргі шетелдік және отандық практика функционалды қаржылық менеджерлердің мамандандырудың келесі формаларын ұсынады:кәсіпорын инвестициясын басқару менеджері («инвестициялық менеджер»);кәсіпорын ақша ағымын басқару менеджері («кэш - менеджер»);кәсіпорын қаржылық тәуекелдерін басқару менеджері («риск - менеджер»);кәсіпорынды дағдарысқа қарсы қаржылық басқару бойынша менеджер («дағдарысқа қарсы менеджер»). Басқару субъектілерінің функциялары қаржылық жұмыста және шаруашылық процесте адамдардың қарым-қатынасына әрекет жасауға бағытталған жалпы қызмет түрі. Бұл функциялар яғни нақты басқару қызмет түрі жинақтардан, табыстардан, ақпаратты сақтаудан, шешімдерді қабылдаудантұрады. Қаржылық менеджментке мынадай функциялар тән: жоспарлау, болжау, ұйымдастыру, реттеу, үйлестіру, ынталандыру, бақылау.