1. Білім туралы заң

Осы Заң бiлiм беру саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейдi, осы саладағы мемлекеттiк саясаттың негiзгi принциптерiн айқындайды және Қазақстан Республикасы азаматтарының, сондай-ақ Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын шетелдiктердiң және азаматтығы жоқ адамдардың бiлiм алуға конституциялық құқығын қамтамасыз етуге бағытталған. Білім беру туралы Заңы — республика азаматтарының білім алуға конституциялық құқын қамтамасыз етуге арналған заң. 1999 жылы маусымның 7-нде қабылданды. Бұл Заңда мемлекеттік саясаттың негізгі принциптері, орталық және түрлі деңгейдегі жергілікті атқарушы органдар арасының білім беру саласындағы құзыретін шектеу белгіленген. Заңда білім беру саласындағы қоғамдыққарым-қатынастарды реттейтін, білім процесі субъектілерінің құқылары мен міндеттері, өкілеттілігі мен жауапкершілігі белгіленген. Білім беру жүйесінің міндеттері көрсетіліп, осы сала ұйымдарының ережелері, бағдарламалары мен білім деңгейлері айқындалған. Сондай-ақ, білім беру жүйесін басқару мен оның экономикасы, білім беру саласындағы халықар. қызмет көрсетілген.

Бұрынғы заңда педагогикалық қызметкердің мәртебесі туралы бірде-бір сөз айтылмаған еді. Одан кейін білім саласын басқарудың мазмұны ашып көрсетілген. Онда білім беру саласындағы мемлекеттік басқару мен мемлекеттік билік субъектілерінің құзыреттері жазылған. Заңның осы бөлігінде тұңғыш рет Қазақстан Республикасы Президентінің құзыреті жеке бап түрінде беріліп отыр. Елбасы білім жүйесіне айрықша назар аударуымен қатар, білім саласын дамыту мен реформалауға қатысты көптеген шаралар оның бастамасымен, тікелей басшылығымен жүзеге асырылып отырғандықтан, осылай болуы орынды да.

ҚР-ның «Білім туралы» Заңы мынадай міндеттерді шешуге:

1) әлемдік білім беру кеңістігіне кірігуге (интеграцияға);

2) педагог қызметкерлердің мәртебесін көтеруге;

3) сапалы білім берудің қол жетімділік кепілдігін көтеруге;

4) басқару және қаржыландыру жүйесін жетілдіруге мүмкіндік береді.

ҚР-ның «Білім туралы» Заңына сәйкес Қазақстанның әлемдік білім беру кеңістігіне кіру міндеті:

- білім берудің құрылымы мен мазмұнын жаңарту;

- оқыту технологиясын жетілдіру;

- білім беру сапасының ұлттық бағалау жүйесін дамыту жолдары арқылы шешіледі.

Заңның жаңа редакциясының тағы бір үлкен ерекшелігі – Білім беру құрылымының халықара лық білім сыныптамасы стандарттарына сәйкестендірілуі.

2. Етістік - заттың қимылын , іс-әрекетін білдіретін сөз табы. Етістік не істеді? не қылды? Қайтты? Деген сұрақтарға жауап береді.

Етістіктің шақтары

Іс-әрекеттің, қимылдың мезгілге , уақытқа байланыстылығын көрсететін етістікке тән категория етістіктің шақтары деп аталады. Етістікте үш шақ болады: өткен шақ, осы шақ , келер шақ.

Етістіктің шақтары
Өткен шақ	Осы шақ	Келер шақ
Жедел өткен шақ	Нақ осы шақ	Болжалды келер шақ
Жұрнақтар : -ды, ді, ты , ті +жіктік жалғау Мен бардым	Жұрнақтар ып, іп, п , а , е, я + жіктік жалғау . көмекші етістіктер :отыр, тқр, жүр, бар, кел, апар, әкел етістіктері, а, е жұрнақтар арқылы жасалады: Мен жазып отырмын	Жұрнақтар : ар ,ер + ;жіктік жалғау Мүмкін мен барармын.
Бұрынғы өткен шақ	Ауыспалы осы шақ	Мақсатты келер шақ
а) жұрнақтар ып, іп, п+ жіктік жалғау Сен келіпсің	Жұрнақтар а, е, й + ж.ж. +ды, ді Мен жазамын	Жұрнақтар мақ, мек +ж.ж.-бақ, бек, пақ, пек, пын, пін Мен бармақ-пын
ә) жұрнақтар ған, ген, қан кен сочетание с екен . сендер оқыған екенсіңдер		Ауыспалы келер шақ
Ауыспалы өткен шақ		Жұрнақтар а, е ,й + ж.ж. Мен ертең аламын.
Жұрнақтар: атын, етін , йтын , йтін + жіктік жалғау, еді көмекші етістілігімен тіркеседі. Мен бұрын хат жазатынмын

№ 9 билеті