9. Этнопсихологиялық феномендерді зерттеу мәселелері.

Этнопсихологияның метадологиясын танып, зерттеу дара мақсат емес. Ол ұлттық психологиялық құбылыстар мен процестерді дұрыс түсінуге және сараптауға мүмкіндік береді. Бұл процестер мен мен құбылыстарды қолданбалы түрде зерттелмейінше, аталмыш салада жоғарғы дәрежеде жету мүмкін емес.

Қазіргі таңда этнопсихологиялық зерттеулердің екі түрін атап көрсетуге болады. Олар стандартты кроссмәдениетті. - Стандартты бір этникалық қоғам өкілінің ұлттық психологиялық ерекшеліктерін зерттеуде болжап көрсетеді.

- Кроссмәдениетті бірнеше этникалық қоғамның қлттық психологиялық ерекшеліктерін зерттейді. Екі жағдайда да әр түрлі ұлт өкілдерінің қлттық пcихологиялық ұқсастықтары салыстырылады. Бірақ біріншісінде салыстыру зерттеу аяқталғаннан кейін жсалады. Екінші жағдайда бір мезгілде әр түрлі ұлт өкілдеріне этнопсихологиялық зерттеулердің салыстырмалы мінездемесі беріледі. 1. Ұлттық өзіндік сана. Бұл адамдардың белгілі бір әлеуметтік этникалық қоғамға жататындығын қоғамдық қатынастарды өз ұлтының алатын орны және әрбір адамның сана сезімінде мақсатында көрінетін өз ұлтының басқа ұлттардан өзгешелігін көріп, ұлттық мүдделердің сезінуі.

2. Қызығушылықтары мен құндылық бағыттылықтары.

Жеке тұлғаның өзінің қоғамдық қажеттіліктерін түсінуі қызығушылықтың пайда болуына алып келеді.

3. Қажеттіліктері мен түрткілері.

Әлеуметтік және әлеуметтәк психологиялық қажеттіліктер дегеніміз заттарға, жер асты байлығына құбылыстарға деген қажеттіліктер. Ең жоғарғы дәрежелі қажеттіліктер болғандықтан бұл құндылықтарды өндіруге қоллдануға ынтызарлықтар мен қабілеттіліктер болып табылады. 4. Коммуникативтік жүрес тұрыстық іс әрекеті. Жеке тұлғаның өмір сүруінің ерекше белгісі іс әрекеттің ұжымдық формасын меңгеруі.

- топтық норматифті структурасы

- жеке адамның өз тобын қабылдауы.

- топтағы жеке адамның субьективті талғамы

- тұлғаның әлеуметтік психологиялық қасиеттері

5. Этникалық таптауырындар. (стеротип)

Бұл топтық үлгі. Бұл екі түрлі.

Этникалық топтардың бір біріне берген мінездемесінен көзғарасынан пайда болған.

Ұлттық сана сезім зерттеулерінің көрсеткіштері.

• бір ұлттың өкілі болуын не өзіндік идентификациясын сезінуі.

• Ұлттық мінезді көрсетуі

• Ұлттық өзіндік қатынасты

• Локустық бақылаудың ұлттық спецификалық локализациясы

• Ұлттық құндылықтарға бейім болуы.