44.Ms access-те параметірлік және айқастырылған сұраныстарды құру және таңдамалы сұраныс құру.

Сұраныс деректер қорынан ақпаратты алады, әрі мұнда деректер бірнеше кесте арасында бөлінген болуы мүмкін. MS Access-те сұранысты пішімдеу үшін үлгі бойынша сұрату деген әдіс қолданылады. Визуалды ақпарат негізінде бұл әдісті қолдана отырып бір немесе бірнеше кестелерден қажетті деректерді аласыз.

Сұраныстың ашылуы таңдалынған сұранысты орындауға және іріктеу нәтижесін көруге әкеледі. Таңдалынған пішін үшін Открыть батырмасын басқанда деректерді кестелер терезесінде емес, пішіндер терезесінде көріп, оны түзетесіз.

Деректер қорында сұранысты құру үшін «Сұраныстар» категориясын жандандырып Создать батырмасын басыңыз. Сұраныс құрастырушысы немесе сұранысты құру шеберлері бірінің көмегімен сұранысты құру опциясын таңдауыңызға болатын диалогты терезесі ашылады. Сұраныстармен танысу үшін Қарапайым сұраныс опциясын таңдап, ОК батырмасын басыңыз.

Бір немесе бірнеше кестелерден өзіңізге керек өрісті таңдай алатын шебер терезесі ашылады. Егер бір кестеден артық таңдасаңыз шебер автоматты түрде деректердің сызбасы негізінде кестелерді байланыстырады. Айталық, бізге клиенттерге қызмет көрсетуді сату жайлы деректер қажет болсын. Мұндай ақпаратты алу үшін Клиенттер кестесінен клиенттің аты, тегі және телефоны бар өрісті, ал Қызмет көрсету кестесінен Қызмет көрсетудің атауы мен Қызмет көрсету бір бағасы өрістерін, ал Сұраныстар кестесінен Қызмет көрсету Жасалды мен Қызмет көрсеткені үшін алдыңғы өрістерін таңдайсыз.

Өрістерді таңдаған соң, Далее батырмасын бассаңыз, эранда нақты немесе қорытынды сұраныс критерийін таңдауға керекті сұраныстар шеберінің келесі диалогты терезесі пайда болады. Бұл жағдайда қорытынды сұраныстың аса керегі жоқ сондықтан Подробный опциясын таңдаңыз. Сұранысты қалыптастыру процесін жалғастыру үшін Далее батырмасын басыңыз. Шебердің соңғы терезесіне көшесіз, мұнда сұраныс атын беріп, сұраныстың нәтежесін көру опциясын таңдайсыз немесе сұраныстың жаңа параметрлерін енгізу үшін сұраныс құрастырушы терезесіне көшісіз. Деректерді көруге арналған сұранысты ашу опциясын ашыңыз, экранда өзіңіз құрған сұраныс нәтежесімен кесте терезесі ашылады.

Сұрату(Запрос)-арқылы бір уақытта бірнеше кестелерден мəліметтерді таңдауға болады. Жалпы Сұрату дегеніміз бір немесе бірнеше кестеде кейбір əрекеттерді орындау үшін қойылатын талаптар. Мұндай талаптар арнаулы тілде (SQL) бағдарламаланады.

Сұрату- қолданушылардың талабы бойынша шарттарға байланысты бір немесе бірнеше кестелердегі жазуларды таңдап, жеке құжат ретінде пайдаланады. Access-те мұндай сұратудың бес түрі бар: таңдамалы, параметрлі, айқастырылған жəне нəтижелі сұрату. МҚ-да көбінесе Таңдамалы сұрату қолданылады. Сұратуды- МҚ-ның басқа объектілері сияқты əртүрлі жолдармен құруға болады. Сұрату құру шеберлерінің біреуімен де құруға болады. Сұратудағы мəліметтерді бірнеше рет шығару үшін немесе баспаға шығару үшін Форма ісмері (Мастер форма) немесе Есеп ісмерін(Мастер отчетов) қолданады іс жүзінде шебер керекті сұратуды автоматты түрде құрып береді. Егер есеп пен формаға байланыссыз іс жүргізу керек болса, онда жай сұрату ісмерін пайдалануға болады.

Параметрлі сұратуды төмендегідей құруға болады:

1. Таңдау сұратуында Конструктор тəртібіне өту керек;

2. Іріктеу шарттары(Условия отбора) жолына қажетті шарттарды квадрат жақша ішіне жазукерек;

3. Құрылған сұратудың дұрыстығын тексеру үшін сұратуды іске қосу керек.Сонда ашылған Параметрлер мəнін енгіз (Введите значения параметра) сұқбат терезесінде сəйкес мəндерді енгізіп жəне ok батырмасына басу керек;

4. Егер сұрату құру кезінде алдында құрған сұратуды қолданатын болса, онда параметрлі сұратуды жаңа атпен сақтау қажет.Сұқбат терезде параметрлі мəндер мəтінмен берілсе, онда бұл параметр қандай мəлімет енгізу керек екенін көрсетеді.

Нəтижелік сұрату-мəліметтердің сандық есебін шығару үшін құылады. Егер іс жүзінде жай сұрату ісмері арқылы таңдалған өрістер арасында сандық мəліметтер бар бол- са, онда сандық мəліметтерін шығаруға болады. Кез-келген сұратулардан нəтижелі сұрату құруға болады.

Мəліметтердің есебін шығару үшін таңдау сұратуын Конструктор тəртібінде ашу керек.Операцияларды топтау(Группировка операции) батырмасын басса,Сұрату блогында топтау жолы пайда болады. Бұл мəнді нəтиже есебін шығаратын өрісте қалдыру қажет.Басқа өрістер үшін нəтижелі функциялар тізімінің терезесін ашып,керек функцияны таңдап, өрістің осы жолына қояды. Мынандай функциялар тізімі бар: Avg, Count, Fіrst, Last, Mіn, Max, StDew, Sum, Var. Айқастырылған сұрату-кестедегі немесе сұратудағы екі немесе одан да көп қатардағы мəліметтерді жинақтау үшін қолданылады.