19) Төтенше жағдайларда қандай жекебас және ұжымдық қорғану құралдары қолданылады?

Қандай ұжымдық қорғану құралдарын білесіздер

Ұжымдық қорғану құралдары – жұмыс істейтін екі және одан да көп адамдарды зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың әсерінен бір мезгілде қорғауға арналған техникалық құралдар.

Ұжымдық қорғану құралдары құрылымдық және функцияналды өндіріс процесімен, өндіріс құралдарымен, ғимаратпен, қондырғылармен, өндіріс алаңымен тығыз байланысты. Бағытына қарай былай бөлінеді:

Жұмыс орындары мен ғимараттарды жарықтандыруды нормалайтын құралдар

Ионданушы сәулелерден қорғану құралдары

Инфракүлгін сәулелерден қорған құралдары

Ультракүлгін және электромагниттік сәулелерден қорғау

Лазарлі сәулелерден

Шу мен ультрадыбыстан

Вибрациядан

Электротогымен зақымданудан сақтау құралдары

Жоғарға және төменгі температурадан сақтау құралдары

Химиялық факторлар әсерінен қорғау

Биологиялық

Ұжымдық қорғаныс құралдары шектеуіш, сақтандырғыш, тежегіш жабдықтар, автоматты түрде бақылау және дабыл қаққыш жабдықтар, қашықтықтан басқару қауіпсіздік белгілері болып табылады. Шектеуіш құралдар адамдардың қауіпті аймаққа өтіп кетуінен сақтау үшін қолданылады. Сақтандырғыш құралдар адамның қауіпті аймаққа түсіп кеткен кезіндегі және көліктің немесе құрылғылардың қалыпты жүрісінен ауытқуы кезінде автоматты түрде өшіру үшін қоданылады. Бақылау құралдары қан қысымын,ден қызуын, статистикалық және динамикалық жүктемеледі өлшеу және сипаттаушы құрал қызметін атқарады. Жеке қорғану құралдары құызметкерлерді зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың әс ерінен қорғауға арналған құралдар.

Қандай жеке бастың қорғаныс құралдарын білесиз Жеке корғ. Құралдары тыныс алу органдарын,көзді,тері жамылғылары УЗ, ҚӘУЗ буынан ,тамшыларынан аэрозолдерден сондай ак радио активті шаңның ауру тудырғыш микробтармен токсиндердің тусуінен корғайды.олардың тыныс алу органдарының қорғау ж\е теріні қорғау құралдары болып теріледі. Тыныс алу органдарының қорғау құралдары:

Газқағарлар, респиратолар, мақта-мата таңғыштары, шаңнан қорғайтын маскалар, оқшаулағыш газқағарлар.

20) Шудың, дірілдің ағзаға әсері, олардан қорғану

Зерттеулер көрсеткендей ұзақ уақыт шуы көп жерде болған адамдардың денесінде қолайсыз өзгерістер пайда болып, зат алмасу процесі, рухани дүниесі, ішкі сезімі нашарлайды. Көздің көруі, құлақтың естуі төмендеп, қан қысымы көбейіп, жұмысқа, оқуға, үйренуге ұқыптылық азаяды. Мәскеудің А.Л: Мясников атындағы ішкі ауруларды зарттейтін институтында шудың қаттылығы көбейгенде жануарлардың қан қысымы көтеріліп гипертония ауруы пайда болса, шуды төмендеткенде қан қысымы қайта қалпына келген. Шу жүрек пен қан тамыры жүйесіне де әсер етеді. Автомәшинелердің шуын азайту, қала тұрғындарын шудың зиянды әсерінен сақтау үшін: Шуы аз мәшинелер шығару, қозғағыштарын жетілдіру, жоғары көрсеткіште сөндіргіштермен, машинаның газын толық өртеп, зиянсыз ететін құралдармен жабдықтау мәселелерін шешу қажет: Ұшақтар аспанға көтерілгенде, немесе қонарда, қаланың үстінен төмен ұшып, жұрттың берекесін кетіреді.Ұшақтардан тарайтын шудың күші ұшақтың түрі мен санына , ұшып-қону шу көп қабатты ұйлердегі лифтің сырғуынан, шаң сорғыш, тоңазытқыштар, кір жуатын мәшинелер, теледидар, радио қабылдағыш, магнитофон т.б жұмысынан пайда болады.

Шудан (қатты дыбыстан) сақтанудың бір жолы дыбыс тарайтын көздерді тексеріп, оларды жоюға шара қолдану. Әрбір қондырғы, станок, жабдық өзінің қисынымен жиналып, дұрыс орнатылса, мезгілінде майланып, жөндеуден өтсе ірге тасқа бекіткенде, жұмыс істегенде бөлшектер бір – бірімен соқтықпас үшін арасына дыбыс жібермейтін немесе азайтатын қосымша төсем салынса дыбысты азайтуға болады. Егер дыбыс көздерінде оның күшін азайтуға мүмкіндік болмаған жағдайда дыбыс тарайтын жолға кедергі болатын заттардан қалқан қойып, ағаш отырғызып, тұрғын үйлердің қабырғаларындыбыс өткізбейтін материалдан салып, оларды дыбыс көзінен әрірек әкетуге т.б. жолдарды іздестіруге болады. Автомашиналар көп жүретін көшелерде дыбыстың күші 78-80 дБа-ге дейін жететін болса, оны 65-ке дейін кеміту үшін тұрғын үйлерді көшеден 80-90 м. қашық салу керек болар еді. Көшенің өзі бетін есептегенде жолдың ені 180-250 м-ге дейін кеңейіп, әр көше бойында осыншама жерді бос тастау әрине дұрыс емес. Өйткені құрылыстың бағасы өсіп, қаладағы ең қымбат байлық жер орынсыз жұмсалған болар еді.