Жұмысты орындау тәртібі
Сур.3 Сур.4
3 сур.көп каналды өлшеуіш құрал көрсетілген сымдарды қалай құралға жалғауға болатының , оны кернеуді өлшеуіш ретінде пайдалануға болатының көрсетеді(вольтметр). Вольтметрді тіркеуге келтіру: 10В өлшеу шегін қойыңыздар.( тұрақты кернеу түрі,V-). Қызыл сымды (+)таңбалау бар құралдың ұяшығына, ал көкті (-)таңбалау бар құрал ұяшығына қосыңыздар.
Тоқты (амперметр) өлшеу үшін қолданылатын көп шекті өлшегіш құралға сымдарды қалай қосу керек екенің 4 сур. көрсетілген. Қалыпты тоқты өлшеу үшін шкаланы таңдаңыздар. Қалыпты тоқты өлшеу шегі 300 мА бұл – ұсынылатын шкала.
1 Тәжірибе. Резистор кернеумен тоқ күшінің арасындағы арақатынас.
Сөндіргішті тұйықтандырыңыздар.
Қорек көзін қосыңыздар. Әр кезде 2 В кернеуді 0 В-тан 10 В дейін үлкейтіңіздер, 50 Ом (R1) резистордағы кернеуді және тоқ күшін өлшеңіздер. Нәтижелерді 1 кестеге жазыңыздар.
Кернеуді қайтадан 0 В қойыңыздар және 50 Ом кедергі резисторын 100 Ом (R2) резисторына ауыстырыңыздар.
Кернеуді әр кез 2 В көтеріп отырыңыздар, кернеу мен тоқ күшін өлшеп отырыңыздар. Тоқ күші мен кернеу өлшем нәтижелерін 1 кестеге жазыңыздар.
Қорек көзін сөндіріңіздер.
1 Тәжірибе. Шам кернеумен тоқ күшінің арасындағы арақатынас.
Резисторлы модульді шамға арналған модульді патронға айырбастаңыздар. Кернеу шегі 12 В патронға шамды бұраңыздар. Қорек көзін қайтадан қосыныздар, сөндіргішті тұйықтандырыңыздар және барлық өлшем серияларын қайталаңыздар. Шамдағы кернеу және тоқ күші туралы алынған мәліметтерді 2 кестеге жазыңыздар.
Тұрақты кедергідегі кернеуден тоқ күшінің тәуелділігін зерттеу |
|
ФЗ.7-9. 04.3 |
Нәтижелер
1 кесте
|
|
|
||
|
|
|
|
|
0 |
0 |
0 |
- |
- |
2 |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
2 кесте
|
|
|
шам |
шам |
|
0 |
0 |
- |
2 |
|
|
4 |
|
|
6 |
|
|
8 |
|
|
10 |
|
|
Тоқ күшінің өлшенген мағынсын резистордың өлшенген кернеуінің ара қатынысын есептеңіздер және алынған мағынасын төртінші және бесінші 1 кесте бағанына енгізіңіздер.
Кернеумен тоқ күшінің арақатынасы қандай деп таптыңыздар?
__________________________________________________________________________
Бұл қатынас Ом заңы деп аталады.
3. Ом заңындағы пропорционалдық коэффициенті U=IR кедергі деп аталады. Бұл физикалық мөлшер - электр тізбегінің элементінің сипаты болады. Келесіге назар аударыңыздар, бесінші бағаншаға еңгізілгеннен төртінші бағаншада шамамен екі есе аз қатынас болады. Электр модульдерінің корпустарына салынған кедергі мағыналарын алынған мағыналармен салыстырыңыздар. Бақыланған айырмашылықты қалай түсіндіруге болады?
__________________________________________________________________________
4. Кесте мәліметтері бойынша әр резистор үшін кернеуден тоқ күшінің тәуелдік графигін құрыңыздар (5 сур.).
5 сур.
5. Кесте мәліметтері бойынша қыздыру шамы үшін кернеуден тоқ күшінің тәеуелдік графигін құрыңыздар. Сызықты тәуелділікті алдыңыз ба? Қыздыру шамы үшін Ом заңы жасалынады ма? Бұндай қисық түрі немен шақырылды?
__________________________________________________________________________
Тұрақты кедергідегі кернеуден тоқ күшінің тәуелділігін зерттеу |
ФЗ.7-9. 04.3 |