21. Белгісіз жағдайдағы желілік жоспарлау

Көп жағдайда жұмыстарды орындаудың ұзақтығын беру қиын болғандықтан, бiр сан орынына (детерминделген баға) екi бағалар беріледі – минималды және максималды.

Минималды (оптимистiк ) баға tmin(i,j) жұмыстың орындалу ұзақтығын өте қолайлы жағдайларға байланысты сипаттайды, ал максималды (пессимистік (түңiлген) баға tmax(i,j) - өте қолайсыз жағдайларға байланысты сипаттайды. Тап осы жағдайда жұмыстардың орындалу ұзақтығы кездейсоқ шама ретінде қарастырылады, ол орындалу нәтижесінде берілген интервалдағы кез келген мәнді қабылдауы мүмкін. Мұндай бағалар ықтимал (кездейсоқ), және олардың күтiлетiн мәндерi tож(i,j) төменгі формула арқылы анықталады. tож(i,j)=(3 tmin(i,j)+2 tmax(i,j))/5  Күтiлетiн деңгейдiң мәндерiнiң шашылуының дәрежелерiн сипаттау үшін дисперсияның көрсеткiшi қолданылады: S2(i,j)=0,04(tmax(i,j)- tmin(i,j))²

Жұмыстардың үлкен санында (ал кішісінде - тек қана жорамалдау) кез келген жұмыстарының ұзақтықтығы, сонымен қатар кризистiк жол да орташа мәнімен нормалды заң үлестiрiлуін құрайды, яғни жұмыстарының ұзақтықтығының қосындыларының орта мәнін, ал дисперсия – осы жұмыстардың дисперсияларына тең.

Кәдiмгi сипаттамалардан басқа, жұмыстардың ұзақтықтарының ықтималдық мәні берілген жағдайда екі қосымша есептер шешуге тура келеді:

1) tкр кризистiк жолының ұзақтықтығы берілген нұсқаушы (директивті) деңгейдің шегінен шықпағандық ықтималдығын анықтау;

2) Жұмыстардың орындалуының барлық мүмкiншiлiктерінің максимал Т мерзiмiн берілген р ықтималдықтың деңгейiнде анықтау.

Лапластың ықтималдығының интегралының негiзiнде (Z) формуласын қолдану арқылы шешледі: p(tкр<T)=0,5+0,5(Z), где Z=(T-tкр)/Sкр

Z - кездейсоқ мәннiң мөлшерленген ауытқуы;

Sкр - кризистiк жолдың ұзақтықтығының дисперсиясының квадрат түбiрі арқылы есептелетiн орташа квадраттық ауытқу.

Z	(Z)	Z	(Z)	Z	(Z)
0	0.0000	1.0	0.6827	2.0	0.9643
0.1	0.0797	1.1	0.7287	2.1	0.9722
0.2	0.1585	1.2	0.7699	2.2	0.9786
0.3	0.2358	1.3	0.8064	2.3	0.9836
0.4	0.3108	1.4	0.8385	2.4	0.9876
0.5	0.3829	1.5	0.8664	2.5	0.9907
0.6	0.4515	1.6	0.8904	2.6	0.9931
0.7	0.5161	1.7	0.9104	2.7	0.9949
0.8	0.5763	1.8	0.9281	2.8	0.9963
0.9	0.6319	1.9	0.9545	2.9	0.9973

22. Желілік модельдерді алдын ала талдау

Желілік модельдердің талдауы желілердің топологиясын қарастыруды қажет етеді, яғни графиктерді құрудың дұрыстығын ғана емес, жұмыстарды тәмптiштеп қараудың қажеттiлiгiн анықтау және желiнiң құрылымын да қайта қарау ескеріледі.

Талдауды екiншi кезеңі жұмыстардың классификацисын және топталуын резервтердің мәнi бойынша талдау болып табылады. Жұмыстардың әрбiр тобының берілген мерзiмiнде орындалу қиындығының дәрежесiн жұмыстар кернеулiгi коэффициентi арқылы анықтауға болады kн(i,j)=1-Rп(i,j)/[tкр - tкр], мұнда, Rп(i,j) – толық резерв уақыты; tкр - кризистiк жолдың ұзақтығы, tкр - кризистiкке дәл келетiн қаралатын жолдар кесiндiнiң ұзақтығы.

Кернеулiктiң коэффициентi нөл мен бірдің арасында өзгереді, ол бiрлiкке жақын болған сайын, және де сол белгiленген мерзiмде осы жұмысты орындау күрделiрек болады. Желілік модельдердің барлық жұмыстарын бұл коэффициенттiң негiзiнде үш топта бөлуге болады: кернеулiгі - (kн(i,j)>0.8);

кризистігі - (0,6< kн(i,j)<0,8);

резервтігі - (kн(i,j)<0,6). Қорлар қайта бөлудiң нәтижесiнде бiрiншi топқа барлық жұмыстарды аударудың болуы, мүмкiн жұмыстардың ортақ ұзақтығын кiшiрейтуге барынша тырысады. Бұл көрсеткiштердi есептеуде желілік модельдердің графигiмен орынды пайдалану қажет.

Ж елілік модельдерде жұмыстардың кризистiк жолы үшiн

kн(1,3)= kн(3,4)= kн(4,7)= kн(7,11)=1,

kн(1,2)=1-(2: (27-(12+8))= 0,71,

kн(3,8)=1-(6: (27-7)=0,7.

  Дайын тұрған графиктiк желі, оптималдауды қажет етеді, яғни желілік графиктің параметрлерiн берілген шектеулерге келтiру қажет.

23. Желілік графиктерді уақыт бойынша оптималдау Желілік графиктерді уақыт бойынша оптималдау қажет, егер график бойынша жұмыстардың орындалуы нұсқаушыдан көбiрек болса.

 Оптималдаудың әдiстерi:

• кризистiк жолдың ұзақтығын қысқарту;

• кризистiк жұмыстарды бөлшектеу және оларды параллелдеу;

• технологияны өзгерту есебiнен желiнiң топологиясын өзгерту.

1-шi мысал.

18 суретте көрсетілген желілік графиктiң кризистiк жолының ұзақтығын 24 - тен 20 күнге дейiн қысқарту керек.

Шешiмі:

Кризистiк жолдың қысқарту кризистiк емес жұмыстардың қорларын кризистiк жұмыстардың қорлары ресурстарына қайта бөлу есебiнен жетедi. Желілік грфикте жақшаларда жұмысшылар саны көрсетiлген. (3, 4) жұмысының ұзақтығын 4 – күнге қысқартамыз, ол үшін осы жұмысқа (2, 4) жұмысынан 10 адамды қосамыз.