1 Бөлім – айнадағы бейнені бақылау

Қондырғы

1 сур.

Үстелге қағаз парағын қойыңыздар және 2:1 қатынастағы парақ бетінің ауданың бөлетіндей сызықты осылай жүргізіңіздер (1 сур. қар.). осы сызыққа тұғырықтағы айнаны орнатыңыздар. Айна алдындағы сызыққа перпендикуляр үш бұрышты сызғышты қойыңыздар. Үш бұрышты сызғышқа қарама-қарсы шетіне өшіргішті перпендикуляр қойыңыздар. Қағаздың ауданы көп шегінде өшіргіш жатуға тиіс. Өшергіштің жоғарғы шетінде «ЯХТА» деген сөзді жазыңыздар. 1 сур. көрсетілгендей айнасы бар парақты өз алдыңызға орналастырыңыз.

Жұмыстың орындалуы

Үстелдің бетіне жақын сызғыш бойымен айнаға қарап, айнадан өшіргіш және үш бұрышты сызғыштың бейнелерін қараңыздар. Бейнелерді заттармен салыстырыңзыдар: олардың мөлшері, айна жазықтығынан қашықтығы, тараптардың өзара орналасуы. Бақылау нәтижелерін кестеге жазыңыздар.

Жалпақ айнада бейне қасиеттерін зерттеу

ФЗ.7-9. 05.3

Нәтижелері

Кесте

Затты және оның бейнесін салыстыру	Үш бұрышты сызғыш	Өшіргіш
Мөлшер
Айнаға дейінгі қашықтық
Айнаға перпендикулярдың салыстырмалы орналасуы
Заттың тараптарының орналасуы

2 Бөлім – айнадағы бейнені түзеу

• Қағаз парағының ортасында, 1 сызықты тапсырманы орындау үшін Х нүктесін белгілеңіздер, арақашықтықта 1,5 см одан Ү нүктеге, және тағы 1,5 см Z нүктесі. (2 сур. қар.). Бірінші сызыққа перпендикуляр Х нүктеден 5 см қашықтықта перпендикулярда G нүктені белгілеңіз және Х нүктесінен түзуді жүргізіңіздер (2 сур.). Бірінші тапсырмаға жүргізілген сызыққа тұғырықтағы айнаны Х, Ү және Z нүктелері айна жазықтығы шегінде орналастырыңыздар.

Жарық берушінің шам орналасатын тарабына

бір саңылаулы пластинаны қойыңыздар.

• Жарық берушіні кернеу көзіне қосыңыздар.

Үстел бойымен жарық берушіні жылжыта

жарық сәулесі G нүктесін өте Ү нүктесіне

тиюіне жетіңіздер. Қағаз парағында

шағылысу сәулесі мен құлдырау сәулесі

жолы бойынша бірнеше нүктені белгілеңіздер.

Сәулені G нүктесінен Z нүктесіне бағыттап

сәйкес әрекетті жасаңыздар.

2 сур.

Нәтижелер

Шағылысатын және құлдырау сәулелеріне сәйкес жауап беретін нүктелерді қарандаш және сызғыш көмегімен қосыңыздар. Шағылысу сәулелерінің жалғасын құрыңыздар. 2 сур. осындай құрылым мысалы келтірілген.

Шағылысу сәулелерінің В қиылысу нүктесін суреттеңіздер (G нүктесінің бейнесі):

1. Жалған немесе шын қандай бейнені сіз алдыңыздар? _______________________

________________________________________________________________________

2. G нүктесінің қиылысу нүктесі айнаға сондай перпендикуляр жатыр ма?

_________________________________________________________________________

3. Айнадан қандай қашықтықта В нүктесі жатыр? ХВ арақашықтығын GХ арақашықтығымен салыстырыңыздар.

__________________________________________________________________________

Жарықтың түсу бұрышынан сыну бұрышына тәуелділігін зерттеу

ФЗ.7-9. 05.4

Деңгей: негіздік (8 сынып)

Оқу үшін тақырып: Жарықты құбылыстар.

Мақсаты: Құлдырау бұрышы және сыну бұрышы арасындағы тәуелділікті анықтау.

Қолданылған ұғымдар: жарық сәулесі, сыну, сыну коэффициенті

Жабдықтар:

Реттік №	Атауы	Тапсырма №	Мөлшері
1	Жарық беруші,галоген,12В /20Вт	09801.00	1
2	Диафрагмма бір/екі саңылауымен		1
3	Жарты шеңбер призма r=30 мм	09811.01	1
4	Оптикалық диск (транспортир)	09811.00	1
Қосымша
5	Қорек көзі, 0...12 В қал. Тоқ/6В, 12 В ауысп. тоқ	13505.93	1

Қондырғы

1 сур. 2 сур.

Үстелге оптикалық дискті қойыңыздар. Жарық берушінің шам жағынан үш саңылаулы пластинаны қойыңыздар және саңылаулары тік орналасатындай жарық берушіні жанына оптикалық дискті орналастырыңыздар (1 сур. қар). Оптикалық дисктің орталығына жарты шеңбер шыны призмасын орнатыңыздар.