
2104 Экономикалық теория
1. Экономикалық теория зерттейді:
Адамның табиғатқа және затқа қатынасын
Адамдардың шексіз қажеттілігін қанағаттандыру үшін қоғамдағы шектеулі ресурстарды
өндірістік факторларды
адамның қоғамға қатынасын
өндіргіш күштердің қатынасын
қоғамдық өндірістегі адамдар арасындағы қатынасты
адамдардың өзара қарым-қатынасын
шаруашылық жүйесін жүргізуді
2. Қазіргі нарықтық экономиканың қоғамдағы пайдалылық рөлі:
шағын орта бизнестің ұлғаюы
тұтынушы егемендік құқығын бұзуы
өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы байланыс
экономикалық өсуді қамтамасыз ету
өндіруші егеменді құқығын бұзуы
адамдардың тәуекелге бармауы
өндірушілердің өндірген өнімінің жетістігі
жеке меншік сауда саясатының дамуы
3. ҚР-да 1991-1992 ж. мемлекет меншігінің реформасы қалай жүргізілді:
мемлекеттік меншіктің болуы
тауар өндірушілердің экономикалық оқшаулануы
өндірістік қатынастардың жаңа түрін қалыптастыру, меншік иелерінің жаңа тобын құру
нақты бір өнім өндірушілердің мамандануын білдіретін қоғамдық еңбек бөлінісі, шаруашылық өндірілген өнімнің айырбасқа (сатуға) түсуі
табиғи ресурстарға, жерге, үйге, өндіріс құрал-жабдықтарына меншік формасын өзгерту процесі
мемлекеттік меншікті мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру
шаруашылық процестерін жүргізу арқылы шектеулі ресурстарды пайдаланатын өндірістік қатынастары
нарықтық экономикаға көшуге жағдай жасау үшін
4. мемлекеттік «кім үшін өндіру керек?»мәселесін шешудегі рөлі
экономикалық дағдарысты жоюға әрекет жасау
қоғамдағы тепе-теңдікті күшейтуге жағдай жасау
пайданы өсуің ынталандыру
кәсіпкерлер алдыңдағы пайданы бөлу
қоғамдағы ақшалай табыстарды бөлу
экономика тиімділігінің өсуін ынталандыру
табысы шектелген нақты тұтынушыға көмек беру
экономикалық тұрақтылыққа ықпалын тигізу
5. меншіктің басқару құқығы:
игіліктерді иеленуде ұйымдастыру құқығы
игіліктерді қолдануды кім және қалай қамтамасыз етуді шешу құқығы
игіліктерді пайдалану нәтижесіне ие болу құқығы
игіліктерге міндеттелінген денелік (күш қуаттылық) талдау құқығы
игіліктерді мұрагерлікке беру құқығы
игіліктерді сыртқы ортаның зияндылығынан қорғау құқығы
игіліктің жұмыс қарқынын басқару құқығы
игіліктерді жатсындыру, өзгерту, тұтыну немесе жойып жіберу құқығы
6. Меншік субъектісі:
бағалы қағаздар
ғимараттар
жер
өндіріс құрал-жабдықтары
мемлекет
басқару органдары
табиғи ресурстар
адам
7. Тауар – бұл:
ақшаға айырбас заттың бірі
төлем құралының бірі
жаңа құн
айналым құралының бірі
еңбек өнімі
еңбек нәтижесі
еңбек шығыны
айырбас үшін шығарылған еңбек өнімі
8. Тауар категориясына дұрыс анықтама беріңіз:
табыс көзі
тұтыну құқығына ие зат
ұлттық қаржы, қоғамдық табыс
айырбас құнына ие тауар
қоғамның қаждеттелігін қанағаттандыру қасиеті бар зат
еңбек құралы
өндірушінің өзі тұтынатын еңбек өнімі
Ұлттық өнім, табыс, сауда
9. Қолда қалған табыс:
Жұмыскерлердің ақша сомасы
Еңбек құны
Адамдардың жұмсай алатын табыстары
Тұрғындардың билігінде болатын табыс
Халық төлейтін салықтардың жалпы көлемі
Капитал құны
Кәсіпкерлік тәуекелдіктің құны
Кәсіпкерлік тәуекелділігі мен капитал бағасына
10. Нарықтағы тауар ұсынысы тәуелді:
Сапа, пайдалылық және қажеттілікке
өзара алмастырылатын тауар бағаларының өсуіне
сапа, сұраныс және ұсынысқа
өндірілген тауар ресурстарының бағасына
сапа, саны, бағаға
бәсеке күреске
орташа табысқа
сұраныс көлеміне
11.Тепе-теңдік баға графигі көрсетеді:
сұраныс пен ұсыны нүктесі
ұсыныс бағасы
сұраныс көлемі мен ұсыныс көлемінің теңдігін
артықшылықты
баға мен сату көлемінің арасындағы тікелей тәуелділікті көрсетеді
нарықтық баға теңдік бағадан төмен болса,сұраныс көлемі ұсыныс көлемінен артады
нарықтық баға теңдік бағадан жоғары болса, ұсыныс көлемі сұраныс көлемінен артады
сұраныс бағасы
12. Айналымдағы капиталдың формуласы:
тауарлы ақша
өнеркәсіптік
ақшалай
ақша
Т-А-Т,,,,Ө,,,,Т
өндірістік
А-Т-А
Саудалық
13. Капиталдың түріне негізгі және айнымалы болып бөлінуіне тән:
Тауарлы ақша
Акционерлік меншік
өндірістік
ақшалай
қарыз
коллективтік меншік
саудалық
тауарлы
14. Негізгі капитал:
А) Өндіріс тауары.
В) Өндіріс процесінде құнын өзгертпеитін капитал.
С) Бірнеше өндіріс процесіне қатысатын және өз құнын жаңа өнімге бөлшектеп ауыстыру
D)Hатуралдық түрі толығымен тұратын капитал.
Е) Өндіріс процесінде өз құнын толық жоятын және оны жаңа өнімге толық аударатын капитал.
F) Құнды қағаз түріндегі капитал.
G) Қосымша құн өндіру.
Н)Aйырбас құнды өндіру.
15. Жиынтық(Жалпы) табыс тең:
А) Қаражат қор жинақтау жиынтығына.
B) Экономикалық өнімдердің жиынтығына.
С) Таза экспортқа
D) Капитал иелерінің жинаған ренталық төлемдерінің сомасына.
Е) Жұмысшылардың тапқан теңгелерінің жалпы сомасына.
F) ТҰӨ – нің табысына.
G) Инвестицияларға.
Н) Өндірушілердің пайда ретінде алатын тенгелерінің сомасына.
16. Егер экономика бір тұтас жүйе түрінде талданса, онда ол жатады:
А) сауда саясаты.
B) Еркін бәсеке.
С) Еркін кәсіпкерлік қызмет.
D) Микроэкономикаға.
Е) Позитивтік.
F) Нормативтік.
G) Макроэкономикаға.
Н) Халықаралық экономикаға.
17. Қалыптасқан дәстүрлер мен әдет - ғұрыптар негізінде құрылатын, көпукладтық экономиканы қарастыратын экономикалыө жүйе типін атаңдар:
А) нарықтық.
B) Басқарушылық – әкімшілік.
С) Мемлекеттің нарық механизміне араласуы.
D) Ұрпақтан ұрпаққа жалғасып отырған дәстүр.
Е) Салт дәстүр.
F) Индустриалды.
G) Аралас.
Н) Дәстүрлі.
18. Kапитал айналысы:
А)Kапиталдың шеңбер айналымының үнемі ұаиталануы және жаңаруы.
B) Капиталдың ұдайы өндірісі болуында.
С) Техникалық құрылым өзгерістерін кқрсететін құндық құрылым өзгерістері.
D) Капиталдың Өндіріс және айналыс саласындағы қозғалысы.
Е) Тұтылған және өзгермелі капиталдар қатынасы.
F) Өндірістің техникалық құрлымы.
G) Капиталдың 3- сатыдан кезекті түрде өтуі өзгермелі түрде 3- түріне ауысуы.
Н) Капиталдың айналыс саласына өтуі.
19.Макроэкономикалық жағдайында вальростық жалпы экономикалық теңдігінің есебі бойынша:
А)Hарықтың барлығында да жетімеген бәсеке күрес болады.
B) Салалық нарықтарда артықшылық ұсыныс және сұраныс болмайды.
С) нарықтық барлық түрінде жетілген бәсеке күрес болады.
D) Тауарларға және ресурстарға баға тұрақты.
Е) Потенциялдық ЖҰӨ –нің көлемі өссе.
F) Өндіріс факторларының запастары өзгермеиді.
G) Экономикалық толық жұмыс бастылық жағдайда дамыса.
Н) Нақты және потенциялды ЖҰӨ көмегі тен болса.
20. Өндірістік капитал пайдаланылатын сфера:
А)Aйырбас құнды өндіру.
B) Мәдениетте.
C) Қызметте.
D) Өндірісте.
Е) Саудада.
F) Өнеркәсіпте.
G) Кәсіпорында
Н) Білімде.
21.К. Жуглардің орташа толқындарының себептерімен ерекшеліктері:
А) Басты өозғаушы күш технологиялық өндірістегі технологиялық базаның радикалды өзгеруі мен онын құрлымдық қайта құрылуы.
B) Экономикалық циклдардың себептері күрделі қүұрылыспен байланысты.
С) Энергия қуаты мен материалдарға баиланысты.
D) Алтынның әлемдік қорының тербелісі.
Е) Ақша айналысындағы өзегрістер, кредиттік жүйенін мәселелеріне.
F) ЖҰӨ нін тербелісіне инфляцияға, жұмыссыздыққа әкеледі.
G) ЖҰӨ нін инфляцияның, жұмысбастылықтын тербелісіне әкеледі.
Н) Халықтын әлеуметтік жағдайларының төмендеуіне әкеледі.
22. Ашық инфляция қандай формаға бөлінеді:
А) Ақша құндылығы мен қабілеттігінің төмендеуі
B) Жалпы баға деңгейі инфляция.
С) Өмір сүру құны.
D) Болжау, күткен, күтпеген инфляция
Е) Қағаз ақша, бағаның өсуі.
F) Баяу, қарқынды, ұшқыр инфляция
G) Жұмыс, ақша, сұраныс тауар инфляция.
Н) Сұраныс, шығын, құрылымдық инфляция.
23. Өндірістің төмендеуі мен фирманың жабылуы салдарына жұмыстан босатылған адам:
А) Жұмыс күші саны өссе.
В) Жұмыссыздықтың циклдық формасына.
С) Жиынтық сұраныстың өзгеруіне байланысты.
D) Жиынтық сұраныстың жетісшпеуіне байланысты.
Е) Жұмыссыздықтың фрикциондық формасына.
F) Жұмыссыздықтың маусымдық формасына.
G) Жұмыссыздықтың құрылымдық формасына.
Н) Жұмыссыздықтың жасырын формасына.
24. Жылдық есептеудегі ЖІӨөзгеруінің қарқыны жоғары болса онда ол:
А) Сақтанушы.
B) Өндіргіштің өсуі.
С) Экономикалық өсу.
D) Алыпсатарлық.
Е) Эмбарго.
F) ЖІӨ
G) Икемділік.
Н) Өндіріс көлемін өлшеген кезде қос есепті болдырмау.
25. Техника мен технологияның жетілдірілуі арқылы ұлттық экономиканы өсіру-бұл:
А) Аралас жолмен өсу.
В) Ұйымдастыру мен басқаруды жетілдіру.
С) Толық өнім.
D) Өндіргіш өсу.
Е) Ресурстарды пайдалану әдістерін жақсарту.
F) Жұмыс күшінің және заттық капиталдың сапасын жақсарту.
G) Интенсивті өсу.
Н) Экстенсивті өсу.
2102-нұсқа
Экономикалық теория
Экономикалық теорияның зерттеу әдістерінің бірі жеке әдістер:
А) экономикалық теорияны абстракциялық қарастыру
B) табысы шектелген нақты тұтынушыға көмек беру
C) айналым, төлем, қор жинау
D) экстраполяция
E) заңдар мен категориялар
F) кәсіпкерлер арасында пайданы бөлу
G) экономика математикалық модельдер
H) баланстық функциональдық
Қазіргі нарықтық экономиканың қоғаммдағы пайдалылық ролі
A) өндіруші егемендік құқығын бұзуы
B) шағын орта бизнестің ұлғаюы
C) экономикалық өсуді қамтамасыз ету
D) адамдардың тәуекелге бармауы
E) тұтынушы егемендік құқығын бұзуы
F) жеке меншік сауда саясатының дамуы
G) өндірушілердің өндірген өнімнің жетістігі
H) өндірушілер мен тұтынушылар арсындағыбайланыс
Нарық субъектілері
A) ақша
B) тауар
C) кәсіпкерлер
D) еңбек
E) үй шаруашылығы
F) үкімет
G) сатушылар мен сатып алушылар
H) мемлекет
Экономикалық жүйенің жандануына байланысты ұзақ мерзімді басымдық:
A) мемлекеттік меншіктің үстемдігі
B) ұрпақтан ұрпаққа жалғасып отырған дәстүр
C) орталықтандырылған жоспарлау
D) мемлекеттің нарық механизмдеріне араласуы
E) өндіріс факторларын қадағалау
F) ұлттық қауіпсіздік, энергетика ресурстары
G) инфрақұрылым, көлік және байланыс
H) ішкі саяси тұрақтылық пен қоғамның топтасуы
Меншікті қандай жақтардан көруге болады?
A) құқықтық және психологиялық
B) эконмикалық және пайдалылық
C) әлеуметтік және саяси
D) ұжымдық еңбек
E) жалдамалы еңбек
F) психологиялық және экономикалық
G) жеке еңбек
H) экономикалық және құқықтық
Нарықтық экономикадағы меншіктің түрлері:
A) мұрагерлікке қалдыру құқығы
B)қалдық сипатты құқық
C) кәсіпорындық, муниципалдық
D) экономикалық және құқықтық
E) жеке, мемлекеттік, нарықтық
F) акционерлік, шет елдік, біріккен
G) социалистік, капиталистік
H) жеке, ұжымдық, қоғамдық
Тауарлы шаруашылықтың пайда болу шарттарына :
A) жеке меншіктің болуы
B) шаруашылық процестерін жүргізу арқылы шектеулі ресурстарды пайдаланатын өндірістік қатынастары
C) ұлттық өнім, табыс, сауда
D) нақты бір өнім өндірушілердің мамандануын білдіретін қоғамдық еңбек бөлінісі, шаруашылық өндірілген өнімнің айырбасқа (сатуға) түсуі
E) табыс көзі
F) тауар өндірушілердің экономикалық оқшаулануы
G) адамдардың материалдық жағдайын толығымен қамтамасыз ету үшін шектелген ресурстарды тиімді пайдалану
H) ұлттық қаржы, қоғамдық табыс
Тауар категориясының анықтамасы
A) өндірушінің өзі тұтынатын еңбек өнімі
B) қоғамның қажетілігін қанағаттандыру қасиеті бар зат
C) ұлттық өнім, табыс, сауда
D) айырбас құнына ие тауар
E) тұтыну құнына ие зат
F) үлттық қаржы, қоғамдық табыс
G) табыс көзі
H) еңбек құралы
Нарықтық шаруашылықтың қызмет атқаруы мен пайда болуына кедергі болатын шарттар:
A)экономика субъектілерінің экономикалық оқшаулануы
B)тауар бағасы мен сатылатын көлемі арасындағы тура қатынас
C) әрбір тауардың икемділік мөлшері
D) тауар санының және көлемінің азаюы
E) кәсіпкерлік субъектілерінің еріктілігі
F) қоғамдық еңбек бөлінісі
G) бағаны ырықтандыру
H)өндіру мен бөлуді басқарудың қатаң жүйесі
Жеткіліксіз жиынтық сұранысы көрсетеді:
A) фрикционды жұмыссыздықтың өсуін
B) құрылымдық жұмыссыздықтың өсуін
C) құрылымдық жұмыссыздықтың төмендеуі
D) жасырын жұмыссыздықтың төмендеуін
E) циклдық жұмыссыздықтың төмендеуін
F) жасырын жұмыссыздықтың өсуін
G)фрикциондық жұмыссыздықтың төмендеуін
H) циклдық жұмыссыздықтың өсуін
Жиынтық ұсыныс қисығындағы Кеинсиандық бөлік:
A) оңды сызықты көрсетеді
B) вертикальды сызықпен берілген
C) теріс сызықпен берілген
D) аралық сызықпен
E) горизонтальды сызықпен берілген
F) баға мен сату көлемінің арасындағы тікелей тәуелділікті
G) тікелей сызықпен
H) сұраныс бағасының өсуі
Жай ұдайы өндіріс:
A) жаңа ресурстарды игерумен байланысты ұдайы өндіріс
B) материалдық өндіріс саласы өмір сүру, жұмыс істеу үшін қажетті игіліктер
C) жылдан жылға өндіріс мөлшері өзгермейтін өндіріс
D) жеке тұтынудың тқмендеуі
E) өндіріс процесінің көлемі мен ауқымы үзіліссіз өзгермеген жайын
F) игіліктер өндіру, қызмет көрсету саласы жатады
G) өол еңбегіне негізделген ұдайы өндіріс
H) алтын шығарумен байланысты ұдайы өндіріс