11.Титулды бет және тақырып үсті мәліметтердің құрамы.

Титулдық бет – кітап туралы мәліметтердің негізгі жиынақталған жері. Титулдық бет арқылы нақты кітап туралы түсінік қалыптасады. Халықаралық және мемлекеттік библиография жүргізу ережелеріне сәйкес, мәліметтер осы титулдық беттен алынып, мемлекеттік библиографиялық жүйесі мен кітап тарату мекемелері мен кітапханаларда басылым туралы ақпарат беріледі.

Титулдық бетте:

• Тақырып үстілік мәліметтер

• Сериялық басылымдардың халықаралық стандартты номері (ISSN);

• Автор (авторлар) туралы мәлімет

• Басылымның аты

• Тақырып астылық мәліметтер

• Шығу деректері жазылады.

Тақырып үстілік мәліметтердің құрамы төмендегідей болуы мүмкін:

• басылымды шығаруға тапсырыс берген немесе шығаруға қатысқан мекеменің аты;

• серия туралы мәлімет;

• басылымды нормативтік және инструкциялық бекіту жөніндегі мәлімет;

«Бұндай мәліметтер титулдық беттің жоғарғы жағында және автор фамилиясының үстінде жазылады. Егер авторы жоқ болса, басылымның атауының үстіне беріледі. Кітапты шығарған немесе шығаруға қатысқан ұйымның немесе мекеменің атауы ресми бекітілген форма бойынша жазу керек:

Егер кітапты шығарып жатқан ұйым жоғары тұрған мекеменің құрамдас бөлігі болып табылса, онда ең бірінші жоғары тұрған мекеменің атауы жазылады. Басқарушы мекеменің атауын қарамағындағы мекеменің атауының үстінен жазылады.

Егер кітап бірнеше ұйымның атынан шығатын болса, онда барлық ұйымдардың аты-жөні жазылады.

Егер кітап сериялы басылым болса, онда серия туралы мағлұматқа серияның тақырыбы және серияны шығарудың мақсаты, оқырман адресі, серияның ұйымдастырылған уақыты, ұйымдастырушысы, редакторы, құрастырушысы, серияның редакциялық кеңесі, шығарылым номері кіруі мүмкін. Серия туралы ақпаратты титулдық бетте толық жазу-жазбау керектігін баспагер шешеді. Серия туралы мағлұмат титулдық беттен басқа, контртитулда, авантитулда, артқы титулда жазуға болады. Серия туралы мағлұматтарды барлық кітаптарда бірдей қылып сәндеп берген жөн»

12.Сериялық басылымдардың шығарылымдық мәліметтердің рәсімделуі.

Сериялық басылым –бірдей тақырыппен нөмірленген белгілі бір уақытты басылып шығатын жалғасы алдын ала жоспарланбаған басылым түрі.

Серияның тақырып астылық мәліметтерін ереже бойынша, бөлек жолға жазады.

серия туралы мағлұматқа серияның тақырыбы және серияны шығарудың мақсаты, оқырман адресі, серияның ұйымдастырылған уақыты, ұйымдастырушысы, редакторы, құрастырушысы, серияның редакциялық кеңесі, шығарылым номері кіруі мүмкін. Серия туралы ақпаратты титулдық бетте толық жазу-жазбау керектігін баспагер шешеді. Серия туралы мағлұмат титулдық беттен басқа, контртитулда, авантитулда, артқы титулда жазуға болады. Серия туралы мағлұматтарды барлық кітаптарда бірдей қылып сәндеп берген жөн»

Егер серияның басылымдары номерленген болса, онда оны серия тақырыбынан кейін жазады. Шығарылымның реттік санын білдіретін цифрды барлық кітаптарда бірдей «Шығарылым», «Номер», «Том» деген сөздермен бірге немесе оларсыз да келтіреді» [12, 8б]

Сонымен қатар, серия мерзімді басылымға қосымша ретінде шығуы мүмкін, бұл да серия туралы мағлұматтың құрамына кіреді.

Белгілі бір ұйымның атынан шыққан серияның тақырыбын сол ұйымның атауынан кейін жазады.

Серияның ұйымдастырылған уақытын оның атынан кейін жазады. Серияның қүрылған жылы деп серия бойынша алғашқы кітап шыққан жылды атайды. Бұл деректі көбіне титулдық беттің артына жазады, кейде контртитул мен авнтитулдарда да орналастырады. Контртитул: