37. Стыліст.Фігуры, іх хар-ка (анафара,эпіфара, паралелізм,страфічнае кальцо)

Сінтаксіс кніжнага маўлення, асабліва мастацкага і публіцыстычнага стыляў, вельмі разнастайны па сваіх стылістычных асаблівасцях. Гэта тлумачыцца перш за ўсё пастаянным кантактам і ўзаема-дзеяннем пісьмова-кніжных і гутарковых адзінак. Сінтак-сіс мастацкай і публіцыстычнай мовы адметны таксама тым, што ў ім найбольш багата і разнастайна праяўляюц-ца індывідуальныя асаблівасці моўнай манеры пісьмен-ніка (або публіцыста).

Агульнай рысай сінтаксісу мастацкай і публіцыстыч-най мовы з’яўляецца тое, што гэта літаратурна апра-цаваны сінтаксіс, які характарызуецца асаблівай упарад-каванасцю, раўнавагай, сіметрыяй розных адзінак.

Найбольш ярка ўпарадкаванасць сінтаксісу мастацкай мовы праяўляецца ў паэзіі з яе выразным дзяленнем на рытміка-сінтаксічныя адзінкі — строфы. Імкненне да рытмічнай стройнасці сінтаксічнай будо-вы кожнай фразы і твора ў цэлым назіраецца таксама і ў мастацкай прозе, і ў публіцыстыцы. Найбольш рас-паўсюджанымі прыёмамі сінтаксічнай арганізацыі мастац-кага твора з’яўляюцца анафара, эпіфара, паралелізм, градацыя і інш.

Анафара. Гэты прыём заключаецца ў тым, што некалькі сказаў або абзацаў пачынаюцца аднолькавым словам або групай слоў. Ствараецца паралелізм сказаў і эмацыянальна падкрэсліваецца слова, якое паўтараецца.

Эпіфара. У эпіфары, у процілегласць анафары, суседнія сказы заканчваюцца аднолькавым словам або групай слоў, што таксама ўзмацняе, падкрэслівае іх.

Паралелізм. Паралелізм сказаў стварае выраз-ную сінтаксічную сіметрыю. У гэтым выпадку члены сказа расстаўлены ў адной паслядоўнасці і выражаны аднолькавымі формамі. Характэрны прыклад поўнага пералелізму ў пабудове не толькі сказаў, але і цэлых абзацаў.

Кальцо страфы. Стылістычны прыём, які заклю-чаецца ў тьш, што сказ пачынаецца і заканчваецца аднолькавымі словамі або словазлучэннямі

38. Стыліст.Фігуры, іх хар-ка(градацыя, рытарычнае пытанне,перыяд)

Сінтаксіс кніжнага маўлення, асабліва мастацкага і публіцыстычнага стыляў, вельмі разнастайны па сваіх стылістычных асаблівасцях. Гэта тлумачыцца перш за ўсё пастаянным кантактам і ўзаема-дзеяннем пісьмова-кніжных і гутарковых адзінак. Сінтак-сіс мастацкай і публіцыстычнай мовы адметны таксама тым, што ў ім найбольш багата і разнастайна праяўляюц-ца індывідуальныя асаблівасці моўнай манеры пісьмен-ніка (або публіцыста).

Агульнай рысай сінтаксісу мастацкай і публіцыстыч-най мовы з’яўляецца тое, што гэта літаратурна апра-цаваны сінтаксіс, які характарызуецца асаблівай упарад-каванасцю, раўнавагай, сіметрыяй розных адзінак.

Найбольш ярка ўпарадкаванасць сінтаксісу мастацкай мовы праяўляецца ў паэзіі з яе выразным дзяленнем на рытміка-сінтаксічныя адзінкі — строфы. Імкненне да рытмічнай стройнасці сінтаксічнай будо-вы кожнай фразы і твора ў цэлым назіраецца таксама і ў мастацкай прозе, і ў публіцыстыцы. Найбольш рас-паўсюджанымі прыёмамі сінтаксічнай арганізацыі мастац-кага твора з’яўляюцца анафара, эпіфара, паралелізм, градацыя і інш.

Градацыя. Градацыя — стылістычная фігура, якая заключаецца ў такім размяшчэнні частак выказвання (слоў, адрэзкаў сказа), калі кожная наступная частка мае большае сэнсавае або эмацыянальна-экспрэсіўнае значэнне, у выніку чаго нарастае выразнасць маўлення.

Рытарычнае пытанне — сродак эмацыянальнага пацвярджэння пэўнай думкі.

Перыяд—асаблівая разнавіднасць складанага сказа, які спалучае разгорнутае выкладанне тэмы з му-зычнасцю і рытмічнасцю сінтаксічнай будовы. Перыяд выразна распадаецца на дзве часткі, адна з якіх чытаецца з павышэннем інтанацыі, а другая — з паніжэннем. Пер-шая частка перыяду пры чытанні звычайна заканчваецца некаторай паўзай — кульмінацыйным пунктам, пасля яко-га пачынаецца другая частка. Перыяды ўжываюцца і ў паэзіі, і ў мастацкай прозе, і ў публіцыстыцы.