11. Архивтеу және антивирустық программалар.

Резервтік (Қорда сақталатын) көшірмені құру үшін немесе компьютерлік желілер арқылы жылдам беру үшін файлдар архиватор деп аталатын арнайы программалардың көмегімен архивтеледі . Программалар - архиваторлар бір немесе бірнеше файлдың орнына үнемдеуге ғана емес, сонымен қатар ақпараттық ақпараттарды сенімд сақтау үшін де қажет.

      Файлды архивтік файлға жазу процес архивтеу   (буып-түю, сығу), ал файлды архивтен алу - архивтен шығару деп аталады.Буып-түйілген (сығылған) файл архив  деп аталады.

      Ақпараттар көлемі кішірейтілген, ал ақпарат саны сол қалпында қалатын әр түрл архивтеу алгоритмдер бар. Мәтіндік және графикалық файлдар жақсы сығылады, ал іс жүзінде архивтер файлы сығылмайды.

Кейбір архивторлар архивтегі файлдарды бұрынғы қалпына келтіру үшін архиватор-программаны қажет етпейтін мен өзгешеленетін, архивтерден арнайы программасыз өзі шығаратын архивтерді құра алады.

     Программашыл көптеген әр түрлі архиваторларды құрды, олардың ішінде кеңінен тарағаны WinRar  және  WinZip, сол сияқты  Windows  операциялық жүйесіне деректерді   Архивтеу қызметші программасы кіреді. Архиваторды таңдағанда олардың әмбебаптығы және сенімділігі басшылыққа алынады, бірақ, әрина, оның негізгі параметрлерін - сығу сапасы және жылдамдығын ұмытпаған жөн.

Архивтеу (archiving) – файлдар тобын тығыздап, сығу процессі, диск кеңістігінде файлдың алатын орнын азайту үшін немесе мәліметтерді ұзақ мерзімде сақтау үшін қолданылады.

Архивтеуші программалар

Windows-та файлдарды, бумаларды, дискілерді қысу (архивтеу) үшін түрлі қысу программалары бар. Қазіргі кезде WinRar, Win Zip қысу программалары қолданыста. Мысалы, ПГК-МИН бумасын дискетке көшіргенде симай қалды делік. Оны дискетке сиғызу үшін архивтеп, сосын көшіру кекрек.

WinRar арқылы файлды архивтеу

1. Файлды немесе буманы таңдап, жанама мәзір ашу.

2. Көрінген мәзірден Add to “ПГК-МИН.rar” пунктін шерту.

3. Буманың аты өзгерместен архивтеліп түріне енеді де, таңдалған буманың маңына орналасады.

Программалық вирус – бұл автоматтандырылған жүйелерде сақталатын мәліметтерді және программалық қамтаманы жою немесе өзгерту мақсатымен телекоммуникациялық желілер мен автоматтандырылған жүйелердегі өзіндік туындау мен рұқсатсыз таралу қасиетіне ие болатын орындаушы немесе интерпретацияланатын программалық код.

Вирустардың компьютерге енуінің мүмкін арналары ақпаратты ауыстырып тасушылардағы жинақтаушылар мен желілік коммуникация құралдары болып табылады.

Компьютерлік вирустардың негізгі түрлеріне мыналар жатады:

• программалық вирустар;

• жүктелетін вирустар;

• макровирустар;

Программалық вирустар. Программалық вирустар – басқа қолданбалы программаның ішіне мақсатты түрде ендірілетін программалық кодалардың блогы вирусы бар программа жұмыс атқарғанда ондағы вирустық кода іске қосылады. Бұл кода қатты дискіде және басқа программаның файлдық жүйесінде пайдаланушыға көрінбейтін өзгерістер жасайды. Мысалы, вирустық кода басқа программалар денесінде өзін - өзі қайталайды. Бұл процесті көбейу деп атайды. Белгілі бір уақыт өткенне соң көшірмелердің белгілі бір санын құрған соң, программалық вирусты бүлдіру әрекетіне көшеді: - программамен ОЖ –ның жұмысын бұзады, қатты дискідегі ақпаратты жояды. Бұл процесті вирустік шабуыл деп атайды.

Программалық вирус компьютерге иілгіш дискілерден, немесе интернеттен алынған тексерілмеген программаларды іске қосқанда енеді. «Іске қосу» деген сөзге ерекше көңіл аудару қажет. Вирус жұқтырған файлдарды көшіргенде компьютерге вирус жұпайды.

Жүктелетін вирустар – программалық вирустардың жүктелетін вирустардан ерекшелігі тарату әдістерінің басқаша болуы. Олар програмалық файлдарды емес, магниттік тасушы иілгіш және қатты дискілер белгілі бір жүйелік аумақтарды бұзады. Сонымен бірге іске қосылып тұрған компьютерде олар уақытша жедел жадыда орналасады.