1. Сыртқы:

• Демократиялық

• экономиканы ұйымдастыру, басқару, реттеу

• əлеуметтік

• экологиялық

2. ішкі:

• құқықтық;

• ұйымдастырушылық.

Қандай да болсын қоғам түрлі таптар мен əлеуметтік топтардан тұрады. Кейбір елдерде, мысалы Қазақстанда, көптеген ұлттар тұрады. Олардың арақатысын реттеу – негізінен, мемлекеттің міндеті. Оларға қамқорлық жасауды, олардың арасындағы қатынастарды, пайда болатын қайшылықтарды реттеу, шешу, жөнге салу, тек қана мемлекеттің қолынан келетін іс. Ол ұшін мемлекетте күш те, қаражат та, басқа да мүмкіндіктер бар. Осыған сəйкес мемлекет əлеуметтік функция атқарады.

5.Мемлекет нысаны (басқару нысаны, мемлекеттік құрылым, саяси режим)

Мемлекеттік құрылым -кең мағынада мемлекеттің жалпы құрылымын, яғни мемлекеттің әлеуметтік, экономикалық және саяси негіздерін, оның азаматтарының құқықтық мәртебесінің негіздерін, мемлекеттік аймақтық құрылысын, мемлекеттік органдар жүйесін тұтас қамтитын ұғым; тар мағынада: мемлекеттік биліктің аумақтарға немесе ұлттық аймақтарға бөлінуі, яғни мемлекет аумағының ішкі бөлінісі. Ішкі бөлініс сипатына қарай мемлекеттер унитарлық, федеративтік және конфедеративтік болып жіктеледі. Унитарлық мемлекет әкімшілік аймақтарға ғана бөлініп, бүкіл ел бір орталықтан жергілікті органдар арқылы басқарылады. Конституциясы, ел басшысы, үкіметі біреу болады. Бірақ унитарлық мемлекетте де автономиялық мемлекеттік құрылым мәртебесіндегі аймақ болуы мүмкін. Федерация - бірнеше бәлек мемлекеттерден құрылған одақ. Одақтың ортақ конституциясы, басшысы, органдары, әскері болады. Федерация ұлттық, аумақтық не аралас (ұлттық-аумақтық) негізде құрылады. Конфедерация - екі немесе одан да көп мемлекеттердің өз саяси тәуелсіздіктерін сақтай отырып, қандай да бір (мысалы, экономикалық) мақсаттарды көздей отырып, мерзімді шарт бойынша одақтасуы. Конфедерация мүшесінің кез келген уақытта одақтан шығуға құқы бар. Саяси режимнің белгілеріне тоқталып кетсек:

- саяси өкіметті ұйымдастыру тетігіндегі халықтың қатынасу деңгейі және сондай ұйымдасудың жолдары;

-мемлекеттің құқығы мен адам бостандығының және азаматтық құқықтарының арақатынасы;

- жеке адамның бостандығының кепілділігі;

- қоғамдағы билікті іске асыру тетігінің шын сипаты;

- халықпен саяси билікті тікелей іске асыру деңгейі;

- ақпарат құралдарының жағдайы, қоғамдағы ашықтық деңгейі және мемлекеттік аппараттың ашықтығы;

- мемлекеттік емес құрылымдардың қоғамның саяси жүйесіндегі орны және ролі;

- Заң шығару мен атқару биліктерінің арақатынастары.

6.Мемлекеттің белгілері

Мемлекет д/з-белгілі бір аумақ шеңберінде, халықты басқаратын өз еркін ихтиярына көндіретін, халықтан салық жинайтын, барлығына бірдеі заңдар қабылдайды, басқару апараты бар саяси ұйым немесе саяси апарат. Мемлекеттің негізгі белгілеріне:

1. Халқының және аумағының болуы. Кез келген мемлекеттің өзінің белгілі бір аумағы болады. Сонымен қатар, мемлекеттің аумағында халқының болуы. Мемлекеттік билік өзінің аумағында тұратын адамдардың адамдардың арасында қоғамдық қатынастарды құқық, заң арқылы реттеу үшін сол халыққа арналған құқықтық нормативтік актілерді қабылдайды. Қабылданған нормативтік құқықтық актілер халықтың барлық топтарына ортақ және міндетті түрде орындалуға, сақталуға және іске асырылуға тиіс.

2. Саяси бұқара биліктің болуы. Саяси билік жалпыға бірдей ортақ мүддені қанағаттандыратын ортақ билік. Мемлекеттің екінші белгісі ол мемлекеттік биліктің болуы. Биліктің бұқаралық болатын себебі ол, сол мемлекеттің халқы атынан оның аумағында тұратын елдің, адамдардың барлығына бірдей таратылады. Бұқаралық билікке мемлекеткеттік билік пен басқару органдары, мәжбүр ету аппараттары жатады.

3. Салық және салық жүйесінің болуы. Салықтың негізгі мақсаты саяси пара билікті қамтамасыз ету, яғни қоғамның жалпы істерін қамтамасыз ету. Салықтар, алымдар, төлемақылар-мемлеттік аппаратты, қызметкерлерді ұстауға қоғамның басқа қажеттіліктерін қанағаттандыруға жұмсалатын мемлекет қазынасына түсетін, қайтарылмайтын, халық табысының бір бөлігі. Мемлекет халықтан салық алып оны мемлекеттік аппаратты ұстауға, қоғам қажеттіліктерін өтеуге жұмсайды.

4. Жалпыға бірдей қабылданған заңдардың болуы, осы заң арқылы мемлекет өз ерік ихтиярын халыққа жеткізеді, басқару апаратының болуы. Мемлекеттің тағы бір белгісі ол мемлекетте құқықтың, заңдардың болуы, құқық пен мемлекеттің ажырамас, тығыз байланысы. Құқық пен заңды сол мемлекеттің өзі қабылдап бекітеді және олар сол мемлекеттің бүкіл іс-әрекетін заңдастыруға көмектеседі, қоғамдағы тәртіп пен тұрақтылықты, қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін қажет.

5. Мемлекеттің келесі белгісі ол мемлекеттің егемендігі. Егенмендігінің болуы д/з- мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатта тәуелсіз болуы. Егемендік мемлекеттің ішкі және сыртқы істерді атқарудағы толық тәуелсіздігі. Мемлекеттің егемендігін үш жақта қарастыруға болады: біріншіден, мемлекеттің бүкіл аумағына, халқына тарайтын бірден-бір мемлекеттік билік болып табылатын биліктің үстемдігі; екіншіден, мемлекет органдарының бірыңғай жүйесін құрайтын мемлекеттік биліктің тұтастығы; үшіншіден, мемлекеттік биліктің өз істерін өз еркімен шешуге құқығы бар биліктің тәуелсіздігі.

6. Мемлкеттің рәміздерінің болуы. Оған ту, елтаңба, әнұран жатады.