Жұмысты жасау реті

Алдын ала тұрақты массасына дейін кептірілген үлгіні дәлдігі 0,25 грамға дейін техникалық таразыда өлшеп,”құрғақ үлгінің массасы ” деген 6-кестенің бағанасына толтырады.Бұдан соң үлгіні табақшаға салады да үлгінің 1\4 биіктігіндей деңгейге дейін су толтырады, 5 минуттан соң-1\2 биіктікке, тағ 5 минуттан соң 3\4 биіктікке,ал тағы 5 минуттан соң үлгі биіктігін бастыра су құяды да сол қалпында 5 мин.ұстайды.Бұдан соң әрбір 5 мин соң қаныққан үлгіні судан алып,ылғалды шүберекке салады, суын аздап сүртіп алады да дереу өлшейді (m m m m табады).Уақытты сағатқа қарап өлшейді.

Өлшеудің нәтижелері 6-кестеге толтырады. Деректер бойынша үлгінің суға қанығу жылдамдығын графигін сызып,абсцисса осіне уақытты минут есебіне,ординат осіне үлгі массасының артуы және т.с сызылады.

Мына формула бойынша: В =  массасы бойынша су сіңімділігін анықталады.

Көлемділік су сіңімділікті мына формула бойынша анықтайды:

B =B немесе В = 

Мұндағы - жоғарыда көрсетілген әдістерді,бірі бойынша анықталатын (1,2,3-баптарды қараңыз) құрғақ күйіндегі материал орташа тығыздығы.

Анықтау нәтижелері 6-кесте толтырады.

6-кесте

Материалдың мссасы(г)					Үлгінің массасының артуы(г)
Құр ғақ	Суға салғаннан соң				m	m	m	m	Су сіңіруі ()
	m	m	m	m	m - m	m - m	m - m	m -m	Массасы бойынша	Көлемі бойынша
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

4.Қысқан кездегі беріктік шегі анықтау

ТАРАТПА МАТЕРИАЛ: Терше пішіді үлгісі.

Материалдың қысқан кезідегі беріктік шегі үлгі шекшелері бойынша анықталады.Олардың мөлшерін материалдың түрлеріне қарай ГОСТ бекітеді.Сынақ гидравликалық престе өткізіледі,оның әректінің сызбанұсқасын оқытушы таныстырады.

Жұмыс жасау реті

Жетекші берген үлгіні көлемін және салмағын өлшеп,үлгі көлемін массасын және көлденең қимасының ауданын,тығыздығын білу қажет алады.Үлгінің мөлшері әр жақтарын екі рет шегіндегі орташа өлшем бойынша тағайындалады.Көлемін 0,05 грамға дейінгі дәлдікпен өлшейді.

Үлгіні престің төменгі плитасының дәл ортасына қояды.Бұдан престің барлық шүмектері мен қақпақшаларың дұрыс күйде,”жұмсақ қалпында” тұрған-тұрмағандығы тексеріледі.Престің үстінгі плитасының винтті бұрап, үлгіге толық жанасқанға дейін төмен түсіріледі.Бұдан соң қолмен немесе электірлі мотормен престің плиткасының астына май айдайды да үлгіні мүмкідігінше сығады.Бұл кезде назары тексерілетін үлгіге емес,манометер шкаласындағы бағдарша көрсеткішіне аудару керек,өйткені бағдарша есебі шектен тыс артып кетсе,үлгінің бұзылу күші арта түседі.Манометр шкаласындағы бағдарша үлгінің бұзылу күшін одан әрі көрсетпеген кезде престің жұмысын тоқтатады да май басатын шүмекті ашып,плитаны жоғары көтереді және пресс әрекетінің сызбанұсқасын салады.Үлгіні бұзушы күшті дәптерге жазып,сол жерде қысқан кезде үлгі беріктігінің шегін мына формула бойынша есептеп шығарады:

R =P\F

Мұндағы R -қысқан кездегі беріктік шегі (кг\см );

Р-бұзүшы күш (кг\с);

Ғ-үлгі қимасының ауданы (см )

Жазба мына үлгі бойынша жазылады:

7-кесте

Матер-иалдың аталуы	Үлінің мөлшері (см)	Үлгінің массасы (г)	Үлгінің көлденең қимасы- ның ауданы (см )	Көлемі (см )	Тығызығы (г\см )	қысу кезіндегі беріктік шегі
						Кг\ см	МПа
1	2	3	4	5	6	7	8

ЕСКЕРТУ:1.Бетонның қысқан кездегі беріктігі мөлшері 15 15 15 см бетон текшесінің беріктігі бойынша сипатталады.Егер мөлшері 30 30 30 см үлгі сынаққа алынса,қысқан кезіндегі бетон беріктігін түзету коэфиценттеріне (1,1 немесе 1,05 немесе 0,95 немесе 0,85) көбейту қажет.

1.СИ жүйесі бойынша 1 кгс=9,80665 Н; 1\H\м -9,8 Па=10 Па=0,1 МПа.