
- •Алесь Лозка Народныя гульні
- •Дзіцячыя гульні
- •Забавы Свісток
- •Скаканне на дошцы
- •Карагоды
- •Крывы танок
- •Гульні і забавы. Як бавіліся пастухі.
- •Жанiцьба Цярэшкi
- •"Звязда" I "Вiфлеем"
- •Золата (Скута, Кругавы I iнш.)
- •Арэхi (Цот цi лiшка?)
- •Каралевiч
- •"У мядзведзя на бару"
- •Гульня "яшчур"
- •"Ваджэнне казы". Падрыхтоўка да каляд
- •Веснавыя гульнi. Святочнае iгрышча "гуканне вясны"
- •Захоп у ступу
- •А мы сеялi, сеялi лянок
- •Перапёлачка
- •Гульнi ў "тура", "баяры", "проса", "ляда"
- •"А мы проса сеялi..."
- •Абрадавае iгрышча "страла"
- •Крывы танец
- •"Тураўскi карагод" -- юраўскае iгрышча. Ляльнiк. Ярылавiца
- •Пастухоўскiя гульнi. Мiкола
- •Гульня пастухоў на Ягор'еў дзень
- •Кашэнне травы, або Салёны агурок
- •Кальцо, або Наброс
- •Воўчы хвост
- •Пастушок I авечкi
- •Карагодныя I танцавальныя гульнi
- •Сёмуха, купалле, пятро. Летнiя гульнi I забавы
- •Завiванне вянкоў
- •Iван Купала
- •Выбары хлопца
- •Прыпутнiк
- •Лiтаратура
Прыпутнiк
Дзяўчаты адыходзяць ад кастра не гаворачы, не аглядваючыся i не смеючыся. Яны накiроўваюцца да таго месца, дзе расце трава прыпутнiк. Прайшоўшы, яны лягаюць на зямлю i зубамi рвуць гэтую траву, прамаўляючы:
Прыпутнiчку, прыпутнiчку!
Сядзiш ты пры дарозе,
Вiдзiш старага i маладога,
Цi не бачыў майго мiлога?
Сарваўшы прыпутнiк, дзяўчаты, не гаворачы i не аглядваючыся, вяртаюцца дадому, кладуць прыпутнiк сабе пад галаву ў ложак, тады мiлы абавязкова прыснiцца.
(Зап.у 1898 г. А.Шыманоўскi ў Мiнскай губ. на Палессi.)
Лiтаратура
Барташэвiч Г.А. Беларуская народная паэзiя веснавога цыкла i славянская фальклорная традыцыя. Мн., 1985.
Басько В. Пакровы на Магiлёўшчыне. Мн., 1993.
Бярковiч Т. "Яшчар" як песенна-гульнёвая дзея зiмовага перыяду // Беларускi музычны фальклор у даследаваннях маладых этнамузыкантаў. Мн., 1996.
Валачобныя песнi / Склад. Г.А.Барташэвiч, Л.М.Салавей. Мн., 1980.
Веснавыя песнi / Склад. Г.А.Барташэвiч, Л.М.Салавей. Мн., 1979.
Восеньскiя i талочныя песнi / Склад. А.С.Лiс, С.Т.Асташэвiч. Мн., 1981.
Восеньскiя святы: Дапаможнiк для настаўнiка i выхавальнiка /Уклад. А.Ю.Лозка. Мн., 1994.
Вяселле: Абрад /Склад. К.Цвiрка. Мн., 1978.
Гуд П.А., Гуд Н.I. Беларускi кiрмаш. Мн., 1996.
Гульнi, забавы, iгрышчы /Склад. А.Ю.Лозка. Мн., 1996.
Дай, Божа, знаць, з кiм век векаваць: Беларуская народная варажба /Склад. У.А.Васiлевiч. Мн., 1993.
Дзiцячы фальклор /Склад. Г.А.Барташэвiч. Мн., 1972.
"Ехала Каляда ў чырвоным вазочку...": Матэрыялы для правядзення навагоднiх калядных свят /Склад. А.Лозка, А.Новiкава, А.Хатэнка. Мн., 1990.
Жанiцьба Цярэшкi /Склад. Л.М.Салавей. Мн., 1992.
Жнiўныя песнi /Склад. А.С.Лiс. Мн., 1974.
Земляробчы каляндар: Абрады i звычаi /Склад. А.I.Гурскi, А.С.Лiс. Мн., 1990.
Зiмовыя песнi /Склад. А.I.Гурскi. Мн., 1975.
Купальскiя i пятроўскiя песнi /Склад. А.С.Лiс, С.Т.Асташэвiч. Мн., 1985.
Кухаронак Т.I. Радзiнныя звычаi i абрады беларусаў: Канец ХIХ--ХХ ст. Мн., 1993.
Лозка А. "Вязуць скрынi малявання..." //Мастацтва Беларусi. 1987. № 8.
Лозка А. "Аддай мой вянок, пане Яшчар..." // Чырвоная змена. 1988. 24 верас.
Лозка А. "А калядныя ж блiны ладныя..." //Мастацтва Беларусi. 1988. № 12.
Лозка А. Веснавы "карагодак" на Тураўшчыне // Беларуская лiтаратура. Мн., 1989.
Лозка А. Ярылавiца // Тутэйшыя. Мн., 1989.
Лозка А. "Ой вясна-вясняначка..." // Мастацтва Беларусi. 1989. № 2.
Лозка А. "Ды на вулiцы Ярылавiца..." // Мастацтва Беларусi. 1989. № 4.
Лозка А. Народныя гульнi беларусаў /Беларусь. 1990. № 1--10.
Лозка А. Земляробчы каляндар беларусаў // Чырвоная змена. 1991. 25 студз., 8 лют., 1 сак., 29 крас., 3 i 31 мая, 28 чэрв., 26 лiп., 30 жн., 25 верас., 25 кастр., 29 лiстап.
Лозка А. Пра тура i Тура // Голас Радзiмы. 1991. 5 снеж.
Лозка А.Беларускi народны каляндар. Мн., 1993.
Мiфы бацькаўшчыны /Уклад.У.А.Васiлевiч. Мн., 1994.
Народны тэатр /Склад.М.А.Каладзiнскi. Мн., 1983.
Палескае вяселле /Уклад.В.А.Захарава. Мн., 1984.
Паэзiя беларускага земляробчага календара /Склад.А.С.Лiс. Мн., 1992.
Радзiнная паэзiя /Склад.М.Я.Грынблат. Мн., 1971.
Танцы Усходняга Палесся /Уклад.М.А.Казенка. Мн., 1987.
Федароўскi М. Люд беларускi: Вяселле. /Уклад. I.У.Саламевiч. Мн., 1991.
Чурко Ю.М. Белорусский хореографический фольклор. Мн., 1990.
Чурко Ю.М. Вянок беларускiх танцаў. Мн., 1994.
Этнаграфiя Беларусi: Энцыклапедыя. Мн., 1989.