39. Ауқымды компьютерлік желілердің сипаттамасын келтіріңіз

Ауқымды есептеу желілері – бір-бірінен алыс орналасқан жергілікті желілер мен жеке компьютерлерді байланыстыратын есептеу желісі. Ауқымды есептеу желілері үш құрауыштан тұрады: желінің түйіні ретінде қарастырылатын жергілікті есептеу желілері; жергілікті есептеу желілерін байланыстыратын арналар; байланыс арналарына байланыс құруға мүмкіндік беретін жабдықтар мен программалар. Ең әйгілі ауқымды есептеу желісі – Internet. Аумақты желілерде ақпарат алмасудың екі режімі бар – on-line және off-line. On-line – желіге қосылып тұрып бірігіп жұмыс істеу режімі, диалогтық режім. Off-line – желіге қосылмай жұмыс атқару режімі, электрондық пошта арқылы жөнелтетін мәліметтерді даярлау. On-line режімі – телефонмен сөйлесуге ұқсас, off-line  режімі – поштамен хат алмасуға ұқсас.

Интернет әр түрлі ережемен жұмыс істейтін желілерді біріктіреді. Бүл ережелерді үйлестіру үшін шлюз құрылғысы қызмет етеді.Шлюз-басқаша тәсілмен үйлеспейтін желілерді қосатын құрылғы. Шлюз әр түрлі желілердің бірлескен жұмысын қамтамассыз етуге арналған мәліметтерді өзгертпейді.

Интернет желісіне әр түрлі операциялық жүйелерді басқару арқылы жұмыс істейтін компьютерлер кіреді . Алайда, ақпарат алмасу кезіндебарлық ЭЕМ хабар беру тәсілдері туралы бірыңғай келісімдер қолданылуы тиіс. Сонда ЭЕМ-ның қай-қайсысыда басқа кез келгенЭЕМ-нан алынған ақпарат түсінуге қабілетті болады .

Интернет қызметі. Электронды почта. Электронды почта,немесе е-mail(electronic mail-электронды почта),адамдар арасындағы байленыс тәсілдерініңбізі болып табылады. EFT хаттамалары бойынша электронды почтаның жаңаша пакеттері(Electronic Funds Transfer- ақшалай қаражатты электронды аудару)және EDI (Electonic Funds Data Interchange- мәліметтермен электронды алмасу) желі бойынша іс жүзінде қамтамасыз етілетін ақша , шоттар және басқа қаржылық құжаттарды аударады.

40. Internet желісі. Internet қызметі. Internet желісінің мүмкіндіктеріне шолу жасаңыз.

Интернет желісіне әр түрлі операциялық жүйелерді басқару арқылы жұмыс істейтін компьютерлер кіреді . Алайда, ақпарат алмасу кезіндебарлық ЭЕМ хабар беру тәсілдері туралы бірыңғай келісімдер қолданылуы тиіс. Сонда ЭЕМ-ның қай-қайсысыда басқа кез келгенЭЕМ-нан алынған ақпарат түсінуге қабілетті болады .

Интернет қызметі. Электронды почта. Электронды почта,немесе е-mail(electronic mail-электронды почта),адамдар арасындағы байленыс тәсілдерініңбізі болып табылады. EFT хаттамалары бойынша электронды почтаның жаңаша пакеттері(Electronic Funds Transfer- ақшалай қаражатты электронды аудару)және EDI (Electonic Funds Data Interchange- мәліметтермен электронды алмасу) желі бойынша іс жүзінде қамтамасыз етілетін ақша , шоттар және басқа қаржылық құжаттарды аударады.

Internet-тің жетістіктері

Internet технологисы жылдам өзгеріп отырады. Internet -пен жұмыс істеу оңайланғандықтан, қазіргі өзгерістер торапты кім немесе қандай мақсатпен қолдануында болып отыр. Дегенмен, " Web-тен білгім келген нәрсе туралы, информация таба аламын ба?"-деген сұрақ туындайды. Сол себепті бір жаққа телефон соғудан бұрын немесе кітапханаға барар алдында Web-тен информация алады.

Адамдарды іздеу. Егер қажетті адамыңыздың қайда екенің білмесеңіз, оны қайда болмаса да сіз қазіргі уақытта тауып алу мүмкіндігіғңіз бар. Ол үшін сіз қызмет каталогын немесе телефон кітапшасын қолдана аласыз.

Компанияларды, өнімдерді немесе басқа да қызметтерді іздеу.

Зерттеу. Заң кенселері бұрын қажетті информациялар үшін сағатына $8600 төлесе, қазір олар оны Internet-тен өте аз бағаға ала алады. Internet көмегімен бизнесмендер болашақтағы нарықтарды үйренеді.

Білім. Мектеп мұғалімдері бүкіл әлемдегі оқыту программаларын бақылап отыра алады.

Сапар. Үлкен, кіші қалалар, штаттар және бүкіл мемлекеттерді Web-те туристік және басқа да қажетті информациялардан табуға болады.

Маркетинг және сауда. Мұнда программалық жабдықтарды шығарушы компаниялар өз өнімдерін сатып, желіде жаңа нұсқаларын ұсынады.

Денсаулық сақтау. Науқас адамдар мен дәрігерлер денсаулық сақтау облысындағы соңғы ашылған жаңалықтарды біліп отырады.

Инвестиция. Адамдар акция сатып алып ақшаларын пайдалы айналымға жібереді. Кейбір компаниялар өздерінің акцияларын оперативті режимде ұсынады.

Дін. Дін немесе басқада қоғамдық ұжымдар Web-те өздері туралы айтып, басқа адамдарды ұжымдарына шақыратын өз парақтары бар.

Internet үлкен ауқымды желі болып табылады. Internet үлестірілген компьютерлер арасындағы қарым-қатынас пен жалпыланған қызметтер мен ақпараттық ресурстарды бірігіп қолданудың әр түрлі мүмкіндіктерін береді.

Internet TCP/IP протоколы бойынша жұмыс істейді. Біздің интернеттен алатын негізгі «қорымыз» ақпарат болып табылады. Ол ақпарат хост-компьютерлерде сақталған файлдарға жиналған және ол әр түрлі форматтарда берілуі мүмкін. Мәліметтер форматы қолданушының қандай сервситі қолданғанына, ДК көрсетілетін ақпараттардың қандай мүмкіндіктері бар екендігіне байланысты. TCP/IP протоколын қолданатын кез келген компьютер хост-компьютер ретінде қолданыла алады.

Internet –те ақпаратты алу көзі болып ресурстардың адресі табылады.эл-қ почта арқылы коллегаларыңызға хабарламаны жіберген кезде сізге пошталық адрестерді (mail addresses) және олармен байланысып файлмен ақпаратты алу үшін хост-компьютерлер адрестерін (host names) қолдануға тура келеді.

Internet желісі арқылы ақпараттарды жіберген кездегі негізгі кемшілік ақпаратты қорғаудың аздығы болып табылады.

Internet қызметтері.

1. FTP протоколы арқылы ақпараттарды жіберу. Файлдарды жіберудегі FTP протоколына негізделген ақпараттық сервис.

2. Archie жүйесі арқылы файлдарды іздеу. Archie–бірінші іздеу жүйесі, Internet-те шашылған керекті ақпаратты іздеуге арналған.

3. Эл-қ почта. ЭП–бұл желілік сервистің түрі. ЭП компьютерде белгігі бір адресі бар бір қолданушыдан хабарламаны келесі қолданушыға жіберуді қарастырады. Ол бір-бірімен тез байланысуға көмекетседі.

4. Жіберу тізімі–бірдей қызығушылығы бар топ арасында дискуссия құраға арналған.

5. Телеконференция. Internet-тегі телеконференция мыңдаған тақырып бойынша дискуссия жүргізуге арналған (хабарлама арқылы).