19//15 Жер ел отан// жер құнары - өмір нәрі

Ит тойған жеріне,  Ер туған жеріне. Туған елдің тезегі де дәрі.  Туған жердей жер болмас, Туған елдей ел болмас. Туған жердің жері де көрікті, елі де сүйікті.  Туған жердің қадірін шетте жүрсең білерсің. 

Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей

жердің қасиетін арпа,бидай дән егіп, оны орған біледі

Білек түр де еңбек ет,  Етек түр де елге жет. Дос та елден, жау да елден (Дулат).  Ел артындағы шаң жұтады, Ел алдындағы май жұтады. Ел барда ер қор болмас, Ер барда ел қор болмас. Ел боламын десең — бесігіңді түзе.  Ел бұзылса салады шайтан өрнек (Абай).  Елге берсең асыңды ,ел қадірлер басыңды. Итке берсең асыңды, ит мүжиді басыңды. Елге дұшпан жерге сыймас,  Жерге дұшпан елге сыймас. Жер адамның бесігі, Ел бақыттың есігі.

Жер алған — ер,  Жер сатқан — қара жер.

Жер — ана, мал — бала.

Жерге берсең — жер, Бермесең — қара жер.

20//c// ҚОҒАМ & MEN

Адамда мінез-құлықтар жүре-бара қалыптасады. Адамның көзқарасы оның қандай ортада өскендігіне тікелей байланысты. Оның көзқарасына әсер ететін факторларды екі кезеңге бөлеміз.

Бірінші кезеңге адамға бала кезінде өте зор әсер ететін ортаны — отбасын, ойнайтын достарын, мектепті жатқызуға болады. Мектептің кезінде билікті бөлісу үлгісін оқушылар міндетті, қажетті деп қабылдайды, солай болуы да тиіс. Ал бұл қатынас мемлекет құрылымы туралы болашақтағы көзқарасты да қалыптастырады.Бұл кезеңде адамға әсер ететін факторлар — құрбы-құрдастары, коғамдық ұйымдар, бұқаралық ақпарат кұралдары.

Екінші кезеңде әлеуметтенудің факторлары өзгереді. Бұқаралық ақпарат құралдары және әлеуметтік орта басты орын алады. Теледидар және радио арқылы берілетін хабарлар алғашқы және шындық, ретінде қабылданады.

Қоғамдағы маңызды орын алатын фактор тікелей қоршаған әлеуметтік орта: оқудағы, жұмыстағы әріптестер, жақын туысқандар, т.б. Шығармашылық интеллигенция ортасы да маңызды рөл атқарады. Еңбексүйгіш, тәртіпті, үлкенге, отбасына ізетті адамдармен қатынаста болудың да үлкен маңызы бар.

Қоғамда әрбір адам өзі туғаннан берілген қабілетін толық іске асыра алатын және сол арқылы тек біздің мемлекетімізге емес, жер бетіндегі барлық адамдарға пайдасын тигізе алу үшін, атап айтқанда білім мен денсаулық арқылы рухани құндылықты жаңғыртуға болады. Қоғамды жасаушы адам екенін ұмытпауымыз керек.