2. Мультипроцессорлық компьютерлік жүйелер (мкж). Мкж проектілеу негіздері мен құрылымы.

Мультипроцессорлық өндеу – бұл әртүрлі процестік жүйеде бір уақытта бірнеше жұмыстардың жасалынуы. Мультипроцессорлық жүйені негізгі екі түрге бөлуге болады: симметриялық және ассимметриялық.

В мультипроцессорных системах (МПС) имеется несколько процессоров, каждый из которых может относительно независимо от остальных выполнять свою программу. В МПС существует общая для всех процессоров операционная система, которая оперативно распределяет вычислительную нагрузку между процессорами. Важным свойством МПС является отказоустойчивость, то есть способность к продолжению работы при отказах некоторых элементов, например процессоров или блоков памяти. При этом производительность, естественно, снижается, но не до нуля, как в обычных системах, в которых отсутствует избыточность.

3. Risc- командалар жүйесі қысқартылған cisc (Complete Instraction Set Computer) - толық командалар жүйелі процессорлар.

Компьютерлік өндірісте қазіргі таңда 2 негізгі архитектуралар қолданып жүр. Олар: CISC және RISC.Толықтай командалар жиынтығы бар (CISC – Complete Instruction Set Computer) микропроцессорларды дайындау лидері ретінде х86 сериялы және Pentium процессорымен Intel компаниясы болып табылады. Бұл архитектура микрокомпьютерлер нарығында стандарт түрінде қарастырылады.CISC-процессорлары үшін мыналар тән: жалпы тағайындалуға байланысты регистлер санының көп болмауы; машиналық командалардың көп болуы; адресация тәсілдерінің көп болуы; әр түрлі деңгейдегі командалар форматының көп мөлшері; командалық 2 адрестік форматының басым болуы; регистр-жады типіндегі өңдеу командалары.Қазіргі таңдағы жұмыс станциялары және серверлер үшін командалардың азайтылған жиынтығының архитектурасы қолдануда (Reduset Instruction Set Computer).RISC-процессорларға мыналар тән: регистрлік терезелердің қолдануы, жай жадының өте жоғары регистрлерден бөлініп шығуы; конвейірлік өңдеуді тиімді жүзеге асыру; өңдеу командаларының жадымен жұмысынан бөлініп тасталуы; кез келген команданы өз көлемдегі машинаның такта орындау.

3. Флэш жад. Бейнежад. Fifo типті буферлік жад. Lifo стекті жад.

Флэш-жад — BIOS-ты (basic input-output system) сақтауға арналған, тұрақты сақтауыш құрылғыныалмастыратын жад. Тұрақты жадтан айырмашылығы, Флэш жадқа мәліметтер жазуға және қажет болған жағдайда, BIOS-ты оңай ауыстыруға болады. Флэш жад энергия көзінен тәуелсіз жад болып табылады. ФЛЕШ-ЖАД (ағылшынша flesh — жарқыл) — электрлік жолмен жазылған мәліметтерді есте сақтай алатын микросұлба (чип) түрінде жасалған жад түрі. Мәліметтердіөшіру электр разряды арқылы орындалады да, оған қайта жаңасын жазып, ұзақ уақыт сақтауға болады. Қазіргі кезде флеш-карта (flesh-cards) түрінде жасалған Флеж-Жад кез келген компьютерде, цифрлы фотокамераларда пайдаланылады, Флеш-карталардағы сақталатын мәліметтер көлемі 2 Гбайт және одан да көп болып шығарылады. Flash жады (ағылш. Flash-Memory) қатты денелі жартылай өткізгіштің энергобайланысты қайта жазылушы жадының түрі. Ол оқылу реті шексіз, бірақ жазып-өшіру шектеулі 

Бейнежад  — дисплей экранына шығарылатын ақпаратты сақтауға арналған дисплей контроллерінің жады…. Бейнежады (VRAM) – жедел СҚ-ның бiр түрi, мұнда кодталған көрiнiстер сақталады. Бұл СҚ оның құрамы бiрден екi құрылғыға – процессор мен дисплейге – жетiмдi болатындай ұйымдастырылған. Сондықтан экрандағы көрiнiс жадтағы бейнемәлiметтердi жаңаланумен бiрге өзгерiп отырады.

3. Программаланған және қайта программаланған тұрақты есте сақтау (ROM, PROM, EPROM, EEPROM).

Тұрақты еске сақтайтын құрылғы (ТЕСҚ) – ол компьютерді құрастырған кезде жазылатын тұрақты ақпараттар сақталуының жері. Тұрақты жады (ROM, Read Only Memory – тек оқуға ғана арналған жады) – энергияға тәуелсіз жады, бұл өзгертулерді қажет етпейтін мәліметтерді сақтау үшін қолданылады. ТЕСҚ-ны тек оқуға ғана болады.Қайта программаланатын тұрақты жады (ҚПТЖ, Flash Memory). Өзінің мазмұнын қайта жазуға болатын энергияға тәуелсіз жады. Тұрақты жадыға процессордың жұмысының басқару программасы жазылады. ҚПТЖ-да дисплейды, пернетақтаны, принтерді, сыртқы жадыны басқару, компьютерді іске қосу және тоқтату, құрылғыларды тестілеу программалары орналасқан.